0

Nr 13 - Maart 2016 het maandblad van de Brusselse ondernemingen Didier Reynders: "Brussel behoudt een uitstekend imago in het buitenland" Focus: economie vs. terrorisme Transmission Hub: "Uw onderneming: verkocht of terugbetaald!" Topic Sales & Marketing ISSN 2406-3711

Rekruteren met Select Actiris, eenvoudig en gratis. biedt diensten aan die uw aanwerving vereenvoudigen. • Een consultant gespecialiseerd in uw activiteitensector • Een selectie van maximum 6 kandidaten die aan het gewenste profiel voldoen • Tips om uw loonkosten te optimaliseren • Administratieve ondersteuning bij het aanwerven van jongeren en stagiairs Om gratis gebruik te maken van onze diensten, surf naar www.actiris.be Actiris verandert de toekomst van uw bedrijf www.actiris.be Met de steun van het Europees sociaal fonds

WOORD VOORAF Mobiliteit: de kroniek van een aangekondigde dood Hebben we ons vergist toen wij, drie jaar geleden, in ons Witboek de ontwikkeling van een alternatieve mobiliteit voorstelden? Een provocerende vraag, die echter mag worden gesteld nu de Brusselse mobiliteit op een fiasco uitdraait met viaducten die instorten en tunnels die verbrokkelen terwijl onze metrostellen geen station verder geraken en de GEN-treinen verre toekomstmuziek blijven. Heeft de ‘alternatieve mobiliteit’ dan tot niets anders gediend dan desinvesteringen en de verwaarlozing van nochtans noodzakelijke infrastructuren? Een goeie vraag … De politiek heeft met het leven in gemeen dat keuzes onvermijdelijk zijn. Tijdens de afgelopen vijftien of twintig jaar heeft het Brusselse Gewest er vooral voor gekozen … geen keuzes te maken, de beschikbare middelen te versplinteren, projecten uit te stellen en vooral bepaalde taboes niet aan te raken. En gedurende al die jaren werden de investeringskredieten begrensd of zelfs teruggeschroefd. Nu, eerlijk gezegd, ook op federaal niveau gebeurde dit. Deze kredieten horen in België bij de laagste van Europa. Thierry Willemarck, Voorzitter van BECI Het resultaat is de kroniek van een aangekondigde dood zoals in het boek van Gabriel Garcia-Marquez, waar het ganse dorp weet dat Santiago Nasar door de broers Vicario zal worden vermoord, maar niemand iets doet. Idem dito voor onze mobiliteitsinfrastructuren: iedereen in de Brusselse regering wist dat tunnels bouwvallig waren. Maar niemand deed iets, want elke Minister van de Mobiliteit hoopte dat de hemel (of het plafond) op het hoofd van zijn opvolger zou neerstorten. Het is ondertussen gebeurd. De omvang van de schade zorgt blijkbaar voor enige creativiteit: een lapmiddeltje hier (het Stefanieplein versperren), een utopietje daar (de tunnels dichten) of een simplistische oplossing (tol betalen om de Leopold II tunnel binnen te rijden). Allemaal onbezonnen, ondoordachte, visieloze en onsamenhangende reacties … Basta cosi. Het is hoog tijd dat er een master plan van de mobiliteit komt voor Brussel en de metropolen, mét de nodige middelen. Dat betekent dat de federale overheid en de Gewesten samen aan tafel gaan zitten en dat ze allen constructief te werk gaan. Na het wanstaltige Overlegcomité en de doodgeboren metropolitane Gemeenschap zijn we gaan twijfelen … Waarom zouden projecten die ergens anders tot stand komen (Transport for London, Trinationaal Eurodistrict van Bazel …) bij ons onmogelijk zijn? Hoog tijd dat iedereen zijn verantwoordelijkheid op zich neemt! Hoog tijd voor een waardige politiek, ten dienste van het algemeen welzijn. BECI - Brussel metropool - maart 2016 1

INHOUD Think Tank 4 6 8 Speaker’s Corner: een andere kijk op het politieke en economische nieuws Vóór of tegen de samensmelting van de politiezones? Onze gemeenten, halverwege het mandaat Internationaal 10 Een investeringsplan voor Europa 12 “Enorm veel overnamemogelijkheden in Brazilië” Topic: Sales & Marketing 15 Ronde tafel: van een goed idee naar een onderneming 18 Waaraan herkent u een goede klant? 22 Waarom aankopen strategisch zijn geworden 24 De speltheorie, onmisbaar bij onderhandelingen 27 De mystery shopper: gebruiksaanwijzing 28 Sociale netwerken een nieuw wondermiddel voor adverteerders? 29 Social selling: Beloftes om ophef te maken Focus: Economie en terreur 32 De lessen van de Brussels lockdown 34 Didier Reyners en het imago van Brussel 36 Een rijke en brede economie kan tegen een (terreur) stoot Dynamiek 38 Troeven en uitzichten van de stedelijke landbouw 40 "Uw onderneming: verkocht of terugbetaald!" 41 Echt gebeurd: Mijn algemene voorwaarden of de zijnen? 42 Business Mediation Summit: een andere benadering van geschillen 45 De minnelijke oplossing van geschillen aangaande een technische installatie 46 Self-employed corner 47 Starter: Art’emi, online juwelen 48 De taxshift sociaal Community 49 BrusselsLife: al wat u moet zien en weten in Brussel 54 Het BECI nieuws in beeld 56 Impression of a Brit 57 News 58 Index 59 Toetredingsaanvragen 60 Agenda KAMER VAN KOOPHANDEL & VERBOND VAN ONDERNEMINGEN TE BRUSSEL Brussel metropool Nr 13 – Maart 2016 In april: De onderneming financieren Verantwoordelijke uitgever Olivier Willocx – owillocx@beci.be Louizalaan 500 - 1050 Brussel T +32 2 648 50 02 - F +32 2 640 93 28 www.beci.be Redactie Media Coordinator Emmanuel Robert - er@beci.be Productie Opmaak & druk db Group.be Vertaling Litteris Foto's Reporters, behalve anders aangegeven Abonnementen Prijs: 80 € voor 10 nummers Info: er@beci.be – T +32 2 643 78 44 Publiciteit Brussel Metropool/Bruxelles Métropole wordt maandelijks door meer dan 23.000 decision makers gelezen. Gemiddelde oplage per nummer: 15.500 ex. Inlichtingen en reservaties Max Saey – T +32 2 563 68 53 F +32 2 640 93 28 – msa@beci.be Membership Wim Desloovere – T +32 2 648 50 02 F +32 2 640 93 28 – wde@beci.be Lid van BRUXELLES ENVIRONNEMENT ENTREPRISE DYNAMISCHE ECO LEEFMILIEU BRUSSEL ONDERNEMING DYNAMIQUE label n. 2014/351/2 10-32-2225 PRINTED ON TCF PAPER 2

Een Bank met Brussel in haar naam Net wat Brussel nodig heeft De groei van onze hoofdstad ondersteunen, is essentieel. Met dat doel zijn we partner van BECI en de Brusselse zakenclubs. Een manier om investeerders en ondernemers te helpen elkaar te ontmoeten. En zaken te doen bovendien kennen onze experten in fiscaliteit en subsidies, de regels tot in het kleinste detail. Hulp nodig? Loop gerust even binnen. www.kbcbrussels.be #betterforbrussels KBC Brussels part of KBC Group NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE 0403.227.515, RPR Brussel.

SPEAKER’S HET POLITIEKE GEDOE HOU ERMEE OP “Bruxelles, pas belle”, zei, nee niet Dick Annegarn, wel Jean Quatremer, de correspondent van de krant Libération, drie jaar geleden al. Hij had het alleen over stedenbouwkunde en openbare netheid. Ondertussen is de ‘Brussels Bashing’ helaas niet geluwd … | Pierre Chaudoir Er zijn zo van die dagen waar men liever in Bachten de Kupe dan in Brussel zou willen geboren zijn of leven. Bijvoorbeeld wanneer een krant in zijn hoofdtitel een kandidaat van de Amerikaanse presidentverkiezingen citeert: “Brussels is like living in a hellhole right now”. En wanneer Tim King in Politico beweert dat België “als staat failliet is”. “De logistieke basis van de internationale terreur”, “een indoctrinatiecentrum”, voegt de Franse krant Le Monde er aan toe. Met welk recht geven die hun mening? Wat weten ze van Brussel af? Dit is niet fair en vooral moeilijk te aanvaarden. Het nieuws maakt de zaken niet gemakkelijker. Hier een tunnel die dringend moet worden gesloten omdat het plafond op neerstorten staat. Daar het lekkende dak van het Museum van Schone Kunsten dat de doeken van Rubens en Jordaens bedreigt. We vernemen dat onze stad niet alleen de zwaarste verkeersoverlast maar ook een van de hoogste niveaus van luchtvervuiling in Europa heeft. We horen dat de moeder van een van de slachtoffers van de Bataclan klacht gaat indienen tegen België. En dat de meest gezochte misdadiger in Europa in een Ikea kast zou zijn ontsnapt. Doen we dat nu allemaal opzettelijk? We zouden natuurlijk kunnen antwoorden dat dit alles een uiting is van ons surrealisme en voor het overige, niet meer dan een imagoprobleem. Helaas, het beeld dat de buitenwereld van ons heeft, weerspiegelt vaak een zekere vorm van werkelijkheid die we liever negeren: het imago van een stad, een gewest en het land waar het openbare bestuur de zaken nogal slordig aanpakt. Waarschijnlijk zal een city marketing campagne niet volstaan om een dergelijke situatie recht te trekken. Er zal meer nodig zijn dan de stoemp met worst die het restaurant 4 BECI - Brussel metropool - maart 2016 CORNER Comme Chez Soi tegen een zeer schappelijke prijs aan het publiek van Brussels Colors wist te verkopen. We zullen meer inspanningen moeten leveren dan de drie telefooncellen van #CallBrussels, nu dat Proximus de allerlaatste telefooncabine in België heeft gedemonteerd. Twee Kanaalplannen voor de prijs van één En dan is er het goede nieuws, met het ‘Kanaalplan’ van Jan Jambon tegen de radicalisering. Een plan dat het Brusselse Gewest te snel af was. Nu, het grondgebied rond het kanaal gelijkstellen met terreur was misschien niet de meest subtiele zet, maar vooral het gebruik van de naam ‘Kanaalplan’ was weinig elegant, aangezien een project van grootschalige stedelijke herontwikkeling en herwaardering al die naam droeg. Met Jambon is het altijd actie en reactie. Het plan wordt al toegepast. We kunnen het Jambon niet echt kwalijk nemen, want deze Limburger had nooit horen spreken van dat concept in de dossiers van onze Brusselse beleidsmensen. Het andere goede nieuws is dat het Justitiepaleis eindelijk wordt gerenoveerd. Voor dit bombastisch architecturaal meesterwerk van zal wel 100 miljoen euro moeten worden gevonden. Wie weet of de vzw Pétitions-Patrimoine dan niet de bescherming zal eisen van de stellingen die al meer dan 30 jaar aan de gevels hangen, omdat die vandaag ‘kenmerkend voor het stadsgezicht van Brussel’ zouden zijn. Dit herinnert ons aan onze schoolrapporten van destijds: “Brussel, beter je best doen, in alle vakken!” ●

SPEAKER’S HET ECONOMISCHE GEDOE HET JAAR BEGINT SLECHT VOOR MILJARDAIRS En voor minder rijken eveneens. Op de financiële markten maken amateurs geen schijn van kans meer. Kinderen zijn niet (meer) toegelaten. | Jean Blavier Ik herinner me een persreis na een beursschok zoals we er veel hebben gekend. In het vliegtuig uitte een universiteitsprofessor in onze groep zijn onbegrip: “Miljarden zijn zogezegd in rook opgegaan. Maar waar zijn die dan werkelijk naartoe, die miljarden?” Ik antwoordde met een citaat uit François Villon: “Mais où sont les neiges d’antan ?” Verloren moeite: de prof had veel meer belangstelling voor de gekruiste benen van een vrouwelijke collega dan voor mijn pedagogisch betoog. Ik wist toen (nog) niet dat een pedagogische aanpak bij professoren meestal niet in goede aarde valt. Had dit alles enig nut?, vraag ik me vandaag af. Globaal zijn de aandelenmarkten in januari met 6 tot 7% gedaald. Mannen als Jeff Bezos of Bill Gates zijn miljarden kwijt. Maar zij kunnen tegen een stootje. Ik maak me eerder zorgen om de slachtoffers van de venijnige Tina (“there is no alternative”): al de kleine spaarders die bij gebrek aan een degelijk rendement in de klassieke beleggingen, zich lieten overtuigen hun kans op de beurs te wagen. Velen wisten niet dat precies deze toevloed naar de beurs de koersen doen stijgen. De beste manier om gelijk te hebben, is er voor te zorgen dat men gelijk heeft, nietwaar? Op de beleggingsmarkten heerst trouwens een ongelijkheid van behandeling die meestal verzwegen wordt. De heer en mevrouw S (zoals in ‘snurk’ – ik val in slaap wanneer mijn bankier kletst) waren radeloos omdat hun spaarrekening amper nog een paar centiemen opleverde. Ze zijn dus naar de beurs gestapt. De bankier had het voorgesteld en tijdens familievergaderingen en dineetjes kregen ze commentaar à la “Hoezo, speculeert u nog altijd niet op de beurs? Och arme …” Gedaan met het gesnurk: de heer en mevrouw S lagen er van wakker. En vandaag hebben ze er bittere spijt van. Stap 1: oei, de koersen dalen. Stap 2: verrek, ze blijven dalen! Stap 3: en wat doen we als die daling zich voortzet? Stap x: verkopen! Met verlies, natuurlijk. De heer en mevrouw Y (als in ‘Y generation’, ik ben mee, ik heb gesnapt hoe het werkt) kunnen zich de diensten van een financieel adviseur of een private banker permitteren. Ze kregen deals in private equity voorgeschoteld, met daarop 5, 6 of zelfs 7% rendement. Dalen de beurskoersen? “Het kan mij geen barst schelen, ik zit er ten minste 10 jaar lang en mijn beleggingen zijn goed gediversifieerd.” Trouwens: “Ik heb in januari nog wat gewonnen dankzij deze rotte obligaties omdat de rentevoeten, tegen alle verwachtingen in, nog zijn gedaald.” De rentevoeten zijn in januari inderdaad eens te meer gedaald omdat iedereen die verschrikt van de beurs is weggevlucht, voor obligaties heeft gekozen, met als gevolg hogere koersen, lagere rendementen en lagere rentevoeten. Enerzijds hadden we dus de paniekerige speculanten die peperdure obligaties hadden gekocht (de heer en mevrouw S, bv.) en anderzijds de houders van zulke obligaties (de heer en mevrouw Y) die de koersen constant zagen stijgen, en die natuurlijk niet op de beurs hebben verkocht. Op aanraden van hun private banker hebben ze waarschijnlijk aan een lage prijs gekocht wat de heer en mevrouw S net hadden verkocht. De manier waarop jan-met-de-pet zich op de financiële markten laat bedotten, valt te vergelijken met de files aan de kassa’s van een supermarkt: “De andere file gaat sneller vooruit. Ik ga daar in de rij staan”. Een minuutje later: “De file van daarstraks schiet nu sneller op. Ik keer terug.” Enzovoort. Laten we luidop herhalen dat de beurs en de financiële markten in het algemeen voorbehouden zijn aan professionals. Amateurs blijven daar liever weg, behalve als ze voeling hebben voor gevaarlijke sporten, die trouwens nagenoeg nooit door verzekeraars worden gedekt. De beurs is voortaan ‘kinderen niet toegelaten’. ● Amper 45 min. om uw onderneming op te richten Neem afspraak met ons ondernemingsloket voor een kosteloos en persoonlijk gesprek. J Ondernemingsnummer J BTW J Sociaal verzekeringsfonds 02 643 78 09 J Ziekenfonds J Verzekeringen wwww.beci.be/nl/loket CORNER

THINK TANK VÓÓR OF TEGEN De samensmelting van de politiezones De samensmelting van de politiezones duikt in het politieke debat weer op naar aanleiding van de aanslagen in Parijs, een pijnlijke gebeurtenis die de voorbereiding van rationele argumenten echter in de weg staat. En toch vragen alle Vlaamse partijen een dergelijke samensmelting. Is dit een idee dat er ten onrechte goed uitziet of de weg naar een efficiënte coördinatie? Adrien Dewez Els Ampe, Open VLD fractieleider in het Brusselse parlement De samensmelting van de Brusselse politiezones staat al 10 jaar op het programma van de Open VLD. In tegenstelling tot de andere partijen stellen wij deze maatregelen niet voor na de terreur in Parijs. Het OCAD kende al de personen die tot deze aanslagen hebben bijgedragen en had ze geregistreerd. Dit bewijst de kwaliteit van het werk dat de Brusselse politie op het terrein verricht. Nu komen vertellen dat de samensmelting van de politiezones dit probleem zal regelen of bepaalde wantoestanden in Molenbeek zal verhelpen, of beweren dat de zone onder federaal toezicht moet komen te staan, dit alles getuigt van een verkeerde timing en platvloerse politiek. Het debat kan echter andere domeinen aankaarten. Denk bijvoorbeeld aan het beheer, om schaalvoordelen te halen bij de aankoop van wagens en uitrusting. Ook de organisatie van de bureaus en secretariaten is voor verbetering vatbaar. Wat betreft de coördinatie bestaat de behoefte aan een meer gestructureerde aanpak van de supra-lokale criminaliteit, de afpersing en andere criminele activiteiten die de grenzen van de politiezone per definitie overschrijden. De Brusselse brandweerdiensten zijn de enige in België die een fusie hebben ondergaan en kunnen als voorbeeld dienen voor een denkproces over onze politie. Alle andere korpsen behouden trouwens een lokale verankering. Er wordt vaak beweerd dat de samensmelting van de zones niet te verzoenen valt met het concept van buurtpolitie. Nochtans sluit de ene de andere niet uit. Het is een kwestie van coördinatie. Niets belet dat politieagenten op straat aanwezig zijn en dat er in elke wijk een politiekantoor bestaat voor de dienst aan de buurtbewoners. Dit is het standpunt waar de Open VLD voor opkomt. Ik weiger dit debat vlak na de aanslagen in Parijs op gang te brengen, want dat zal het probleem niet oplossen, en nog minder met een communautaire dimensie erbij. Deze discussie verdient op zijn minst gegronde vragen op het vlak van beheer, organisatie en doeltreffendheid. 6 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Johan De Becker, Korpschef van de zone Brussel West De samensmelting van de Brusselse politiezones is een steeds wederkerend onderwerp waarvan ik noch het belang, noch de veelvuldige terugkeer begrijp. Elke zone dekt een grondgebied van ongeveer 200.000 inwoners. Als u ze samensmelt, krijgt u één enkele zone met een bevolking van ongeveer 1,1 miljoen mensen. Zo berekend zouden wij ons op nationale schaal met een tiental politiezones kunnen tevreden stellen. Daar sta ik niet voor open, noch in Vlaanderen, noch in Wallonië. De huidige structuur is het resultaat van de hervorming van de politiediensten die in 1998 van start ging en die rekening hield met de eigenheden van Brussel om vooral over een buurtpolitie te beschikken. De argumenten ten gunste van een samensmelting vermelden de verplaatsing van de criminaliteit van de ene zone naar een andere, en de financiële efficiëntie. Ik had de eer in 2015 de conferentie van de korpschefs voor te zitten. Deze conferentie komt minstens maandelijks bijeen, en telkens een of andere gebeurtenis dit rechtvaardigt, een betoging bijvoorbeeld. Op die manier slagen we erin de zones onderling efficiënter te organiseren. Volgens een aantal protocollen coördineren we onze activiteiten onder toezicht van de Minister-President, die hiertoe bevoegd is. Wij houden ook rekening met de 19 lokale situaties via de burgemeesters, de schepencolleges en de gemeenteraden. De KUL norm, die de voor de politie noodzakelijke financiering bepaalt, wordt echter in Brussel niet nageleefd, zodat wij chronisch aan een financieringstekort lijden. De hoofdstad van Europa en van België wordt jaarlijks geconfronteerd met 800 betogingen en 12 Europese toppen. Het is hoog tijd dat Brussel een financiering krijgt die overeenstemt met zijn verantwoordelijkheden. Een studie die in 2011 door Bernard Clerfayt, de burgemeester van Schaarbeek, werd besteld, toont aan dat wij over een doeltreffender structuur beschikken dan andere metropolen, ondanks een proportioneel kleinere federale dotatie. Een voorbeeld: tussen 2008 en 2014 steeg de criminaliteit in Gent met 3%, daalde ze met 6% in Antwerpen en slaagde Brussel erin de misdaad met 22% terug te dringen.

We krijgen regelmatig de kans om ook andere takken binnen Brussels Airport Company te bezoeken of leren kennen. Zo krijgen we op een snelle en leuke manier inzicht in onze organisatie. Naïma, Senior Business Controller Unlike any other job Vliegtuigen die voorbij vliegen of taxiën, bijna letterlijk binnen handbereik, dat blijſt tot de verbeelding spreken. Maar niet alleen luchtvaart maakt de jobs hier zo uniek. Onze dynamiek, de drive om de beste, meest klantvriendelijke luchthaven van Europa te worden, de ruimte voor eigen ideeën en de open werksfeer, daarin zijn we als geen ander. Word jij ook deel van Brussels Airport Company? Als uitbater van Brussels Airport zorgen wij met ruim 750 collega’s voor de ontwikkeling van de luchthaven. Jaarlijks passeren 21,9 miljoen passagiers en 454.000 ton cargo bij ons. Onze luchthaven verbindt Brussel met liefst 228 bestemmingen. Direct en indirect werken er ongeveer 60.000 mensen voor en met ons, wat ons tot de tweede economische groeipool van België maakt. Er is geen job zoals een Brussels Airport Company job. Vind die van jou op www.brusselsairport.be/jobs

THINK TANK RONDE VAN DE GEMEENTEN HALVERWEGE HET MANDAAT Van Sint-Pieters-Woluwe naar Etterbeek BECI zet zijn ronde van de Brusselse gemeenten voort, drie jaar nadat het zijn “Gemeentelijk Charter” aan de politieke partijen heeft voorgelegd. In dit nummer: Benoît Cerexhe (Sint-Pieters-Woluwe) en Vincent De Wolf (Etterbeek). Didier Dekeyser Benoît Cerexhe (Sint-PietersWoluwe): een noodzakelijke gemeenten-Gewest-solidariteit Benoît Cerexhe, ex-baas van de Brusselse economie, bestuurt zijn gemeente met zijn welbekende bedaarde aanpak, waarbij hij dialoog gebruikt in gevoelige dossiers zoals de vluchten boven Brussel, terwijl hij zijn pragmatisch karakter inzet om de economie van zijn gemeente te ondersteunen. Heeft de burgemeester de middelen om de Brusselse economie te beïnvloeden? Natuurlijk, al was het maar via de openbare aanbestedingen, maar ook dankzij acties op lokaal niveau. Daarnaast is er nog een zeker Brussels patriottisme dat ons de wil en het streven geeft om de economische ontwikkeling van ons Gewest te beïnvloeden. U bent nu halverwege uw burgemeestersmandaat: bent u tevreden over uw acties op economisch vlak? Ja. Lokaal voeren we een reeks acties ter ondersteuning van de handelszaken die toch werkgelegenheid scheppen en essentieel zijn voor de levenskwaliteit. Naast gerichte acties zoals de nacht van de solden of de verlichtingen, voeren we nog andere projecten om hun voortbestaan te bestendigen: begeleiding bij het gebruik van nieuwe technologieën, overgang naar e-commerce, renovatieprojecten verdedigen bij het Gewest, enz. We hebben ook een reeks taksen afgeschaft die hen nogal lukraak troffen. We ondersteunen ondernemingen door hun fiscale lasten te beperken, dankzij het Compensatiefonds dat het Gewest heeft opgericht: streefdoel is de harmonisering van de gemeentebelastingen en de afschaffing van de enigszins “willekeurige” taksen die toch nodig zijn voor het evenwicht van de gemeentelijke inkomsten. Deze maatregel zorgt voor solidariteit tussen de gemeenten en het Gewest. Als er een compensatie is, dan zullen alle gemeenten zich wel hebben aangemeld? Bijna allemaal… Bij ons heeft deze maatregel een impact gehad op de kantoortaksen, de vitrinetaksen, enz. In een gemeente zoals de onze, waar 23 % van de actieve bevolking zelfstandige is, kun je dit niet zomaar een detail noemen. Trouwens, we steunen ondernemingen die de administratieve processen vereenvoudigen, wat ons ertoe heeft aangezet om de termijnen te verkorten 8 BECI - Brussel metropool - maart 2016 op het gebied van stedenbouw, exploitatievergunning enz. We beseffen ook dat Brussel geleidelijk aan nieuwe ondernemingengeneraties zal onthalen die niet meer industrieel getypeerd zijn – of die hun productieactiviteiten elders kunnen uitoefenen – maar die qua dienstverlening wel een hoge toegevoegde waarde hebben en waarvoor een kwaliteitsvol stedelijk milieu essentieel zal zijn. Hierbij horen uiteraard een gediversifieerd mobiliteitsaanbod plus een gemakkelijke toegang tot de administratieve diensten of diensten die door andere ondernemingen worden gegeven, enz. Wij streven ernaar om op deze punten onze prestaties te verbeteren. U had het net over de noodzakelijke gemeenten-Gewest-solidariteit. Is dat dan geen realiteit? Niet altijd, maar die dingen evolueren heel snel omdat Brussel voor uitdagingen staat die de andere Gewesten niet kennen en omdat deze Gewesten niet mals zijn voor het onze, om maar te zwijgen van het federaal niveau… Er zitten onvolmaaktheden in ons systeem, maar er is al veel gedaan. De kritieken die al te vaak van buitenaf worden geuit, zijn gebaseerd op een reële of geveinsde miskenning van onze realisaties. Weet Voka dan niet dat onze stad instaat voor 20 % van het BBP en dat ze 70.000 banen heeft gecreëerd sinds 2004? En dat in een moeilijke context, zoals een buitengewone demografische groei, de uitdagingen van opleidingen voor de 10 tot 15000 nieuwkomers per jaar op de arbeidsmarkt, de beschikbare ruimte, weinig samenwerking met andere Gewesten, enz. Sommigen hebben het over het verlangen van de naburige Gewesten om wat rijkdom van de hoofdstad te bemachtigen… Er zit inderdaad kwade trouw in deze negatieve beoordeling, die berust op een visie van concurrerende Gewesten, het tegendeel van het metropolitaanse plan. Het is een ideologisch gevecht in de achterhoede, maar we moeten waakzaam blijven want het krijgt soms concrete vorm in projecten, zoals de Startplannen of Diabolo, die er duidelijk naar streven Brussel “weg te zappen”. Maar de trend keert zich op natuurlijke wijze om ten gunste van de stad. Laten we optimistisch zijn: op een dag zullen zelfs de meest radicalen inzien dat het metropolitaanse plan een fantastische win-win is.

THINK TANK In Etterbeek koppelen twee interessante initiatieven opleidingen aan diensten voor de inwoners: • Proxibat is een dienst om senioren, gehandicapten of kansarmen te helpen, door kleine werken in hun woning uit te voeren. De arbeiders die deze werken uitvoeren, komen uit de regelingen van de DSP’s (Doorstromingsprogramma’s) van de Lokale Missie en het systeem helpt hen om hun opleiding te versterken. • De Anti-Tags Dienst: de Lokale Missie voor Tewerkstelling heeft een “detag” machine gekocht. Drie voormannen superviseren interventies van een anti-tagsploeg met arbeiders uit het DSP-project. Vincent De Wolf (Etterbeek) : “Een entiteit in dienst van haar bevolking en haar ondernemingen” Hoewel Vincent De Wolf erkent dat de Brusselse regering zich op economisch vlak meer dan vroeger inzet, betreurt hij toch dat loze beloften altijd primeren boven snelle actie. Omdat afwachten niet zijn sterkste kant is, heeft hij zijn troepen ingezet om de economische prestaties van zijn gemeente te stimuleren. Heeft de actie van de nieuwe Brusselse regering een zichtbare impact op uw gemeente gehad? Niet echt, maar laten we – een beetje – mild zijn, sommige projecten zijn recent. Maar intenties maken nog geen acties. In Etterbeek zijn we uitgegaan van concrete situaties. Daarna hebben we mensen, middelen en bevoegdheden verzameld om een reeks acties op elkaar af te stemmen, dus precies het tegenovergestelde van een theoretische aanpak. Zo hebben we bijvoorbeeld opleidingen gecreëerd die specifiek gericht zijn op de werkloosheidsconcentraties. In de wijk De Jacht konden 80 jongeren een door ons gehomologeerde kennis van de tweede taal verwerven. Als het over het aanleren van talen gaat, is het Gewest geen achterblijver. Inderdaad, maar voor werklozen die een scholingspremie ontvangen voor knelpuntberoepen, verplichten we de taaltest en het volgen van taallessen, terwijl het Gewest enkel de test oplegt. Wij nemen hiermee geen genoegen: we oriënteren heel actief werkzoekenden naar opleidingen in domeinen met een gekend gebrek aan laaggeschoolde arbeidskrachten, zoals de plaatsing van chassis of isolatie. We innoveren ook door opleidingen te bieden voor soms verrassende beroepen, waarvan we weten dat er vraag naar zal komen: parkingsteward, teler van bioproducten (opleiding gegeven in onze participatietuinen!), eerstelijnstechnicus voor oudere personen via Proxibat, enz. 1 http://www.etterbeek.irisnet.be/onze-diensten/middenstand/ondernemersclub?set_language=nl Dat alles gecombineerd met adviezen, studies van businessplannen, enz. Uit deze pragmatische aanpak resulteert een tewerkstelling van 50% van de opgeleide mensen! We evalueren ons aanbod en we passen het zo nodig aan. Getuige hiervan de technische opleiding fietsen en elektrische fietsen die we gaan creëren. We kunnen het werkloosheidspercentage ook beïnvloeden door te streven naar de groei – of het behoud – van ondernemingen op een grondgebied. Dat is onze bedoeling! We onderhouden tal van contacten met ondernemingen, zoals met onze ondernemersclub1 . Eens te meer streven we naar het geven van concrete antwoorden op de problematieken. Zo bieden we een ondersteuningsprogramma voor de ontwikkeling van een “informatica logica” (web, mails, sociale netwerken…), omdat sommige ZKO’s er geen tijd voor hebben. We zorgen ook voor de promotie van zones die door hun omgeving voor een bepaalde nieuwe “industrie” bestemd zijn en die vandaag ondernemingen vertegenwoordigen met een hoge toegevoegde waarde in luxe lederwaren, nanotechnologieën, enz. Ons onthaal van ondernemingen moet hen het leven simpel maken, omdat we onze administratie vereenvoudigen. Dus wanneer één van onze besturen een dossier ontvangt dat aan een andere entiteit moet worden gemeld, dan zal dit bestuur het nodige doen en niet de aanvrager. Nog een Copernicaanse revolutie: voor ons is administratief stilzwijgen gelijk aan toestemmen. Dat is het tegenovergestelde van het BWRO (het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening) dat haar eigen niet-naleving van termijnen met een automatische weigering sanctioneert! We onderwerpen onze wetgeving ook aan de “KMO-test”. Kortom, we zien onszelf niet als een hautain bestuur waaraan de gebruikers zich moeten aanpassen, maar als een entiteit in dienst van haar bevolking en haar ondernemingen. ● BECI - Brussel metropool - maart 2016 9

INTERNATIONAAL Een investeringsplan voor Europa ENTERPRISE EUROPE NETWORK Het zogenaamde ‘Juncker Plan’ is sinds september volledig operationeel. Dit grootschalig investeringsplan voor Europa wil tegen 2018 315 miljard euro ter beschikking van de economie stellen. Emmanuel Robert E uropa lijdt aan een tekort aan investeringen, stelde de Europese Commissie in 2014 vast. Het was daarom ook de Commissie die de ontwikkeling van het ‘Juncker Plan’ overkoepelde. Hierbij mobiliseren de EU en de Europese Investeringsbank (EIB) een uitzonderlijk fonds van 21 miljard euro: een pak nieuw geld ter aanvulling van de bestaande Europese financieringsinstrumenten (COSME, InnovFin, EaSI, Creative Europe, Connecting Europe Facility, structurele fondsen …). Dit alles is bedoeld om in drie jaar tijd, dankzij het hefboomeffect, 315 miljard euro in de Europese economie te pompen. Wat moeten wij ons bij dit ‘hefboomeffect’ voorstellen? Dit kwam Pierre-Emmanuel Noël, Senior Banker bij de EIB even toelichten – samen met de eerste resultaten van het plan – tijdens een seminar van Enterprise Europe Network. De 21 miljard van het ‘Juncker Plan’ dienen als waarborg voor kredieten. “Dankzij een eerste vermenigvuldigend effect slagen we erin een totaal van 60 miljard euro te waarborgen omdat geen enkele lening voor 100% moet worden gegarandeerd”, vertelt de heer Noël. “En dan komt het tweede hefboomeffect: met deze 60 miljard zouden we in staat moeten zijn om nog eens 255 miljard euro te verkrijgen door andere spelers aan te moedigen samen met ons te investeren. In totaal zijn het dus wel degelijk 315 miljard die we ten gunste van de economie kunnen vrijmaken.” “Het nemen van risico’s vormt het sleutelelement. De EIB heeft de reputatie voorzichtig te zijn. Met dit stelsel zal ze echter haar comfortzone kunnen verlaten”, stelt Pierre-Emmanuel Noël, die naar een ‘EIB 2.0’ verwijst. “De EIB 1.0 verandert niet en blijft de bank van de infrastructuren. Via het Europese Investeringsfonds, dat de KMO’s waarborgt, is de EIB bovendien de grootste Europese investeerder in risicokapitaal. Nieuw is echter het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (nvdr: EFSI in het Engels), dat de nodige dynamiek biedt voor de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. Dit noem ik de EIB 2.0, die nogal kleine bedragen financiert, vergeleken met de ‘klassieke’ EIB, die zich eerder richt tot grotere projecten (minstens 15 of 20 miljoen euro).” Hoe dient u een project in? “Voor de klant blijft de toegang dezelfde”, antwoordt de heer Noël. “Als KMO kunt u ons contacteren via de website of het infodesk. U krijgt gegarandeerd een antwoord. Als het project interessant is, gaat een due diligence proces van start. Als de uitkomst positief is, moet het project nog door het directiecomité worden goedgekeurd en daarna door de raad van bestuur en het nieuwe voortaan 10 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Pierre-Emmanuel Noël operationele investeringscomité worden gevalideerd. Het ganse proces neemt gemiddeld tussen 4 en 12 maanden in beslag. Er wordt natuurlijk gezocht naar zinvolle projecten, met een economische kwaliteit. De rentabiliteit voor de bank is op zich geen doelstelling.” Het is de bedoeling de 315 miljard euro van het ‘Juncker Plan’ in drie jaar tijd (dus tegen juli 2018) te investeren, “al loopt de investeringsperiode door tot 2020”. Tijdens de startfase mobiliseerde het plan al 7,5 miljard euro (50 miljard als rekening wordt gehouden met het hefboomeffect, wat gelijk staat met 16% van de voorziene 315 miljard). De uitvoering van het plan zou nu moeten versnellen. Onder de eerste gefinancierde projecten vinden we een fabriek van biobrandstoffen in Finland, een project voor thermische efficiëntie van gebouwen in Frankrijk, een biotechnologisch project in Spanje enz. Ook in België werden twee dossiers goedgekeurd. Het eerste betreft de financiering van 200 miljoen euro (op een totaal van 653) voor de tweede fase van het windmolenparkproject Belwind, in de Noordzee. Het tweede is een investeringsfonds in infrastructuren, ter hoogte van 30 miljoen euro (op 120). De projecten en de budgetten blijven dus redelijk omvangrijk, maar de drempel zou moeten dalen. ● Info: Het investeringsplan voor Europa: www.eib.org/efsi. Andere Europese financieringsmiddelen: www.access2finance.eu. Contact bij EEN: Jean-Philippe Mergen, 02 210 01 77 – jpm@beci.be.

BRUSSEL INVEST & EXPORT: DE AGENDA 2016 IS ER! Bent u van plan om te exporteren of wenst u meerdere markten te veroveren? Wat indien wij u nu eens wat alternatieven voorstelden? In de Export Agenda 2016 vindt u een breed scala van commerciële activiteiten, waaronder ook B2B ontmoetingen met mooie prospecten: collectieve missies in het buitenland, beursstanden op internationale beurzen onder de Brussel vlag, het uitnodigen van inkopers in Brussel... Ontdek de Export Agenda 2016 op www.brusselinvestexport.be

INTERNATIONAAL “Enorm veel overnamemogelijkheden in Brazilië” Agnes Pinto Borges is de nieuwe voorzitster van Brascam, de kamer van koophandel België-Luxemburg-Brazilië. Wij hadden met haar een gesprek over de uitzichten van de Braziliaanse economie. YAB B razilië was geruime tijd het economisch wonderkind van Zuid-Amerika, maar ondergaat vandaag een zware economische en politieke crisis. Zwaar genoeg, in elk geval, om buitenlandse investeerders te verontrusten en op afstand te houden. “Deze crisis betekent nochtans nieuwe kansen”, antwoordt Agnes Pinto Borges, voorzitster van Brascam. “De wisselkoers van de lokale munteenheid – de real – ligt heel laag ten opzichte van de euro en de dollar, lager dan ooit. Anderzijds bestaat er in Brazilië een aanzienlijk aantal bedrijven dat tegen interessante voorwaarden overgenomen kan worden, omdat de stichters, meestal families, vaak de opvolging of de overdracht niet hebben voorzien. Vandaag overheersen buitenlandse groepen de Braziliaanse markt van fusies en acquisities. Dit is een volledig nieuw gegeven.” De nieuwe voorzitster, in september benoemd, werkt samen met Nicolas Crutzen, die sinds 2014 directeur van Brascam is, veel ervaring heeft met de economische en politieke kringen en die ook in Brazilië heeft ondernomen. “Hieruit ontstaan een zeer positieve dynamiek, veel activiteit en leden die steeds resoluter optreden”, verklaart Agnes Borges. “De steun van BECI is hierbij waardevol”, voegt Nicolas Crutzen er aan toe. “We zijn in dezelfde kantoren gevestigd en de leden van BECI hebben eveneens toegang tot de activiteiten die wij organiseren, wat voor heel wat nieuwe uitzichten zorgt.” “Verder kregen we de steun van de Belgische en Braziliaanse diplomatieke vertegenwoordigingen”, verheugt zich mevr. Borges. Er wordt trouwens overwogen een of andere zeer vooraanstaande personaliteit uit te nodigen. “We proberen bijvoorbeeld de Braziliaanse minister van Landbouw op bezoek te krijgen.” Een dergelijk bezoek zou van groot belang zijn, want de landbouwsector blijft de voornaamste drijfkracht van de Braziliaanse economie. “Onder andere voor het vlees. Alleen Europese consumenten zijn bereid sommige productcategorieën te betalen. Vandaar de belangstelling van Braziliaanse ondernemers voor België.” Ook de logistiek speelt een rol: “Steeds meer reuzen van de Braziliaanse voedingssector verkiezen de haven van Antwerpen boven die van Rotterdam, omdat de sanitaire controles hier beter georganiseerd en soepeler zijn dan in Nederland. Tegelijk toont het beleid van de haven van Antwerpen veel interesse voor het potentieel van Brazilië, onder meer omdat er op het vlak van de logistiek in dit land nog heel veel te doen blijft”, licht Agnes Borges toe. Nicolas Crutzen geeft wat uitleg: “Alle grote Belgische logistieke bedrijven evenals de ondernemingen die 12 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Nicolas Crutzen en Agnes Pinto Borges zich specialiseren in grootschalige infrastructuurprojecten – denk maar aan ingenieurskantoren of groepen als Katoen Natie of Deme – hebben voordeel gehaald uit de snelle economische groei in Brazilië. Vandaag liggen vele van deze grote werven stil door de crisis, maar alles schiet binnenkort weer in gang.” De sector van de natuurlijke hulpbronnen is eveneens veelbelovend, “maar de corruptieschandalen bij Petrobras en de hoge ontginningskosten hebben de terugval van de sector veroorzaakt en bijgevolg ook die van de petrochemie, de staalindustrie enz.” “Brazilië is verder een markt van 200 miljoen inwoners die enorm veel consumeren en daarom enige gelijkenis vertonen met de Verenigde Staten”, aldus mevr. Borges. “De middenstand blijft zich ontwikkelen, met een jonge, steeds beter opgeleide bevolking, al blijft Brazilië grotendeels een arm land.” Voor een buitenlandse onderneming blijft het industriele potentieel van Brazilië nochtans aanzienlijk: “Er bestaat veel deskundigheid op industrieel vlak en in machinebouw. De vaardigheden zijn aanwezig evenals de mogelijkheid om op grote schaal en tegen een lage kost te produceren. Voor een buitenlandse speler zijn de uitzichten daar waarschijnlijk nog groter dan in de dienstensector”, oordeelt Agnes Borges. Ook de vastgoedsector biedt enorm veel mogelijkheden: “Een groep als Le Pain Quotidien ontwikkelt zich bijvoorbeeld pijlsnel in Brazilië omdat hij zich, dankzij de zwakke real, fantastische vestigingen in Rio of Sao Paulo kan permitteren”, besluit de heer Crutzen. ● Info: www.brascam.be Om Brazilië en andere markten te ontdekken, contacteert u best Sabine Soetens, Manager International bij BECI: sso@beci.be; 02 643 78 12.

het verschil zit hem in DE DETAILS Omnia Travel Reisbureau Omnia Travel kende de voorbije jaren een opmerkelijke groei dankzij zijn specialisatie in zakenreizen. “Onze ervaren travel consultants denken mee met de klant. Dit zorgt voor een echte meerwaarde.” “We zijn de vijfde grootste in zakenreizen”, zegt general manager Jan Van Steen trots. “Met als grote voordeel tegenover de rest dat het beslissingscentrum in ons land is gevestigd. Al onze concurrenten zijn afdelingen van internationale organisaties. De eindverantwoordelijkheid ligt bij ons in eigen land, dit zorgt ervoor dat er héél kort op de bal kan gespeeld worden.” Met zakenreizen haalt Omnia Travel rond de 68 procent van zijn omzet. Groepsreizen en incentives zijn goed voor een kleine 20 procent, de vakantiereizen nemen zo’n 12 procent in. Om zijn doel te bereiken – een sterk kantoor in elke Vlaamse provincie en in Brussel – deed het reisbureau de voorbije jaren enkele overnames: “Onze financiële situatie is gezond; we hebben nooit geld moeten lenen om acquisities te doen. Twee jaar geleden namen we Squatra over in Gent en vorig jaar BTS Business Travel in Brussel”, legt Jan Van Steen uit. De medewerkers van BTS Business Travel verhuisden vorig jaar mee naar het gerenoveerde kantoor van Omnia Travel aan de Louizalaan. “De sfeer zit goed, wat belangrijk is, want iemand die graag komt werken levert ook een goede service”, getuigt de general manager. “We hebben in Brussel nu een 15-koppige equipe die graag de oplossingen die het vindt deelt. Die dynamiek zorgt dus voor een nog betere dienstverlening.” Volgens Van Steen is dat ook dé reden voor de opmerkelijke groei van het bedrijf (in januari draaide het evenveel omzet als tien jaar geleden over een heel jaar). “Wij focussen op kwaliteit. Je hebt bureaus die proberen zo goedkoop mogelijk te zijn, maar dan boet je aan dienstverlening in. De service staat bij ons voorop. Wij hebben ervaren mensen in dienst die kunnen meedenken met de klant en voor elk probleem een goede oplossing uitdokteren. Onze medewerkers zijn specialisten. Je hoort vaak de klaagzang dat onze business wordt overgenomen door het internet, maar als je de juiste niche kiest en je biedt een kwaliteitsvolle dienstverlening aan, dan zijn er nog altijd voldoende opportuniteiten. Onze klanten hebben hun vaste contactpersoon op het bureau. Van de aanvraag voor de reis tot de terugkeer blijft die verantwoordelijk voor het dossier.” Duty of care Jan Van Steen illustreert de aanpak van Omnia Travel met een concreet voorbeeld: “Met de huidige terreurdreiging is het goed om weten dat wij de gegevens van klanten nauwkeurig bijhouden: wie is op welk moment in welke regio? We vragen ook de gsm-nummers van mensen die we moeten verwittigen als er iets gebeurt. Dit noemen wij duty of care. We gaan ook geen mensen wegsturen met een luchtvaartmaatschappij die op de zwarte lijst staat. Naast ons luik “zakenreizen” bieden we ook andere diensten aan. Je kunt Omnia Travel als het ware omschrijven als een one-stop-shop. Ook hier gaan wij een stap verder, en staat onze klant centraal. Alles wordt op maat uitgewerkt. “Neem nu een incentive: een bedrijf wil met een grote groep naar het buitenland. Dan gaan wij eerst met de klant ter plaatse kijken. Als een bedrijf de moeite doet om zijn beste medewerkers te belonen, kun je niet het risico lopen dat het geboekte hotel tegenvalt. Zelfs met de CO2 uitstoot houden we rekening. Als je een treinreis kunt aanbieden voor dezelfde reistijd, dan geven we daar de voorkeur aan. Onze slagzin is: ‘het verschil zit hem in de details’.” Verleden in bedevaarten De focus op zakenreizen is er met de jaren gekomen. De oorsprong van Omnia Travel ligt bij het in 1973 opgerichte Agri Reizen dat bedevaarten naar Lourdes organiseerde. Het transformeerde in Omnia Travel in 1998, toen het in handen kwam van de KBC Group. De eerste klanten van het full-service bureau waren reizigers van de Boerenbond en KBC. Zo groeide het idee om verder te gaan met deze expertise en steeds meer ondernemingen een gepersonaliseerde service te verlenen, gebaseerd op de analyse van het budget van de klant. Ook vandaag nog is Omnia Travel 100 procent dochter van KBC. “We zijn wel een aparte vennootschap, maar we leunen bij de bedrijfscultuur van de bank aan. Dat geeft ons een financiële zekerheid en een sérieux; we zouden het ons eenvoudigweg niet kunnen permitteren om ons als cowboys in de markt te bewegen.” Omnia Travel Louizalaan 285, 1050 Brussel T: 02 645 56 00 - F: 02 645 56 01 brussels@omniatravel.be - www.omniatravel.be

RESSOURCES HUMAINES

SALES & MARKETING Van een goed idee naar een onderneming, de ingrediënten van het succes Nog nooit was het creëren van een onderneming zo gemakkelijk, dat lijdt geen twijfel. Toch kan het oprichten en het ontwikkelen van een onderneming niet zomaar, maar via een weg vol hindernissen. Hoe herkent u eigenlijk projecten met de grootste slaagkansen? Hoe belangrijk is dan het idee? En het business plan? Hierover hadden we een gesprek met drie scherpe waarnemers en medespelers uit de wereld van het ondernemerschap. Olivier Fabes H oe beoordeel je de waarde van een ondernemingsidee? Hoe weet je of het ‘bankabel’ is? Die vraag stelt u best aan een bankier… “U kunt nooit de relevantie van een idee of een ondernemingsplan beoordelen op basis van één element. Het ‘business plan’ (nvdr: ruwweg hoe de ondernemer van plan is om zijn idee om te zetten in een geld verdienende onderneming) blijft belangrijk en zelfs onontbeerlijk, maar het wordt zelden nageleefd en vaak krijgt het een buitensporig gewicht,” waarschuwt Pierre Wattiez (KBC Brussels). “Vandaar dat het voor ons essentieel is te voelen dat het project in een ruimere omgeving past, dat het wordt gedeeld in een netwerk van personen die het project op lange termijn kunnen dragen en die de ondernemer tijdens zijn hele weg kunnen begeleiden. We besteden heel veel aandacht aan de basis van allerlei contacten die de ‘starter’ al heeft opgebouwd en die hem in staat zullen stellen om de weg voor het project vrij te maken.” Laat u liefst door ‘senioren’ omringen Eerste raad, dus: wat ook uw ‘pedigree’ mag zijn, laat u zeker omringen door enkele personen, ook al zijn het er maar twee of drie, die je project daadwerkelijk kunnen challengen in een ‘advisory board’, zelfs informeel. En geef de voorkeur aan ervaren mensen met een ‘senior’ profiel. “Deze doorwinterde personen hebben hun intuïtie ontwikkeld dankzij hun ontmoetingen met enorm veel mensen in heel uiteenlopende sectoren. Ik ken zo iemand wiens mening over ondernemingsprojecten juist blijkt te zijn in drie van de vier gevallen,” benadrukt Olivier Kahn. “Er werd een belangrijke stap gezet in het jonge verhaal van eDebex, toen iemand ons in contact heeft gebracht met de voormalige CEO van Pierre Wattiez en Olivier Kahn kredietverzekeraar Euler Hermes (nvdr. : Jean-Luc Louis). Hij heeft ingehaakt op ons idee. Het feit dat een zo rationeel persoon als hij niet meteen de deur dicht deed, is bijzonder motiverend geweest. Ondertussen is hij onafhankelijk bestuurder van eDebex geworden,” vult Xavier Corman aan. Mensen met ervaring dwingen ondernemers die vaak overlopen van enthousiasme, om zich te bezinnen en verder te kijken dan hun neus lang is. Het idee is niets waard “Een idee zonder een plan is nooit meer dan een wens”: dit gezegde wordt vaak herhaald tijdens de Startup Weekends en andere evenementen gericht op het creëren van een onderneming. Onze gesprekspartners twijfelen niet over de juistheid ervan. “Wie kan er daadwerkelijk de waarde van een idee beoordelen? Projecten waarvan men denkt dat ze rendabel zijn, zijn dit niet en omgekeerd. Als Coca-Cola vandaag zou starten, dan zouden slechts weinigen bereid zijn te geloven in het succes ervan. Omgekeerd vinden velen Twitter geniaal, maar het bedrijf moet echt zwoegen BECI - Brussel metropool - maart 2016 15

TOPIC om te renderen,” merkt Olivier Kahn op, die hieraan toevoegt: “Meer nog dan het idee op zich, is de overeenstemming tussen het project en de persoon die het draagt, van doorslaggevend belang. En het doet er maar weinig toe of je je in een moeilijke conjunctuur bevindt. Het komt er eerder op aan een opportuniteit in contact te brengen met uw persoonlijke troeven. Daarna draait alles rond zakenrelaties en netwerken, zoals we al hebben gezegd. En ten slotte is er het uitvoeringsvermogen. Veel startups mislukken. Niet omdat hun idee niet goed was, maar omdat de uitvoering ervan slecht verlopen is.” Het uitvoeringsvermogen zelf hangt enorm af van het verlangen en de sterke motivatie van de ondernemer. “De meeste ideeën zijn niets waard,” zegt Xavier Corman. “Als ik investeerder zou zijn, dan zou ik eerst kijken naar het team. Een goed team met een matig idee is beter dan het omgekeerde. Ik zou ook argwaan hebben tegenover een ‘one man company’, waarin alles steunt op één enkele persoonlijkheid. Bij eDebex zijn we begonnen met het samenstellen van een team. Van meet af aan telden we vijf actieve aandeelhouders.” Over het zuiver financiële potentieel van een idee delen onze gesprekspartners de mening dat al teveel ondernemers zich bezondigen aan overdreven optimisme, terwijl ze het belang onderschatten van regelmatige inkomsten en van de snelheid van de kasinkomsten dankzij de aankopen die hun klanten doen. De markt is veel trager dan u denkt. Het traagheidseffect is reëel. Teveel starters houden er totaal geen rekening mee en ze anticiperen op betalingen die pas na zes maand of zelfs pas na een jaar binnenkomen. Vaak komt hier nog het gebrek aan verkoopvermogen bij. “België genereert uitstekende producenten van producten of diensten, maar ondermaatse commerciëlen. Onvoorstelbaar hoeveel ondernemers er prachtige producten kunnen maken, maar niet in staat zijn om een klant te overtuigen,” betreurt M. Corman. “Het is waar dat het communicatiebudget in de financiële plannen vaak het stiefkind is. De noodzaak om zich kenbaar te maken, wordt duidelijk onderschat,” stelt Olivier Kahn vast. De juiste prijs Wie zijn onderneming wil laten slagen, moet er eerst en vooral voor zorgen dat er klanten zijn die bereid zijn te betalen voor de aangeboden producten of diensten. Een waarheid die verre van vanzelfsprekend is … “Ik blijf me verbazen over het aantal mensen dat een zaak start zonder een ‘doelgroep’ te hebben gecreëerd en de markt daadwerkelijk te hebben doorgelicht. Voor het bepalen van de prijs heeft de zogenaamde boekhoudkundige methode – kostprijs + marge = verkoopprijs – nog veel aanhangers, terwijl de redenering juist omgekeerd moet gebeuren. Laten we uitgaan van de prijs die de mensen bereid zijn te betalen,” raadt Olivier Kahn aan. Om dit te doen, moet u uw doelgroep ontmoeten, contact zoeken met de mensen. “Er bestaan oplossingen om ondernemers te helpen bij het opstellen van een business plan en in het bijzonder om feedback te verkrijgen via marktstudies. Het is inmiddels één van de rollen van de bank om oprichters van ondernemingen te oriënteren naar de goede middelen,” sluit Pierre Wattiez hierbij aan. Qua marktpositionering heeft eDebex voor het verzamelen van feedback voornamelijk de persoonlijke netwerken van 16 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Rond de tafel Pierre Wattiez: Sales & Marketing Manager van KBC Brussels. Uiteraard de rationele kijk van een financier, maar ook de overtuiging dat de toegevoegde waarde van een bank meer en meer bestaat uit het openen van deuren voor haar klanten, en uit de rol van netwerk facilitator voor de onderneming. Haalt in dit verband veel inspiratie uit het starterscentranetwerk Startit@KBC dat de bank in Brussel heeft gevestigd. Olivier Kahn: Expert-boekhouder, gespecialiseerd in ondernemingsstrategie en -beheer. Hij coördineert meerdere ondernemerschapsprojecten en hij heeft bovendien de leiding van het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden van BECI. Hij is ook vormer en spreker en hij heeft meerdere werken geschreven over het creëren van een onderneming, waaronder het recente L’aventure de la création d’entreprise, met de avonturier Thomas de Dorlodot. Xavier Corman: Serieondernemer, CEO van eDebex.com, een succesvolle Brusselse startup gespecialiseerd in het opkopen van vorderingen op het internet. Voorheen bekleedde hij verschillende financiële functies in KMO’s. Zeer actief in het ecosysteem van het Belgische ondernemerschap, meer bepaald in de technologische gemeenschap BetaGroup en in het starterscentrum ICAB, in Etterbeek. zijn vennoten gebruikt. “Voor de pricing waren we tamelijk goed op de hoogte en we hebben zelfs de aangename verrassing gehad dat we onze tarieven konden verhogen. Veel starters zijn door het gebrek aan verbondenheid met hun markt bang dat ze te duur verkopen, terwijl ze vaak juist te goedkoop zijn…,” haalt Xavier Corman aan. Laat dit dus duidelijk zijn: er bestaat geen mirakelrecept om een onderneming te laten slagen. Trouwens, alle ondernemerschapsprofessoren ter wereld breken al decennia hun hoofd over de kwestie. Toch zijn er enkele absoluut noodzakelijke ingrediënten: een complementair team omringd door goede raadgevers, liever een goed uitvoeringsvermogen dan een geniaal idee, commerciële flair en verbondenheid met de verwachtingen van de markt om de juiste prijs toe te passen. ●

TOPIC Is het echt gemakkelijker om je eigen onderneming te creëren? Iedereen is het erover eens dat het administratief gesproken nog nooit zo gemakkelijk is geweest om een onderneming te creëren. Aan de ingang zijn er heel wat barrières weggevallen. “En zelfs op financieel gebied zijn er nu veel meer mogelijkheden dan vroeger,” vindt Olivier Kahn – denk maar aan crowdfunding, de netwerken van business angels, enz. “Ik heb de gewoonte om aan onze commerciëlen te zeggen dat ze nu facilitators zijn in een ondernemerschapswereld waar de bankoplossing allang niet meer de enige financieringsmethode is. Vaak komt de oplossing uit de combinatie van financieringstechnieken die in het Brusselse Gewest bestaan,” vertrouwt Pierre Wattiez ons toe. En voor bepaalde businesses, bijvoorbeeld deze van de mobiele applicaties, is het dankzij de technologie mogelijk oplossingen te creëren zonder daarvoor enorme kapitalen te moeten inzetten. “Misschien is het op administratief vlak gemakkelijker geworden om een vennootschap op te richten. Toch mogen we de bergen reglementeringen niet onderschatten, die soms wel, soms niet gerechtvaardigd zijn. Bepaalde verplichtingen zijn niet in verhouding, bijvoorbeeld op het gebied van preventie of sociale inspectie. Ik ben ervan overtuigd dat er nieuwe, veel soepelere structuren voor het creëren van een onderneming zullen opduiken om deze beperkingen te omzeilen. Een soort van uberisatie van het creëren van ondernemingen,” meent Xavier Corman. En hij vermeldt hierbij het OpenCollective project van Xavier Damman, deze naar de Verenigde Staten geëmigreerde Belgische ondernemer die streeft naar het ‘mutualiseren’ van een bepaald aantal diensten voor starters. Globaal gezien vinden onze gesprekspartners het positief dat er diverse begeleidingsstructuren voor het ondernemerschap opduiken – al dan niet openbaar of privé: starterscentra, versnellers, Startup Weekends, Hackathons en andere ondernemerschapswedstrijden spelen een positieve rol in de perceptie van het ondernemerschap. Via groepsdynamieken kunnen ze roepingen wekken bij jongeren die a priori niet voorbestemd waren om te ondernemen. Een minpunt: “We stellen zo’n uitgebreide vermeerdering van initiatieven vast dan we niet meer zo goed weten wie wat doet. Volgens mij lijkt hier een bepaalde rationalisering onontbeerlijk opdat elk evenement een succes zou worden,” tempert Olivier Kahn. Xavier Corman is op zijn hoede voor de overheidsstimulansen: “Sommige ondernemers jagen eerder op subsidies dan op klanten.” Kan een award of een mooie subsidie het verschil maken in de ogen van een bankier? “Het is zeker een positief element in een dossier, dat kan bijdragen tot een betere haalbaarheid van de aanvraag. Maar ik denk niet dat het een beslissing kan doen omslaan. Het belangrijkste blijft altijd de kwaliteit van het project, gekoppeld aan de visie van de ondernemer en zijn vermogen om het te vertalen naar de operationele realiteit,” besluit Pierre Wattiez. BIJ KINEPOLIS WERKEN WE GRAAG OP MAAT VAN DE KLANT. NOG IETS DAT U MISSCHIEN NIET WIST OVER ONS. Evenementen heb je in alle maten en gewichten. Uitbundig of intiem. Groot of klein. Met of zonder catering. Met of zonder fi lm… Niet meer dan logisch dus dat we elke keer weer voor een oplossing op maat zorgen. Meer info? Check kinepolisbusiness.com of bel Alisson Sinéchal en Melanie Lisanti op 02 474 26 30 Meer dan alleen cinema. BECI - Brussel metropool - maart 2016 17

SALES & MARKETING Waaraan herkent u een goede klant? De definitie van een goede klant? Iemand die stipt betaalt? Die u trouw blijft? Of die flink kan groeien? Hoe vermijdt u de slechte kant, die nooit rendabel zal zijn, te veel diensten vraagt of failliet riskeert te gaan? Al deze vragen beantwoordt Stéphane Depaepe met zijn ervaring als directeur van PHCom. Gaëlle Hoogsteyn W ij geven allemaal de voorkeur aan tevreden, trouwe, rendabele en bovendien vriendelijke klanten. De perfecte klant bestaat niet, maar ‘goede’ klanten zijn wel te vinden. Nu, wat verstaan wij onder het begrip ‘goede klant’? We krijgen uiteenlopende antwoorden: een rendabele en trouwe zakenrelatie, een bekende klant die u laten meegenieten van zijn uitstraling, of bijvoorbeeld ook een sympathieke persoon met wie u vlotte contacten onderhoudt. “De ideale klant, daar heeft elke onderneming haar visie op”, stelt Stéphane Depaepe. “Elke onderneming zou een lijst moeten opstellen van alle criteria waaraan de typische ideale klant beantwoordt.” Hier komen de meest uiteenlopende aspecten aan bod. Denk maar aan de omvang van de onderneming, haar bedrijfssector, haar ligging, haar risicoprofiel, de regelmaat van de aankopen, de duur van de samenwerking e.a. Een dergelijke strategische analyse kan intern geschieden of met de hulp van een gespecialiseerd bureau die over eigen analysesystemen beschikt. Welke criteria? Geen twee ideale klanten zijn dezelfde, maar sommige criteria komen systematisch terug in de analysesystemen. • Er is natuurlijk sprake van rentabiliteit. Betaalt de klant zijn facturen? Is het werk of de dienstverlening voor u rendabel, vergeleken met wat u investeert in uitrustingen en human resources? De goede klant is diegene die niet alleen koopt, maar ook betaalt. Hij leeft de afspraken van het ondertekende contract na en betaalt binnen de afgesproken termijn. “Zodra laattijdige betalingen frequent worden, doet u er best 18 BECI - Brussel metropool - maart 2016 aan de handelsrelatie te verbreken”, adviseert Stéphane Depaepe. • Daarnaast kiest de goede klant zijn leverancier niet uitsluitend aan de hand van de laagste prijs. Hij is eerst en vooral op zoek naar de kwaliteit van de dienstverlening. De klant die van meet af aan op uw prijzen probeert af te Stéphane De Paepe (PHCom) Wat is een ‘goede klant’? Een rendabele en trouwe zakenrelatie, een bekende klant die u laten meegenieten van zijn uitstraling, of een sympathieke persoon met wie u vlotte contacten onderhoudt? pingelen, hoort zeker niet bij de betere. Als u in deze krant investeert, riskeert u hem vlug kwijt te zijn ten voordele van een concurrent met lagere prijzen. • Een goede klant is ook trouw en tevreden. Zijn behoeften stemmen overeen met uw dienstverlening. Deze klant ziet de waarde van het product of de dienst in. Hij gelooft bovendien in de onderneming en haar groeipotentieel. “Voor een dergelijke klant wenst u te

THE MUST HAVE TOOL TO DEVELOP YOUR BUSINESS WITH ADVERTISERS AND AGENCIES LeFAC is a database service entirely dedicated to information, insight and intelligence about the key people and activity in the marketing, agency and advertising industries. LeFAC tells you everything on: - Companies, organization chart, movements, brands, advertising spend, last news … With LeFAC you cross over borders and get to the pan Europe market (France, Benelux, Germany, Switzerland, Italy, Spain and Portugal) - Sector participation, current postal and email addresses targeting Marketing and Communication decision makers - The relationships between the advertisers and their agencies (who works with whom?) - Advertiser spend across media (e.g. who is spending most in TV media in Belgium.) LeFAC is an indispensable tool to help you optimise the management of your contacts and client/partner data. ASK A DEMO via www.lefac.com or CALL US NOW : +32 2 737 70 20 *let’s connect is a company of TBS Group, leading intelligence solution and software provider for Marketing

TOPIC Wat doet u met slechte klanten? investeren, vooruitgang te boeken en ten slotte uw positionering in eigen sector nog te versterken”, oordeelt Stéphane Depaepe. Bovendien reageert deze klant op uw werk. Elke feedback is waardevol. Een positieve reactie wordt gewaardeerd en werkt aanmoedigend. Negatieve feedback is nuttig om sommige zaken in vraag te stellen en bij te sturen. • Hij beveelt u aan. De goede klant is tevreden met uw dienstverlening. Hij vertelt het verder en stuurt u nieuwe klanten. “Op die manier wordt hij een ambassadeur van uw merk”, zegt Stéphane Depaepe. • Goede klanten bestellen nu en dan (een grote bestelling waarmee uw medewerkers een aantal maanden bezig zijn) of regelmatig (kleine en frequente bestellingen waarmee de onderneming haar vaste kosten kan dekken). Kleine frequente contacten zijn even interessant (en soms meer) dan enkele grote opdrachten die dringend moeten worden uitgevoerd. • Last but not least, het is ook bijzonder nuttig een vermaarde klant te hebben, die als referentie kan dienen. “Hij bevestigt de kwaliteit en het professionalisme. Dit geldt als een soort label. Ontegensprekelijk een mooie troef om nieuwe potentiële klanten aan te trekken”, verklaart de deskundige. Hou het evenwichtig De samenstelling van een mooi klantenportefeuille valt best te vergelijken met het plukken van champignons. Uw mandje zal er netjes uitzien als het evenwichtig is gevuld Als de problemen met een klant steeds terugkeren of aanhouden, adviseert Stéphane Depaepe klare wijn te schenken en de situatie met hem grondig te bespreken. “Wat zijn de problemen? Wat zijn de oorzaken? Kunnen ze worden opgelost? Willen we blijven samenwerken? Sommige ondernemingen wensen ‘moeilijke’ klanten te behouden om bijvoorbeeld de tewerkstelling te verzekeren. Maar als de klant echt voor verlies zorgt en geen oplossingen voor de bestaande problemen wenst te zoeken, dan verbreekt u best de handelsrelatie.” met grote en kleine exemplaren, zeldzame soorten en ook zeer verspreide zwammen. Hou het evenwichtig! Als uw mandje bij het naar huis terugkeren slechts drie dikke champignons bevat en een ervan is niet eetbaar, dan hebt u een probleem met het avondmaal. “Hetzelfde geldt voor de omzet van een onderneming. Verlies een klant als u er slechts drie hebt en u bent minstens 30% van uw inkomsten kwijt.” Een goede klant moet dus een correct gewicht hebben in uw portefeuille. Wees voorzichtig met te grote klanten. “U zou zich kunnen laten verleiden door een contractuele relatie met hen, maar doe dit alleen na een grondige analyse”, waarschuwt Stéphane Depaepe. Waarom? Omdat u als onderneming in staat moet zijn de verwachte producten of diensten te leveren, volgens de standaardkwaliteitsnormen. Anderzijds moet u ervoor zorgen dat deze grote klant niet al uw materiële en menselijke resources naar zich trekt. “Als u voor die ene, al de andere klanten laat vallen, moet dit een weldoordachte beslissing zijn.” Zet niet alles op één kaart, zegt het spreekwoord. Vous voulez faire partie d’un réseau d’entrepreneurs dynamiques ? Wenst u in een netwerk van dynamische ondernemers te worden opgenomen? www.beci.be/sign_up_to_newsletter/ Rust niet op uw lauweren Het bestaan van een mooi klantenportefeuille betekent nog niet dat u hierop mag gaan rusten. “De analysecriteria van het klantenbestand dient u jaarlijks te herzien”, adviseert de deskundige. Welke klanten hebben u tijdens het afgelopen jaar het meest opgebracht? Welke waren het minst winstgevend? Hebt u met sommigen moeilijkheden ervaren wat betreft de verstandhouding of de betalingen? Het is van belang jaarlijks een stand van zaken te maken, zeker in een wereld zoals de onze, waar alles pijlsnel verandert. “Veel bedrijven hebben een langetermijnvisie van hun relatie met de klant, maar ze moeten ook attent blijven voor eventuele verschuivingen in de markt. Als de klant riskeert failliet te gaan of te worden overgenomen, dan is het best dat u daar zo vroeg mogelijk van wordt geïnformeerd.” Chambre de Commerce de Bruxelles Kamer van Koophandel Brussel Avenue Louise 500 Louizalaan 1050 Bruxelles-Brussel Naast de bestaande klanten zoekt u ook best constant naar nieuwe. “Beperk u niet tot de huidige stand van zaken om de toekomst voor te bereiden. Het is van groot belang dat u precies weet wat een ideale klant voor u betekent. Pas daarna kunt u potentiële klanten met een gelijkaardig profiel benaderen. Hier gaat natuurlijk een investering mee gepaard, maar langzaamaan zal de onderneming op die manier slechts met goede klanten functioneren”, besluit Stéphane Depaepe. ● 20 BECI - Brussel metropool - maart 2016

TOT €100,CASHBACK* op de geselecteerde modellen ONTWIKKELD VOOR GROEIBEDRIJVEN In een groeiend bedrijf is morgen net zo belangrijk als vandaag. Daarom ontwikkelden we onze Business Smart reeks. Met innovatieve functies zoals A3 printen, mobile en cloud-connectiviteit, is die flexibel genoeg om de toekomst aan te kunnen. En met lage kosten, XL inkt, en standaard 2-zijdig afdrukken, krijgt u de prestaties en betrouwbaarheid die uw bedrijf nodig heeft. Beschikbaar vanaf € 239 incl. BTW HET PRINT 3.0 VOORDEEL www.bro t her.be * Actie geldig voor aankopen tussen 02/01/2016 en 31/03/2016. Algemene voorwaarden op www.brother.be/cashback

SALES & MARKETING Waarom aankopen strategisch zijn geworden Aankopen beperken zich niet tot een louter logistieke activiteit. Ze spelen een essentiële rol in ondernemingen die winstgevend zijn en willen blijven, en die weten dat innovatie vitaal is om de verkoop vandaag en in de toekomst te handhaven. U leest hier enkele bedenkingen en vaststellingen die wij danken aan de ervaring van talrijke ondernemers die in contact met BECI staan. Het inkoopbeleid als kern van het business model Welke plaats bekleden de aankopen in het organisatiepatroon van mijn onderneming? Steeds meer ondernemingen nemen deze vraag nu serieus. Hebben we dit onderwerp tot nu toe onderschat? Vaak wordt inkoop, ten onrechte trouwens, als een minder belangrijke dienst beschouwd, zeker ten opzichte van financiën, marketing en verkoop. Daar komt echter verandering in en sommigen zien inkoop nu als een strategisch element in de globalisering. Anderen overwegen zelfs de integratie van inkoop in een dienst ‘onderzoek en innovatie’. De technologische ontwikkelingen veroorzaken vandaag verschuivingen in de business models en organisatiepatronen van bedrijven. Innovatie hoort niet meer exclusief bij Onderzoek en Ontwikkeling. We hebben hier te maken met een attitude en een visie die rekening moeten houden met wat in de ganse wereld omgaat, een wereld waarvan Europa niet noodzakelijk het centrum vormt. Vandaar de nood om zich, wat betreft het inkoopbeleid, constant af te vragen wat nu werkelijk deel uitmaakt van de core business ? Hoe vinden wij de beste producten om de kwaliteit van onze eigen distributie vandaag te verzekeren, de verkoop te verstevigen en de toekomst veilig te stellen? Ontoereikende opleidingen In de vormingstrajecten marketing en handel krijgen verkooptechnieken veel aandacht, maar in België wordt nagenoeg met geen woord over inkoop gerept. Nochtans zijn dit domein en de benadering die het vereist van essentieel belang: de kwaliteit van wat een onderneming 22 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Vincent Delannoy vandaag of morgen verkoopt, hangt van haar aankopen af. Het gaat er dus om de resources (dit zijn bekwaamheden, producten, aanleg voor innovatie …) die vereist zijn om een dienst of product te verkopen. En de winst ontstaat grosso modo uit het verschil tussen verkoop en inkoop. Welk inkoopbeleid? Hoe bepalen we het inkoopbeleid? In welke middelen en vaardigheden gaan we investeren? Wat is de werkelijke waarde van de goederen en diensten die ik plan aan te kopen? Beslis ik al mijn leveranciers onder zeer zware druk te zetten? In dergelijk geval riskeer ik op termijn de relatie met de leveranciers te schaden. Als deze leverancier nadien in moeilijkheden verkeert, zal hij ook niet meer in staat zijn te investeren en zijn product te verbeteren. Moet ik eerder de voorkeur geven aan een relatie die de ontwikkeling van een partnerschap beoogt? Hoe dan ook, heel weinig starters van een nieuwe onderneming denken aan de tweedehandsmarkt. Hebben ze een bestelwagen nodig, dan overwegen de meesten nooit een tweedehands voertuig. In België wordt meteen aan de aanschaf van nieuwe goederen gedacht. Dit is een gedrag van zeer rijke consument die ‘het zich kan permitteren’. In een startende onderneming is het echter van vitaal belang liquide middelen te behouden en de winstgevendheid te verzekeren. Er kan over alles worden onderhandeld In crisistijd getuigen de ondernemingen van een spectaculaire aanleg voor afdingen bij de inkoop. Waarom gebeurt dit alleen in moeilijke tijden? Te weinig Belgische KMO’s

TOPIC gunnen zich het recht bepaalde clausules in een overeenkomst te weigeren. Nochtans is alles voor negotiatie vatbaar. Het is dus niet zo dat alles ‘te nemen of te laten’ is, of dat de aangekondigde prijs de enige juiste prijs kan zijn. KMO’s die dit vooroordeel de rug toekeren, kunnen jaarlijks duizenden euro’s uitsparen. De prijs bespreken “Te duur”: een Nederlander neemt geen blad voor de mond. De Belg, anderzijds, zal meestal zwijgen, terwijl hij er alle baat zou bij hebben een korting te vragen. Dit is waarschijnlijk een kwestie van mentaliteit, en ook een gebrek aan vorming op het vlak van inkoopbeleid. De zorg voor een goede relatie met de leverancier sluit niet uit dat meerdere leveranciers in concurrentie worden gebracht, zelfs voor kleine aankopen. Externe offertes zijn leerrijk, niet noodzakelijk om van leverancier te veranderen, maar desnoods om over prijzen en voorwaarden te onderhandelen. Wanneer een KMO een diner organiseert voor zijn 40 personeelsleden, onderhandelt ze dan over de offerte? Heel zelden, in feite. Paradoxaal genoeg zijn het meestal de grotere organisaties die hun leveranciers onder druk zetten en betere prijsvoorwaarden afdwingen. De kleinere structuren doen dit veel minder. De KMO’s maken zich waarschijnlijk overdreven veel zorgen over het behoud van de relatie. Nu, met een goede relatie moet zeker rekening worden gehouden, maar dit mag niet beletten dat de klant zich informeert over de prijzen op de markt, andere offertes aanvraagt en de prijs ter sprake brengt. Er bestaan bijzonder nuttige hulpmiddelen en platformen om leveranciers te vinden, maar ze worden te weinig gebruikt. Met een website als www.bobex.com zouden KMO’s per slot van rekening aanzienlijke bedragen kunnen uitsparen. Waarom zijn ze dan zodanig terughoudend? Misschien omdat zulke hulpmiddelen een zeer duidelijke beschrijving vragen van wat de klant wenst aan te kopen. Het is veel gemakkelijker, maar ten slotte ook veel duurder, zich tot een gekende leverancier te wenden zonder voldoende te hebben nagedacht over de werkelijke behoeften. Kritisch is gezond In de praktijk houdt een kritische houding ten opzichte van de leverancier voor iedereen voordelen in, dus ook voor de leverancier zelf, die wordt aangespoord zijn dienstverlening en zijn aanpak te verbeteren. Een concreet voorbeeld: een onderneming stelt vast dat de levering van frisdranken voor haar personeel op een weinig doeltreffende manier gebeurt (inzet van een arbeider die de bakken moet beheren en verplaatsen, de frigo’s vullen enz.). De firma overweegt dus van leverancier te veranderen en een andere formule te kiezen: een zelfbedieningstoestel. De vroegere leverancier reageert hierop met het voorstel van een pilootformule: hij installeert koelkasten bij de klant, staat in voor het laden en lossen en zorgt ervoor dat de koelkasten steeds gevuld zijn. Er kan over alles worden onderhandeld De kritiek van de klant doet een nieuwe oplossing ontstaan, waarbij de leverancier zijn dienstverlening moet verbeteren en afstemmen op de verwachtingen van de klant. Onderzoek en innovatie hebben dus niet uitsluitend te maken met nieuw te ontwerpen producten, maar ook met processen die voor verbetering vatbaar zijn. Kritiek op de relatie tussen klant en leverancier is nuttig om het dagelijkse proces te verbeteren. Protest tegen een bepaald model is de aanzet tot verandering. Goed inkopen om goed te verkopen De KMO-bedrijfsleider die iets verandert, botst meestal tegen de weerstand van zijn personeel. Hij krijgt weliswaar totaal andere reacties wanneer hij zijn gevestigde of mogelijke leveranciers enigszins aanspoort, om op die manier het onderste uit de kan te halen. Dankzij een efficiënt inkoopbeleid is de onderneming nadien in staat optimaal te verkopen, met de best mogelijke productkwaliteit. Waaraan ligt de kwaliteit van een winkel die vulpennen verkoopt? Aan de vulpennen zelf en de persoonlijkheid van de verkoper, uiteraard. Maar er is meer. Laten we ons ook afvragen hoe zulke winkels inkopen en hoe ze veranderingen in de gedragingen van de consumenten voorspellen. Deze informatie bevindt zich bij de leveranciers. Een voorbeeldje: de website rond het principe ‘Teken je eigen t-shirt”. Dit werd een mooi succes en de ontwerper ervan begreep dat hij een nieuw marktsegment te pakken had: trendinformatie voor de ganse modesector. Aan de hand van honderdduizenden aanvragen wordt het inderdaad mogelijk trends te onderscheiden waar de ganse sector werk van kan maken. Deze leverancier innoveert in de voorspelling van wat de markt verwacht. De relatie wordt hierdoor complexer: de vraag van de klant is een informatie voor de leverancier, maar de leverancier beschikt eveneens over informatie die voor talrijke klanten nuttig is. En op die manier belandt inkoopbeleid hoe langer hoe meer in het hartje van de innovatie … ● BECI - Brussel metropool - maart 2016 23

SALES & MARKETING De speltheorie, onmisbaar bij onderhandelingen Gebluf, pokerspelletje, schaakpartij, hele inzet … De terminologie – en de technieken – van onderhandelaars hebben veel gemeen met strategiespellen. De economie als wetenschap heeft daar zelfs een theorie rond ontwikkeld om u te helpen de gedragingen van onderhandelaars beter te begrijpen en dus beter te negotiëren. YAB “ M oet ik de prijs vanaf het begin van de besprekingen kenbaar maken of het onderwerp geleidelijk ter sprake brengen?” “Wanneer staak ik de onderhandeling?” … Elke vorm van interactie tussen twee mensen, zeker tijdens handelsbesprekingen, rust op voorspellingen van de houding van de andere partij. Voor zover de relaties niet onderworpen zijn aan een formele structuur, een hiërarchische band of een wettelijke verplichting bijvoorbeeld, nemen toeval en psychologische mechanismen de overhand in elke onderhandeling. Het gedrag van een onderhandelaar is trouwens verre van rationeel. Vandaar de (zeer uitgebreide) speltheorie. Ze biedt een aantal modellen om de optimale strategie uit te stippelen voor elke onderhandelaar, naast het type evenwicht dat kan worden verkregen. De speltheorie wordt in vele domeinen toegepast maar kende een bijzonder succes in economische aangelegenheden. Een tiental Nobelprijzen Economie doen hier trouwens rechtstreeks een beroep op. Deze uiteenlopende modellen bieden richtlijnen maar garanderen in geen geval het resultaat. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het waarachtige pokerspel dat in de zomer 2015 in Europa plaatsvond tussen de toenmalige Griekse minister van financiën Yanis Varoufakis en de Trojka, het IMF en de Europese lidstaten. Het werd een aaneenschakeling van stunts, wel geplande uitspattingen in de media, geveinsd gebluf en onverwachte ommekeermaneuvers, dit alles onder leiding van Varoufakis die als economist hoog aangeschreven staat en als een deskundige in de speltheorie wordt erkend! Ondanks alles slaagde hij er niet in voordeel te halen uit de onderhandelingen. Verre van, trouwens. Weliswaar had de man opzettelijk geen gebruik gemaakt van een nochtans elementaire strategie in aanwezigheid van meerdere spelers, namelijk het smeden van allianties en het verbreken van allianties tussen tegenstanders. 24 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Het speelveld afbakenen De plaats ontbreekt om hier de verscheidene modellen van de speltheorie in detail toe te lichten, maar de grote troef ervan ligt in de verplichting om zeer duidelijk de opzet, de belangen, de voordelen en de taboes van iedere speler in kaart te brengen. Dit voorafgaand denkproces blijkt al gauw bijzonder waardevol voor al wie aan al dan niet harde handelsonderhandelingen moet deelnemen. “Welke zijn mijn doelstellingen en hoever ben ik bereid te gaan om ze te bereiken? Wat zijn voor mij de grenzen die ik niet mag overschrijden?” Of belangrijker nog: “Met welke gesprekspartners heb ik te maken?” Welke zijn de hefbomen die de tegenpartij kan inschakelen, welke schade kan de tegenpartij aanrichten als de besprekingen op de klippen lopen? Hoe precies evalueert de tegenpartij zijn eigen manoeuvreerruimte, enz.? De verschillende modellen van de speltheorie pakken in geen geval de onderhandelingen als een strijd aan. Ze moedigen de deelnemer eerder aan zoveel mogelijk inzicht te krijgen in de handelswijze van de andere stakeholders. Dit vermijdt bijvoorbeeld blokkeringen, ten voordele van een evenwicht dat rekening houdt met de voornaamste belangen. De theorie promoot verder het belang van samenwerking en raadt een eigenzuchtige strategie af. Alles hangt af van het type ‘spel’ en de evenwichten die kunnen worden bereikt: maak ik winst omdat de tegenpartij verliest (nulsomspel) of kunnen wij samen verlies of winst maken? De theorie is gebouwd rond voorbeelden en zeer concrete situaties zoals het welbekende ‘gevangenendilemma’. Met deze theorie onder de knie staat de onderhandelaar bijzonder sterk tijdens besprekingen. De toepassingen reiken trouwens veel verder dan onderhandelingen tussen personen: ze kunnen ook vooruitlopen op strategieën die bepaalde ondernemingen riskeren toe te passen in domeinen als prijscalculatie en productdifferentiatie, in functie van de marktsituatie, bijvoorbeeld. ●

DAG VAN HET WEB EN DIGITALE TRANSFORMATIE VOOR ZELFSTANDIGEN EN KMO’S • E-Export • E-Marketing • E-Services • E-Commerce • Digitale transformatie voor KMO’s • Sociale netwerken • E-Mailings • Website LINK UW MERK AAN DIT EVENT! • Partner • Exposant • • Workshop animator Expert ... 02/643 78 49 Brussels Hoofdstedelijk Gewest ET-Consulting

I BRUSSELS TRANSPORT & LOGISTIEK 24-03-2016 BECI U WERFT AAN? U bent op zoek naar goede kandidaten in transport & logistiek, van magazinier tot logistiek directeur? Nieuwe formule ! Kom en recruteer op 24 maart as., van 10u. tot 13u. Iris TL - Vaartdijk 10 - 1070 Brussel Beperkt en geselekteerd aantal WAAROM DEELNEMEN? kandidaten • snel en gratis (onder voorwaarde*) • een beperkt aantal vooraf geselecteerde kandidaten, met een gevariëerd profiel, in de functies die u nodig heeft • onmiddellijke aanwervingsinterviews • in 1 voormiddag verzet u het werk waar u anders dagen voor nodig heeft! INTERESSE? Prijs: € 250 - Een gratis deelname* wordt aangeboden aan de leden van BECI, COMEOS, UPTR, FEBETRA, aan de klanten van TL Hub en Iris TL, en aan de bedrijven van de Haven van Brussel. (*Let op: in geval van laattijdige annulering of no-show, wordt de prijs van €250 + BTW gefaktureerd). 1/2 dag Info & reservatie op www.jobdays.beci.be of pc@beci.be of 02 643 78 05 Een initiatief van : In samenwerking met:

SALES & MARKETING Doe eens mysterieus … Elke zaakvoerder droomt ervan zich als een gewone klant te voordoen om zijn eigen verkooppunt, restaurant of bankkantoor te evalueren. Dankzij de mystery shoppers is dit nu mogelijk! Gaëlle Hoogsteyn H et concept van mystery shopping ontstond in de jaren 50 in de Verenigde Staten en ontwikkelde zich daarna in Europa gedurende de jaren 80. Het werd eerst gebruikt voor controle. Vandaag doen talrijke winkelketens, franchisenemers, overheidsdiensten e.a. er echter een beroep op voor hun kwaliteitsbeleid. “Beschouw mystery shopping niet als toezichtmaatregelen. Het is eerder een hulpmiddel in het verbeteringsproces”, stelt Martine Constant, die al meer dan 20 jaar Managing Director is van MCP Quality Services. Mystery bezoeken zijn nuttig om de kwaliteit van het aanbod extern en onpartijdig te beoordelen. Ze kunnen concreet focussen op probleemstellingen en de verwachtingen van de klant duidelijker omschrijven. Elke onderneming beschikt vanzelfsprekend over bezoekstatistieken en verkoopcijfers, maar de meerwaarde van de mystery shopper is te vinden in de neutrale kijk op de situatie. “We kunnen het procedé ook inzetten als een competitive intelligence tool”, aldus Martine Constant. “Een goed onthaal, zowel ter plaatsen als telefonisch, een snelle reactie op een aanvraag, een efficiënt beheer van de dienst na verkoop … Dit zijn allemaal sterke troeven om een klant te verleiden en te binden!” Elke klant heeft eigen verwachtingen. Geen twee mystery bezoeken zijn dezelfde. “Daarom bepalen we, vóór het bezoek, de gewenste evaluatiecriteria”, vertelt de deskundige. De mystery shopper vergaart uiteenlopende informatie volgens een veelheid aan criteria: de omgeving en de toegankelijkheid van het verkooppunt, de uitstalling van de producten, het onthaal en de begeleiding, de vriendelijkheid en de bereidwilligheid van de verkopers, de wachttijden aan de kassa, de bijkomende aankopen, de opvolging van de klachten e.d. De onderzochte aspecten kunnen dus een grote verscheidenheid vertonen. “Daarna rekruteren wij bekwame mystery shoppers, die van ons een scenario krijgen. Deze briefing is van groot belang, want daarmee weet de shopper waar hij vooral de aandacht moet aan besteden.” Praktisch Hoe verloopt een dergelijk bezoek? Roland heeft al meer dan 370 dergelijke opdrachten voor verscheidene kantoren vervuld. Aan ervaring heeft hij dus geen tekort: “Als mystery shopper moet ik zo weinig mogelijk opvallen. Ik mag in geen geval worden betrapt. Ik bestudeer grondig de briefing voor ik aan de opdracht begin. Daarna ga ik ter Martine Constant plaatse en gedraag me zoals om het even welke klant. Ik kijk rond, stel vragen en koop soms producten. Ik ben vooral attent op de kwaliteit van de diensten. Sommige opdrachten zijn heel eenvoudig: iemand opbellen, zich een boek laten aanbevelen, of bijvoorbeeld ook als bijzonder veeleisende klant een sandwich bestellen. Andere opdrachten zijn ingewikkelder. Zo bijvoorbeeld in de autosector, waar ik onder een valse naam optreed en een voertuig uittest opdat de verkoper niets zou vermoeden. Na de enquête moet ik een uitgebreid verslag voorleggen. Dit is het meest omslachtige gedeelte van het werk, want het volstaat niet enkele scores toe te kennen. Van mij wordt ook commentaar verwacht. Dat betekent dat ik tijdens het bezoek bijzonder aandachtig moet zijn.” Na één of meerdere bezoeken vergaart en bestudeert het bureau de resultaten. “Wij leggen vooral de klemtoon op de aspecten die eventueel voor verbetering vatbaar zijn, op advies en aanbevelingen. Nadien kunnen we de klant begeleiden bij de uitvoering van een verbeteringstraject. Mystery shopping dient als een management tool te worden geïntegreerd”, besluit Martine Constant. ● Belangstelling? Wenst u het principe van de mystery shopper uit te testen? Doe dan gewoon een beroep op een gespecialiseerd bureau die enige ervaring met uw activiteitensector kan voorleggen. Verder moet u weten dat niet om het even welke onderneming zomaar mystery shopping diensten kan aanbieden. Een bureau dat lid is van de Mystery Shopping Providers Association (MSPA) biedt kwaliteit. De MSPA leden moeten namelijk strenge deontologische regels naleven. BECI - Brussel metropool - maart 2016 27

TOPIC “Reclamebudget 80% digitaal” SALES & MARKETING Sociale netwerken een nieuw wondermiddel voor adverteerders? Meer dan 5,5 miljoen Belgen zitten minstens één keer per maand op Facebook. Onder de jongeren dient de smartphone eerder om te ‘chatten’ dan om te bellen. Het is dan ook niet te verwonderen dat velen de sociale media als een nieuw eldorado voor reclame beschouwen. De verkoop aanzwengelen met weinig budget: een waanbeeld? Olivier Fabes I 2015 is Facebook een fundamentele plaats in het leven van talrijke Belgen gaan nemen (zie grafiek). Ook Twitter, LinkedIn en Pinterest blijven vooruitgang boeken. De toegang tot deze netwerken gebeurt hoe langer hoe meer mobiel. Nagenoeg 3 miljoen Belgen begeven zich dagelijks op Facebook met hun smartphone. Logisch: naast de klassieke website – die voorlopig blijft voortbestaan – bieden de specialisten van de digitale communicatie voortaan formules die een aanwezigheid in de sociale media (met ten minste een volwaardige Facebook pagina) en een mobiele app combineren. Spotgoedkoop zijn de prijzen niet maar ze blijven zeer toegankelijk voor kleine ondernemingen. Een van de aanbieders, namelijk Truvo (beter bekend onder de naam Gouden Gids), speelt een leidende rol in de digitale omschakeling van de marketingsector. De kleine advertentie in het lokale telefoonboek ruimt nu de plaats voor een Facebookpagina. Het klassieke aanbod van websites voor ZKO’s en KMO’s wint aan verscheidenheid. Truvo beweert in amper vier en een halve maand voor de meest diverse kleine ondernemingen meer dan 1000 Facebook campagnes te hebben gevoerd. Benjamin Beeckmans “Sociale netwerken zijn uitgegroeid tot een nieuw kanaal om klanten te werven. Dit verloopt echter niet gemakkelijker dan via een andere weg. Het proces is tijdrovend en vergt constante inspanningen. In een kleine onderneming is het van groot belang te bepalen wie de Facebookpagina onderhoudt. Deze taak hoort bij het dagelijkse werk. En het blijft een hulpmiddel: zonder het aanbod van een goed product of een aantrekkelijke dienst is het verloren moeite”, aldus 28 BECI - Brussel metropool - maart 2016 De Riad biedt al 12 jaar in Schaarbeek een wellness-centrum met sauna, Turks bad, verzorging van gelaat en handen enz. De onderneming stelt een twintigtal mensen tewerk. “Zo’n drie jaar geleden kwamen we tot het besef dat ons reclamebudget (nvdr: ongeveer 50.000 euro per jaar) de digitale toer op moest. Vandaag zitten we aan 80%”, vertelt bedrijfsoprichter Mouenis Bouchama (44 jaar). Naast een klassieke website beschikt de KMO voortaan over een Facebookpagina en zelfs een mobiele app. “Ik beheer zelf de Facebookpagina, die voorbehouden is voor mooie promotiecampagnes, vier of vijf keer per jaar. Ik moet hierop bepaalde zaken kunnen aankondigen, maar het is een noodzakelijk hulpmiddel geworden, met een reële impact op de verkoop.” De Riad heeft nu ongeveer 6.000 ‘vrienden’. Elke Facebook campagne genereert tussen 500 en 1000 antwoorden onder de vorm van informatieaanvragen of reservaties. “Het ander voordeel is dat wij nu klanten tot in Frankrijk of in Nederland bereiken, wat niet mogelijk is met een kleine lokale advertentie.” Benjamin Beeckmans, Voorzitter van de Federatie van de webberoepen, ondernemer en gastprofessor aan de Solvay Business School. Hij geeft toe dat de sociale netwerken in sommige sectoren een hefboomeffect kunnen hebben voor reclame, maar een wondermiddel zijn ze in geen geval. Wel staat vast dat de reclamebudgetten naar de digitale technologieën verschuiven. Bij de troeven van een Facebook campagne hoort bovendien de mogelijkheid om de impact in zekere mate te meten. “De analytische dimensie is in volle come-back in de reclamesector, naast de zuivere creativiteit. De weerwraak van de brillendragers”, lacht Benjamin Beeckmans. Of het dan goedkoper uitvalt? “Nee. De opstart van een Facebookcampagne kost inderdaad niet veel, maar vereist wel dat u er nadien tijd en middelen in investeert.” ●

TOPIC SALES & MARKETING Beloftes om ophef te maken Meer bekendheid oogsten, een nieuw ‘geweldig’ product of dienst overal bekendmaken, een massa bezoekers naar een event lokken … De droom van elke bedrijfsleider, nietwaar? Twee Belgische starters zorgden zelf al voor enige ophef op de sociale netwerken dankzij platformen die ‘beïnvloeding’ verkopen. Een toelichting. Olivier Fabes H et nieuwe ding in e-marketing heet social selling en lijkt bijzonder in trek bij marketeers die steeds op de loer liggen voor nieuwe trends. De opzet is eenvoudig: het onderste uit de kan van de sociale netwerken halen, om de verkoop te boosten. De manier waarop is wel wat subtieler: vertrouwen scheppen, de consument ‘betrekken’ om hem aan het merk te ‘verslaven’ of hem zelf tot ambassadeur hiervan uit te roepen, in een wereld waar de klant steeds vluchtiger wordt. Dit wordt bereikt met de hulp van ‘beïnvloeders’, mensen met een zeker gezag in hun domein en die, tegen betaling, uw merk gaan ophemelen. De vraag is natuurlijk hoe we in dit kader vrijheid van opinie en financiële belang kunnen verzoenen. Op zich ligt de betaling van een beïnvloeder nogal delicaat, want, tja, beïnvloeding zou moeten rusten op authenticiteit en vertrouwen, vaak in het raam van een nauwe relatie. De oprichters van de hieronder vermelde starters zijn zich hiervan wel bewust. Ze beweren een oogje in het zeil te houden en vertellen erbij dat reclame met behulp van ‘ambassadeurs’ al lang bestaat en haar degelijkheid heeft bewezen. Startbuzz Als pionier van de social selling wil de vernuftig genoemde starter Startbuzz (met de steun van de firma Estocada) beïnvloeders ten dienste stellen van de faam van uw onderneming. Hierbij wordt gemikt op de KMO om de hoek, waarvan de baas noch tijd, noch aanleg heeft voor het ‘posten’ van aanlokkelijke berichtjes op de sociale netwerken. De firma specialiseerde zich al in het ter beschikking stellen van ghostwriters die voor rekening van derden inhoud met toegevoegde waarde opstellen, bestemd voor de sociale media. De starter gaat nu een stap verder met de lancering van een automatisch webplatform waarop elke ondernemer of adverteerder voor een kost vanaf 120 euro per maand inhoud kan opzoeken (tekst, foto’s of video’s) in functie van zijn sector, zijn doelgroep of de heersende trends, om deze informatie daarna in zijn eigen berichten te integreren, voor verspreiding op de sociale netwerken. Na de aankoop van een of ander ophefmakend gegeven, heeft de klant 48 uur om hiervan af te zien, bijvoorbeeld door na te gaan of een of andere concurrent geen gebruik maakt van dezelfde virale communicatiegolf. “Wij beschikken al over een reserve van een vijftigtal opinieleiders, in de meest uiteenlopende domeinen”, verklapt medeoprichter Philippe Deliège. “Een ophefmakend gegeven ontstaat altijd uit een positieve samenloop van omstandigheden. Onze oplossing tracht ontmoetingen te vergemakkelijken tussen verscheidene netwerken die echter een gemeenschappelijk belang nastreven en elkaar versterken”. Dit platform voor ophefmakende informatie ‘op aanvraag’ – www.start-buzz.com – was in afwerking toen we deze regels aan het schrijven waren. Wordt vervolgd. Sarah Levin Weinberg, medeoprichtster van Shopally. Startbuzz, een pionier van social selling. Ter ondersteuning van uw shopping mode Shopally maakt ook dankbaar gebruik van social selling, voornamelijk voor de sectoren mode en decoratie. De startende onderneming lanceerde een mobiele app (voorlopig uitsluitend op iPhone) waarmee de zogenaamde ‘influencers’ (ten minste 20.000 followers op alle netwerken samen) hun posts kunnen opstellen en verzilveren op de sociale netwerken – Instagram, Pinterest, Youtube, Facebook en Twitter. Om deze beïnvloeders te bezoldigen – tussen 8 en 15% commissie op de verkoop – ontwikkelde Shopally een traceertechnologie die zich inlast tussen de publicatie van een post op een sociaal netwerk en de effectieve verkoop op de e-commerce site van een merk. Shopally stelt al vijf mensen tewerk in Brussel en twee in New York. Het bedrijf beweert ondertussen 15.000 merken te hebben overtuigd het platform uit te testen via verdelers als Net-a-Porter, Saks Fifth Avenue, Crate & Barrel of Sephora. Eind 2015 had de starter 1,3 miljoen euro vergaard. Het bedrijf werd samen opgericht door de Frans-Belgische Sarah Levin Weinberg, die voordien in de media en in e-commerce actief was, en de welbekende Belgische ontwerpster Cathy Pill. ● BECI - Brussel metropool - maart 2016 29

Bruxelles Formation lanceert een campagne voor meer gendergemengdheid in de beroepen! Beroepstrajecten waar beide geslachten gelijk aan bod komen blijven zeldzaam. Nochtans is een dergelijke gemengdheid van groot belang op de weg naar professionele gelijkheid tussen man en vrouw. Het goede nieuws is het relatieve evenwicht tussen het aantal mannen en vrouwen die een opleiding volgen, namelijk 56,7% mannen en 43,3% vrouwen. Nochtans stelt Bruxelles Formation dagelijks vast dat vrouwen in bepaalde opleidingen een kleine minderheid vormen en dat in andere vormingen de mannen zwaar ondervertegenwoordigd blijven. Een voorbeeld: Opleiding Secrétariaat Preventie en veiligheid Opgeleide mannen Opgeleide vrouwen 15,1% 86,7% 84,9% 13,3% De vooroordelen treffen ook de mannen zwaar, onder andere wegens de moeilijkheden die sommigen onder hen ervaren als ze voor beroepen kiezen die als ‘vrouwelijk’ worden bestempeld. Opleidingen onthaaltechnieken of secretariaat blijven nog overdreven seksueel getint. Wij vinden echter dat we vrouwen moeten hebben in mannenberoepen en omgekeerd ! Om deze redenen trekt Bruxelles Formation ten strijde tegen de stereotypen die met sommige beroepen gepaard gaan en lanceert een communicatiecampagne onder de titel: ‘Gendergemengdheid in het beroepsleven, van fictie tot realiteit. Kom een opleiding volgen!’ De campagne verschijnt op de schermen en de sociale netwerken onder de vorm van een opvallende spot, bedoeld om vooroordelen te verdrijven en de mentaliteiten te doen evolueren. In feite gaat het om een spot binnen een andere spot! Zo zit die in mekaar: een filmcrew werkt aan de productie van een reclamespot voor Bruxelles Formation, die gendergemengdheid in de beroepen wenst te promoten. Spijtig genoeg heeft het team een beroep moeten doen op figuranten die er niet in slagen de handelingen van een beroep geloofwaardig na te doen. De reden: het bleek onmogelijk een schildster, een schoonheidsspecialist, een mecanicienne, een leidekster, een bezorgster enz. te vinden. De campagne verschijnt ook onder de vorm van stadsaffichage, banners op de voertuigen van het Brussels openbaar vervoer, posters (zie hiernaast) enz. Help ons de uitdaging van de gemengdheid in de beroepen aan te gaan door bij te dragen aan de impact van onze campagne, die u kunt raadplegen op de website www.bruxellesformation.be Info: communication@bruxellesformation.be Indeling van de stagiairs (%, per productlijn en per geslacht, 2015*) Kwaliteit-Veiligheid Management Beheer Reiniging Ontwerp/Technische studies Mechanische assemblage Automechanica/Koetswerk Elektrotechniek Toerisme Hotelwezen Catering Vervoer/Logistiek Logistiek Vervoer Verkoop Handelsvertegenwoordiging Burgerlijke bouwkunde Speciale technieken Afwerking Ruwbouw Werfbeheer Nieuwe technologieën textielsector Confectie Preventie/Veiligheid Gezondheidszorg Call center Boekhouding Secretariaat Onthaal/Receptie Administratieve beroepen Grafische sector Communicatietechnologieën Informatica 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% * Uitgezonderd voor ‘Gezondheidszorg’ en ‘Vervoer/Logistiek’ (2014) en voor ‘Nieuwe technologieën textielsector’, ‘Toerisme’ en ‘Ontwerp/Technische studies’ (2013). Vrouwelijk Mannelijk

Mixité des métiers PASSONS DE LA FICTION À LA RÉALITÉ VENEZ VOUS FORMER ! BRUXELLESFORMATION.BE

ECONOMIE EN TERREUR Zonder verrassing werden de sectoren die in verband staan met toerisme het meest getroffen door de Brussels Lockdown. De lessen van de Brussels lockdown Op 21 januari focuste een persconferentie bij BECI in aanwezigheid van Minister-President Rudi Vervoort en de Brusselse Minister van Economie en Werk Didier Gosuin op de gevolgen van de lockdown die het zakenleven in Brussel dagenlang verlamde. Tegelijk kwamen enkele oplossingen voor de toekomst aan bod. David Hainaut H et maximale niveau van de dreiging duurde in Brussel zes dagen, tussen 21 en 26 november. Wat de media ondertussen de Brussels lockdown hebben genoemd heeft ons land 0,1% van zijn bruto binnenlands product gekost. Een bedrag dat Pieter Timmermans, topman van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO), rond 350 miljoen euro raamt. Dat is veel geld, maar toch minder dan wat sommigen een beetje voorbarig hadden aangekondigd. BECI Voorzitter Thierry Willemarck beaamde dit in het begin van de persconferentie: “De economische gevolgen mogen niet worden geloochend, wel genuanceerd.” Hij gaf in die zin gelijk aan de Brusselse burgemeester Yvan Mayeur, die onlangs verklaarde: “De gebeurtenissen in de maand november hebben in onze stad niets veranderd. Brussel blijft een aangename, ambitieuze en zelfs gelukkige stad!”. Patrick Bontinck, gedelegeerd bestuurder van Visitbrussels, was ook redelijk positief: “Het beeld dat sommige voornamelijk buitenlandse journalisten hebben geschetst, was waarschijnlijk overdreven. Nee, alles is niet plots stilgevallen in Brussel. Het leven nam al gauw opnieuw de boventoon, daar kunnen de inwoners van getuigen.” Visit.brussels gaf trouwens al blijk van veel dynamisme met de actie #callbrussels waardoor vijf dagen lang en op een originele manier 12.500 burgers uit 150 landen drie symbolische telefooncellen op het gewestelijk grondgebied konden oproepen (op de Kunstberg, het Verzetplein en de gemeenteplaats van Molenbeek). Een schitterend antwoord op de stortvloed van annuleringen van culturele, feestelijke en sportieve evenementen waar Brussel het hoofd aan heeft moeten bieden. Veelzeggende gegevens Om een nog duidelijker kijk op zaken te krijgen, belastte de Brusselse regering BECI rond half december met 32 BECI - Brussel metropool - maart 2016 een diepgaander enquête. Een tiental dagen lang werd een vijftiental essentiële vragen aan 1250 Franstalige en Nederlandstalige ondernemers van het Gewest gesteld. Het resultaat? De helft van de ondernemingen maakte gewag van meer dan 20% omzetdaling. Dit gold voornamelijk voor de zaken die het dichtst bij het stadscentrum waren gelegen. De enquête kwam al gauw tot de weinig verrassende conclusie dat het hotelwezen (ter hoogte van 81%), de cafés en restaurants (72%), het toerisme (64%), de handelszaken (61%) en de cultuur (46%) het ergst door de gebeurtenissen getroffen waren. De geregistreerde economische werkloosheid liep tot 20% op (en kon waarschijnlijk nog ergere gevolgen vermijden). Een bijzonder betreurenswaardige situatie, op het einde van een jaar dat er globaal positief uitzag. BECI Algemene Coördinator Xavier Dehan heeft de enquête op de voet gevolgd en had dit commentaar: “We moeten echter toegeven dat de resultaten van deze gegevens ten opzichte van de werkelijkheid als overdreven kunnen overkomen. De deelnemers aan de enquête waren trouwens de mensen die het meest onder de gebeurtenissen hebben geleden. Meer dan een derde van de respondenten is trouwens in het stadscentrum gevestigd.” Vervoort: “Herstarten” Rudi Vervoort was een van de eersten die in december premier Charles Michel benaderde met de vraag om compensatiemaatregelen. Hij reageert nu geruststellend: “De impact en de schade zijn onbetwistbaar en het imago van Brussel werd toegetakeld. Laten we echter lessen trekken uit deze zeer uitzonderlijke situatie en uitmaken hoe we, voor het gemeenschappelijk belang, de reputatie van de stad kunnen herstellen. Hoe kunnen we allen tezamen onze krachten verenigen om de machine weer op gang te krijgen? We hebben de metro en de handelscentra natuur

FOCUS lijk niet zomaar gesloten, maar wel omdat ze concreet werden bedreigd en omdat wij de veiligheid moesten verzekeren. Vandaag dienen we ons echter afvragen hoe we zouden optreden als een dergelijke situatie zich in de nabije toekomst opnieuw zou voordoen. Wij zouden daarom graag het woord geven aan de inwoners van Brussel.” Rudi Vervoort trekt in geen geval de huidige dreiVandaag dienen we ons echter afvragen hoe we zouden optreden als een dergelijke situatie zich in de nabije toekomst opnieuw zou voordoen. (Rudi Vervoort) ging in twijfel, maar wijst erop dat beeld en communicatie onze wereld meer dan ooit in hun greep houden. Gosuin: “De bladzijde omslaan” Jazeker, in Brussel vertraagde het tempo, maar ondertussen ging het leven zijn normale gang in de rest van het land. Van Namen tot Knokke, van Waterloo tot Doornik of Antwerpen zoemde de economie gewoon verder. Het denkproces rond Brussel en zijn imago kwam tijdens deze vergadering dus ruim aan bod. “Cijfergegevens zijn een aanwijzing of een bevestiging, maar zich daarop blindstaren en janken zou verkeerd zijn!”, verklaarde Didier Gosuin met zijn typerend enthousiasme. “Laten we ons eerder afvragen wat wij nu samen op kwalitatief vlak kunnen doen. Wachten dient tot niets. Laten we de bladzijde van de polemiek omslaan en vooruitgang boeken!” De hackathon: een concreet project voor Brussel Vanaf de maand maart organiseert de Brusselse overheid twee maanden lang een grootschalige campagne om de aandacht opnieuw te vestigen op tien typische handelswijken (onder andere de Marollen, de Nieuwstraat, de Kunstberg, de Grote Markt, de Zavel…). Het project doet een beroep op een modern crowdsourcing platform (participatieve productie), dat een mix van creativiteit, intelligentie en talenten rond originele projecten samenbrengt. “De ganse opzet krijgt de naam ‘hackathon’, verklapte Didier Gosuin. “Een volledig neutrale jury zal de 10 beste projecten uitkiezen, die elk 30.000 euro toegekend krijgen. Met de 100.000 euro voor de ontwikkeling van het platform, betekent dit 400.000 euro die naar de creatieve en culturele sectoren gaan. Wij proberen natuurlijk de grootste verscheidenheid aan genres te verkrijgen.” Mens en stad verzoenen Het Brusselse handelsagentschap Atrium.brussels overkoepelt het ganse gebeuren. Directeur-generaal Arnaud Texier beklemtoont het concept van verzoening tussen mens en stad: “De Brusselse handelaars maken zich vaak zorgen over de toekomst van hun activiteit omdat ze volledig afhangen van omstandigheden waarop ze geen vat hebben. De taak van Atrium bestaat erin hen te ondersteunen, met in het achterhoofd het principe dat elke handelszaak per slot van rekening een vitaal knooppunt van communicatie is, ‘the place to be’ voor menselijke contacten. Handelszaken vormen een overgangszone tussen de private levensomgeving en de openbare ruimte.” De selectie van de 30 eerste winnaars gebeurt in juni (drie projecten per wijk), met daarna, in de zomer, de praktische uitvoering van de projecten. Een communicatieplan zal vanaf september voor informatie en promotie zorgen. De aanpak is eerder innoverend en bleek nogal succesvol in de Verenigde Staten, waar hij in SaintLouis, een stad met 300.000 inwoners in Missouri, werd uitgeWe hebben echt zin in innoverende en opvallende projecten voor deze handelswijken die onder de terreurdreiging hebben geleden. (Didier Gosuin) test. Het initiatief zal zeker heel wat stof doen opwaaien en de identiteit van de handelswijk versterken. “Het model van Saint-Louis is het volgen waard”, verklaarde Didier Gosuin. “Het project is bijzonder ambitieus en we hebben echt zin in innoverende en opvallende projecten voor deze handelswijken die onder de terreurdreiging hebben geleden. Iedereen zal er baat bij hebben, met inbegrip van de Brusselaars en de talrijke buitenlandse toeristen.” Wij verheugen ons om dit burgerlijk initiatief dat met zijn troeven de rug toekeert aan een sombere periode. Ook op lange termijn zouden de positieve gevolgen zich kunnen laten voelen! ● BECI - Brussel metropool - maart 2016 33

FOCUS ECONOMIE EN TERRORISME Didier Reynders: "Brussel behoudt een uitstekend imago in het buitenland" Didier Reynders, federaal minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, is ervan overtuigd: ondanks de lockdown en de gevolgen ervan voor Brussel, geniet Brussel nog steeds vele troeven, zowel nu als in de toekomst. De enige ‘Brusselaar‘ van de federale regering roept op tot een grotere Brusselse aanwezigheid op internationaal niveau. David Hainaut Brussel Metropool: Hoe schat u, achteraf bekeken, de gevolgen in van de Brussels lockdown? Didier Reynders: Wij moeten vooreerst voorzichtig blijven over de cijfers die naar voren zijn gebracht. Een ding is zeker: bij terroristische handelingen, waar ook ter wereld, valt er altijd een vertraging van de economische activiteit te merken. Of het nu bij ons is, in Frankrijk, in Egypte of in Tunesië. Hoewel de belangrijkste doelgroepen in Brussel bestonden uit hotels, restaurants, winkels en culturele activiteiten in het algemeen, hebben we alle elementen in handen om deze sectoren te doen heropleven. Wanneer jihadisten echter honderddertig mensen doden en tientallen verwonden, is het natuurlijk normaal en menselijk dat dit bij de bevolking een schok en zelfs angst veroorzaakt. Er was inderdaad sprake van een algemeen vertraagde economische activiteit, maar ook van een verschuiving ervan, over heel België. En als deze toestand, net als in Parijs, ook in Brussel nog wat aanhoudt, is dit natuurlijk verbonden met de terroristische activiteiten in de twee hoofdsteden. Wij kunnen in dit geval de nauwe band tussen de twee steden niet negeren. Meer dan ooit moeten wij, naast de moeilijkheden die Brussel kent en die te maken hebben met werkloosheid, integratie en radicalisering, onze verantwoordelijkheid nemen. En tegelijkertijd sommige zaken kunnen relativeren... Zoals het gegeven dat de economische cijfers van 2015, vóór de aanslagen van Parijs en het ‘veiligheidsniveau 4’ in Brussel, globaal genomen positief waren? Inderdaad! Het is het daarom belangrijk dat we de zaken vanop een zekere afstand bekijken vooraleer we cijfers beginnen te analyseren. En daarbij in gedachten houden dat we, na een paar moeilijke dagen toen we, ik herhaal het, aanwijzingen hadden voor ernstige terroristische bedreigingen, op een bepaald moment gepaste beslissingen moesten nemen. In het kielzog daarvan besloot Yvan Mayeur, de burgemeester van Brussel, hetzelfde te doen door het jaarlijkse vuurwerk te annuleren. Dat zijn moeilijke keuzes. Een vertraagde economische activiteit is één ding, de bescherming van mensenlevens blijft essentieel. Deze veiligheidsmaatregelen hebben geholpen om de bevolking gerust te stellen en misschien andere aan34 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Wanneer er concrete risico's bestaan, moeten we nu met een aantal minimale maar onmisbare veiligheidsvoorschriften leren leven. slagen te voorkomen, en hebben vooral de hervatting van een meer genormaliseerde activiteit mogelijk gemaakt. Daarnaast mogen we de belangrijke positie van Brussel op internationaal niveau niet over het hoofd zien en aandacht blijven hebben voor wat elders gebeurt, zelfs zaken waar wij niet aan gewend zijn. Ik kom terug van een paar dagen in Rome, en daar stonden overal militairen! Wij hebben een uitzonderlijke tot zelfs ongekende situatie meegemaakt,

en we weten dat wij bepaalde zaken moeten herzien: zo zullen we bijvoorbeeld beter met het Ministerie van Defensie samenwerken, om beter aan te kunnen duiden welke voertuigen of uniformen er nodig zijn in een dergelijke situatie. Zo kan de bevolking beter het verschil maken met veiligheidsoperaties. Wanneer er concrete risico's bestaan, moeten we nu met een aantal minimale maar onmisbare veiligheidsvoorschriften leren leven. Werd de impact van de gebeurtenissen niet opgeblazen door de soms buitenproportionele rol van de buitenlandse pers? Zeker. Brussel ervaart de voor- en nadelen van haar situatie. Een groot aantal buitenlandse journalisten is hier gebaseerd. Als Europese hoofdstad die tevens de thuisbasis is van de NAVO en van een aantal andere instellingen, waar meer dan vijftigduizend mensen rechtstreeks of onrechtstreeks verbonden zijn met de Europese Unie, waar voortdurend vergaderingen en Europese topbijeenkomsten gehouden worden, staan wij wereldwijd blijvend Wanneer ik buitenlanders ontmoet die bij ons hebben gewoond, onder meer diplomaten, zijn zij keer op keer enthousiast over Brussel. Vaak hebben ze zin om er opnieuw te komen wonen. in het middelpunt van de aandacht. Waarschijnlijk zelfs meer dan wat velen hier beseffen. Dit is ook de reden waarom het Gewest, dat soms de neiging heeft te veel op zichzelf gericht te blijven, zich volgens mij meer naar de buitenwereld moet draaien. En meer dan ooit bewust zijn van een ideale situatie: wat er ook gezegd wordt - en ik stel dit dagelijks vast - Brussel behoudt een uitstekend imago in het buitenland! En dit mooie imago moet, naar mijn mening, elders nog beter benut kunnen worden. Wat blijven voor u de voornaamste troeven van Brussel, naast haar titel van Europese hoofdstad en de centrale geografische ligging? Brussel is vooral een middelgrote stad op mensenmaat, met een uitstekende levenskwaliteit. Binnen haar prijsklasse blijft ze bovendien nog steeds zeer betaalbaar, vooral in vergelijking met andere hoofdsteden zoals Londen of Parijs. En in tegenstelling tot wat iedereen beweert, zijn er hier niet meer verkeersproblemen dan elders! Wij zijn bovenal getuige van een ongekende creatieve en culturele borreling: het Magritte Museum is hier slechts een van de talrijke voorbeelden van. Het is de taak van iedereen om onze krachten rond dergelijke, voor Brussel broodnodige, initiatieven te verenigen: ik heb het zowel over de uitreiking van de ‘Magrittes’, als de Bozar, de Munt of de plaatselijke folklore. Ik reis erg veel en ontmoet telkens buitenlanders die bij ons hebben gewoond, onder meer diplomaten. Zij zijn keer op keer enthousiast over Brussel, en hebben vaak zin om er opnieuw te komen wonen. Tot slot blijven de meertaligheid en de culturele diversiteit in Brussel bijzondere aantrekkingskrachten die we niet uit het oog mogen verliezen. Uw uitspraken lijken goed aan te sluiten op wat de ministers Didier Gosuin en Rudi Vervoort onlangs zeiden: sommige gevolgen moeten dus wel degelijk worden genuanceerd? Ze bestaan wel degelijk maar moeten inderdaad genuanceerd worden. Hoewel bepaalde operatoren op dit moment nog een aantal problemen ondervinden, beschikken alle publieke spelers nog steeds over een enorme slagkracht. De federale regering heeft bijvoorbeeld een reeks maatregelen genomen met als doel de aanwervingen te stimuleren, met lagere lasten in een aantal sectoren, voornamelijk voor kleine ondernemingen. De Horeca geniet hier al ten volle van. Ik benadruk nogmaals dat wij in de culturele sector over een enorm potentieel beschikken via de fiscale stimulans van de tax shelter die jaarlijks goed is voor honderden miljoenen euro’s. Ik ben hier goed mee vertrouwd, aangezien ik dit een tiental jaar geleden heb gelanceerd. Dit kan de cinemasector nog ten goede komen en binnenkort ook, en dat is belangrijk, de podiumkunsten. Wij moeten mijns inziens nog veel nieuwe structuren oprichten, omdat dit voordeel zich op talrijke gebieden zal weerspiegelen. Het is dus erg belangrijk dat de overheden samen kunnen werken aan de heropleving van dergelijke activiteiten. Wat mij betreft heeft Brussel, met haar Gewest, alle troeven in handen om zowel haar unieke multiculturaliteit, creativiteit, moderniteit en binnenkort ook waarschijnlijk digitale economie te ontwikkelen. De uitdaging en inzet zijn even enorm als divers! ● BECI - Brussel metropool - maart 2016 35

In Londen herstelde de economie snel na de aanslagen in 2005. ECONOMIE EN TERREUR Een rijke en brede economie kan tegen een (terreur)stoot Zo lang ze geen tien jaar aansleept, heeft terreurdreiging geen grote impact op de economie. De politieke instabiliteit die uit terrorisme kan voortvloeien, is een belangrijker potentieel gevaar. Peter Van Dyck N a de IS-aanslagen op 13 november in Parijs zei Siemens-topman Joe Kaeser in The Financial Times te vrezen dat bedrijfsinvesteringen zouden uitblijven door de geopolitieke onrust in Europa. De Italiaanse minister van Financiën Pier Carlo Padoan sloot zich daarbij aan door te verkondigen dat de heersende terreur het fragiele economische herstel in de eurozone bedreigde. Al is de bezorgdheid van bedrijfsleiders en politici begrijpelijk, paniek zaaien is onnodig gezien verschillende onderzoeken bevestigen dat terreur enkel korte economische schokken veroorzaakt. Uiteraard hangt er een behoorlijk prijskaartje aan terreurdaden als die in Parijs. Er zijn de directe kosten (het herstellen van de vernielde infrastructuur), maar er komen ook heel wat indirecte kosten bij kijken. Denk aan de beveiligingsmaatregelen, zoals militairen op straat, die als antwoord op de terreurdreiging afgekondigd worden en die er zelfs toe kunnen leiden dat beleidsmakers gemakkelijker begrotingstekorten accepteren. Geen beursshock Volgens Martien Lamers, een econoom aan de Rijksuniversiteit Groningen die voor zijn doctoraat aan de Universiteit Gent de economische impact van terreur bestudeerde, zijn de directe kosten gemakkelijk te berekenen en eerder beperkt (in Madrid, waar op 11 maart 2004 bommen tot ontploffing werden gebracht op vier treinen, bedroeg de schade slechts 0,16 procent van het regionale bruto binnenlands product). “Maar als je naar de indirecte kosten kijkt, dan spreek je over het effect dat de terreur heeft op de economische groei en dat is veel moeilijker te bepalen”, legt hij uit. “Dan kun je niet anders dan van veronderstellingen uitgaan. Het is onmogelijk te achterhalen hoe groot de groei geweest zou zijn zonder aanslagen.” Wat opviel na 13 november was dat de aandelenbeurzen 36 BECI - Brussel metropool - maart 2016 overeind bleven. “In tegenstelling tot andere data die je nodig hebt om de economische groei te meten, zijn de gegevens van de beurzen snel beschikbaar en daarom zijn ze een goede barometer om de economische impact van de terreur te voorspellen”, weet Martien Lamers. “Meestal blijkt die gering. Na 9/11 besloot men de beurzen in New York één week te sluiten. Een goede beslissing, want toen ze terug open gingen, kelderden de aandelen zeker niet zo hard als gevreesd en bleven de verliezen nog redelijk beperkt.” In juli 2005, na de aanslagen op de metro in Londen, hetzelfde scenario: na enkele dagen herstelden de markten zich volledig. Het toerisme incasseert De sectoren die het hardst onder de terreuraanvallen lijden, zijn het toerisme en de horeca. In het geval van Tunesië – de raids op een strand in Sousse en op het Bardo Museum in Tunis, beide vorig jaar – wilden terroristen die ook bewust treffen. Niet alleen verstoren ze op die manier de plaatselijke economie, ze weten zich ook verzekerd van veel internationale aandacht (omdat de slachtoffers meestal van verschillende nationaliteiten zijn). In Spanje waren toeristen – hoewel ze geen link hadden met de onafhankelijkheidsstrijd – ook vaak het doelwit van de Baskische afscheidingsbeweging ETA. In een mediterraan land als Spanje is de aderlating na zo’n aanslag nefast, omdat het toerisme een belangrijke pijler is van de economie. “Ter vergelijking: in België vertegenwoordigt die sector slechts twee à drie procent van het bbp. Als terreurdreiging daar al een invloed op zou hebben, dan is die verwaarloosbaar”, oordeelt Martien Lamers. Na de IS-acties in Parijs op 13 november, die 132 mensenlevens eisten, zag men vele buitenlanders hun geboekte vakantie annuleren (vooral Amerikanen en Japanners deden dit massaal), met als gevolg dat de inkomsten voor de

FOCUS toeristische sector halveerden. Vooral de luxehotels werden zwaar geraakt. Zelfs Disneyland Parijs, nochtans ver van het getroffen stadscentrum verwijderd, zag het aantal bezoekers met de helft dalen. Naar schatting zou het verlies voor de sector daar op 39 miljard euro neerkomen. Uitgaven enkel uitstellen Een indirecte kost waar moeilijk de vinger op te leggen is, betreft het averij opgelopen consumentenvertrouwen. Gek genoeg had de aanval op de redactie van Charlie Hebdo in januari 2015, die samenviel met de start van de solden, geen negatieve invloed op het consumptiegedrag in Parijs. Tien maanden later, na de aanslagen op onder meer concertzaal Bataclan, was dit toch wel even anders: toen kregen restaurants en winkelcentra, in en buiten het centrum, een week lang aanzienlijk minder volk over de vloer. De wijksuperettes profiteerden daarvan: een aantal zag zijn zakencijfer met 20 procent stijgen (onder andere dankzij thuisleveringen). Ook de toename van online aankopen compenseerde. De angst hield mensen even thuis, maar al snel keerde vooral de lokale bevolking naar de eethuizen en de boetieks terug, naar eigen zeggen uit nood aan sociaal contact. Volgens Lamers moet de terreurdreiging minstens 10 à 20 jaar aanhouden om een serieuze weerslag op de economie te hebben. In Spanje bijvoorbeeld zaaide de ETA van halverwege de jaren 70 tot in de jaren 90 dood en vernieling, met bijna 800 doden op de teller: in die periode namen de buitenlandse investeringen er met 13,5 procent af. Analoog met Spanje boette Israël in 2004, na de tweede Intifada, tien procent aan groei in. Noord-Ierland werd gedurende 30 jaar door bommen geteisterd, met een verwoestend effect op de tewerkstelling in de private sector als gevolg. De sociale context De conflicten in deze landen vertonen een historisch en etnisch karakter, terwijl de aanslagen in steden als Londen, Madrid en Parijs hun wortels hebben in het moslimfundamentalisme. Martien Lamers haalt een onderzoek aan van Richard Jong A Pin, een collega van hem aan de Rijksuniversiteit Groningen, om te waarschuwen dat politieke instabiliteit een groter gevaar vormt voor onze economie dan de jihadistische terreurdaden op zich. “Al Qaida blies in 2004 vier treinen in Madrid op omwille van de steun die Spanje verleende aan de oorlog in Irak. Dat speelde zeker mee toen bij de verkiezingen, enkele dagen later, de zittende regering van José Maria Aznar werd weggestemd. Het onderzoek van mijn collega toont aan dat terrorisme de looptijden van kabinetten verkort. Het is geen toeval dat de Franse president Hollande verklaard heeft dat hij op het einde van zijn mandaat wil afgerekend worden op zijn werkgelegenheidsbeleid. De werkloosheid is een belangrijke voedingsbodem voor terrorisme. In een inclusieve economie, waar jongeren perspectief hebben op een job, zien we de kwaliteit van terreurdaden afnemen, wat wil zeggen dat het aantal gelukte aanslagen daar fel afneemt.” In januari 2015 had de aanslag tegen Charlie Hebdo weinig impact op de consumptie in Parijs. Consumenten durven door de terreurdreiging wel uitgaven uitstellen, maar niet schrappen. Een vergelijkbaar fenomeen zien we op macro-economisch niveau: als buitenlandse investeerders zich laten afschrikken, blijft het binnen de perken. Onderzoek wees uit dat als één van twee handelspartners slachtoffer wordt van een terreurdaad de commerce tussen beide landen 91 procent lager kan komen te liggen dan bij afwezigheid van terrorisme, maar dit geldt enkel bij langdurige dreiging of bij aanslagen van een grootteorde als die van 9/11, waar 2000 slachtoffers vielen. Goed voor vliegtuigbouwers In dat opzicht blijken ontwikkelings- en groeilanden veel kwetsbaarder dan rijke en gediversifieerde economieën. Komt bijvoorbeeld het toerisme in gevaar, dan kan bij die laatste categorie gemakkelijker een verschuiving plaatsvinden van de economische activiteit naar andere, minder gevoelige sectoren. Martien Lamers wijst op een ietwat cynische reflex: defensie en vliegtuigbouwers worden doorgaans beter van terrorisme. “In Israël zien we bijvoorbeeld dat na aanslagen de meeste aandelen omlaag gaan, behalve die van aan defensie gerelateerde bedrijven. Men verwacht dan immers dat de overheid extra zal investeren in veiligheid. Na de terreur in Parijs noteerde een vliegtuigbouwer als Lockheed trouwens ook winst.” Nu we het extremistische geweld toch in een bredere, sociale context plaatsen, wil Lamers er graag nog een belangrijke boodschap aan vastknopen. “Als burger ben ik blij dat de overheid de terreurdreiging serieus neemt en dat er in Parijs en Brussel militairen op straat lopen, maar als wetenschapper kan ik enkel concluderen dat er meer kostenefficiënte maatregelen bestaan als je burgerlevens wil redden. Rationeel bekeken loont het veel meer moeite om te investeren in de veiligheid op de wegen, want het gevaar dat uitgaat van het verkeer, dat in België meer dan 700 slachtoffers maakt op een jaar, is veel groter dan de terreurdreiging.” ● Twintig jaar ETA terreur hebben Spanje waarschijnlijk 13,5% buitenlandse investeringen gekost. BECI - Brussel metropool - maart 2016 37

DYNAMIEK OVERGANG Troeven en uitzichten van de stedelijke landbouw BECI organiseerde in december een seminar over de mogelijkheden van de stedelijke landbouw voor Brussel en zijn ondernemingen. Het ‘Centre de Conseil en Agriculture Urbaine’ van Gembloux (Agro-Bio Tech), Leefmilieu Brussel, Green Build en Abattoir presenteerden de projecten die ze momenteel in Brussel en ook daarbuiten ontwikkelen. Laura Rebreanu, BECI S tadsboerderijen, moestuinen op de daken, aan gebouwen geïntegreerde broeikassen, verticale landbouw… Met al deze concepten evolueren onze steden en gebouwen naar een integratie van de landbouwproductie in de stedelijke omgeving, wat ook de levensstandaard van de inwoners ten goede komt. Dergelijke projecten verschijnen overal ter wereld, want de stadslandbouw biedt talrijke troeven voor al wie met de stad te maken heeft: de burgers, de overheidsdiensten en de ondernemingen (vastgoed, kantoren, handelszaken enz.). Zoals Amsterdam, New York of Vancouver toonde Brussel veel belangstelling voor dit nieuwe gegeven. Als we de rand in een straal van 10 km rond het Brusselse Gewest in beschouwing nemen, valt het voordeel meteen op: de ontwikkeling van een lokale productie moet een deel van de behoeften van de stad aan diverse producten kunnen dekken en tegelijk de vervuiling die aan transport te wijten is, terugdringen. Dit is niet het enige voordeel van de stedelijke landbouw. Hij maakt ook gebruik van onbezette of weinig gebruikte oppervlaktes – denk maar aan daken en braakliggende terreinen – en zorgt voor de herbegroeiing ervan. De verbetering van de groene bodembedekking in de stad vermindert de gevolgen van het stedelijke hitte-eilandeffect, verbetert de luchtkwaliteit (wegfilteren van stofdeeltjes, productie van zuurstof en verwerking van de CO2 ), beperkt de impact van hevige regenbuien en herstelt de biodiversiteit. Wanneer de stedelijke landbouw zich ook op gebouwen ontwikkelt via moestuinen op de daken of geïntegreerde serres, zorgt hij voor een betere isolatie van deze panden, draagt hij bij tot de recycling van energie en water en verbetert hij eenvoudigweg de levenskwaliteit van de mensen in de gebouwen, ongeacht of het nu om woningen of arbeidsplaatsen gaat. De begroeiing van oppervlaktes biedt heel wat voordelen voor de vastgoedsector: niet alleen besparingen in energie- en waterverbruik, maar ook een beter imago en een manier om zich op de markt te onderscheiden. Bovendien komen stedelijke landbouwactiviteiten in aanmerking voor milieucertificeringen als Breeam of Batex. Brusselse projecten De vastgoedsector vormt een bijzonder rijke voedingsbodem voor de stedelijke landbouw. Volgens een recente studie van Leefmilieu Brussel in het raam van het Euro38 BECI - Brussel metropool - maart 2016 pese project ResilieNtWEB, beschikt Brussel over 4.377 platte daken, goed voor 590 ha, wat gelijk staat met 2,5 keer de landbouwoppervlakte die het GBP vermeldt (228 ha). Vanzelfsprekend kunnen niet al deze daken worden gebruikt, maar het potentieel blijft aanzienlijk. Ook de omschakeling van leegstaande kantoorruimtes biedt alternatieven. De bedrijfswereld toont heel veel belangstelling. Daarvan getuigt de ontwikkeling van steeds talrijker projecten. Voorbeelden zijn de duurzame Tivoli wijk, het Kessel project dat woningen en moestuinen combineert, het project Choux de Bruxelles, dat een serre en een event-zaal integreert en natuurlijk ook de Foodmet: de nieuwe markthal van Abattoir, waarvan het platte dak binnenkort een stadsboerderij wordt. Al deze projecten hebben gemeen dat ze landbouwproductie en andere economische activiteiten samenbrengen. Deze landbouwproductie alleen is niet rendabel, tenminste niet op korte termijn, wegens de talrijke beperkingen eigen aan een stadsomgeving. Bij goed doordachte projecten kunnen het rendement op investeringen en de meerwaarde echter vrij hoog oplopen. Naast een aantal grootschalige vastgoedprojecten zagen we ook talrijke andere initiatieven in Brussel ontstaan: insecten- en champignonkwekerijen, aquaponie, stedelijke bijenteelt enz. Tezamen verminderen al deze innoverende projecten de impact van de Brusselaars op het milieu. Ze dragen bij tot een betere levenskwaliteit, meer contacten met de natuur en de menselijke dimensie van de voedingsproductie. Ze promoten verder de ontwikkeling van de stad en haar herstellingsvermogen. ● Info: Laura Rebreanu, verantwoordelijke Milieu en Energie bij BECI, lr@beci.be - 02 643 78 26

Europees BAMB-project : gebouwen als materiaalbanken ontwerpen! De circulaire economie in de bouwsector Startseminarie - 3 mei 2016 - Auditorium BEL, Thurn & Taxis-site Het Europees BAMB (Buildings as Material Banks)project is erop gericht gebouwen te ontwerpen die ook "materiaalbanken" zijn. Het project werd ontwikkeld in het raam van het kaderprogramma Horizon 2020 van de Europese Unie en heeft als doel bij te dragen tot de overgang naar een groene maatschappij en economie via eco-innovatie. Het is de bedoeling het gebruik van de hulpbronnen en meer bepaald van de materialen tijdens de hele levenscyclus van de gebouwen, zowel bij nieuwbouw als bij renovatie, te optimaliseren binnen een visie voor circulaire economie. Leefmilieu Brussel coördineert het project. ■ In de praktijk BAMB-project brengt 16 partners uit 8 verschillende Europese landen samen. Het omvat 6 proefprojecten (nieuwbouw en renovatie) om de volgende zaken te testen: ◗ materialenpaspoorten en het omkeerbaar ontwerp van gebouwen ◗ het potentieel van afvalvermindering en de beperking van het gebruik van nieuwe hulpbronnen ◗ bepaalde elementen voor businessmodellen die zullen worden ontwikkeld. In Brussel zullen 2 proefprojecten worden opgezet. De testen zullen o.a. betrekking hebben op bouwelementen die een doorslaggevende rol spelen op het vlak van thermische prestatie - bijvoorbeeld gevelelementen - om te controleren of een sterke ambitie inzake het hergebruik van materiaal verenigbaar is met een sterke energetische ambitie. De geselecteerde projecten hebben betrekking op diverse functies, groottes van gebouwen, nieuwbouw en renovatie en gevarieerde financiële werkelijkheden. De ambitie is zeer hoog en varieert van het ene project tot het andere. Men kan echter op zijn minst zeggen dat het gaat om een vermindering van de afvalproductie met minstens 70% en een vermindering van het gebruik van hulpbronnen met minstens 50%. Ondersteunende tools voor het ontwerp, de evaluatie en het beheer zullen worden ontwikkeld, net als nieuwe commerciële en financiële benaderingen en dat voor het hele circuit van de bouwsector. Het BAMB-project loopt van 01.09.2015 tot 01.03.2019. Meer info U bent architect, ingenieur, vastgoedconsulent, aannemer voor bouw- en renovatiewerken, producent van materialen, onderzoeker, politiek besluitvormer, …? Kom dan naar het Startseminarie van het BAMB-netwerk. Op 3 mei 2016 in het BEL-auditorium van Leefmilieu Brussel-BIM Thurn & Taxis-site, Havenlaan 86C/3000, 1000 Brussel (Gratis) inschrijven kan vanaf 15 maart op de website van het project, www. BAMB2020.eu This project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 642384.

DYNAMIEK Transmission Hub: "Uw onderneming: verkocht of terugbetaald!" Een jaar geleden lanceerde BECI de Transmission Hub. Na een analyse van de opportuniteiten begeleidt dit initiatief de overdragende ondernemingen en voert het, indien nodig, samen met hen een actieplan uit. Een van de mogelijke oorzaken bij een mislukte overdracht is dat de onderneming niet voldoende gezond is, wat de kopers weghoudt. De Transmission Hub biedt via zijn tussenkomst zijn leden nu de volledige garantie dat ze een koper vinden1 . " W ij beschikken vandaag over een waaier van 400 kopers met referentie" vertelt Erick Thiry, coördinator van de Transmission Hub. Zij bieden een uitzonderlijk overnamepotentieel over alle sectoren en budgetten heen en wachten enkel nog op ondernemingen die ze een nieuw leven kunnen inblazen. Wij blijven het benadrukken: er vallen de volgende tien jaar tienduizenden bedrijven over te nemen - maar 60% ervan loopt het risico geen koper te vinden! Het volstaat voor een onderneming helaas niet om een overnemer te vinden. Deze laatste moet ook verleid, gerustgesteld en ervan overtuigd zijn dat ze een echte toegevoegde waarde betekent die garant staat voor de groei en de werkgelegenheid. Vaak is de financiering van de overname ook een belemmering voor de realisatie van een project. Kredietinstellingen kunnen terughoudend zijn en indien de onderneming niet over een "gezonde geest in een gezond lichaam" beschikt, is de kans groot dat deze stap mislukt. Een goede voorbereiding is daarom essentieel. De verkeerde schatting of de overwaardering van ondernemingen vormen eveneens een terugkerende oorzaak voor mislukkingen. Wanneer een ondernemer de waarde van zijn bedrijf verkeerd inschat, zal hij door zijn overtuiging bepaalde voorstellen weigeren en zo het risico lopen dat zijn project sneuvelt. De waarde van een bedrijf kan toenemen dankzij voorbereidend werk. Dit neemt soms meerdere jaren in beslag, maar verzekert de ondernemer ervan dat hij tegen de gewenste prijs een koper vindt. "Wij zouden nog vele andere redenen kunnen opnoemen die een overname belemmeren", aldus Erick Thiry. Maar na een jaar vol uitwisselingen, analyses, advies en begeleiding "is het duidelijk dat we de ondernemers de garantie kunnen bieden dat ze hun bedrijf in goede omstandigheden verkopen. Wij beschikken over uitstekende partners en talrijke geïnteresseerde kopers." Begeleiding Vooraleer ze de onderneming aan haar overnemers voorstelt, voert de Transmission Hub een screening van het bedrijf uit om een beeld te krijgen van zijn gezondheid, sterktes, zwaktes, groeipotentieel, enz. Kortom, een analyse die een duidelijk beeld schetst van de situatie, mogelijke pro1 Indien wij binnen een overeengekomen termijn, en indien u de raad van onze experts heeft gevolgd, uw onderneming niet hebben kunnen verkopen, betalen wij u het inschrijvingsgeld terug. 40 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Guy Van den Noortgate Transmission Hub informatievergadering op 4 december 2015. blemen opspoort en indien nodig ook acties plant. "Onze opdracht bestaat er dan in de onderneming te begeleiden en ervoor te zorgen dat ze op termijn interessant wordt voor een overnemer", vervolgt Erick Thiry. "Deze bedrijven krijgen een actieplan van 6 maanden tot 3 jaar voorgesteld om opnieuw succesvol te worden. Het doel is duidelijk: door de Brusselse ondernemingen te (her)waarderen houden we ze in stand en behouden we de werkgelegenheid in ons Gewest." "Natuurlijk heeft niet elk bedrijf nood aan een drie jaar lange begeleiding. Sommige beschikken al over een zeer interessant profiel en kunnen sneller worden overgedragen. Wij krijgen vaak verzoeken van verkopers en kopers die elkaar hebben gevonden en die ons vragen om begeleiding bij de overdracht. Deze opdrachten nemen dan slechts enkele maanden in beslag. Ook voor hulp bij het vinden van financiering voor de overname komen ondernemingen bij ons aankloppen. De financiering van de overname blijft vandaag slechts zelden beperkt tot één oplossing. Vaak wordt er een combinatie uitgewerkt van banklening, overheidsmiddelen, particuliere fondsen en de overdrager, die steeds vaker aan de koper leent." Zodra de overdracht vorm krijgt, heeft de Hub tot doel ze snel, zowel tijdens als na haar ontwikkeling, te bevorderen en te omkaderen. Vaak wordt er een begeleiding van zes maanden tot een jaar aanbevolen – een kritieke periode voor de koper. "Wanneer we er met andere woorden van overtuigd zijn dat de onderneming klaar is om op eigen benen te staan, laten we ze los." Deze persoonlijke begeleiding is bedoeld om ervoor te zorgen dat 100% van de bedrijven een koper vindt en het risico op mislukking achteraf afneemt.

Echt gebeurd Mijn algemene voorwaarden of de zijnen? Uitwisselen van ervaringen met een panel bedrijfsleiders, van links naar rechts: Gery Dohmen (Illico Travaux), Vincent Schaller (Systemat), Jean Lejeune (Fresh Attitude) en Véronique Croisé (Nias). Informatievergaderingen De Transmission Hub communiceert niet alleen met de Brusselse bedrijven (niet minder dan 37.000 van hen zijn de volgende tien jaar door deze kwestie betroffen), maar biedt ook een zeer vertrouwelijke omgeving voor zowel de overdrager als de koper. "Via BECI (Kamer van Koophandel van Brussel) en zijn partners staat de Hub niet alleen garant voor kwaliteit maar ook voor de ethiek en het vertrouwen voor beide partijen" legt Erick Thiry uit. "De bedrijven waarborgen dat ze in goede omstandigheden worden overgedragen is niet utopisch. Het is vergelijkbaar met een bedrijfsleider die het resultaat van een marktonderzoek analyseert vooraleer hij een nieuw product lanceert. Er moet aan bepaalde voorwaarden worden voldaan, een strategie en acties worden opgesteld, aandacht zijn voor specifieke KPIs (doelstellingen) en een professionele stuurgroep komen. We beschikken over een capaciteit van meer dan 250 miljoen euro, erg kwaliteitsvolle partners en we hebben gezorgd voor een gunstig klimaat voor de overdracht. We kunnen ons om deze redenen dan ook voor de bedrijven engageren... " ● In het vorige nummer hadden we het over algemene beginselen voor het opstellen van algemene voorwaarden. Wat gebeurt er nu wanneer verkoper en koper hun respectieve algemene voorwaarden van de verkoop en aankoop uitwisselen en die niet compatibel blijken te zijn? De wet spreekt zich hier niet over uit. Nochtans valt een dergelijke situatie vaak voor. Wij krijgen regelmatig vragen van ondernemers die willen weten welke voorwaarden primeren. De algemene verkoopvoorwaarden bepalen onder welke voorwaarden de verkoper een goed verkoopt of een dienst verleent. Anderzijds zijn de aankoopvoorwaarden diegene die de koper aan de verkoper communiceert wanneer hij een goed wenst aan te kopen of een bepaalde dienstverlening vraagt. De rechtsleer en de rechtsspraak ontwikkelden meerdere theorieën die kunnen worden toegepast volgens de manier waarop de rechter de wil van de partijen in het specifieke geval interpreteert. De eerste oplossing bestaat erin de algemene voorwaarden van de aanbieder te volgen, tenzij de andere partij ze uitdrukkelijk verwerpt. Dit noemt men de first shot rule. De tweede aanpak is het zogenaamde ‘laatste woord’ of de ‘last shot rule’ : de rechter oordeelt dat de partij die haar algemene voorwaarden als laatste voorlegt tijdens het opstellen van het contract, haar voorwaarden kan opdringen. De rechter komt dan tot de conclusie dat de andere partij de algemene voorwaarden van de medecontractant stilzwijgend goedkeurde. In het geval waar beide partijen slechts volgens hun eigen respectieve voorwaarden willen werken, worden de tegenstrijdige algemene voorwaarden aan beide kanten uitgeschakeld en regelt het gemene recht de tegenstrijdige clausules van de contracten. Dit is de zogenaamde knock out rule. Deze laatste oplossing kan slechts worden toegepast als de tegenstrijdige algemene voorwaarden slechts op bijkomstige elementen van het contract betrekking hebben. In het andere geval staat de ondertekening van het contract zelf op de helling: een contract kan namelijk worden gesloten voor zover de partijen overeenstemming bereiken over de essentiële elementen van de toekomstige werkrelatie. In een notendop Meerdere theorieën kunnen dus van toepassing zijn wanneer een keuze vereist is tussen tegenstrijdige algemene voorwaarden. Buiten de interpretatie die een rechter kan geven, bestaat er in dit domein geen enkele zekerheid en wordt vaak naar de knock out rule gegrepen. Wees dus op uw hoede wanneer u de algemene voorwaarden van uw medecontractant ontvangt: betwist snel en schriftelijk de problematische clausules om duidelijk aan te tonen dat u er niet mee instemt. Laila Nejar, juridisch adviseur bij BECI lne@beci.be ; 02 563 68 58

Business Mediation Summit: een andere benadering van geschillen De derde editie van de Business Mediation Summit1 werd eind januari georganiseerd. De meer dan 150 deelnemers werden verwelkomd in de auditoria van de Solvay Brussels School door Georges Ataya, hoogleraar en Academisch Directeur van de cyclus IT Management Education, die hen uitnodigde om na te denken en zich te bevragen over het thema van de dag: ‘Challenge your dispute resolution strategy’. Hugo De Maertelaere en Laurence Durodez P ierre Schaubroeck, Voorzitter van bMediation, vatte in zijn welkomstwoord het doel van de bijeenkomst samen: de aandacht vestigen van ondernemingen en hun externe (advocaten) en interne (bedrijfsjuristen) raadgevers op de minder traditionele – maar zeer efficiënte – methodes voor het oplossen van conflicten en die, in tegenstelling tot een klassieke gerechtelijke procedure, eerder consensueel zijn. Dit blijkt in de praktijk niet zo voor de hand liggend. De volgende spreker, Saskia Mermans, Voorzitter van het Instituut voor Bedrijfsjuristen en General Counsel van KBC Group, pikte daar onmiddellijk op in: de bemiddeling zit nog niet in het arsenaal zit van de bedrijfsjurist. Men richt zich nog vooral op arbitrage of de gerechtelijke weg. Dat maakt het belang van de Business Mediation Summit nog groter: bedrijfsjuristen ertoe aanzetten om na te denken over de plaats van bemiddeling in hun praktijk. De omgeving waarin ze werken wordt steeds complexer en de directie verwacht van hen pro-activiteit en robuust risk management. Het vergt dan een “grote leap of faith” om bemiddeling toch naar voor te schuiven. Maar de groeiende erkenning van de bedrijfsjurist als volwaardige business partner en de steeds grotere betrokkenheid bij al wat het juridische overstijgt, maken dat er ruimte lijkt te komen om bemiddeling intern te gaan promoten bij de andere departementen. Mevrouw Mermans onderlijnde dat ook het Instituut voor Bedrijfsjuristen zijn leden wil sensibiliseren en helpen om bemiddeling te helpen integreren in de wijze waarop geschillen worden aangepakt. Het is absoluut noodzakelijk om alle elementen van een geschil te analyseren die een invloed hebben op de aan 1 De Business Mediation Summit is een gezamenlijk initiatief van bMediation en het Instituut voor Bedrijfsjuristen - www.businessmediationsummit.eu 42 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Pierre Schaubroeck, Voorzitter van bMediation. te nemen strategie. Hoe pakt men dit aan? De vraag werd gesteld aan een panel van mensen met verscheidene achtergronden – ondernemer, academicus, advocaat of bemiddelaar. Patrick Baeten, Deputy General Counsel van Engie, getuigde dat dit minder evident is dan het lijkt. Elk geschil is ongunstig voor de onderneming: de uitkomst is onzeker en de kost hoog. Nochtans is het moeilijk om de uiteindelijke beslissers, die uiteraard in eerste instantie kijken naar de invloed op hun Profits & Losses, te overtuigen om toevlucht te zoeken tot bemiddeling. Sinds begin 2016 experimenteert Engie met een pilootproject voor bemiddeling. Patrick Baeten vindt het in deze fundamenteel om een referentiekader uit te zetten en een goede werkmethode vast te leggen. Men moet vermijden om te veralgemenen of te sterk te vereenvoudigen of een beroep te doen op 'intuïtie' bij het uittekenen van een procedure voor bemiddeling in de onderneming. En zoals we vaak zien, zal de aanpak van de ‘grote’ bedrijven doorsijpelen naar de ‘kleinere’ ondernemingen, die immers vaak leverancier of cliënt zijn van de grote. Waar hapert het systeem? Al blijkt bemiddeling economisch voordeliger, toch wordt

DYNAMIEK De vier azen voor een proces 1) Ik weet wat ik voor de rechter moet eisen 2) Zijn beslissing zal mijn probleem definitief oplossen 3) De beslissing van de rechter zal praktisch uitvoerbaar zijn 4) Mijn eis is met zekerheid bewezen de grote meerderheid van geschillen geregeld via de gerechtelijke weg. Wat scheelt er dan aan bemiddeling? De economische factor is steeds sterk aanwezig in het uittekenen van een strategie voor geschillenbeslechting, maar men mag ook het belang van het menselijke element niet minimaliseren. Een 'opgelegd' of 'afgedwongen' akkoord leidt meestal niet tot een langdurige oplossing, bevestigde Georges Hanot, bemiddelaar en oprichter van Con-Sent ADR. Zo werkt bemiddeling niet. Barney Jordaan, hoogleraar aan de Vlerick Business School, legde de nadruk op het goed informeren van de partijen over alle elementen van het geschil. En dat kan ook inhouden dat men derde partijen bij de bemiddeling betrekt, die indirect één van de partijen beïnvloeden of sturen. Dit zou Elk geschil is ongunstig voor de onderneming: de uitkomst is onzeker en de kost hoog. Nochtans is het moeilijk om de uiteindelijke beslissers te overtuigen om toevlucht te zoeken tot bemiddeling. De ‘3D kubus’: een vrij ludiek bemiddelingstool ook één van de kernpunten blijken in de casus. Na de paneldiscussie gingen Helena De Backer en Gérard Kuyper, advocaten en bemiddelaars, verder in op de vraag waarom ondernemingen zo weinig opteren voor bemiddeling, terwijl de praktijk bewijst dat het werkt? Het is misschien eerder een economisch dan een juridisch probleem. Ze trokken de parallel met de medische wereld: geconfronteerd met een conflict, wenst de cliënt/onderneming, net zoals een patiënt verwacht van zijn dokter, een goede diagnose en een redelijke inschatting van de kansen. Het is vooral gestoeld op vertrouwen. Een cruciale vraag op de 3D kubus gaat over het aspect tijd. Gérard Kuyper: “De bedrijven kunnen niet wachten, hun klanten, leveranciers en werknemers evenmin. Vaak staat het financieel overleven van het bedrijf op het spel. De werking van bepaalde rechtbanken zoals we die vandaag kennen (te weinig rechters of ondersteunend personeel, gerechtelijke achterstand, …) verhindert een snelle en gepaste oplossing.” Helena De Backer wees erop dat de bemiddeling de inzet en dynamiek van een derde persoon meebrengt: de bemiddelaar. De deelnemers kregen de kans om dit in levende lijve mee te maken, dankzij een case study. Verdeeld over 4 werkgroepen en onder leiding van de moderators namen de deelnemers kennis van een – op het eerste gezicht – vrij klassiek commercieel geschil. De deelnemers moesten bepalen welke methode van geschillenbeslechting de meest geschikte zou zijn voor dit conflict. Saskia Mermans, Voorzitter van het IBJ De eerste stap: het vaststellen van de verschillende soorten van geschillenbeslechting die in aanmerking kwamen om eventueel het geschil op te lossen: arbitrage, bemiddeling, minnelijke expertise, onderhandeling of verzoening. BECI - Brussel metropool - maart 2016 43 Alle parameters, zoals het beheer, het economische aspect, het menselijke aspect, de beschikbare informatie, moeten worden geanalyseerd en samengebracht, om zo tot een nuttige strategie te komen. En hiermee komt de 3D kubus voor geschillenbeslechting op de proppen. Dit hulpmiddel van bMediation. Betere informatie voor een beter zicht Via een reeks vragen die betrekking hebben op de vier voormelde elementen, kan de meest geschikte strategie voor de beslechting van een geschil worden bepalen: bemiddeling, arbitrage of proces voor de rechtbank. Bijvoorbeeld: “Hoeveel ben ik bereid uiteindelijk te betalen”? “Ik schep genoegen in het conflict. Ik wil gerespecteerd worden en straffen. Juist of Onjuist?” of nog: “Is dit mijn eerste geschil van dit type? Met deze persoon? In het algemeen?” De 3D kubus laat toe om met volledige kennis van zaken de geschillenbeslechting op te starten, met inbegrip van een eventueel proces (zie “de vier azen voor een proces” hieronder).

DYNAMIEK Ingaan op alle dimensies van het geschil In elk van de zalen gaan handen omhoog. Al snel komt de opmerking dat het zowel Sirin als Alkonost ontbreekt aan informatie. De ene partij gaat niet na wat er nu eigenlijk geleverd werd en de andere partij weet niet wat zijn klant ermee doet! Werden er contracten opgemaakt? Wie ontving de informatie over de andere samenstelling van het product? Werkgroepsessie: Sirin vs Alkonost Casus: Sirin / Alkonost Familiebedrijf Sirin produceert een middel dat de industrie gebruikt als luchtontvochtiger voor pneumatische systemen. Het hoofdbestanddeel is methylcellulose. Sirin koopt deze grondstof sinds vele jaren aan bij Alkonost. Het jaarlijks aankoopbedrag is 250.000€. Alkonost is een middelgrote onderneming en gespecialiseerd in de verdeling van scheikundige producten. Recent heeft Alkonost's leverancier van methylcellulose de productie stopgezet. Alkonost heeft een nieuwe leverancier gevonden en heeft Sirin een kopie opgestuurd van de technische veiligheidsfiche evenals een klein staal. De fiche vermeldt dat de formule twee bijkomende waterstofatomen bevat die niet voorkwamen in het vorige product. Het nieuwe product beantwoordt aan de algemeen aanvaarde commerciële definitie van methylcellulose. Over de laatste levering van het product kwamen talloze klachten van klanten van Sirin die melden dat machines vastlopen door poedervorming van de methylcellulose. Sirin heeft alle leveringen moeten terughalen en de reinigingskosten van meerdere klanten moeten vergoeden. Sommigen hebben gedreigd om van leverancier te veranderen. Sirin heeft berekend dat het verlies, met inbegrip van de kosten, winstderving en opgelopen reputatieschade, meer dan 250.000€ bedraagt. Alkonost heeft nooit nagevraagd wat Sirin aanving met de geleverde grondstof en voert aan dat ze nooit op volledig op de hoogte kan zijn van de verschillende doeleinden waarvoor hun klanten de geleverde methylcellulose gebruiken. Alkanost voert aan dat Sirin het staal had moeten testen en de technische fiche had moeten lezen alvorens de productie van haar eigen product op te starten. Georganiseerd door: In samenwerking met: De deelnemers stellen zich ook vragen over de kosten van het geschil. Hier is de problematiek volledig uiteenlopend voor de protagonisten. De ene riskeert ten onder te gaan, terwijl de andere kan wachten en mogelijks zelfs belang heeft bij een verrottingsstrategie, zelfs indien dit enige imagoschade zou meebrengen. En wat zeggen hun advocaten? Telkens hetzelfde. Trouwens, de beide bedrijven lijken ook gelijklopende belangen te hebben: geen van beide heeft de intentie om hun commerciële relatie in gevaar te brengen. Hoe moet men dan dit geschil aanpakken en welke methode gebruiken om tot een oplossing te komen? Men moet beginnen met de lijst van pro's en contra's voor elk van de methodes. En dit brengt ons terug naar de 3D kubus. Ten slotte merkte France Delobbe, bedrijfsjuriste en Head of Legal Affairs NMBS, op, dat de analyse en behandeling van de informatie heel erg verschilden van groep tot groep, terwijl de juridische analyse exact dezelfde bleek: een geval van aansprakelijkheid waarbij fout, schade en oorzakelijk verband moeten worden vastgesteld. De casus onderstreepte ook het belang van de commerciële en menselijke relaties in de bemiddeling. Dit werd helemaal duidelijk toen de bijkomende instructies werden uitgedeeld aan de deelnemers: omwille van redenen die niets met het geschil te maken hebben, heeft Alkonost zijn verkoper moeten ontslaan. Deze verkoper had heel goede banden met de aankoopverantwoordelijke van Sirin. Omdat hij niet akkoord ging met zijn ontslag heeft hij aan Sirin e-mails bezorgd van zijn oversten, waarin hem werd opgedragen om zoveel mogelijk te verkopen zonder te reppen tegenover de klanten over hun eigen twijfels over de kwaliteit van het nieuwe product. Ook hoe informatie verzameld wordt beïnvloedt de zienswijze van de partijen en de keuze van de methode voor geschillenbeslechting! Niets is vanzelfsprekend ... behalve het goede gebruik van de 3D kubus van bMediation. ● 44 BECI - Brussel metropool - maart 2016

DYNAMIEK De minnelijke oplossing van geschillen aangaande een technische installatie In het geval van een geschil over een technische installatie kan het advies van een deskundige – onder de vorm van een gerechtelijke of minnelijke expertise – de verzoening van de standpunten aanzienlijk vergemakkelijken. E en flink deel van de contractuele geschillen betreft technische installaties: elektrische, mechanische, elektromechanische, hydraulische of thermische systemen, HVAC installaties, infrastructuuruitrustingen, elektronische systemen, machines, industriële of energetische processen enz. Uit ervaring weten wij dat bij dit type geschil, minstens één van de partijen – en soms beide – een standpunt aanhoudt dat nogal afwijkt van de ‘gerechtelijke waarheid’, wegens een slechte inschatting van de juridische of contractuele positie ten opzichte van het technische probleem. De vergelijking van deze positie met het standpunt van een deskundige helpt meestal beide partijen hun verwachtingen beter te evalueren en te bepalen in welke mate een rechtbank eventueel geneigd zal zijn hun gelijk te geven. Omdat de deskundige de technische aspecten van het geschil bijstuurt, neemt de kans op een minnelijke schikking aanzienlijk toe, onder andere omdat de partijen dan ook belangstelling gaan tonen voor onderhandelingen. De partijen staan dan open voor besprekingen waarmee een akkoord kan worden bereikt dat voordeliger overkomt dan een gerechtelijke procedure in het ergste geval. De tussenkomst van de deskundige zal dan ook hebben toegelicht wat dat ‘ergste geval’ allemaal inhoudt. De mening van een deskundige over het technische gedeelte van het geschil is Omdat de deskundige de technische aspecten van het geschil bijstuurt, neemt de kans op een minnelijke schikking aanzienlijk toe. meteen ook de voornaamste troef van de bemiddeling die de deskundige aanbiedt. Een dergelijke verzoening met de hulp van een expert kan zowel in het raam van een gerechtelijke als van een minnelijke expertise plaatsvinden. Het verplichte karakter van de verzoening met gerechtelijke expertise is een groot voordeel ten opzichte van de bemiddeling, waarvan de keuze afhangt van de goede wil van beide partijen. Wanneer bovendien de technieken van de bemiddeling worden toegepast op de verzoening met gerechtelijke expertise, zijn de kansen op succes even groot. Het enige verschil tussen beide procedures is dat geen caucus mogelijk is tijdens een verzoening, waar het verplichte karakter van de debatten absoluut dient te worden nageleefd. Toekomstige gerechtelijke deskundigen zouden dus een degelijke opleiding verzoeningstechnieken moeten krijgen, zoals al voor bemiddelaars bestaat. Minnelijke expertise De minnelijke expertise biedt dezelfde voordelen als de gerechtelijke. De partijen aanvaarden meestal het advies van een erkend deskundige. Indien gewenst, kunnen de partijen de minnelijke expertise aanvullen met een clausule van bindende derdenbeslissing. Deze handelswijze die ook vaak ‘contractuele arbitrage’ wordt genoemd, vormt een verlenging van de overeenkomst waarbij de partijen er zich toe verbinden het advies van de deskundige te volgen. Dit heeft niets te maken met de ‘gerechtelijke’ arbitrage zoals beschreven in het zesde deel van het Gerechtelijk Wetboek. Pierre Fabeck Wanneer tijdens een gerechtelijke expertise, een verzoening plaatsvindt, kan men zich afvragen of dit niet vroeger had kunnen gebeuren, via een minnelijke schikking en zonder een gerechtelijke procedure op gang te brengen. De verzoening via een minnelijke expertise is tegelijk sneller en minder duur dan wanneer ze in het raam van een gerechtelijke expertise gebeurt. Laten we er nog bij vermelden dat de partijen tijdens een bemiddeling kunnen beslissen een beroep te doen op een deskundige, als ze dit nodig achten. Dit betekent dat twee externe personen bij de oplossing van het geschil worden betrokken. Indien de gekozen deskundige bovendien bemiddelaar is of de bemiddelingstechnieken goed onder de knie heeft, kan het aangewezen zijn een beroep te doen op slechts die ene persoon om de partijen naar een oplossing te begeleiden. ● Ir. Pierre Fabeck, Consultant en deskundige in technische en industriële installaties Deskundige bij de hoven en rechtbanken Erkend bemiddelaar in burgerlijke en handelsaangelegenheden www.fabecom.be BECI - Brussel metropool - maart 2016 45

DYNAMIEK SELF-EMPLOYED CORNER Het pensioen: zelfstandigen nu eindelijk bij de koplopers! Wat het pensioen betreft, hadden de zelfstandigen in België lange tijd de indruk slechts op kruimeltjes recht te hebben. Na 45 jaar te hebben bijgedragen, kregen ze op het einde van hun carrière per slot van rekening een uitkering die gevoelig lager lag dan voor loontrekkenden of ambtenaren. Aan deze onrechtvaardigheid is nu een einde gekomen dankzij tien jaar hervormingen, waar wij hard voor gevochten hebben! T er herinnering: het pensioenstelsel rust in België op vier pijlers: Eerste pijler: dit is het wettelijk pensioen, dat voor loontrekkenden en zelfstandigen het principe van solidariteit bij de verdeling inroept. De werkkrachten betalen sociale bijdragen om in de toekomst recht te hebben op een pensioen, maar het geld wordt rechtstreeks aan de huidige gepensioneerden gestort. Dit systeem verbindt de actieve werkkrachten en de begunstigden en betrekt verscheidene generaties. Het goede nieuws: het minimumpensioen voor zelfstandige werkkrachten die een volledige loopbaan van 45 jaar achter de rug hebben, loopt vanaf 1 augustus 2016 gelijk met het pensioen van loontrekkenden: 1.431,80 €/maand voor een gezin en 1.145,80 €/maand voor een alleenstaande. Eerste pijler bis voor zelfstandigen: in de feiten ligt het wettelijk pensioen van zelfstandigen gemiddeld nagenoeg 40% lager dan voor loontrekkenden. Daarom werd sinds 1982 een ‘eerste pijler bis’ in het leven geroepen, waarmee zelfstandige vrij kunnen bijdragen voor hun eigen pensioen, met aftrekbaarheid van de gestorte premies als beroepsonkosten (met als gevolg 45% belastingverlaging en 22% verlaging van de sociale bijdragen). Dit is het welbekende Vrij Aanvullend Pensioen. Het rendement is niet te kloppen en elke zelfstandige die wat spaarcenten opzij kan leggen, zou voorrang moeten geven aan de opbouw van zijn VAP. De belegging is echter begrensd: 8,17% (normaal VAP) of 9,40% (sociaal VAP) van het belastbaar inkomen (met een maximum van 3.483 €/jaar in 2015). Tweede pijler: de Staat beseft dat het wettelijk pensioen vaak niet volstaat en hij beslist bepaalde fiscale voordelen toe te kennen om werkkrachten en werkgevers aan te zetten een aanvullend pensioen voor te bereiden. Deze zogenaamde ‘tweede pijler’ berust op kapitalisatie: de bijgedragen bedragen en de intrest worden individueel aan de spaarder gestort. Voor loontrekkenden neemt de tweede pijler de vorm van een groepsverzekering. Voor zelfstandigen ging het eerder 46 BECI - Brussel metropool - maart 2016 Jacques Boulet om een individuele pensioentoezegging (IPT), waar echter alleen zelfstandigen die in vennootschapsvorm actief zijn, recht op hadden! Wij verheugen ons om de hervorming die de federale regering heeft aangekondigd: een pensioenovereenkomst voor zelfstandigen, die weldra dezelfde mogelijkheden zal bieden als de IPT. Het wordt dus overbodig een vennootschap op te richten alleen maar om voor een ‘tweede pijler’ te kunnen sparen! De zelfstandige die het potentieel van een vrij aanvullend pensioen volledig benut zal nu bovendien ook kunnen sparen voor een pensioenovereenkomst voor zelfstandige en geniet een fiscaal voordeel van 30% op de gestorte premies. Dit alles volgens de regel van de 80%, die voorschrijft dat de premies voor aanvullende pensioenen slechts fiscaal aftrekbaar zijn voor zover de totale pensioenuitkering niet hoger ligt dan 80% van de laatste beroepsinkomsten. Derde pijler: los van het beroepskader biedt de Staat ook fiscale voordelen om burgers te helpen eigenaar te worden van hun woning of om hen aan te moedigen individueel te sparen voor hun pensioen (pensioensparen). Deze vorm van sparen staat, zoals gezegd, los van het beroep en iedereen is gelijk voor de fiscale wetgeving! Vierde pijler: deze vierde pijler berust op ieders vooruitziendheid, zonder steun van de Staat. Het ganse pensioengebeuren in België beoogt dat elke werkkracht die optimaal spaart voor zijn pensioen, ongeacht zijn statuut, op die manier een totaal pensioen verkrijgt die kan oplopen tot 75% van het vroegere beroepsinkomen. Op papier ziet dit er allemaal zeer netjes uit. In de praktijk betekent dit dat de zelfstandige in staat is alle fiscaal ondersteunde spaarmogelijkheden ter voorbereiding van een pensioen te benutten. Dit raadt IZEO ten zeerste aan. ● Meer weten: www.viaxis.be ; www.izeo.be Jacques Boulet gedelegeerd bestuurder van Viaxis en lid van de Commissie ter hervorming van de pensioenen 2020-2040.

DYNAMIEK STARTER Art’emi: online juwelen Juwelenontwerpster Artémi Vasilakis creëerde haar eigen merk art’emi. Sinds 2014 heeft ze de distributie van haar creaties echter totaal herzien. Ze maakte de succesvolle keuze van een exclusieve online verdeling, via haar website. Guy Van den Noortgate A rtémi Vasilakis is sinds de helft van de jaren 90 actief in de juwelenmakerij. Ze studeerde aan de Brusselse Arts et Métiers en vervolledigde haar opleiding aan het Antwerpse Instituut voor Gemmologie, de Hoge Raad voor Diamant (HRD). De passie van het begin werd stilaan een beroep. “Ik was in feite eerst bloemiste”, vertelt ze. “De aanmaak van bloemstukken en boeketten is natuurlijk ook creatief werk, maar bloemen zijn kortstondig en edelstenen tijdloos.” Vóór de oprichting van art’emi, zette ze haar eerste stappen in de wereld van de juweliers in een diamantzaak van de Antwerpse metropool. “Ik solliciteerde zowel in Brussel als in Antwerpen voor een baan in een atelier, maar in die tijd was dat uitsluitend mannenwerk. Dit is ondertussen veranderd en hoe langer hoe meer vrouwen werken nu in deze sector. Zo kwam ik in een diamantzaak terecht. Deze ervaring bleek bijzonder leerrijk: ik weet ondertussen hoe ik diamanten en andere edelstenen moet aankopen; ik leerde onderhandelen, de beste stenen vinden, ze evalueren enz. De praktische vakkennis die ik daar vier jaar lang heb verworven, vult mijn opleiding aan en blijft vandaag bijzonder nuttig.” Naast deze baan in Antwerpen werkte ze toen al als zelfstandige in bijberoep, om kleine collecties te ontwerpen voor particulieren. De grote terugkeer, online Ze bewerkte onder andere goud en halfedelstenen. Hiermee creëerde ze bijvoorbeeld armbanden voor kinderen met de voornaam erop gegraveerd, evenals het telefoonnummer van de ouders. Haar collecties kenden steeds meer succes en zij besliste daarom in 2003 een vennootschap op te richten, waaraan ze haar eigen voornaam gaf (in de Griekse mythologie is Artemis de godin van de jacht). In 2008 onderging ze, zoals vele andere sectoren en ondernemingen, de financiële crisis. Deze moeilijkheden overtuigden haar wat later een ‘sabbatjaar’ te nemen om na te denken en haar businessmodellen te herzien. Zo nam zij in 2014 deel aan het Start’Hub programma van BECI. Weliswaar werd art’emi meer dan 10 jaar geleden gesticht, maar nu is het een nieuwe vennootschap, die haar plaats inneemt op het … Internet. “Dit programma heeft me aangeleerd de correcte vragen te stellen en mij te herpositioneren”, verklaart ze. Vandaag verkoopt Artémi Vasilakis haar creaties exclusief online. Haar juwelen zijn bijzonder gediversifieerd en richten zich uiteraard tot dames, maar ook tot heren en kinderen. “Jonge mannen tonen vandaag belangstelling voor juwelen, veel meer dan de vroegere generaties”, stelt ze vast. Haar collecties – goud of zilver – bestaan uit ringen, halssnoeren, Artémi Vasilakis armbanden en diverse accessoires als zilveren manchetknopen, sleutelhangers, geldclips e.d. Artémi Vasilakis wisselt tussen hedendaagse creaties en fijne juwelensmederij. Ze put haar inspiratie uit de natuur evenals uit actuele of tijdloze vormen. Verder ontwikkelt ze juwelen volgens specifieke aanvragen, zowel in zilver en halfedelstenen als in goud met edelstenen. De keuze van online verkoop begint nu zijn vruchten af te werpen en art’emi is opnieuw winstgevend. De klanten zijn het merk vaak al lange jaren trouw, terwijl de mond tot mond reclame de clientèle geleidelijk uitbreidt. De verkoop overschrijdt nu steeds vaker de grenzen. Sommige creaties zijn onlangs naar de Verenigde Staten en Algerije vertrokken. Om de resultaten te bestendigen en de groei verder te zetten, zijn echter fondsen vereist: de bekendheid op het net moet worden verruimd. Wie oren heeft, die hore! ● Info: www.artemi.be Invest in starters Zeker doen: word lid van de gemeenschap van investeerders om jonge innoverende ondernemingen in Brussel te ondersteunen! • U neemt deel aan de economische ontwikkeling van Brussel. • U zorgt voor verscheidenheid in uw investeringen. • U geniet fiscale voordelen dankzij de ‘tax shelter’ voor startups. Hier moet u zijn: starters@beci.be BECI - Brussel metropool - maart 2016 47

De taxshift sociaal Een van de doelstellingen van de taxshift is de versteviging van de competitiviteit van de Belgische ondernemingen. Hierna gaan wij dieper in op de maatregelen met betrekking tot de patronale sociale zekerheidsbijdragen. De verlaging van de basis patronale bijdragen van 32,40 naar 25 % De basis patronale bijdragen zullen geleidelijk aan verminderen van ongeveer 32,40 % naar 25 %. Daarnaast wijzigen ook de paramaters van de structurele basisbijdrageverminderingen, de verminderingen voor hoge en lage lonen en valt de vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing van 1 % weg. Naarmate het bruto loon stijgt, wordt het verschil tussen de huidige patronale bijdragen (cfr. 4e kwartaal 2015) en de nieuwe verlaagde patronale bijdragen dan ook kleiner. Brutoloon* 4de kwart. 2015 2de 1.500 EUR 17,93% 2.000 EUR 22,61% 2.500 EUR 23,94% 3.000 EUR 24,83% 5.000 EUR 25,62% 14,32% 20,40% 22,98% 23,82% 24,52% kwart. 2016 1ste 13,60% 19,03% 21,86% 23,35% 23,35% kwart. 2018 1ste 12,19% 18,25% 21,50% 23,31% 23,35% ◗ Vrijstelling patronale bijdragen voor de eerste werknemer. Werkgevers die tussen 1 januari 2016 en 31 december 2020 een eerste werknemer in dienst nemen, zullen gedurende de volledige tewerkstelling vrijstelling genieten van socialewerkgeversbijdragen voor deze werknemer. Belangrijk om hierbij te noteren is dat sommige bijdragen nog wel verschuldigd zullen zijn zoals bv. de vakantiebijdragen voor arbeiders, bijdragen aan het Sluitingsfonds, bijdrage aan het sociaal fonds van de sector, … De eerste aanwerving zal dus niet volledig ‘gratis’ zijn! Bijvoorbeeld: in 2016 neemt een werkgever een eerste werknemer in dienst met een bruto maandloon van 3.000 EUR. De besparing ten gevolge van bovenstaande maatregel zou voor het jaar 2016 gemiddeld 9.000 EUR bedragen. kwart. 2019 * Hierbij wordt rekening gehouden dat het bruto jaarloon gelijk is aan 13,92 keer het bruto maandloon en dat het dubbel vakantiegeld vrijgesteld is van patronale bijdragen. In een onderneming waarin alle werknemers een bruto maandloon hebben van 1.500 EUR zal de totale jaarlijkse loonkost tegen 2020 gedaald zijn met ongeveer 5 %. Verruiming van de vrijstelling/vermindering van patronale bijdragen voor de eerste aanwervingen ◗ Vermindering van de patronale bijdragen voor de tweede tot en met zesde aanwerving De huidige voordelen voor de eerste tot en met de vijfde aanwerving worden respectievelijk verschoven naar de tweede tot en met de zesde aanwerving. De nieuwe verminderingen/vrijstellingen vanaf 1 januari 2016 kunnen als volgt samengevat worden: ● Guy Van De Velde DACS/Accounting Mobile : + 32 497 51 53 80 gvandevelde@deloitte.com Type vrijstelling/ kwartaal 5 kwartalen 0 bijdrage werknemer werknemer werknemer werknemer werknemer werknemer 1.550 EUR/kwart. 1.050 EUR/ kwart. 1.050 EUR/ kwart. 1.000 EUR/ kwart. 1.000 EUR/ kwart. 1ste 2de 3de 4de 5de 6de 48 BECI - Brussel metropool - maart 2016 4 volgende kwartalen 4 laatste kwartalen 0 bijdrage 0 bijdrage 1.050 EUR/ kwart. 450 EUR/ kwart. 450 EUR/ kwart. 400 EUR/ kwart. 400 EUR/ kwart. 450 EUR/ kwart. 450 EUR/trim. 0 EUR vermindering 0 EUR vermindering 0 EUR vermindering

DE ADRESSEN DOLMA Steenweg op Elsene 329 – 1050 Elsene LA TSAMPA Livornostraat 109 – 1050 – Elsene SHANTI Adolphe Buyllaan 68 – 1050 - Elsene ZOOM BRUSSELSLIFE LES NOURRITURES TERRESTRES Sint-Gillisvoorplein 43 – 1060 – Sint-Gillis Vegetarische restaurants in Brussel Bent u ook die bloederige steaks, al dat vet en dat opgeblazen gevoel na het eten beu? De ‘veggieplaneet’ in de hoofdstad breidt uit en biedt een verrassende en heerlijke keuken aan... Om onze honger naar vlees te vergeten, volgen hier de beste vegetarische restaurants van Brussel. Olivia Regout De vegetarische keuken telt steeds meer volgelingen. Tijd dus om ons boekje met Brusselse adressen op te frissen. De gevestigde waarden Dolma met zijn Tibetaanse sfeer geldt al jaren als het adresje bij uitstek voor ‘100 % veggie’. U wordt er ontvangen in een aangename omgeving. Ontdek nieuwe smaken dankzij het beroemde buffet. Seitansteaks met peper, gevulde reuzenpaddenstoelen of groentetaarten ... er staat elke dag iets anders op het menu. Vlakbij de Baljuwstraat vindt u achterin de bekende biowinkel van La Tsampa een restaurantruimte. In uw bord gaan tofoe- en seitanbereidingen harmonieus samen. U zult helemaal weg zijn van de miso’s, de gerechten met verschillende soorten algen of met bulgur, de quorntajines, de nems … Bovendien kunt u er ook gerechten meenemen! Een ander bioadresje in Elsene is de Shanti, waar u ‘s middags en ‘s avonds terechtkunt voor een vegetarische maal. Vlees zult u hier niet aantreffen op de kaart, maar opgelet: wel vis. Over restaurant Les Nourritures Terrestres aan het Sint-Gillisvoorplein is iedereen het eens. Geen gedoe en «lekker, gezond, leuk»! Vegetarische lunch Vegetarisch-biologisch restaurant Den Teepot is enkel open van 12 tot 14 uur. Een kommetje soep, een dagschotel en u kunt er weer tegenaan. Als u haast heeft, kiest u voor meeneemgerechten. Bij Den Teepot hoort ook een biowinkel die elke dag, behalve op zondag, open is van 8.30 uur tot 19 uur. Bio Lounge serveert niet uitsluitend vegetarische lunches, maar u kunt van elk gerecht wel een tofoeversie krijgen. Traiteurdienst Voor een lunch kunt u niet meer terecht bij Picnik, maar de traiteurdienst blijft bestaan voor wie zweert bij de groene, frisse en originele keuken. Niet zuiver vegetarisch… Voor wie wil gaan eten met een vriend die niet zonder zijn portie vlees kan, bieden een aantal restaurants een gemengde kaart aan. Dat is zo in de meeste Libanese restaurants in Brussel. Bij O Liban vindt u alle Libanese vegetarische specialiteiten waar iedereen verrukt van is: manakish met schapenkaas, hummus, tabouleh, moussaka… Maar ook kip- of lamsbrochettes of andere grillades. Het menu van restaurant Mi-figue Mi-raisin gaat ook meer de vegetarische kant op met gluten- en lactosevrije bereidingen voor mensen met een allergie - bovendien à la carte. DEN TEEPOT Kartuizersstraat 66 – 1000 Brussel BIO LOUNGE Onderrichtsstraat 116-120 – 1000 Brussel PICNIK Vlaanderenstraat 109 – 1000 Brussel O LIBAN Vleurgatsesteenweg 324 – 1050 Elsene MI-FIGUE MI-RAISIN Archimedesstraat 71 – 1000 Brussel BECI - Brussel metropool - maart 2016 49

BRUSSELSLIFE NIET TE MISSEN MET HET GEZIN 29.03 | 10.04 BIFFF Festival van de fantastische film van Brussel. Op het programma: meer dan honderd fantasy-, horror- en sciencefictionfilms. En uiteraard is er ook nog het traditionele ‘Vampierenbal’. BOZAR | www.bifff.net 10.03 | 13.03 BEURS CREATIVA De creatieve vrijetijdsbeurs. Een niet te missen afspraak voor alle doe-het-zelvers! Meer dan tweehonderd exposanten verklappen u hun beste trucs. Brussels Expo |€ 12| www.brussels.creativa.eu 04.04 | 10.04 HOPLA ! CIRCUSFESTIVAL Clowns, koorddansers en jongleurs palmen de straten van de binnenstad in. Een festival voor groot en klein. Sint-Katelijne| Gratis | www.hopla-cirk.be 17.03 | 19.03 FESTIVAL XS FESTIVAL VAN DE LEVENDE KUNST Na de kortfilm nu ook de kortvertoning. 5 tot 25 minuten dans, theater, circus of marionettenspel. Théâtre National | € 15 | www.theatrenational.be 18.03 | 20.03 BEURS BABYBOOM De grootste beurs voor toekomstige en jonge ouders. Advies, voordrachten, workshops en gouden zaakjes op meer dan tienduizend vierkante meter. Brussels Expo | € 8,50 online | www.salonbabyboom.be 02.01 | 08.04 KIDZIK MUZIEKFESTIVAL Een niet te missen afspraak voor jonge oortjes. Concerten, vertoningen en animatie voor kinderen op twaalf culturele hotspots in Brussel. Brussels Hoofdstedelijk Gewest | Van € 3 tot € 12 |www.kidzik.be 08.03 | 26.03 IN MOVEMENT DANSFESTIVAL Duik onder in de wereld van de hedendaagse dans. De choreografen hebben één ding gemeen: hun liefde voor Brussel. Les Brigittines | € 12 in voorverkoop | www.brigittines.be AVONDACTIVITEITEN 19.03 PIAS NITES MUZIEKFESTIVAL De besten van de pop, rock en elektro onder één dak: in Paleis 12. Een nieuwe place to be in Brussel. Paleis 12 | € 32 in voorverkoop | www.piasnites.be ONDER DE LOEP — CULTUUR Train World: het treinmuseum in Brussel Sinds zes maanden heeft Brussel een treinmuseum! Train World opende vorige herfst zijn deuren naast het station van Schaarbeek. Iedereen instappen voor een ontdekkingstocht naar de geschiedenis van de Belgische spoorwegen. U kunt plaatsnemen in de oudste locomotief van het land. Van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 17.00 uur Prinses Elisabethplein 5 1030 Schaarbeek www.trainworld.be In Train World kunt u zich onderdompelen in tweehonderd jaar spoorweggeschiedenis! De bezoekers worden er meegenomen op een tocht door verschillende eeuwen: van de stoomtrein tot de elektrische trein - en natuurlijk ook de HST van de toekomst. Alles samen kunt u er een twintigtal locomotieven 50 BECI - Brussel metropool - maart 2016 bewonderen, waarvan de oudste dateert van 1844. Verder worden er bijna 1.300 objecten tentoongesteld die te maken hebben met de spoorweggeschiedenis. Onmiddellijk vertrek Hier gaan de ogen van de allerjongsten (en van hen die kind zijn gebleven) van glinsteren. Misschien ontstaat er wel een roeping. Train World biedt de mogelijkheid om een aantal bestuurderscabines te betreden en de trein te besturen door middel van een rijsimulator. Hier kunt u ook zien hoe het landschap langs de spoorlijnen in de loop van de jaren veranderd is. Hélène Remy © Foto : www.babydays.be

BRUSSELSLIFE André Franquin: Brussels stripgenie BRUSSELAAR VAN DE MAAND Iedereen kent Franquin, zelfs neofieten! Gust Flater, de Marsupulami, Robbedoes en Kwabbernoot: al deze personages vloeiden uit de pen van de bekende Belgische tekenaar. André Franquin werd geboren in Etterbeek op 3 januari 1924. Hij was enig kind en bracht een deel van zijn kindertijd door in Elsene, in een niet bepaald vrolijk gezin. Die strenge opvoeding zette hem waarschijnlijk aan tot wegdromen: tekenen werd zijn uitlaatklep. Op zijn achttiende schreef hij zich in aan de kunstschool Saint-Luc in Brussel, maar lang bleef hij er niet. Twee jaar later, in 1944, ging hij aan de slag bij de tekenfilmstudio CBA. Een belangrijke stap: daar leerde hij Peyo, Morris en Eddy Paape kennen. André Franquin stelt Gust Flater voor aan Robbedoes Van Kwabbernoot tot Gust, de werkloze held Morris, de geestelijke vader van Lucky Luke, stelde Franquin voor aan Jijé, die destijds ‘Robbedoes’ leidde. Bij de ‘Editions Dupuis’ creëerde Franquin zijn eerste Robbedoes en Kwabbernoot. Dat was in 1946. In 1952 kreeg het duo het gezelschap van de Marsupilami. In 1957, na een intermezzo bij ‘Kuifje’, zag in zijn atelier in de Braziliëlaan in Elsene Gust Flater het levenslicht. Eerst was dit een werkloze stripheld, daarna werd hij WIST U DIT? Karl Marx bracht drie jaar door in Brussel Wist u dit? De grondlegger van het marxisme schreef zijn beroemde Manifest tijdens zijn ballingschap in Brussel. Karl Marx kwam in 1845 in Brussel aan. Hij zou er drie jaar blijven. Omdat hij in Duitsland en Frankrijk werd beschouwd als een gevaarlijke revolutionair, koos hij voor België. Hier heerste immers een grotere vrijheid van meningsuiting dan in andere landen. Hij woonde in SintJoost, in de Verbondsstraat. In het huis ernaast vond een andere bekende denker een toevluchtsoord: Friedrich Engels. Maar het was in Elsene (Jean d’Ardennestraat) dat de twee mannen de basisteksten over de communistische partij schreven. Dat was in de eerste maanden van 1848. Enkele maanden later zette Leopold I Karl Marx het land uit. Ook nu nog zijn er in Brussel sporen terug te vinden van het verblijf van de bekende denker: een gedenkplaat herinnert er ons bijvoorbeeld aan dat Karl Marx ooit Nieuwjaar vierde in het Maison du Cygne op de Grote Markt. Hélène Remy bediende op een redactie. Er rolden negentien albums van de flatermaker-uitvinder van de persen. Zwarte periode Hoewel hij het personage van Gust een warm hart toedroeg, wilde Franquin nieuwe horizonten verkennen. Aan humor ontbrak het nog steeds niet, maar die kreeg een zwarter kantje en de toon werd wat brutaler. In 1977 tekende hij zijn Idées Noires voor de ‘Trombone Illustré’, een bijlage bij de Franstalige ‘Spirou’. Die illustraties verschenen later opnieuw in het tijdschrift ‘Fluide Glacial’. Begin jaren tachtig moest Franquin wat gas terugnemen: hij zonk weg in een depressie. Twee jaar lang bleven zijn tekenpotloden onaangeroerd. Dan pikte hij de draad weer op met het personage van Gust en vervolgens blies hij de Marsupilami ook weer nieuw leven in, dit keer in soloavonturen. In 1996 vierde Franquin zijn vijftig jaar als stiptekenaar met de publicatie De Gaffe à Lagaffe. Een jaar later, op 6 januari 1997, kopte de krant Libération: ‘m’enfin, Franquin est mort’, een verwijzing naar de favoriete uitdrukking van zijn beroemde personage. Hélène Remy BECI - Brussel metropool - maart 2016 51 © foto : www.spiroureporter.net

BRUSSELSLIFE TOP BRUSSELSLIFE TOP 5 van de art-decogebouwen in Brussel Brussel is dan wel onmiskenbaar de hoofdstad van de art nouveau, toch zijn er ook een paar juweeltjes van de art deco te vinden. Villa’s, kerken of gewone gebouwen. Frédéric Solvel 1 Résidence Palace Het Résidence Palace, dat nu wordt ingepalmd door de Europese instellingen, werd destijds ontworpen als een luxueus wooncomplex. Naast de appartementen bood het gebouw ook plaats aan een theater, een zwembad en allerlei culturele en sportieve voorzieningen. Nu is het zwembad gesloten en ligt het er verlaten bij, in afwachting van een restauratie die er misschien (n) ooit komt. 2 Villa Empain Op de Franklin Rooseveltlaan, iets verder dan de ULB, ligt de villa Empain. Dit art-decokunstwerk is nog vrijwel in zijn originele staat bewaard. Eerst was het een privéwoning, daarna trokken de Duitsers erin, dan werd het de Russische ambassade en vervolgens de studio van RTL bij de lancering van de zender in België. Nu biedt de villa onderdak aan de Stichting Boghossian en fungeert ze als centrum voor kunst en dialoog tussen de oosterse en de westerse cultuur. 3 Flagey Het Flagey-gebouw in pakketbootstijl hoeven we niet meer voor te stellen. Dit icoon op het gelijknamige plein werd gebouwd tussen 1935 en 1938. Van hieruit werd in 1953 het eerste Belgische televisiejournaal uitgezonden. Sindsdien is de liefde tussen dit gebouw en de mediawereld nooit meer vervaagd. De RTBF verkoos de Reyerslaan, maar de Nederlandstalige Brusselse media zijn er nog steeds gehuisvest. 4 Sint-Augustinuskerk We zoeken het hogerop, bij een kleinschaliger kerkgebouw dan de Basiliek van Koekelberg (ook in art-decostijl). We bevinden ons op het Hoogte Honderdplein, het hoogste punt van Brussel, waar de klokken van de Sint-Augustinuskerk luiden. Net als voor Koekelberg gooide de Eerste Wereldoorlog roet in het eten en moest het project worden herzien. Ondertussen was de artistieke smaak veranderd en waren de bouwtechnieken geëvolueerd. Sint-Augustinus werd dus uitgevoerd in gewapend beton, in art-decostijl. Amen. 52 BECI - Brussel metropool - maart 2016 5 L ’Archiduc De Archiduc is het stamcafé van menig artiest. Brel trok naar de Markiezeneilanden, maar Tom Barman, Arno of Axelle Red hangen hier nog altijd graag aan de toog. In september 2014 sleepte Tony Bennett zelfs Lady Gaga mee naar de Archiduc na hun showcase op de Grote Markt. © photo : Arau.org © photo : Sophie Voituron © photo : Sophie Voituron

Initiatie? Wedstrijd? Schrijf in op www.beci.be Georganiseerd door: Met de steun van: BECI Golf Trophy Networking on the green! 26 05 2016

COMMUNITY Nieuwjaarsreceptie in de salons van BECI. Minister Willy Borsus werd op 2 februari door BECI en IZEO uitgenodigd om het nieuwe ‘KMO plan’ van de regering voor te stellen. We bespreken dit in ons volgend nummer. 54 BECI - Brussel metropool - maart 2016

COMMUNITY Het BECI nieuws in beeld De Performance Indicators vormden het onderwerp van de zevende module van onze opleiding in milieumanagement. Volgende afspraak op 18 maart om uw verantwoord aankoopbeleid te verbeteren. BECI ontving in de Brusselse Minister van Milieu Céline Fremault voor een stand van zaken rond de gewestelijke wetgeving aangaande bodembeheer. Op het programma stonden vulgarisatiemiddelen, onder meer over de steunmaatregelen die het Gewest aanbiedt en concrete gevallen van bodemsanering. Hoe ver staan we twee jaar na de publicatie van het Witboek van de Mobiliteit? Dit was het thema van een debat over de mobiliteit in Brussel, georganiseerd door BECI en de Febiac op 23 januari tijdens het Autosalon. BECI onthaalde in januari de Digital Marketing tour die door IZEO en Google werd georganiseerd. Aan de microfoon: Laurent Mignolet, Sales Manager bij eTeamsys. BECI lanceerde onlangs zijn HRM Club, waarvan de leden regelmatig samenkomen om thema’s uit de actualiteit te bespreken en een toekomstvisie voor human resources te ontwikkelen. BECI - Brussel metropool - maart 2016 55

Barcelona França railway station IMPRESSION OF A BRIT Export, expansion… and Belgian entrepreneurs As a small country with limited natural resources, Belgium has long survived on the principle of ‘export or die’. In the Middle Ages, it was the Flemish who applied this principle most thoroughly, by exporting their own people as colonist farmers to Wales and even wilder places. But it was the Walloons, in the middle of the nineteenth century, who sold their technology and their skills to parts of the world as remote as Russia and South America. Richard Hill B elgian companies found their ways there through a complex process of export and expansion. One of the most important stepping-stones in this process was Spain which, from the 1850s onwards, was a burgeoning market for railway technology (as has so often been the case with las cosas de España, it was Catalonia that took the initiative first). The railway boom that followed was largely masterminded and financed by Belgian companies. The substantial Belgian investments in Spanish companies started in 1874 with the creation of the Société Générale de Tramways Électriques en Espagne, responsible for the creation and operation of a rail link between Barcelona and the inland suburb of Sarría. This was followed over the next forty years by a series of Belgian initiatives: the Central Catalan railway linking Barcelona with Martorell and other townships in the Llobregat valley, financed by Engetra of Liege; the Chemins de Fer Économiques en Catalogne, backed by the Compagnie Internationale de Tramways; the Chemin de Fer Nord-Est de l’Espagne, with the Union des Tramways 56 BECI - Brussel metropool - maart 2016 as a major shareholder; the Ferrocarriles de Cataluña, financed by Barcelona Traction, a subsidiary of Sofina and Sidro, the Belgian holding companies; and the Compania General de Ferrocarriles Catalanes funded by, among others, Engreta and the Banque Liégeoise. There was a major Belgian involvement in the creation and early development of the Spanish rail network. So there was a major Belgian involvement in the creation and early development of the Spanish rail network – one that Belgian shareholders in Barcelona Traction came to regret when they failed to get satisfaction in the case that came before the International Court of Justice in 1970. Belgium’s role in the developing Spanish economy led almost inevitably to involvement in the even more precocious economies of the New World. The primary conduit was Cuba, which was the location of the first ‘Spanish’ rail tramway when the island was still a Spanish colonial possession (Cuba only became an independent state after the revolution of 1898). One of the most passionate authorities on rail developments in Spain was an itinerant Briton by the name of Richard Ford. He claimed authority by the simple fact that he explored this vast country with the help of a railway timetable. His subsequent account, published in 1892 as ‘The Handbook for Travellers in Spain’, started with a stern warning on what such travellers were embarking on, sic: “The rlys. of Spain were constructed principally by means of French capital [n.b. Belgian French], and at an enormous cost. They are, perhaps, the worst constructed and the worst managed lines in the world, but they keep excellent time.” Such self-contradictory comments have to be seen in the context of Ford’s very ambivalent attitude towards all things Spanish. This probably clouded his judgment to the point of confusing las cosas de España with las cosas de Bélgica. But the trains kept excellent time…! ●

COMMUNITY NEWS Het staat in de E-mag sterk aangetast. Uit de studie blijkt tot slot dat het betaalgedrag van de federale overheid er voor het vierde kwartaal op achteruitgaat. We noteren met 67% tijdige betalingen en 8% facturen die meer dan 90 dagen te laat betaald worden de zwakste score sinds 2008. Eric Van den Broele, Senior Manager Research and Development: “Het probleem situeert zich bijna uitsluitend op de FOD Justitie. Indien de federale overheid er echter in zou slagen de nieuwe wet op het B2B-betaalverkeer uit 2013 toe te passen, zou dat een enorme liquiditeitsboost voor het Belgische bedrijfsleven betekenen.” Tunnels: gapend verzuim … Is op weg naar het werk al werk? Bedrijf en Justitie Social media Afvalbeheer: schwung in de zaak! Deze artikels staan ook op onze website: www.beci.be/newsletter/e_mag Jean Franchomme overleden Wij vernemen met grote droefheid het overlijden van Jean Franchomme op 4 februari. Hij was 90 jaar oud. Jean Franchomme was Ere-Vicevoorzitter van de Kamer van Handel en Industrie van Brussel en Ere-Voorzitter van de Beroepskamer voor Textiel. BECI betuigt de familie en de naasten zijn innige deelnemingen. Belgische bedrijven betaalden nog nooit zo stipt Volgens een studie van het bureau Graydon betaalden de Belgische bedrijven tijdens het laatste kwartaal van 2015 71,3% van hun facturen op tijd. Dat is een nieuw stiptheidsrecord. Dit is onder meer het gevolg van de verbeterde economische conjunctuur en van de verbeterde liquiditeitspositie bij KMO’s. De Graydon studie toont aan dat alle regio’s er qua betaalgedrag op vooruitgaan. Vooral in het Brusselse Gewest is de stijging spectaculair. Daar worden gemiddeld 72,9% van de facturen op tijd betaald. In Vlaanderen worden 70,7% van de facturen op tijd betaald en 69,4% in Wallonië. Wat de sectoren betreft, noteert Graydon in de meeste branches een verbetering van het betaalgedrag. Enkele sectoren, zoals die van de reisbureaus, de drukkerijen en het vervoer over water, vormen hierop een uitzondering. Toch blijft het aantal wanbetalingen (meer dan 90 dagen na afspraak) met bijna 9% bijzonder hoog. Bedrijven die hier het slachtoffer van worden zien hun liquiditeitspositie Info: https://graydon.be/downloads/report-het-kmorapport-2016 UZ Brussel rekruteert via video Het VUB ziekenhuis UZ Brussel lanceerde een bijzondere rekruteringscampagne. Enerzijds heeft het UZ Brussel op dit ogenblik 80 vacatures. Anderzijds is het op zoek naar diverse maar specifieke profielen. Daar zijn de trends in de gezondheidszorg niet vreemd aan. In het filmpje dat op 13 februari online komt, vertelt de jonge kankerpatiënte Sylvie haar eigen verhaal. Het filmpje eindigt met de zin: “Maak jij het verschil voor Sylvie?”. Door de segmentatie en specialisatie in de geneeskunde en de technologische evoluties is er steeds meer nood aan zeer specifieke profielen. Daarnaast is het niet evident om de vacatures voor ondersteunende diensten in te vullen (ICT-ers, technici, administratief bedienden…). Naast de zorg zijn onderzoek en onderwijs ook bijzondere uitdagingen voor een universitair ziekenhuis. Het filmpje met Sylvie is het eerste van 6 filmpjes die in 2016 worden gelanceerd, drie in het voorjaar en drie in het najaar. De patiënt moet centraal staan in de zorg en daarom vonden het UZ Brussel en Insilencio, de externe partner voor deze campagne, dat het passend zou zijn om echte patiënten in de rekruteringscampagne te betrekken. Jan Van Raes, hoofd van de dienst human resources: “De gezondheidszorg wordt gekenmerkt door BECI - Brussel metropool - maart 2016 57

COMMUNITY NEWS ESP A CE MEMBRE steeds meer technologie en toch blijft ze in de eerste plaats een zaak van mensen.” Info: www.werkeninhetuzbrussel.be Belfius Bank in de World Finance 100 rangschikking Belfius Bank werd opgenomen in de prestigieuze rangschikking “World Finance 100” met zijn financieringsprogramma "Smart Cities & Sustainable Development", in samenwerking met de Europese Investeringsbank. In zijn analyse stelde de jury van het magazine World Finance dat dit programma, waarmee in juni 2014 van start werd gegaan als Europese primeur, perfect aansluit bij de klimaatdoelstellingen van de Europese Unie en dat het door het promoten van de "Smart Cities" bijdraagt tot het formuleren van een antwoord op de uitdagingen waarmee de Belgische steden en gemeenten momenteel te maken krijgen. Info: www.belfius.be Koppel het nuttige aan het aangename. Maak gebruik van het verrassend nieuw decor van de Brusselse kanaalomgeving voor een vergadering, teambuilding of receptie aan boord van één van onze schepen. Vanuit verschillende LEDENTREFPUNT Deze ruimte is ook de uwe Bent u lid van BECI ? Wenst u iets over u activiteit te schrijven of nieuws te verspreiden? Stuur ons een bericht! Meer info: er@beci.be. vertrekplaatsen in Brussel-centrum, Anderlecht, Laken, Neder-over-Heembeek en Vilvoorde verzorgen we rondvaarten, dagtochten en avondcruises voor individuele deelnemers en groepen van 25 tot 350 deelnemers. Op vraag kan een kanaalgids uw vaartraject begeleiden en de uiteenlopende functies van de waterweg in de grootstad belichten. De nodige professionele audio-en multimedia apparatuur en gepaste catering kunnen aan boord voorzien worden. Voor meer informatie over een toeristische boottocht of een boottocht op maat van uw organisatie kan u contact nemen met Linda Presburg. Brussels by Water T. +32 (0)2 218 54 10 presburg@brusselsbywater.be www.brusselsbywater.be Licht het anker en ontdek het nieuwe Brussel aan het water. INDEX VAN BEDRIJVEN EN ORGANISATIES DIE IN DIT NUMMER STAAN Abattoir Art’emi Atrium brussels Belfius Bio Lounge bMediation Brascam Brussels by Water Coca-Cola Con-Sent ADR Deloitte Dolma eDebex EEN Engie eTeamsys Euler Hermes Europese Investeringsbank Fabecom Febiac Federatie van de webberoepen Fresh Attitude 58 BECI - Brussel metropool - maart 2016 38 47 32-33 57-58 49 42-44 12 57-58 15-17 42-44 48 49 15-17 10 42-44 54-55 15-17 10 45 54-55 28 40-41 Gembloux Agro-Bio Tech Google Graydon Green Build Illico Travaux Instituut voor Bedrijfsjuristen Izeo KBC Brussels Leefmilieu Brussel LinkedIn Martine Constant Mi-figue, mi-raisin NMBS Nourritures Terrestres (Les) O Liban PHCom Picnick Pinterest Riad Rijksuniversiteit Groningen 38 54-55 57-58 38 40-41 42-44 46 ; 54-55 15-17 38 28 27 49 Mystery Shopping Providers Association (MSPA) 27 Nias 40-41 42-44 49 49 18-20 49 28 28 36-37 RTBF RTL Shanti Shopally Siemens Solvay Business School Startbuzz Stichting Boghossian Systemat Teepot (Den) Train World Truvo Tsampa (La) Twitter ULB UZ Brussel VBO Viaxis Visit brussels Vlerick Business School 52 52 49 29 36-37 28 ; 42-44 29 52 40-41 49 50 28 49 15-17 ;28 52 57-58 32-33 46 32-33 42-44

COMMUNITY TOETREDINGSAANVRAGEN DOOR VOORLEGGING AAN DE RAAD VAN BESTUUR Abritaxi BVBA Kraaienweg 21 - 1950 Kraainem Nace: 49310 - Personenvervoer te land binnen steden of voorsteden 49320 - Exploitatie van taxi's afg.: Malik Abrighach Ambassade de la République de Lettonie AMB Kunstlaan 23 - 1000 Brussel Nace: 99000 - Extraterritoriale organisaties en lichamen afg.: Inguna Viksne Athmes International Business & Security BVBA Burgemeester J-L Thysplein 2 Stratenplan - 1090 Brussel Nace: 63990 - Overige dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie, n.e. g. 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg.: Fabio Casula Beclean.net BVBA Bonapartelaan 89 - 1180 Brussel Nace: 46140 - Handelsbemiddeling in machines, apparaten en werktuigen voor de industrie en in schepen en luchtvaartuigen 46442 - Groothandel in reinigingsmiddelen 81220 - Overige reiniging van gebouwen; industriële reiniging afg.: Fransisco Correia Capitale Cars BVBA Helenalaan 74 - 1082 Brussel Nace: 49310 - Personenvervoer te land binnen steden of voorsteden 49390 - Overig personenvervoer te land, n.e.g. afg.: Rami Isljamaj Claes & Gosseye BVBA Leopold II-laan 184 - Brussel Nace: 6420011 - Managementsactiviteiten van holdings : tussenkomen in het dagelijks bestuur, vertegenwoordigen van bedrijven op grond van bezit van of controle over het maatschappelijk kapitaal, enz. 6420012 - Op lange termijn aanhouden van aandelen die afkomstig zijn van verschillende andere bedrijven uit verscheidene economische sectoren... 66220 - Verzekeringsagenten en -makelaars afg.: Michel Claes CLI NV Kunstlaan 41 - 1040 Brussel Nace: 68311 - Bemiddeling bij de aankoop, verkoop en verhuur van onroerend goed voor een vast bedrag of op contractbasis afg.: Christian Lasserre Deloge NV Birminghamstraat 131 - 1070 Brussel Nace: 18130 - Prepress- en premediadiensten 1814001 - Vouwen, vergaren, naaien, garenloos binden, lijmen, snijden, brocheren en goudstempelen van bedrukte vellen voor boeken, brochures, tijdschriften, catalogi, enz. afg.: André Pirson Dhaene Lisbet NP Mispelaarsstraat 7 - 1160 Brussel afg.: Liesbet Dhaene Dixit.com EBVBA Overhemlaan 24 - 1180 Brussel Nace: 59203 - Uitgeverijen van muziekopnamen afg.: Alain de Fooz E J Lawyer Rue Eugène Ruppert 20 - 2453 Luxembourg - GD Luxembourg Nace: 69101 - Activiteiten van advocaten afg.: Eric Jacobs Effective Board - A.R.T. Services BVBA Grote Kouterbaan 7 - 9255 Buggenhout Nace: 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. afg.: Gerrit Sarens Esher BVBA Van Elewyckstraat 35 - 1050 Brussel Nace: 71121 - Ingenieurs en aanverwante technische adviseurs, exclusief landmeters afg.: Olivier Ska EurocomMedia - Brussels Life BVBA Emile Feronstraat 75 - 1060 Brussel Nace: 1813013 - Overige grafische activiteiten n.e.g. 58110 - Uitgeverijen van boeken 73110 - Reclamebureaus afg.: Yves Davin Executive Master en Immobilier - Université Saint-Louis VZW Kruidtuinlaan 43 - 1000 Brussel Nace: 85422 - Vrij gesubsidieerd hoger onderwijs afg.: Anders Böhlke Famous Clothes - Caméléon NV Arianelaan 15 - 1200 Brussel Nace: 46423 - Groothandel in kleding, met uitzondering van werk- en onderkleding 47512 - Detailhandel in huishoudtextiel en beddengoed in gespecialiseerde winkels 4771601 - Kleinhandel in bovenkleding (inclusief werk-,sport- en ceremoniekleding) van ongeacht welk materiaal (textielstoffen, breigoed, leer, bont, enz.) voor heren, dames en kinderen (algem. assortiment) afg.: Cédric Moulin Google Belgium NV Steenweg op Etterbeek 180 - 1040 Brussel Nace: 62090 - Overige diensten op het gebied van informatietechnologie en computer 7311006 - Concipieren van reclametechnieken die ernaar streven de individuele consument te benaderen (direct marketing) door middel van geadresseerde reclame (direct mailing), telefonische koopvoorstellen, enz. 7312001 - Verkopen van tijd en ruimte voor publiciteit in de diverse media (advertentie-acquisitie) afg.: Andy Serdons GSP2 SA Parc Industriel 25 - 1440 Wauthier-Braine Nace: 7021001 - Verlenen van advies en praktische hulp aan de bedrijven i.v.m. public relations en communicatie 77292 - Verhuur en lease van televisietoestellen en andere audio- en videoapparatuur 82300 - Organisatie van congressen en beurzen afg.: Marc Krevnak Holmes Kirby - Mehdi Mellah NP Louizalaan 137 - 1050 Brussel Nace: 69101 - Activiteiten van advocaten afg.: Mehdi Mellah Home Not Alone NP Paradijsvogellaan 94 - 1150 Brussel Nace: 1820021 - Reproductie vanaf een origineel van programmatuur en gegevens op schijven, compactdiscs, banden of cassettes 46520 - Groothandel in elektronische en telecommunicatieapparatuur en delen daarvan 62010 - Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's afg.: Christophe Malfroid IDS Consulting - International Development Strategy Rue des Francs Bourgeois 9 - 75004 Paris - France afg.: Guy-Loup Motte Isopix BVBA Fritz Toussaintstraat 55 - 1050 Brussel Nace: 7311001 - Ontwerpen en voeren van reclame- en promotiecampagnes voor derden via de verschillende media afg.: Bernadette Lepers KDGF BVBA Clos Hof Ten Berg 11 - 1200 Brussel Nace: 69201 - Accountants en belastingconsulenten 69202 - Boekhouders en boekhouders-fiscalisten afg.: Kevin Dubois Mindset'Up - Laffarque Laurence BVBA Van Overbekelaan 74 - 1083 Brussel afg.: Laurence Laffargue My Object of Desire BVBA René Comhairelaan 82 - 1082 Brussel Nace: 62020 - Computerconsultancy-activiteiten 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g afg.: Valérie Geerinckx Orys Advocaten - Advocatenvennootschap CVBA Wolvengracht 38 - 1000 Brussel Nace: 69101 - Activiteiten van advocaten afg.: Koen De Puydt Patricia Ghyoros NP Vissersstraat 26 - 1180 Brussel Nace: 46190 - Handelsbemiddeling in goederen, algemeen assortiment 86909 - Overige menselijke gezondheidszorg, n.e.g. 96099 - Overige persoonlijke diensten afg.: Patricia Ghyoros Pipaillon BVBA Brandhoutkaai 11-13 - 1000 Brussel Nace: 10200 - Verwerking en conservering van vis en van schaalen weekdieren 10392 - Verwerking en conservering van fruit, exclusief productie van diepgevroren fruit 46190 - Handelsbemiddeling in goederen, algemeen assortiment afg.: Catherine Bodson Plan Vert NV Terugdrift 59 - 1170 Brussel Nace: 3299005 - Vervaardiging van kunstbloemen, -fruit en -loofwerk en van decoratieartikelen van gedroogde bloemen 4776103 - Kleinhandel in kunstbloemen en decoratieartikelen van kunstbloemen afg.: Danielle Decoster Qatar Airways SETR Louizalaan 350 - 1050 Brussel Nace: 51100 - Luchtvervoer van passagiers 51210 - Luchtvervoer van vracht afg.: Martha Ruszek Ready for Solutions BVBA Hulststraat 39 bus 4 - 8700 Tielt Nace: 62010 - Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's afg.: Bob Cornelis Regent Group SA Rue Henri Gouvart 42 - 1440 Braine le Château Nace: 41201 - Algemene bouw van residentiële gebouwen 41202 - Algemene bouw van kantoorgebouwen 42990 - Bouw van andere civieltechnische werken, n.e.g. afg.: André Moës Renson Retail International BVBA Pagodenlaan 177 - 1020 Brussel Nace: 46180 - Handelsbemiddeling gespecialiseerd in andere goederen 46190 - Handelsbemiddeling in goederen, algemeen assortiment 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg.: Thierry Gilson Rigden Holdings NP Ducpétiauxlaan 7 - 1060 Brussel Nace: afg.: Sharon van Staden SD Worx ( Antwerpen) VZW Brouwersvliet 2 - 2000 Antwerpen Nace: 82110 - Diverse administratieve activiteiten ten behoeve van kantoren afg.: Ann De Vries SICV - Soins Infirmiers chez Vous BVBA Wimpelbergstraat 76 - 1120 Bruxelles Nace: 86906 - Verpleegkundige activiteiten afg.: Denis Van Humbeeck 59

COMMUNITY Simon Laurane NP St-Lambrechts-Woluwelaan 57 - 1200 Brussel Nace: afg.: Laurane Simon Simple 2 Ship - Kristal Solutions BVBA Leonardo da Vincilaan 19 - 1831 Diegem Nace: 26200 - Vervaardiging van computers en randapparatuur 62020 - Computerconsultancy-activiteiten 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg.: Ruud Van Keer Sobeltax Location Brussels Capital BVBA Maarschalk Joffrelaan 80 - 1190 Brussel Nace: 46190 - Handelsbemiddeling in goederen, algemeen assortiment 77110 - Verhuur en lease van personenauto's en lichte bestelwagens (< 3,5 ton) 77120 - Verhuur en lease van vrachtwagens en overige motorvoertuigen (> 3,5 ton) afg.: Stephan Buffel Struye Brussels BVBA Havenlaan 2 - 1080 Brussel Nace: 66220 - Verzekeringsagenten en -makelaars afg.: Rik Struye Sven Saerens Comm,V Witloofstraat 10 - 1800 Vilvoorde Nace: 62020 - Computerconsultancy-activiteiten afg.: Sven Saerens The House of Coaching - Denis Pierre-Gilles NP Kippekensstraat 11 - 1180 Brussel Nace: 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 85592 - Beroepsopleiding afg.: Pierre-Gilles Denis Tout est Clean ASBL Rue Emile Urbain 56A - 7100 La Louvière Nace: 96012 - Activiteiten van wasserettes en wassalons ten behoeve van particulieren afg.: Tolga Siber Tribox EU BVBA Spiraalbuisstraat 18 - 1050 Brussel Nace: 46150 - Handelsbemiddeling in meubelen, huishoudelijke artikelen en ijzerwaren 58290 - Overige uitgeverijen van software 63120 - Webportalen afg.: Thibaut de le Court Van Den Driessche Johan NP Stoofstraat 81 bus 51 - 1000 Brussel Nace: 64200 - Holdings 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. afg.: Johan Van den Driessche Vin'Arte NV Groot-Bijgaardenstraat 581 - 1082 Brussel Nace: 46341 - Groothandel in wijnen en geestrijke dranken 47252 - Detailhandel in dranken in gespecialiseerde winkels, algemeen assortiment afg.: Laurent Van Damme Yousfi Abde-Ali NP Bronstraatje 85 - 1060 Brussel afg.: Abde-ali Yousfi AGENDA Management & RH, Personal Improvement Tot juni 2016 It’s Co-Solutions Time for the Boss(1) Tot juni 2016 It’s Co-Solutions Time for Free Entrepreneurs (1) 19, 22 et 29 april 2016 Leader & Manager ? Comment combiner (2) Handelsrecht Augustus tot december 2016 Opleiding Bemiddeling/Mediation te Gent 07.03 – 06.06.16 Exercices pratiques en médiation (module 7) (1) 08.03 – 07.06.16 Praktische oefeningen in bemiddeling (module 6) Strategie en beheer Tot juni 2016 It’s Co-Solutions Time for the Boss(1) Tot juni 2016 It’s Co-Solutions Time for Free Entrepreneurs (1) Januari tot maart 2016 “Growth Hacking” - Ontwikkel nieuwe vaardigheden om te kunnen inspelen op de trend van cirkeleconomie (2) 23.03.2016 60’ chrono : Verandering of Revolutie? Reageren! (2) Verkoop, marketing en bedrijfscommunicatie Tot juni 2016 It's Co-Solutions Time! For Sales…(1) 60 ➜ Brigitte van der Mensbrugghe +32 2 643 78 30 – bvdm@beci.be Sociale wetgeving 18.03.2016 Comment organiser une prévention incendie optimale ? (1) 21.03.2016 Het arbeidsreglement: tips en tricks 24.03.2016 Distributiecontract: opletten, de rechter riskeert het als arbeidscontract te herkwalificeren (2) 11.04.2016 Rédiger un contrat de travail intelligent (1) 14.04.2016 Plaats van de eredienst in de onderneming (2) 29.04.2016 Les vacances annuelles des employés (1) ➜ Frédéric Simon +32 2 643 78 17 – fs@beci.be Milieu, stedenbouw, mobiliteit 17.03.2016 Afvalbeheer in bedrijven: nieuwe verplichtingen voor 2016 en nieuwe praktische tools! 18.03.2016 Uw inkoopbeleid voor duurzame goederen en diensten (2) 22.04.2016 Uw aanpak van gezonde en milieubewuste voeding (2) ➜ Laura Rebreanu +32 2 643 78 26 – lr@beci.be Diversiteit 08.03.2016 Gender at work (2) 04.04.2016 Verlenging van de carrière: dwang of kans? (2) 14.04.2016 Plaats van de eredienst in de onderneming (2) ➜ Beci’s Diversity Department +32 2 643 78 20 - bem@beci.be Bedrijfsoverdracht 17.03.2016 Het financiële beleid en de handelswaarde van mijn onderneming optimaliseren (2) 24.03.2016 Een motiverend loonstelsel implementeren (2) ➜ Erik Thiry +32 2 643 78 36 – eth@beci.be 14.03.2016 Tavola – Food Business Meetings – Kortrijk 15.03.2016 Seminar : Belgisch-Turkse networking 18.03.2016 Seminar EU-Africa Renewable Energy 24.03.2016 Meet the Ambassador - IRAN ➜ Beci’s International Department +32 2 643 78 02 - sso@beci.be 23.03.2016 De grondbeginselen van succes 24.03.2016 Job Day Transport & Logistiek 26.04.2016 Speed Business Lunch ➜ Beci Events +32 2 643 78 13 – events@beci.be (1) Enkel in het Frans (2) De voertaal is Frans maar de documentatie is ook (volledig of gedeeltelijk) in het Nederlands beschikbaar

11de 2016 editie van de Belgische Energie- en Milieuprijs Sinds 2006 heeft men met deze prijs al meer dan 2.000 Belgen gelauwerd die, hetzij individueel hetzij met hun organisatie, bijdragen tot de bouw van U bent een burger, een jongere onder dan 30, een bedrijf, een vereniging, een gemeente/stad, een school/universiteit, een jeugdcentrum… U hebt een vernieuwend project ontwikkeld op het gebied van milieubescherming, duurzaam bouwen, mobiliteit of klimaatverandering? Neem gratis deel en probeer een van de Awards te winnen! Grote bedrijven en instellingen, leiders op het gebied van energie en milieu, zullen op 2 juni 2016 de 8 Awards uitreiken tijdens een prestigieus “media event” op de site van Tour & Taxis. Stuur uw dossier ten laatste op 24 maart 2016 Info en inschrijvingen: www.eeaward.be energiebesparing, Référence Média Creative Events TUINMAGAZINE Iedereen kan optreden!

www.professional.peugeot.be PEUGEOT 508 THUIS OP ELKE WEG TOUCH SCREEN FULL LED BlueHDi TECHNOLOGIE MOTOREN NETTO VAA* 68 €/MAAND FISCALE AFTREK 90% * De berekening van het Nettovoordeel van Alle Aard is gebaseerd op de Peugeot 508 Allure 1.6 BlueHDi 116 pk, Stop & Start, EAT6 (automatische versnellingsbak), 102 g CO2 . Deze maandelijkse netto bijdrage van het Nettovoordeel van Alle Aard moet betaald worden door een werknemer die een bedrijfswagen gebruikt, op basis van de hoogste bedrijfsvoorheffi ng: 53,5%; deze voorwaarden hebben enkel een informatief doeleinde en Peugeot België-Luxemburg is in geen geval verantwoordelijk voor verschillen tussen het gecommuniceerde voordeel en het verworven voordeel. PEUGEOT 508 L /100 KM G /KM 508 : 3,9 - 5,8 • 102 -134 | 508 SW : 4,0 - 5,8 • 104 -135 Milieu-informatie (K.B.19/03/2004): www.peugeot.be V.U.: Peugeot België-Luxemburg N.V., KBO nr. 0403.461.107, IBAN : BE81 2710 0450 0024, Avenue de Finlande 4-8 te B-1420 Braine-l’Alleud. Tel: 078 15 16 15

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60
61. 61
62. 62
63. 63
64. 64

Home