0

NL Chambre de commerce Brussels Kamer van Koophandel Activiteitenverslag 2019

GEEF UW ZAAK EEN DIGITALE BOOST IN BRUSSEL Laat u bijstaan én inspireren door de beste digitale experts. Hoe zet u die webshop nu concreet op? Wie kan een nieuw logo ontwerpen voor uw zaak? Met dit soort vragen kan u voortaan terecht op digitaleversnelling.be. U vindt er onafhankelijke experts uit uw buurt én inspirerende artikels. Ze helpen u digitaal ondernemen op de meest uiteenlopende domeinen: van e-commerce over webdesign tot e-mailmarketing en IT-security. Telenet Business-klant of niet! Surf nu op digitaleversnelling.be! Frederik De Wachter Digitaal expert Chloë De Bruyn Goudsmidatelier Claessens Meer info en voorwaarden op digitaleversnelling.be

Alleen gaan we sneller, maar samen verder! W aar vinden we modellen die verder reiken dan veerkracht en die antwoorden bieden op de huidige uitdagingen? Zie daar de vraag waar de ondernemers – en hun Brusselse organisatie – voor staan. Wij weten dat Beci hierop moet reageren door zich steeds meer te richten op projecten. En door de bundeling van krachten. Dit is ondertussen overduidelijk. Individuele dienstverlening is wellicht niet meer de prioriteit: laten we ons eerder afvragen welke doelen we voortaan samen kunnen bereiken. Welke projecten presteren goed in een of ander bedrijf, zodat ook andere Brusselse ondernemingen hier voordeel zouden kunnen uithalen? Welke relevante projecten zijn echt de moeite waard, zinvol om te delen en om samen aan te werken? Voor dergelijke modellen zijn we ons gaan boeien! Neem nu de mobiliteit. Ze is een van onze grootste zorgen, onder meer omdat ze vaak gebukt gaat onder kuddegedrag. Dit collectief probleem gaan we niet oplossen door ons te richten op het individu. Ook regelgeving blijkt machteloos (zelfs het rode licht wordt genegeerd). In die geest huldigde Beci vorig jaar de MO-ruimte voor stedelijke mobiliteit in. (MO verhuist weldra naar het centrum van de stad om zich voor zoveel mogelijk mensen open te stellen.) De afgelopen maanden hebben we verdere stappen gezet en samen met verscheidene partners gewerkt aan een ontwrichtend denkproces over mobiliteit in en rond de site van Tour & Taxis – eigenlijk een stad in de stad. Een staaltje collectieve intelligentie dat hopelijk zal uitmonden in oplossingen die niet louter concreet en effectief zijn, maar ook inspirerend en elders toepasbaar, in ieders belang. Vandaag kiezen we dezelfde methode om het milieuvraagstuk aan te pakken. Met de City Climate Challenge gaan we voor een uitgebreid brainstorming om 30 projecten op gang te brengen en de CO2-uitstoot in Brussel tegen 2030 met 30% terug te schroeven. Wij willen een schat aan ideeën vergaren waaruit ook anderen zullen mogen putten. Deze uitdaging gaat zowel het ondernemerschap als de ganse samenleving aan. Succes zullen we oogsten als we onszelf in vraag stellen, maar ook als we delen en gezamenlijk werken aan pilootprojecten waarmee we met vallen en opstaan samen evolueren. Dit is wat Beci u te bieden heeft. Olivier Willocx, CEO van Beci. Beci Activiteitenverslag 2019 | 1

Chambre de commerce Brussels Kamer van Koophandel Beci activiteitenverslag 2018-2019 Verantwoordelijke uitgever Olivier Willocx ow@beci.be Louizalaan 500 - 1050 Brussel T +32 2 648 50 02 — F +32 2 640 93 28 www.beci.be Redactie Media Coordinator - Emmanuel Robert er@beci.be - T +32 2 643 78 44 Hebben meegewerkt aan deze publicatie: Géry Brusselmans, Elisa Ischa Brevet, Vincent Delannoy, Mehdi Ferron, Gaëlle Hoogsteyn, Cécile Huylebroeck, Lambrechts, Ophélie Legast, Peter Van Dyck en Matthias Vanheerentals. Productie Opmaak: Isabelle André Cover design: Zsofi Lang Druk: DB Print Vertalingen: Litteris Publiciteit Anne Schmit asc@beci.be - T +32 2 563 68 53 Membership Catherine Tricot T +32 475 49 65 72 - ctr@beci.be Deze publicatie bestaat ook in het Frans. BRUXELLES ENVIRONNEMENT ENTREPRISE DYNAMISCHE ECO LEEFMILIEU BRUSSEL ONDERNEMING DYNAMIQUE label n. 2014/351/2 26 29 30 31 32 33 34 37 39 LEEF MILIE U BRUSSEL 40 10-32-2225 10-32-2225 PRINTED ON TCF PAPER 2018-2019: een jaar Beci-nieuws in beeld 5 8 10 12 16 18 22 25 Inhoud Beci activiteitenverslag 2018-2019 Marc Decorte, voorzitter van Beci: “Een Kamer die digitaal, commercieel en internationaal is” Verkiezingen: titanenwerk Jan De Brabanter : “Brussel moet meer ambitie tonen” De barometer: zelfverzekerde en werklustige ondernemers CVO Semper: een school die ondernemingsgericht is Bevolking, economie, werkgelegenheid: cijfers over Brussel 2019, de lessen uit de digitalisering Brussel Metropool, een gedeeld tijdschrift City Climate Challenge Het project 30/30/30: de CO2 -impact tegen 2030 doen afnemen Bruno Colmant : “Duurzaamheid biedt return on investment” Collectieve intelligentie ten dienste van maatschappelijke uitdagingen Leo Exter : “De collaboratieve methode leidt tot resultaten” Ondernemen Advies, informatie, evenementen, vorming: één jaar steun aan ondernemers Starters: vakkundig een bedrijf oprichten Opleiding: nieuwe uitdagingen vereisen nieuwe vaardigheden 35 Internationale handel: bedrijven met elkaar verbinden in een wereldwijd netwerk Ondernemingen in moeilijkheden: gratis steun, uniek in België 38 ReStart: “Makkelijke successen of definitieve mislukkingen bestaan niet” (Marcel Proust) Hub Transmission : demystificeren van bedrijfsoverdracht en -overname 2 | Beci Activiteitenverslag 2019

© Bolivar Pereira

4 | Beci Activiteitenverslag 2019

“Een Kamer die digitaal, commercieel en internationaal leeft, die erfenis wil ik nalaten” Hoe kan een Kamer die zelf niet de weg van de digitalisering opgaat, haar leden motiveren om dat wel te doen? Marc Decorte, voorzitter van Beci Het is al bijna twee jaar geleden dat Marc Decorte tot voorzitter van Beci werd verkozen. Halverwege van zijn mandaat maakt hij voor ons de balans op en schetst zijn verdere prioriteiten. Vooral project 30/30/30 zal centraal staan in de volgende acties van Beci. Gaëlle Hoogsteyn “T oen ik in 2017 voorzitter van Beci werd, vond ik dat de digitalisering van de Kamer van Koophandel één van de prioriteiten moest zijn”, aldus Marc Decorte. “Waarom? Hoe kan een Kamer die zelf niet de weg van de digitalisering opgaat, haar leden motiveren om dat wel te doen? Voor veel mensen is een digitale aanpak een middel om de kosten te drukken of het personeel in te krimpen. Ik zie het meer als een manier om de organisatie een boost te geven en meer te doen voor onze leden.” “Trots op de weg die onze teams hebben afgelegd” De digitalisering kreeg concreet gestalte in het project The Cham, dat twee jaar geleden werd gelanceerd en sindsdien grote vorderingen heeft gemaakt. “The Cham is als een ijsberg. Alle wijzigingen aan ons gebouw, onze nieuwe website, het platform be.connected enz. zijn alleen maar het zichtbare topje. En dat is al heel wat. Maar het deel onder water is veel uitgebreider en belangrijker: de manier waarop wij werken en ons aanpassen. De automatisering van bepaalde taken geeft ons personeel meer tijd voor taken met een hogere toegevoegde waarde of meer commerciële opdrachten. Digitale systemen worden dan zelf een bron van nieuwe inkomsten. Ik ben echt heel trots op de afgelegde weg, want ons team heeft positief gereageerd op het project. Uiteraard waren er momenten van twijfel. Dat is alleen maar menselijk en positief, als bescherming van het bestaande. En het project is natuurlijk nog niet klaar. Eigenlijk stopt de evolutie naar verdere digitalisering nooit. Daarom wil ik ook de volgende twee jaar blijven investeren in dit project, vooral op het niveau van de mensen. Als je nieuwe instrumenten in gebruik neemt, verschuiven de traditionele grenzen tussen de teams. In onze interne en externe teams zitten al talrijke uitstekende spelers. Die wil ik nu nog beter laten samenspelen, in één hecht superteam dat nog hoger kan mikken.” “Wij moeten onze blik verruimen” Nog een ander idee is een troetelkind van Marc Decorte, van wie de loopbaan zich grotendeels in het buitenland heeft afgespeeld: de internationalisatie van de Kamer. “Onze leden zijn Brusselse ondernemingen, maar onze markt is veel Beci Activiteitenverslag 2019 | 5 © Reporters

Algemene vergadering van Beci, op 3 oktober 2018. groter dan de hoofdstad. Daarom hebben wij sterk geïnvesteerd in de ontwikkeling van onze internationale dienstverlening, op allerlei manieren: via ons platform be.connected, onze missies in het buitenland, onze contacten met andere Kamers van Koophandel en ambassades enz.” Tijdens de rest van zijn mandaat wil Marc Decorte hier blijven aan werken om van de Kamer van Koophandel nog meer een doorgeefluik naar de rest van de wereld te maken. Dat kan door te blijven investeren in be.connected, maar ook via activiteiten zoals de missie naar Dubai in de herfst. “België is een kleine markt en bedrijven moeten hun blik verruimen. Het verbaast mij soms dat kleine startups hun producten meteen internationaal willen lanceren, terwijl KMO’s met een rijk verleden daar niet altijd aan denken.” “Samen staan wij sterker” Beci heeft niet alleen aan deze twee grote projecten aandacht besteed, maar met het oog op de recente verkiezingen ook andere grote dossiers ter harte genomen die de Brusselse bedrijven belangrijk vinden: mobiliteit, circulaire economie, opleiding, duurzaamheid, … “Wij hebben intensief gelobbyd en ons grondig voorbereid om het standpunt van de ondernemers te laten doorwegen. Ik ben blij dat wij goed konden samenwerken met 6 | Beci Activiteitenverslag 2019 UWE, Voka en het VBO. Er zijn weliswaar verschillen tussen de Gewesten, maar de ondernemingen hebben gemeenschappelijke zorgen. Omdat zij vóór en na de verkiezingen samen hun kernboodschappen aan de politieke partijen konden meedelen, kregen die meer impact. Samen staan wij sterker.” Mobiliteit is natuurlijk een van de grote thema’s die ter sprake kwamen. “Een thema dat nu al vele jaren centraal staat. Ik beschouw mobiliteit niet zozeer als een probleem, wel als een uitdaging. Het klopt dat de filedruk in Brussel groot is. En ja, er zijn veel werken. Maar het betekent ook dat Brussel veel volk aantrekt en daar mogen wij trots op zijn.” Mobiliteit blijft een uitdaging, maar Marc Decorte meent dat geen enkele onderneming en geen enkele overheidsinstelling die knoop alleen kan ontwarren. “De oplossing kan alleen maar komen van een op te richten ecosysteem, waarin wij al onze competenties bundelen om een globale visie op mobiliteit tot stand te brengen, onder andere via multimodale platformen. Allerlei interessante initiatieven steken voortdurend de kop op. Nu komt het erop aan om ze te organiseren en met elkaar te verbinden. De MO-ruimte die Beci heeft geopend, is een mooi voorbeeld van het soort initiatieven dat kan worden ontwikkeld.” België is een kleine markt en bedrijven moeten hun blik verruimen. Het verbaast mij soms dat kleine startups hun producten meteen internationaal willen lanceren, terwijl KMO’s met een rijk verleden daar niet altijd aan denken.”

“Mijn focus: het project 30/30/30” “Al deze successen sporen mij aan om de lat nog hoger te leggen”, zegt Marc Decorte. In dit verband zal het project 30/30/30 – om de CO2 -uitstoot tegen 2030 met 30% te verminderen via 30 bedrijven/projecten – centraal staan in de acties van Beci. “Duurzaamheid is een beetje als de digitalisering: ofwel ben je er bang voor, ofwel beslis je om er een bron van nieuwe kansen van te maken. Ik denk dat duurzaamheid meer banen zal creëren en meer opportuniteiten zal bieden dan eerdere industriële revoluties. De uitdagingen zijn enorm. Natuurlijk moet elke onderneming aandacht hebben voor de impact van haar activiteiten op het milieu. Over het aspect ‘planet’ zijn de meeste bedrijven het in onze landen eens. Maar het aspect ‘profit’ blijft nog te vaak onderbelicht. Enerzijds is men bang dat duurzaam werken duurder zal zijn, anderzijds is er te weinig bekend over de opportuniteiten. De volgende jaren zullen er nieuwe bedrijven ontstaan. Het afval van het ene bedrijf wordt de grondstof voor het andere. Ondernemingen met voldoende verbeelding om hun toekomst op lange termijn uit te tekenen, krijgen toegang tot gigantische opportuniteiten. Verlies ook het aspect ‘people’ niet uit het oog: steeds meer jongeren laten het maatschappelijk verantwoord beleid van de onderneming meetellen bij hun keuze voor een werkgever. Investeren in duurzaamheid is dus een troef om het beste talent aan te trekken en te behouden in een krappe arbeidsmarkt. Ook steeds meer klanten laten duurzaamheid doorwegen. Is een klant bereid om iets meer te betalen voor de producten en diensten die hij nodig heeft als ze duurzaam zijn? Vaak luidt het antwoord ‘ja’. Vooral omdat er weliswaar in het begin een prijsverschil is, maar dat verdwijnt naarmate het procedé geleidelijk wordt geautomatiseerd. Het kostenaspect is dus tijdelijk en mag niet remmend werken.” Kortom, het is mogelijk om duurzaamheid en winst hand in hand te laten gaan. Dat wil Beci bewijzen met de City Climate Challenge. “Met project 30/30/30 zetWij hebben intensief gelobbyd en ons grondig voorbereid om het standpunt van de ondernemers te laten doorwegen. Ik ben blij dat wij goed konden samenwerken met UWE, Voka en het VBO. Samen staan wij sterker. ten wij, gesteund door onze Raad van Bestuur, een eerste grote stap om na te gaan hoe wij als Kamer van Koophandel ondernemingen kunnen helpen om het verschil te maken.” “Ondernemers nog beter opleiden” De voorzitter van Beci wil in zijn doelstellingen ook meer plaats inruimen voor opleiding. “Aan het begin van mijn mandaat besefte ik niet dat Beci in het volwassenenonderwijs één van de grootste spelers is, zowel voor mensen die (opnieuw) op de arbeidsmarkt terechtkomen als voor wie zijn competenties wil aanscherpen om verder te evolueren. Maar toch is onze rol logisch. Er heerst krapte op de arbeidsmarkt en bedrijven zoeken steeds meer (hoog)geschoolde of gespecialiseerde krachten. En de competenties evolueren ook voortdurend. In mijn oorspronkelijke visie nam opleiding nog niet de plaats in die ze verdient, maar nu ben ik ervan overtuigd dat wij ook op dit domein moeten investeren. De volgende maanden zullen wij ons onder andere buigen over innoverende opleidingen voor beroepen waar veel vraag naar is.” “ Doelstellingen, maar ook een erfenis” De laatste jaren evolueert de wereld sneller dan ooit en het tempo zal nog toenemen. “Digitalisering, artificiële intelligentie, duurzaamheid, … Deze onderstromen hou je niet tegen. En met ‘stromen’ bedoel ik tsunami’s. Bedrijven moeten voor zichzelf uitmaken of ze op slippers op het strand willen blijven en verdrinken, ofwel leren meesurfen met de vernieuwingen. Als Kamer van Koophandel is het onze taak om ze zo goed mogelijk voor te bereiden. Daarom wens ik dat de Kamer over twee jaar digitaler, commerciëler en internationaler zal geworden zijn”, zo besluit hij. “De weg die wij de voorbije twee jaar hebben afgelegd, sterkt mij in de overtuiging dat onze teams dit aankunnen.” • Duurzaamheid is een beetje als de digitalisering: ofwel ben je er bang voor, ofwel beslis je om er een bron van nieuwe kansen van te maken. Ik denk dat duurzaamheid meer banen zal creëren en meer opportuniteiten zal bieden dan eerdere industriële revoluties. Beci Activiteitenverslag 2019 | 7 © Reporters

Verkiezingen: titanenwerk De deskundigen van Beci formuleren gewoonlijk vele adviezen en aanbevelingen ten gunste van Brusselse werkgevers en ondernemers. Voor, tijdens en na de verkiezingen verdubbelt hun werk. Dit artikel gaat over enkele van de belangrijkste ondernomen acties van de afgelopen maanden. Vincent Delannoy O m op de debatten te wegen moet je tijdig beginnen. Alleen zo kan je duidelijke en goed onderbouwde voorstellen voorleggen, met de steun van de sectorfederaties en ondernemers. De deskundigen van het Kenniscentrum hebben rond enkele belangrijke thema’s vier memoranda uitgewerkt, waarin 91 te nemen maatregelen staan: Mobiliteit, de Stad van de Toekomst, Missie Volledige Tewerkstelling en Ambities financieren. Vanaf 2 oktober 2018 werden die documenten in het bijzijn van 250 ondernemers persoonlijk overhandigd aan minister-president Vervoort, aan de ministers Vanhengel en Gosuin en aan Staatssecretaris van Buitenlandse Handel Cécile Jodogne. De voorstellen werden zeer positief onthaald door de ministers. De minister-president benadrukte zelfs dat Beci de eerste organisatie was die hem haar memorandum overhandigd had. De ministers hebben onze voorstellen gelezen en op verschillende gelegenheden hebben we er in het bijzijn van onze leden, CEO’s en sectorfederaties over gesproken. Sinds het Mobiliteitsmemorandum in mei 2018 zijn de voorstellen van Beci via verschillende kanalen verspreid geraakt. In ons maandblad Brussel Metropool (14.000 exemplaren buiten de online editie) werd in de tien nummers voorafgaand aan de verkiezingen telkens een bepaalde maatregel van een Beci-memorandum uitgediept. Het belang van de gemeenten Voordat we naar de stembus moesten, heeft Beci contact opgenomen met de schepenen belast met sociaaleconomische zaken: handel, middenstand, innovatie. We hebben hen ons Gemeentelijk Handvest 2018-2024 voorgelegd met als titel: De ondernemingen in het hartje van de gemeentelijke ontwikkeling. We bezorgden het Handvest ook aan de lokale afdelingen van de partijen met wie we gesproken hebben. Met de verkiezingen in het vooruitzicht was het voor onze deskundigen en leden een ideaal moment om de kandidaten te ontmoeten. Het was eveneens een kans om met hen concreet te debatteren over de Ontmoetingen met de minister-president Rudi Vervoort (PS). Ondernemers lunchen in januari 2019 met Pascal Smet (SP.A), Brussels minister van Mobiliteit. 8 | Beci Activiteitenverslag 2019 In februari ontmoeten de Beci-leden Brussels minister van Financiën Guy Vanhengel (Open VLD)… … en zijn collegaminister van Energie en Leefmilieu Céline Fremault (cdH).

programma’s en uitdagingen en in het bijzonder over de plaats van ondernemingen in hun gemeente. Zo hebben we Boris Dilliès, Benoît Cerexhe, Christos Doulkeridis, Johan Van den Driessche, Olivier Maingain en Rudi Vervoort ontmoet. Ontmoetingen met ministers en regionale lijsttrekkers Door de Beci-memoranda zijn onze deskundigen en enkele van onze leden tijdens thematische rondetafelgesprekken in dialoog kunnen treden met de bevoegde ministers en lijsttrekkers. In totaal werden een twaalftal ontmoetingen georganiseerd. Aan de debatten en nuttige uitwisselingen namen Rudi Vervoort, Guy Vanhengel, Bianca Debaets, Céline Fremault, Pascal Smet, Didier Gosuin, Cécile Jodogne, Alexander De Croo, Alain Maron, Elke Van den Brandt, Cieltje Van Achter, Françoise Schepmans en Bernard Clerfayt deel. Een ongeziene stap vooruit: Beci-Voka-UWE In een ongeziene en opmerkelijke ontwikkeling hebben de werkgeversvertegenwoordigers van de drie gewesten de krachten gebundeld. Zo wilden ze een gemeenschappelijke boodschap uitdragen gericht aan de uitvoerende macht van de drie gewesten en de federale regering. Beci, UWE en Voka hebben op 7 mei Charles Michel, Rudi Vervoort, Geert Bourgeois en Willy Borsus ontmoet om met hen de hoofdpunten voor werkgevers te bespreken en hen persoonlijk een document te overhandigen: 12 prioriteiten voor de toekomstige gewestelijke en federale coalities. Begin mei ontmoeten Beci, Voka en UWE samen de eerste minister en de minister-presidenten van de drie gewesten. In dit document drukken de drie gewestelijke werkgeversvertegenwoordigers eenzelfde boodschap uit: er zijn zes belangrijke sociaaleconomische domeinen, met name mobiliteit, onderwijs, arbeidsmarkt, overheid, energie en innovatie. In die domeinen moet er dringend structureel ingegrepen worden voor een betere economie en samenleving in elk gewest. Parlement, regeerakkoord en nieuwe uitvoerende macht Vanaf hun aanstelling heeft Beci de pas verkozenen in het Brussels parlement gefeliciteerd en hen de informatie over haar memoranda bezorgd. De Beci-bestuurders werden tijdens de onderhandelingen ontvangen door de formateurs om de boodschap van de Brusselse werkgevers over te brengen. Het moment van de waarheid komt voor het regeerakkoord wanneer de lijnen van concrete projecten worden uitgetekend en er over de budgetten wordt gestemd. Hoe dan ook, heel wat punten en maatregelen – in het bijzonder gelinkt aan werkgelegenheid en onderwijs – die door Beci verdedigd worden, zijn er expliciet in opgenomen. Enkele van de aspecten waarop Beci aangedrongen heeft en die in het akkoord staan, zijn: de verwezenlijking van Blockchain-projecten, transparantie over stedenbouwkundige lasten, de uiteindelijke realisatie van metrolijn 3, een ruimer treinaanbod in Brussel, waterwegen promoten, een slimme kilometerheffing invoeren, circulaire economie en productieve activiteiten in de stad steunen. Beci is ervan overtuigd dat er enkel in samenspraak met de Brusselse bedrijven en ondernemers oplossingen gevonden kunnen worden voor de uitdagingen. Beci wil met alle deskundigheid die zij en haar leden in huis hebben met elke minister in dialoog treden. Zo kan er beter aan de ontwikkeling van Brussel getimmerd worden. • Ontmoetingen met kandidaten Elke Van den Brandt (Groen) en Alain Maron (Ecolo). Olivier Willocx overhandigt het Ontmoeting met Beci-memorandum aan N-VA-kandidate Cieltje Van Achter. Françoise Schepmans (MR). De cyclus wordt afgesloten door de vertegenwoordigers van Défi: Cécile Jodogne en Bernard Clerfayt. Beci Activiteitenverslag 2019 | 9 © Belga © Reporters

“Brussel moet meer ambitie tonen en samenwerHet gewicht van de drie gewestelijke werkgeversorganisaties is aanzienlijk toegenomen. Zo stelden Beci, UWE en Voka een gemeenschappelijk memorandum op in de aanloop naar de verkiezingen van mei 2019. Jan De Brabanter, Secretaris-Generaal van het VOB. Het Brussels Gewest moet meer afstemmen met Vlaanderen en Wallonië, over mobiliteit, tewerkstelling en milieu. En wat meer interesse voor de kansen die Brussel biedt, zou nuttig zijn voor alle ondernemers – ook buiten Brussel. Dat zegt Jan De Brabanter, Secretaris-Generaal van het Verbond van Ondernemingen te Brussel (Beci). Matthias Vanheerentals D e zesde staatshervorming verschoof talrijke bevoegdheden naar de gewesten. Tegen 2025 moet het Brussels Gewest zelfs fiscaal volledig autonoom zijn. Jan De Brabanter vindt dat ondernemers – ook als ze buiten Brussel actief zijn – meer oog moeten hebben voor wat er in het BHG leeft. “Het is een misvatting dat Beci alleen ten dienste staat van de kleine en grote bedrijven uit de 19 gemeenten. Veel bedrijven hebben hun hoofdkantoor, exploitatie of productie buiten Brussel, maar boeken hier (een deel van) hun omzet.” In oppervlakte is het Gewest misschien niet zo groot, het economisch belang ervan is dat wel. Een onderneming met een langetermijnvisie volgt dus liefst wat er in Brussel gebeurt. En hoe kan dat beter dan als lid van de meest representatieve en efficiëntste werkgeversorganisatie mét invloed op het politieke en sociaaleconomische leven: Beci? Voor en na de staatshervormingen “Vroeger was het eenvoudiger”, beweert de secretaris-generaal van het VOB. Een be10 | Beci Activiteitenverslag 2019 drijf hoefde slechts aansluiting te zoeken bij een sectorfederatie, die op haar beurt lid was van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). En het VBO vertegenwoordigde de Belgische economie in Europa en elders. Maar de opeenvolgende staatshervormingen hebben de kaarten door elkaar geschud. De recente 6e in de reeks heeft opnieuw bevoegdheden naar de gemeenschappen en gewesten overgeheveld: gezinsbijslag, gezondheidszorg, arbeidsmarkt, huurwet, rijopleiding, fiscale uitgaven (hypothecaire lening) enz. “Vooral vanaf 2011 werd de belangenbehartiging voor een ondernemer complexer”, aldus De Brabanter. “De sectororganisaties pasten zich weliswaar aan en richtten een Vlaamse en Waalse afdeling op, maar Brussel bleef meestal ‘quantité négligeable’.” Ondertussen is de staatsstructuur zo complex geworden, dat je het iedereen vergeeft – ook de bedrijfsleider – die de federale, bicommunautaire, gemeenschaps- of gewestbevoegdheden door elkaar haalt. Hoeken met andere gewesten” © Reporters

Beci staat op de eerste rij wanneer een politiek veel regeringen hebben wij? En wat doen de Cocof, Cocom, VGC, Waals-Brusselse Federatie enz. eigenlijk? Je zou van minder het noorden verliezen! Rivaliserende belangenorganisaties? Gelukkig was het ondernemerslandschap al gerationaliseerd. Zo ontstond Voka in 2002 uit de fusie van de Vlaamse Kamers van Koophandel en het Vlaams Economisch Verbond. In Brussel smolten het Verbond van Ondernemingen en de Kamer van Handel en Nijverheid samen tot Beci. In Wallonië zitten de “Union des Entreprises de Wallonie” en de “Chambres de Commerce” nog niet onder één dak, maar de gesprekken verlopen positief. In tegenstelling tot wat sommigen denken, werkt Beci goed samen met de andere patronale organisaties: Voka in Vlaanderen en UWE in Wallonië. “Er is meer sprake van coherentie, samenwerking en overleg dan van concurrentie”, zegt Jan De Brabanter. “Wij hebben oog voor de zorgen van andere regio’s en omgekeerd. Als Vlaanderen of Wallonië maatregelen nemen die impact hebben op de Brusselse economie, dan praten we met Voka of UWE.” Federaal is er overleg met het VBO, Voka en UWE, vaak samen met andere belangenorganisaties: Boerenbond, Unizo, UCM en de Non-Profit. “Weinig bedrijven kennen het federaal contactcomité. Het gewicht van de drie gewestelijke werkgeversorganisaties is aanzienlijk toegenomen. Zo stelden Beci, UWE en Voka een gemeenschappelijk memorandum op in de aanloop naar de verkiezingen van mei 2019. Onze 3 CEO’s zijn met 12 prioriteiten zowel naar de Premier als naar de 3 regionale minister-presidenten gestapt. Want de economie stopt niet aan de gewestgrenzen.” Beci en de Brusselse regering “Beci staat dicht bij de besluitvorming van de Brusselse regering. Wij weten als geen ander wat er leeft en beweegt in de hoofdstad.” Beci zetelt in tal van beleidsvormende gewestorganisaties of instellingen die kabinet, minister of regering nieuwe regelgeving voorbereiden. Wij kunnen meestal in een vroeg stadium van de besluitvorming de belangen van onze ondernemers veilig stellen. overlegt over belangrijke mobiliteitsdossiers. “We moeten nog pro-actiever zijn. De vorige Brusselse regering wachtte te veel af wat er beslist wordt op federaal, Vlaams en Waals niveau. Ze toonde te weinig ambitie. Toen de Brusselse regering besliste om het aantal rijstroken van de E40 te verminderen, hebben wij voorgesteld om een rijstrook voor te behouden voor carpoolers. Brussel was voor, maar botste op een ‘neen’ van Vlaanderen.” het ondernemers gemakkelijker of moeilijker kunnen maken: de Economische en Sociale Raad (ESRBHG), Actiris en VDAB Brussel, Citydev, Finance.Brussels, Hub. Brussels, Bruxelles Formation, Tracé, de Haven van Brussel enz. “Beci staat op de eerste rij wanneer een politiek kabinet, minister of regering nieuwe regelgeving voorbereiden. Als er iets broeit, dan word ik als voorzitter van de ESRBHG als eerste ingelicht. Via de standpunten van het Beci-Kenniscentrum en de adviezen van de sociale partners kunnen wij meestal in een vroeg stadium van de besluitvorming de belangen van onze ondernemers veilig stellen. Wij bevragen daarbij steeds onze bedrijven en sectororganisaties. En als we erin slagen om samen met de vakbonden een advies te geven aan de Brusselse regering, dan staan we sterker.” Onmiddellijk na de verkiezingen van 26 mei 2019 presenteerde Beci de prioriteiten van de ondernemingen aan de formateurs. “We hebben invloed op de regering, we durven indien nodig een vuist te maken. Maar we stellen ons ook altijd heel constructief op. Beci wil het beste voor Brussel en verliest het algemeen belang niet uit het oog. Zo hopen we dat de nieuwe Brusselse regering snel 5G opstart. Er bestaat al een principeakkoord met de vorige regering. De komst van 5G is belangrijk voor de hele Brusselse economie en samenleving. Snel draadloos internet creëert welvaart en jobs en stimuleert het ondernemerschap in de hoofdstad.” De heer De Brabanter wil dat de Brusselse regering met de andere gewesten meer Beci pleit voor duidelijkere afspraken tussen de gewesten. Grote beleidsopties moeten meteen interregionaal besproken worden, in het belang van alle gewesten. Er moet een gemeenschappelijke visie zijn, waaraan elk gewest vervolgens zijn eigen invulling geeft. Tewerkstelling en milieu Net zoals de economie stopt de tewerkstelling niet aan de grenzen van de 19 gemeenten. “De tewerkstellingsgraad van de Brusselse actieve bevolking moet maximaal zijn, maar niet noodzakelijk binnen de grenzen van het Gewest. Denk aan de luchthavenregio. We zijn een partner van Aviato vzw, het tewerkstellingspunt op de luchthaven. Samen met Actiris, VDAB en onze collega’s van Voka Vlaams-Brabant ijveren wij voor meer instroom van Brusselse werkzoekenden. Tegelijk moeten we er alles aan doen om de jobs in Brussel zo aantrekkelijk mogelijk te houden. Het wordt steeds moeilijker om bedrijven naar de hoofdstad te halen bij gebrek aan geschikte profielen op de eigen lokale arbeidsmarkt.” Jan De Brabanter is tevreden dat de Brusselse bedrijven actieplannen voor het milieu ontwikkelen. “Wij willen een Climate Challenge-project voor Brussel alle kansen op slagen geven. 30 projecten om tegen 2030 voor een CO2 -daling met 30% te zorgen. Het 303030-project van Beci is meer dan een druppel op een hete plaat. We geloven sterk dat klimaatvriendelijke economische doelstellingen Brussel vooruithelpen. Dat moet ook in het buitenland voor erkenning zorgen en het investeringsklimaat in Brussel sterk verbeteren.” • Beci Activiteitenverslag 2019 | 11

De barometer: zelfverzekerde en werklustige ondernemers Naar goede (en jaarlijkse) gewoonte hebben we in juli de Beci-leden en -sympathisanten ondervraagd1 . Deze barometer reikt verder dan politieke aangelegenheden en omvat ook actuele aandachtpunten voor ondernemers: hr, milieu, cyberveiligheid, enz. De enquête levert een beeld van vrij zelfverzekerde en werklustige ondernemers. Emmanuel Robert 1. Politiek: Vervoort III zal moeten overtuigen Wat is uw graad van vertrouwen in het Brusselse regering? 3% Totaal vertrouwen Licht vertrouwen Neutraal Weinig vertrouwen Geen vertrouwen 22% 21% Bent u voorstander van een herverdeling van de bevoegdheden tussen het Gewest en de Brusselse gemeenten? 18% 36% Nee Ja 14,69% Omdat onze enquête werd uitgevoerd tijdens bij de vorming van de gewestelijke regering (van 9 tot 30/7, terwijl het meerderheidsakkoord pas werd voorgesteld op 17/7), is er hier geen sprake van een hitparade van de nieuwe Brusselse ministers. Ook de collectieve waardering moet met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Wel kunnen we stellen dat de regering Vervoort III de ondernemers zal moeten overtuigen: slechts 24% van hen vertoont een ‘zeker’ of ‘volledig’ vertrouwen. Deze rating heeft waarschijnlijk te maken met de huidige onzekerheden. 12 | Beci Activiteitenverslag 2019 Ingeval van een institutionele hervorming in Brussel, zouden de bedrijfsleiders voor rationalisatie stemmen: 85% van hen is voorstander van een reorganisatie van de bevoegdheden tussen het gewestelijke en het gemeentelijke niveau. Een debat voor meer efficiëntie, zonder taboes en in alle talen, mag er voor de Brusselaars zeker zijn! 1. Online onderzoek uitgevoerd tussen 9 en 30.07.2019 onder Beci-leden en -sympathisanten. 392 antwoorden. 85,31% 2. Herverdeling van de bevoegdheden tussen het Gewest en de gemeenten?

3. Regionale actoren Hub.brussels (Impulse/Brussels Invest Export/Atrium) Onder de Brusselse administraties behaalt Hub.brussels (fusie van Impulse, Atrium en Brussels Invest & Export) de hoogste waardering onder de ondernemers – een positie die al in onze vorige peilingen werd ingenomen door Impulse. Ondernemers zien echter (nog?) niet de voordelen van deze fusie in: 72% van hen is ‘zonder mening’ over de verbetering van de dienstverlening. Het enige significante effect is de algemene stijging van de personeelskosten van de nieuwe entiteit. Achter Hub.brussels wordt het podium vervolledigd door Citydev en de VDAB, die vooruitgang boeken, terwijl Brussel Mobiliteit (nog steeds) als laatste eindigt. Citydev (GOMB) VDAB Innoviris Finance.brussels (GIMB) MIVB Actiris Leefmilieu Brussel Bruxelles Formation Brussel Mobiliteit 3,36 2,89 2,84 2,82 2,79 2,74 2,73 2,72 2,64 2,53 4. Ondernemers blijven vertrouwen hebben Overweegt u om uw activiteiten te verhuizen of delocaliseren? 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% nov 2016 > jul 2019 Ja in het Brussels gewest Ja, in Vlaanderen Ja, in Wallonië Ja, buiten België Nee Zal u gedurende de volgende 12 maanden investeren en/of recruteren? 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Ik weet het niet Ja nov 2016 > jul 2019 Nee Brussel verlaten? Blijkbaar niet voor 73% van de Brusselse ondernemers. Zij zijn niet van plan hun activiteiten te verplaatsen (59%), behalve misschien binnen het Gewest (14%). Wie toch een verhuizing overweegt, blijft liever in België (17%, evenzeer naar Vlaanderen als naar Wallonië), terwijl slechts 10% aan het buitenland denkt. Is dit het gevolg van internationale onzekerheden? Of eerder een bewijs dat de in Brussel beloofde levenskwaliteit niet onverenigbaar is met het behoud van ondernemingen op middellange termijn? De investeringsintenties bereiken hun hoogste niveau: 58% – een record! Is dit het effect van de maatregelen van de ontslagnemende federale regering, bij gebrek aan een reële economische opleving? Er lijkt tenminste enthousiasme aanwezig te zijn, ook al blijft het vertrouwen in de politiek (zie punt 1) broos. Beci Activiteitenverslag 2019 | 13

5. Mobiliteit, belastingdruk en administratieve vereenvoudiging: de prioriteiten van ondernemers 10 20 30 40 50 60 70 80 0 6. Mobiliteit: ook iets voor bedrijven Mobiliteit (woon-werkverkeer) is ook een verantwoordelijkheid van de werkgevers 7,14% Helemaal akkoord Akkoord Neutraal Niet akkoord Helemaal niet akkoord 19,90% 18,88% Meer dan 10% 37,50% 16,58% Tussen 5 en 10% Tussen 0 en 5% Hoeveel procent van uw werknemers doen aan carpooling? 6,43% 10,89% 2016>2019 Mobiliteit Verlaging van de regionale en lokale fiscaliteit Vereenvoudiging van de administratieve procedures Netheid Imago van Brussel als handelscentrum Digitale transformatie Hulp bij investeringen Wat betreft de prioriteiten die ondernemers van de Brusselse regering verwachten, staat mobiliteit nog steeds bovenaan de lijst (68%, maar dit percentage daalt), gevolgd door belastingverlaging (35%, stijgt) en de vereenvoudiging van administratieve procedures (27%). Daarna volgt de netheid (22%) en het imago van Brussel als zakencentrum (18%). Steun aan investeringen (16%) is enkele plaatsen gestegen en behaalt nu dezelfde score als digitale transformatie. 82,68% Uit onze enquête blijkt dat ondernemers bereid zijn zich in te zetten voor een betere mobiliteit in Brussel. 57% van de werkgevers is het er ‘mee eens’ of ‘helemaal mee eens’ dat mobiliteit tussen huis en werk (ook) hun verantwoordelijkheid is. 86% zegt dat ze (‘volledig’, ‘waarschijnlijk’ of ‘onder bepaalde voorwaarden’) openstaan voor aanpassing van de werktijden. Evenzo zou 55% bereid zijn te betalen (5 tot 8 euro per rit) voor een ‘kantoortrein’ als de NMBS een dergelijke dienst ter beschikking zou stellen. En 83% zou deze reistijd dus als effectief werk kunnen beschouwen. 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Een interessant idee 14 | Beci Activiteitenverslag 2019 jul 2017 > jul 2019 Een onaanvaardbaar idee Ik weet het niet Aan de andere kant is er nog een lange weg te gaan voordat carpoolen doorbreekt: volgens onze enquête blijft de praktijk marginaal (0 tot 5% van de werknemers) in de overgrote meerderheid van de bedrijven (83%). Misschien omdat het personeel de voorkeur geeft aan ander alternatief vervoer? Hoe beoordeelt u de invoering van een intelligente kilometerheffing? Wat de invoering van een (al dan niet slimme) kilometerheffing betreft, blijven de meningen zeer verdeeld: 46 % voor, 39 % tegen. Onenigheid, dus.

7. Cybersecurity: kwetsbare bedrijven In welke mate schat u uw bedrijf in voorbereid te zijn op een cyberaanval? Slechts 3 van de 20 Brusselse bedrijven (14% van onze respondenten) geeft toe dat ze al een cyberaanval met financiële schade hebben meegemaakt. We vragen ons af of dit cijfer de werkelijkheid weerspiegelt of eerder een gebrek aan communicatie over deze onderwerpen. Bijna de helft van de geïnterviewde ondernemers geeft echter nog steeds toe ‘weinig of niet voorbereid’ te zijn op deze dreiging. Dit is verontrustend. 8. Het milieu wint aan belang Heeft uw bedrijf een adviseur milieu of een gelijkaardige functie? Dit weerspiegelt waarschijnlijk de algemene bezorgdheid over het milieu: ruim een kwart van de ondervraagde bedrijven (28%) zegt een milieuadviseur (of een gelijkwaardige functie) te hebben ingehuurd. Ja Nee 27,65% 72,35% 9. Meertaligheid, nieuwe technologieën, retentie: de drie uitdagingen van HR Wat zijn de drie grootste uitdagingen in uw HR-beleid? Het vinden van meertalige medewerkers Het vinden van medewerkers die voldoende geschoold zijn in nieuwe technologieën Het behouden van onze medewerkers Voldoen aan de werk-privébalans Kaderen en stimuleren van constante opleiding 0 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% 20% Meertalige werknemers vinden (19% van de respondenten) evenals werknemers die zijn opgeleid in nieuwe technologieën (18%) en bovendien talent behouden (15%): dit zijn de drie HR-prioriteiten van Brusselse ondernemers. Anderzijds lijkt het beheer van de ‘generatiekloof’ of van de diversiteit (4%) niet veel aandacht te krijgen, of althans niet specifiek. Misschien hebben deze vraagstukken globaal meer betrekking op het beleid om talent te behouden of op het evenwicht tussen privé- en beroepsleven, die tot de top 5 behoren. Op welke prioriteit legt uw diversiteitsplan de nadruk? Andere Handicap Afkomst Gender Leeftijd Globaal genomen, hoeveel procent van geleverde prestaties in uw bedrijf wordt uitgevoerd via telewerk? Diversiteit is misschien geen punt van zorg is omdat de Brusselse bedrijven zich er al bewust van zijn. In ieder geval beweert bijna een derde van de werkgevers dat zij een ‘diversiteitsplan’ of gelijkwaardige acties inrichten, met bijzondere aandacht voor de diversiteit van herkomst (een doelstelling die in 37% van de plannen wordt genoemd) en de gelijkheid van mannen en vrouwen (33%). 0% meer dan 15% tussen 0 en 5% tussen 5 en 15% 2,57% Helemaal voorbereid Goed voorbereid Voorbereid Weinig voorbereid Helemaal niet voorbereid 10,80% 18,25% 36,25% 32,13% Tot slot overtuigt telewerken nu een meerderheid van de bedrijven: 60% van onze respondenten zegt dat dit 5 tot 15% – of meer! – van het werk van hun personeel inpalmt. Een ander cijfer bevestigt deze groei: meer dan de helft van de werkgevers zegt bereid te zijn het aandeel van telewerk verder te verhogen. Beci Activiteitenverslag 2019 | 15

CVO Semper, een school die ondernemingsgericht is Joëlle Evenepoel, secretaris-generaal van Beci. D Beci runt het grootste Centrum voor Volwassenonderwijs (CVO) in Brussel en de Noordrand. Dit mag de Kamer van Koophandel Brussel met trots zeggen, sinds de recente fusie van vier CVO’s – Brussels Education Center, Meise-Jette, Strombeek en Vilvoorde – tot CVO Semper. Het strategisch belang hiervan is niet te onderschatten. De schaalvergroting staat ten dienste van het doel dat Beci voor ogen heeft met haar school: mensen aan het werk en werkgevers aan vers talent helpen. De nieuwe school maakt zich sterk dat ze haar beroepsopleidingen voortaan nog beter kan afstemmen op de knelpuntberoepen in de regio. Matthias Vanheerentals en Peter Van Dyck e fusie is een logisch gevolg van het nieuwe decreet volwassenenonderwijs van de Vlaamse overheid dat strengere normen heeft vastgelegd voor de minimale grootte van de CVO’s. De naam Semper komt van het Latijnse woord voor ‘altijd’ en verwijst naar continu leren en levenslange groei en ontwikkeling. Permanente vorming en opleiding spelen een cruciale rol in de missie van Beci om de werkloosheid te doen dalen en ervoor te zorgen dat werkgevers de geschikte talenten vinden. CVO Semper legt zich toe op tweedekansonderwijs, beroepsopleidingen, ICTlessen en taalcursussen, waaronder Nederlands voor anderstaligen. Dankzij de fusie kende het aanbod een serieuze upgrade en zal het mogelijk zijn om meer dan ooit op maat te werken. “Zo wordt het talenaanbod fors uitgebreid, van 6 tot 13 talen”, legt Joëlle Evenepoel, secretaris-generaal van Beci, uit. “Meer taalopleidingen zijn immers nodig. Uit de taalbarometer blijkt dat bedrijven steeds meer belang hechten aan een goede talenkennis en niet in het minst van het Nederlands. Het loont ook de moeite om nieuwkomers Nederlands aan te leren met het oog op een snellere integratie op de arbeidsmarkt.” 16 | Beci Activiteitenverslag 2019 © Reporters

De cijfers Competenties voor de arbeidsmarkt De school zet voorts extra in op opleidingen voor de knelpuntberoepen die heel moeilijk ingevuld geraken. Denken we aan onder meer elektro-mecanicien, industrieel elektrotechnisch installateur, ICT, zorgkundige, transport en logistiek medewerker. Ook het tweedekansonderwijs in de Noordrand is op dat soort vacatures gericht. “Jonge en minder jonge mensen die om uiteenlopende redenen hun middelbaar niet konden afwerken kunnen daar alsnog hun diploma secundair onderwijs halen”, vertelt Joëlle Evenepoel. “We bieden opleidingen aan waarmee mensen met de nodige competenties morgen met succes de stap naar de arbeidsmarkt kunnen zetten en een job vinden. De lessen zijn praktijkgericht en interactief. We bieden ook de mogelijkheid om een stage te lopen in een bedrijf in een taal die men nog onvoldoende beheerst. Zo leer je op een praktische manier een beroep samen met een taal.” De nauwe samenwerking die Beci op poten heeft gezet met Actiris, VDAB en het Huis van het Nederlands bouwt bruggen tussen de werkzoekenden in opleiding en de werkgevers in Brussel en de Rand. Joëlle Evenepoel: “De gevolgde opleidingen moeten voldoen aan de eisen van het bedrijfsleven. Dit project is meer dan ooit nodig. We hebben een economische insteek die zeer specifiek is en eigen aan een Kamer van Koophandel. Zo goed als alle opleidingen zijn in functie van toekomstige tewerkstelling. De school is innovatief en speelt met haar aanbod in op de vraag van de arbeidsmarkt. Dit betekent ook dat de cursisten na het voltooien van hun opleiding een reële kans op een baan hebben.” Beter communiceren In het koppelen van bedrijven aan werkzoekenden kiest Beci heel bewust voor een metropolitaanse benadering. “De tewerkstelling stopt niet aan de grenzen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Ik denk bijvoorbeeld aan de luchthavenregio. Onze doorgedreven samenwerking met D.R. Met een dynamisch team van maar liefst 360 gediplomeerde en ervaren leerkrachten zal CVO Semper vanaf september op 46 plaatsen in Brussel en de Noordrand lessen voorzien. Met meer dan 15.000 cursisten uit 143 verschillende landen is CVO Semper een belangrijke speler in het Nederlandstalige volwassenenonderwijs in Brussel en de Vlaamse Rand. Zodoende willen CVO Semper en Beci de werkloosheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met 10 tot 15 procent doen dalen. De Kamer van Koophandel Brussel heeft naast deze Nederlandstalige school ook een Franstalige school: de EPFC. Deze school, die 17.000 studenten telt, wordt mee uitgebaat door de ULB. De school is recent naar Madou verhuisd, niet toevallig naast ACTIRIS. https://www.cvosemper.be/ Aviato, het tewerkstellingscentrum van Brussels Airport, streeft naar een werkgelegenheid op de luchthaven die zowel voor de werkzoekenden als voor de werkgevers kwaliteitsvol en duurzaam is. Maar evengoed mensen die in Vlaams-Brabant wonen, maar in Brussel willen werken of andersom, kunnen bij ons terecht.” Joëlle Evenepoel beseft dat er op het vlak van communicatie en informatiedoorstroming over het onderwijsproject nog werk op de plank ligt. Te veel bedrijven kennen CVO Semper nog niet en weten bijgevolg ook niet dat de school een initiatief van hun Kamer van Koophandel is. Omgekeerd is er zeker ook nog ruimte om openstaande vacatures beter kenbaar te maken bij de studenten. “We moeten de ondernemers dichter bij onze scholen brengen. Bedrijven moeten weten dat gediplomeerden van onze school bij hen kunnen komen solliciteren. CVO Semper wil zich echt tot een nuttig instrument ontwikkelen dat onze ondernemingen kunnen gebruiken in hun zoektocht naar competenties en talenten.” Leerkrachten uitsturen De toenadering moet in de twee richtingen gebeuren. Het onderwijsproject wil ook een stap in de richting van de bedrijven zetten. “Het is uiteraard ook mogelijk dat Brusselse bedrijven hun werknemers naar ons sturen voor een opleiding”, zegt Joëlle Evenepoel. “We willen in de toekomst eveneens in de bedrijven taallessen organiseren. We willen onze leerkrachten naar de ondernemingen uitzenden. Het lijkt ons ook een goed idee om na te denken over afstandsonderwijs en zomeronderwijs. Wij doen dit trouwens ook door conversatietafels te organiseren voor ons eigen personeel.” De conclusie? CVO Semper gaat voor een benadering die pragmatisch en ondernemingsgericht is. • Beci Activiteitenverslag 2019 | 17

Bevolking, economie, werkgelegenheid: cijfers over Brussel Het Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse (BISA) verzamelt veel interessante gegevens. Hieruit hebben we enkele cijfers geselecteerd die de huidige demografische, economische en werkgelegenheidstrends weergeven. Matthias Vanheerentals en Emmanuel Robert Bevolking: +26,6% in twintig jaar tijd Op 1 januari 2018 telde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) 1.198.726 inwoners. Nooit was het Gewest zo dicht bevolkt. In de afgelopen 20 jaar is de Brusselse bevolking gemiddeld met 1,19% per jaar toegenomen, twee keer zo snel als het nationale gemiddelde (0,56%). Verwacht wordt dat het in de nabije toekomst verder zal toenemen. 1500000 Brussels Hoofdstedelijk Gewest Vlaams-Brabant Waals-Brabant 1200000 900000 600000 300000 0 1999 2005 2010 2015 2019 (Bron: BISA & Statbel) Demografische barometer: componenten van de bevolkingsstromen in het BHG Het natuurlijke evenwicht, dat al enkele jaren hoog en stabiel is, is een van de redenen waarom de bevolking toeneemt, naast de netto internationale migratie. Ondanks deze bevolkingsgroei verliest het Brussels Hoofdstedelijk Gewest veel inwoners ten opzichte van de rest van het land. Dit is te wijten aan een zeer hoog negatief intern migratiesaldo. 40000 30000 20000 10000 -10000 0 -20000 2000 2004 2008 2012 2017 Intern migratiesaldo Natuurlijk saldo Internationaal migratiesaldo Totaal saldo (Bron: BISA Focus nr. 28: demografische barometer van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 2018) 18 | Beci Activiteitenverslag 2019

Bruto Binnenlands Product: langzame groei Op basis van de meest recente gegevens van de gewestelijke rekeningen bedroeg het BBP van Brussel in 2017 77,7 miljard euro. In vergelijking met vorig jaar steeg het volume van de economische activiteit in het BHG met 0,8% (tegenover een stijging van 1,7% op Belgisch niveau). Het herstel van het BBP van Brussel, dat sinds 2015 wordt waargenomen, komt dus later en is ook zwakker dan de trend op nationaal niveau. Voor de hele periode 2018-2024 wordt een gemiddelde groei van het Brusselse BBP verwacht van 0,9% per jaar (1,3% voor België). Verwacht wordt dat de investeringen in het BHG met gemiddeld 2,0% per jaar zullen toenemen, vergeleken met 2,3% in België. De verwachte groei van de investeringen in Brussel over deze periode zal naar verwachting afnemen ten opzichte van de prestaties tussen 2013 en 2016 (+4,0% per jaar). De trend blijft echter positief en bevestigt het inhaalproces dat begon na een lange periode van dalende investeringen tussen 2009 en 2012, in de nasleep van de financiële crisis. BHG: BBP tegen lopende prijzen (2005-2017), in miljoenen € 40000 50000 60000 70000 80000 90000 30000 10000 20000 0 2005 2008 2011 2014 2017 (Bron: ICN) Demografie van de bedrijven: een aanhoudende groei, maar het aantal faillissementen neemt toe Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kenmerkt zich meestal door een grotere ondernemingsdynamiek dan de rest van het land. Dit vertaalt zich in zowel hogere oprichtings- als stopzettingspercentages dan in de andere twee gewesten. Op 31 december 2017 waren 104.705 btw-plichtige ondernemingen actief in het BHG, wat neerkomt op 11% van alle ondernemingen in België. Ten opzichte van 2016 waren er 3.574 meer bedrijven, een stijging van 3,5%. Aantal btw-plichtige ondernemingen in BHG: 2008-2017 40000 60000 80000 100000 20000 0 Demografisch verloop van de ondernemingen in BHG: 2008-2017 4000 6000 8000 10000 12000 14000 2000 0 2008 2010 Oprichtingen (Bron: BISA & Statbel) Beci Activiteitenverslag 2019 | 19 2012 Stopzettingen 2014 2017 Faillissementen 2008 2011 2014 2017 (Bron: BISA & Statbel) In 2017 werden in Brussel 12.273 btw-plichtige bedrijven opgericht. Na twee opeenvolgende jaren van achteruitgang steeg het aantal stopzettingen van activiteit opnieuw van 7.383 naar 7.979 (bijna het record van 7.984 in 2014). Het aantal faillissementen neemt eveneens toe: 2.639 in 2017 en 3.033 in 2018 (niet op de grafiek), een jaarlijkse stijging van 15% over de jongste twee jaar. N.B.: De oprichtingscijfers voor 2014 zijn uitzonderlijk hoog als gevolg van een wijziging in de wetgeving. Hierdoor zijn de diensten van advocaten sinds januari 2014 aan de btw onderworpen. Deze nieuwe btw-plichten, die bedoeld zijn om aan de nieuwe regels te voldoen, gaan echter niet gepaard met de oprichting van ondernemingen. Ook in 2016 hebben nieuwe reglementaire bepalingen, ditmaal betreffende cosmetische chirurgie en vennootschapsbestuurders, bijgedragen tot een toename van het aantal btw-plichtigen.

Brussel, hoofdstad van diensten BHG: Bruto toegevoegde waarde tegen basisprijzen in lopende prijzen naar bedrijfstak (2017) Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht Distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto's en motorfietsen Vervoer en opslag Verschaffen van accommodatie en maaltijden Informatie en communicatie Financiële activiteiten en verzekeringen Exploitatie van en handel in onroerend goed Vrije beroepen en wetenschappelijke en technische activiteiten Administratieve en ondersteunende diensten Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen Onderwijs Menselijke gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening Kunst, amusement en recreatie Overige diensten Huishoudens als werkgever; niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door huishoudens voor eigen gebruik 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 (Bron: ICN) De tertiaire sector weegt zwaar door in de activiteitenstructuur van de Brusselse economie, zowel in termen van toegevoegde waarde (92% van het totaal in 2017) als van werkgelegenheid (93%). Ter vergelijking: het gewicht van de tertiaire activiteiten in de nationale economie is veel geringer: in 2017 vertegenwoordigden zij respectievelijk 77% van de toegevoegde waarde en 81% van de totale werkgelegenheid. Wat de toegevoegde waarde betreft, ligt het grootste verschil met het land als geheel in het aandeel van de sector ‘financiële en verzekeringsactiviteiten’, dat aanzienlijk groter is in het Brusselse Gewest. Omdat deze sector 17% van de economische activiteit voor zijn rekening neemt, is Brussel het centrum van de financiële dienstverlening in België. Omgekeerd en logischerwijze is de industrie veel minder aanwezig in Brussel. De Brusselse toegevoegde waarde steeg in 2017 met 0,9% (tegenover 1,7% in België). 20 | Beci Activiteitenverslag 2019

Stijgende werkgelegenheid, dalende werkloosheid Totale binnenlandse werkgelegenheid in BHG 620000 640000 660000 680000 700000 720000 600000 2004 2008 2012 2016 2020 2023 (Bron: Berekeningen door FPB, BISA, IWEPS, Statistiek Vlaanderen op basis van gewestelijke rekeningen in ESR 2010 (INR)) Verwacht wordt dat de groei van de binnenlandse werkgelegenheid (d.w.z. de werkgelegenheid op de werkplek) in alle drie de gewesten geleidelijk zal vertragen. In de periode 2018-2024 zal de werkgelegenheid in Brussel naar verwachting gemiddeld met 0,4% per jaar toenemen, wat aanzienlijk lager ligt dan de verwachte groei in Wallonië (0,7%) en Vlaanderen (0,9%). Deze percentages komen overeen met een netto creatie van gemiddeld 3.000 banen per jaar in het Brussels Gewest. 350000 400000 450000 500000 550000 300000 2004 2008 2012 2016 2020 2023 (Bron: Berekeningen door FPB, BISA, IWEPS, Statistiek Vlaanderen op basis van gegevens van INR, ADS, ACTIRIS, VDAB, FOREM, RSZ en ONEM) Tussen 2018 en 2024 zou de groei van de bezette beroepsbevolking (d.w.z. de werkgelegenheid t.o.v. de woonplaats) in Brussel echter veel dynamischer zijn (gemiddeld 1,2% per jaar) dan in Vlaanderen (0,8%) en in Wallonië (0,7%). Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zou inderdaad moeten kunnen blijven profiteren van een gestage toename van het aantal Brusselse pendelaars die in de andere twee gewesten gaan werken, zoals de afgelopen vijftien jaar het geval was. De groei van het arbeidsaanbod (d.w.z. de beroepsbevolking) zal naar verwachting in alle drie de gewesten vertragen. Aan Brusselse zijde zouden de demografische impulsen de groei van het arbeidsaanbod blijven ondersteunen. Werkloosheidsgraad (concept FPB) 10 15 20 25 5 0 2004 2008 2012 2016 2020 2023 (Bron: Berekeningen door FPB, BISA, IWEPS, Statistiek Vlaanderen op basis van gegevens van INR, ADS, ACTIRIS, VDAB, FOREM, RSZ en ONEM) Deze veranderingen in het arbeidsaanbod en de beroepsbevolking hebben een voortdurend dalende werkloosheid als gevolg. De werkloosheid zou dus dalen van 16,5% in 2018 tot 12,9% in 2024 in het Brusselse Gewest, van 13,2% tot 10,7% in het Waalse Gewest en van 6,5% tot 4,7% in het Vlaamse Gewest. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw zijn zulke percentages in alle gewesten niet meer te zien geweest. De aanzienlijke en snelle daling van de werkloosheidscijfers kan gepaard gaan met risico's, zoals (grotere) tekorten aan arbeidskrachten in sommige segmenten van de arbeidsmarkt. 14000 18000 16000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2010 2012 2014 2016 2018 (Bron: IBSA) In 2018 bedroeg de werkloosheid van jongeren onder de 25 jaar in Brussel 23,4%. Niet-werkende werkzoekenden jonger dan 25 jaar in BHG (2010-2018) Werkende bevolking Beci Activiteitenverslag 2019 | 21

2019, de lessen uit de digitalisering De tijd van de digitalisering is aangebroken. Een jaar na het begin van de digitale transformatie lijkt de Kamer de juiste weg te zijn ingeslagen. Een terugblik op de lessen die we kunnen trekken uit een jaar experimenteren, trial and error en succes. Elisa Brevet Olivier Willocx, CEO van Beci. Traditioneel werkt een kamer van koophandel voornamelijk met B bedrijven. We beseften echter dat het in 2019 essentieel was om met het individu een geprivilegieerde, gerichte relatie te hebben die de sociale netwerken daarbij integreert. eci blijft aan zijn digitalisering sleutelen. Een team van specialisten werkte hard om een globale en efficiënte digitalisering mogelijk te maken. Er werd uiteraard niets aan het toeval overgelaten. “Door onze CRM te veranderen zijn we in een nieuwe wereld terechtgekomen waarin we ons meer richten op individuele relaties dan op de relatie met het bedrijf.” Het is een kleine Copernicaanse revolutie Dankzij zijn nieuwe CRM bereikt en begrijpt Beci nu zijn leden beter. Tegelijkertijd werd de nieuwe website – ondertussen een waar oplossingencatalogus voor Brusselse bedrijven – grotendeels geoptimaliseerd op het vlak van referencering en SEO. voor Olivier Willocx, Gedelegeerd Bestuurder van Beci. “Traditioneel werkt een kamer van koophandel voornamelijk met bedrijven. We beseften echter dat het in 2019 essentieel was om met het individu een geprivilegieerde, gerichte relatie te hebben die de sociale netwerken daarbij integreert.” Regelmaat: het winnende model De digitale facelift lijkt vruchten af te werpen, aangezien het aantal leden de afgelopen maanden aanzienlijk is toegenomen. Volgens Olivier Willocx is deze toename te verklaren door de lancering van diensten die de leden beter begrijpen: “We hebben onze producten herwerkt en zetten nu meer in op regelmaat en herhaling. Vandaag luidt de vraag: waarom is het interessant om lid te zijn uitstalraam en 22 | Beci Activiteitenverslag 2019 © Reporters

van de Kamer? Het antwoord is voor iedereen duidelijk. We begrijpen de digitalisering steeds beter.” Podcast: inspirerende Next Step Wekelijks biedt Beci oplossingen aan voor alle bedrijven, in de meest impactvolle domeinen zoals de digitalisering (digitale werkplaats, videoworkshop, ...). “We merkten dat de workshops in de smaak vielen bij onze leden. Het is een concreet en volledig gratis concept, dus ergens zonder winstbejag, maar een waardevolle gemeenschapsbouwer. Onze leden weten dat ze elke week wat kunnen bijleren en, indien gewenst, de week erna terugkomen.” Voor de opleidingen zijn de resultaten echter verdeeld: “Opleidingen zijn volledig aan het veranderen. Als je vandaag een probleem hebt, dan ga je dit op Google opzoeken; je verplaatst je niet meer. De aard zelf van de opleidingen moet opnieuw worden bekeken. Ook anderen zoeken. We vinden uiteindelijk wel een nieuw model dat voor iedereen bruikbaar is.” De studio, Beci's digitale laboratorium Om de digitale revolutie kracht bij te zetten richtte Beci een eigen audiovisuele studio op. Die is ontworpen voor zowel interne teams als de leden. Dit echt innovatieve laboratorium produceerde al twee eerste podcasts. Sinds hun lancering in december werden Métropole en Next Step meer dan 3000 keer beluisterd over een 15-tal afleveringen (nu nog in het Frans, de ontwikkeling in het Nederlands volgt). Er ontstond geleidelijk aan een trouw nichepubliek voor de dertig wekelijkse minuten. “Beci probeert te achterhalen hoe je zinvolle podcasts kunt maken. Het is zowel veel als weinig: het is veel om 30 minuten lang voor 300 luisteraars te praten... en ook weinig. Het duurt nog even voordat mensen aan dit nieuwe medium gewend zijn”, merkt Olivier Willocx op. D.R. In de studio: Tarik, Elisa en hun gast Haile Abebe, een ingenieur die horeca-uitbater is geworden. Voor een stimulerende luisterervaring biedt Beci ‘Next Step’ aan: de podcast die u inspirerende ondernemers voorstelt om u naar de volgende stap te helpen. Tarik en Elisa spreken in elke aflevering met gepassioneerde mensen en delen hun ideeën. De drie meest beluisterde afleveringen: • Philippe de Halloy : Mijn carrière begon met een overval. Waarom zouden investeringsbankiers niet zowel een overval hebben kunnen meemaken als even in de toeristische sector zijn geland? Laat u meeslepen door de buitengewone en inspirerende carrière van Philippe de Halloy, investeringsbankier bij Degroof Petercam. • Julien Hannequart: wijnbouwer én jurist in een multinationaal bedrijf! “We leven vandaag in een wereld met te weinig passie.” Dat stelt Julien Hannequart vast. Deze jurist in een Amerikaanse multinational besloot van de ene dag op de andere een tijdskrediet te onderhandelen en wijnbouwer te worden. • Hanna Bonnier: van de Europese instellingen tot het eerste Brusselse coworking-café. Een droombaan bij de Europese instellingen opgeven om op 26-jarige leeftijd aan het eerste Brusselse coworking-café te beginnen? Dat kan! Hoe durf je een comfortabele en goedbetaalde baan op te zeggen? Hoe kan je netwerken en een sociaal leven opbouwen in een stad die je niet kent (Hanna is Franse)? Zou u dit overwegen? Meer informatie: www.beci.be/podcast Beci Activiteitenverslag 2019 | 23

Het hoofddoel van de studio? De leden de kans bieden zichzelf te testen en te experimenteren met nieuwe communicatiemiddelen. Video ligt nog gevoeliger. Veel mensen willen kost wat kost creëren, zonder zichzelf de juiste vragen te stellen. Voor Olivier Willocx moeten we ons bewust zijn van de moeilijkheden die mensen vandaag ervaren als ze communiceren: “Het volstaat niet te beslissen dat je een video maakt. Ze moet ook geslaagd, relevant en inspirerend zijn voor het publiek. Betekenis hebben en betrokkenheid tonen. Mensen moeten ophouden over zichzelf te praten en het over hun klanten hebben. Daar kan je waarschijnlijk je publiek vinden.” Om de leden te helpen relevante audiovisuele content te produceren, biedt Beci vanaf het begin van het schooljaar een videoworkshop. • Meer gevarieerde en doelgerichte nieuwsbrieven De digitale informatie van 2019 is op maat gemaakt. In lijn met de belangen van haar leden breidde Beci het aanbod van haar elektronische nieuwsbrieven uit. Aan de algemene nieuwsbrief, Brussel Metropool Online, die nog steeds het Brusselse zakennieuws in zijn geheel behandelt, zijn er vier nieuwe gerichte nieuwsbrieven toegevoegd: : • HR & Social: alle vragen over sociaal recht en human resources. Concrete en actuele informatie, maar ook uitwisselingen rond professionele ervaringen, enquêtes en andere inhoud die HR & Social managers in staat stellen om toekomstige uitdagingen in een snel evoluerend beroep aan te gaan. • Green: een nieuwsbrief die volledig gewijd is aan milieukwesties. U ontdekt er concrete en actuele informatie, maar ook best practices van andere, kleine en grote, nieuwe of gevestigde bedrijven. • Mobility: alles over het Brusselse mobiliteitslandschap. Nieuwe wetgeving, mobiliteitsoplossingen voor bedrijven, acties en activiteiten georganiseerd door Beci en zijn partners om de mobiliteit in Brussel te verbeteren. • Executive News: beknopte en relevante informatie over het Brusselse bedrijfsleven en de Brusselse politiek. In één oogopslag op de hoogte blijven van de economische en politieke kwesties in Brussel waaraan het VOB en zijn team in het Kenniscentrum werken ten voordele van zijn leden en van de economische activiteit in Brussel. Meer informatie: https://www.beci.be/nl/newsletter/ D.R. 24 | Beci Activiteitenverslag 2019

Brussel Metropool, een gedeeld tijdschrift Brussel Metropool, het ‘papieren’ magazine van Beci, blijft evolueren en zich meer dan ooit open te stellen voor zijn stakeholders. Elk nummer krijgt nu een ‘gasthoofdredacteur’. Elisa Brevet russel Metropool liep in 2015 van stapel en schakelde in januari op versie 2.0 over. Het blad veranderde toen van uitzicht, met een kleiner formaat, een nieuwe lay-out die dichter aanleunt bij de nieuw ontworpen Beci website, en een ander papiersoort, met een meer natuurlijke uitstraling. In podcast Wanneer mogelijk werd de redactievergadering aangevuld met een podcast in de studio van Beci. Ideaal om de bijeenkomst te verdiepen, uiteraard, maar ook om papier en het web te combineren. De podcasts en alle artikelen van het magazine staan nu op Beci's website. "Ze hebben zich allen met veel enthousiasme ingezet. Emmanuel Goedseels (voor het dossier ‘Get ready for tomorrow’ in januari) opende zijn adresboekje voor ons en schreef de inleiding. De architect Luc Schuiten (dossier ‘Stedenbouw’ in februari) creëerde een prachtige cover voor het magazine en zorgde zelf voor de opmaak van het dossier. Giles Daoust (dossier ‘Grow your Business’ van maart) koos de ondernemers die hij wilde voorstellen, en hij was het die de illustraties aan Pierre Kroll toevertrouwde. Bea Ercolini (‘Sprout to be Brussels’, in april) wilde de aandacht vestigen op jonge Brusselse ontwerpers. Yvon Englert en Caroline Pauwels (rectoren van de ULB en de VUB, voor het dossier ‘Werkgelegenheid en Opleiding’ in mei) richtten hun dossier op levenslang leren en de uitdagingen van de school-bedrijfsrelaties. En tot slot kwam David Leyssens (‘Green’ dossier in juni) met dit prachtige idee om ondernemers en hun kinderen te laten discussiëren over de klimaatproblematiek ...". "Hun bijdrage was beslissend: geen van onze dossiers zou zonder hen hetzelfde zijn geweest. Het is zeer stimulerend en verrijkend.” Meer informatie: https://www.beci.be/nl/magazine/ 19.473 De nieuwe website van Beci, in de zomer van 2018 gelanceerd, ontvangt maandelijks 19.473 bezoekers. Het meest gelezen artikel werd meer dan 13.000 keer bekeken! De verschillende nieuwsbrieven hebben in totaal 36.115 ontvangers per maand, met een gemiddeld openingspercentage van 15 tot 25%. Tot slot werden de 21 podcasts tot nu toe meer dan 3000 keer beluisterd. Om naar te luisteren: onze eerste gasthoofdredacteurs • Emmanuel Goedseels (Whyte Corporate Affairs) was journalist voor France Inter en Le Soir. Een ideale gast om te praten over de nieuwe uitdagingen van communicatie: van nepnieuws tot bedrijfscommunicatie en de uitdagingen van e-reputatie. • Giles Daoust (Daoust). De CEO van Daoust is in feite een multi-ondernemer: filmproducent, scenarioschrijver van stripverhalen, columnist en regisseur van de Ommegang. Hij praat met ons – onder andere – over de relatie tussen creativiteit en ondernemerschap. • Béa Ercolini (Beabee). Deze journaliste, feministe, onderneemster was hoofdredacteur van het tijdschrift Elle Belgique, vóór de oprichting van de vrouwelijke zakenclub Beabee. In april runde ze voor ons het dossier ‘Sprout to be Brussels’.. • David Leyssens (The Shift). In het kielzog van het klimaatprobleem, ontmoetten we David Leyssens, directeur van het netwerk The Shift, dat 350 bedrijven en organisaties rond duurzaamheid samenbrengt. Dit werd onze eerste podcast in het Nederlands. Meer informatie: www.beci.be/podcast Beci Activiteitenverslag 2019 | 25 B Bovenal onderging het tijdschrift een kleine revolutie door de hoofdredactie in elk nummer aan een andere persoonlijkheid toe te vertrouwen: een ondernemer of Brusselse figuur. Hij of zij neemt deel aan de keuze van de onderwerpen, invalshoeken en geïnterviewden. "Dit vernieuwde het tijdschrift ingrijpend", zegt Emmanuel Robert, de (permanente) hoofdredacteur. "Elke gast brengt ons een kijk op zaken van buitenaf, ideeën die we waarschijnlijk niet zouden hebben gehad, en contacten ..." D.R.

Het project 30/30/30: de CO2 ­impact tegen 2030 doen afnemen Een tiental leidinggevenden van Brusselse bedrijven hebben de grondslag gelegd voor een project dat de benaming 30/30/30 kreeg. Tegen 2030 willen 30 gloednieuwe initiatieven de CO2 -uitstoot in de hoofdstad met 30% doen afnemen. Géry Brusselmans 26 | Beci Activiteitenverslag 2019

Kick-off meeting van 30/30/30, op 26 juni in de Club van Lotharingen. E ind juni hebben een tiental leidinggevenden en topmanagers in de Club van Lotharingen de grondslag gelegd voor een pilootproject bedacht door Beci. De naam 30/30/30 verwijst naar de drie uitdagingen die verscheidene Brusselse actoren proberen te vervullen: de CO2 -uitstoot tegen 2030 met 30% terugdringen aan de hand van 30 ongeziene projecten. “Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen en de recente gewestelijke en federale verkiezingen hebben wij met heel wat verkozenen gesproken”, legt Olivier Willocx, CEO van Beci uit. “Veel van hen hebben ons verteld dat ze iets willen doen voor het klimaat, en meer in het bijzonder tegen de CO2 gewestelijke en gemeentelijke niveau. Maar ze hebben er niet altijd de gepaste oplossingen voor. Wij hebben heel wat beleidsmakers van de privésector bij elkaar gebracht. Zo konden ze concrete ideeën op tafel leggen zonder dat de politiek zich zou kunnen mengen alvorens de projecten vorm kregen." Uiteraard zitten heel wat ondernemingen al in een duurzame overgangsfase, -uitstoot op het hetzij intern, hetzij voor hun klanten: energie besparen door zonnepanelen, zachte mobiliteit promoten of groendaken aanleggen. Het project 30/30/30 wil graag zijn steentje bijdragen door nieuwe acties in Brussel te ondernemen. Waarom ons dus niet laten inspireren door buitenlandse projecten dankzij synergiën tussen de verschillende actoren? Dat was ook het doel van de eerste bijeenkomst in de Club van Lotharingen: de diverse standpunten, acties en wensen van de Brusselse actoren kennen. Enkele van de aanwezige bedrijven waren Interparking, Vinci Facilities, Vivaqua, Tractebel, Engie, Sibelga en Proximus. Zo hebben ook Laurent Willaert (Febiac), Martine Tempels (Telenet), Patrick Vandenhoeke (Solvay), Bruno Colmant (Degroof Petercam) en Sven Hebbelinck (UZ Brussel) te kennen gegeven dat ze hun steun verlenen en willen meewerken aan de concretiseringsfases van het project. Een gezamenlijke aanpak Tijdens de komende maanden zal het een uitdaging worden om bedrijven te laten samenwerken die niet per definitie dezelfde opvattingen hebben, dezelfde diensten aanbieden, van deOlivier Willocx (CEO Beci, links) en Patrick De Visscher (Vinci Facilities) Van links naar rechts: Vincent Detemmerman (Confederatie Bouw) Daphné Benzennou (Sibelga) en Aart Geens (Engie). Christiane Malcorps (Solvay) Beci Activiteitenverslag 2019 | 27 © Reporters

Christophe Widart (Nexans) Het samenbrengen van ideeën, en in dit geval het ontstaan van synergiën zal een troef van het project 30/30/30 zijn. Het idee is om ‘out of the box’ te denken, buiten de platgetreden paden en eerder samen te werken dan te concurreren. Van links naar rechts: Juan Philippe De Groote (Eole Engineering), Mikaël Angé (Tractebel), Leo Exter (Hack Belgium) en Christophe Widart (Nexans). zelfde grootorde zijn of dezelfde visie op duurzaamheid hebben. “Het samenbrengen van ideeën, en in dit geval het ontstaan van synergiën zal een troef van het project 30/30/30 zijn”, meent Olivier Willocx. “Het idee is om ‘out of the box’ te denken, buiten de platgetreden paden en eerder samen te werken dan te concurreren.” Alain Delombaert (Vivaqua) Tijdens de eerste bijeenkomst hebben de leidinggevenden over enkele mogelijke pistes nagedacht. Zo bijvoorbeeld de uitdagingen gelinkt aan de elektrische mobiliteit, die de komende maanden in Brussel zal toenemen. Men heeft het vooral over de voordelen ervan: minder CO2 -uitstoot. Maar weinigen Nele Van Malderen (Proximus) beseffen in welke mate de infrastructuur aangepast moet worden. Vanaf nu moeten we gaan nadenken over elektriciteitstoevoer in parkings en veiligheidsnormen ontwikkelen in geval van brand door een batterij. Een andere uitdaging is de ondersteuning: “Als mensen niet begeleid worden bij deze overgang, kan die op een sisser aflopen”, legt een aanwezige verantwoordelijke uit. Laten we het ook eens over telewerk hebben. Op het vlak van mobiliteit is dat een goede zaak. Maar het is ook energieverslindend. De CO2 -impact zal Roland Cracco (Interparking) 28 | Beci Activiteitenverslag 2019 hoger liggen voor het verwarmen van het huis van een particulier op een winterdag dan voor de verplaatsing met de wagen van thuis naar het werk. In Brussel is het verwarmen van gebouwen een grotere CO2-uitstoter (61%) dan het vervoer (29%). December 2019: einde eerste fase Duurzaamheid moet bovendien gepaard gaan met technologische investeringen en gegevensverzameling – wat in sommige domeinen onbestaande is – om zo de behoeften te kunnen analyseren. Er werd al een lijst met ideeën opgesteld waaruit veelbelovende projecten gekozen kunnen worden. In het 30/30/30-project zullen er geen ideeën opgenomen die minder dan 0,3% uitstootvermindering zouden opleveren. De eerste fase, waarvoor het budget op 100.000 euro wordt geschat, zal in december 2019 aflopen. Zo kan er een short list van 30 ideeën opgesteld worden, aangebracht door de verschillende betrokken Brusselse bedrijven. Tijdens de tweede fase, die in 2020 gepland is, moeten de weerhouden concepten geconcretiseerd worden in samenspraak met de bedrijven en het politieke beleid. In de laatste fase van het project komt er een communicatie- en sensibiliseringscampagne voor het grote publiek. “Zelfs al moeten de projecten een voordeel opleveren, het belangrijkste doel is dat ideeën worden samengebracht en dat Brussel op de kaart gezet wordt”, besluit Olivier Willocx. Bedrijven die hun steentje willen bijdragen, kunnen nog op de trein springen en Beci contacteren. Het is nooit de laat voor duurzaamheid! •

Bruno Colmant : “Duurzaamheid biedt return on investment” Bruno Colmant, oud-voorzitter van de beurs van Brussel en huidig hoofd van de economische dienst van de bank Degroof Petercam, verdedigt het belang van duurzaamheid voor bedrijven. Géry Brusselmans Bent u van mening dat een duurzame overgang verplicht is voor bedrijven? Vele wetenschappelijke studies waren vereist om de dringendheid van het klimaatvraagstuk te bewijzen. Nu is iedereen er zich van bewust. Bedrijven spelen een nog belangrijkere rol dan particulieren. Eerst en vooral omdat bedrijven de boodschap transversaal overbrengen. Ze spelen een ware maatschappelijke rol en ze slaan een brug tussen het individu en de markteconomie. De tijdsverhouding bij bedrijven ligt anders: het kost hen meer tijd om actie te ondernemen dan een individu. Laten we het belang van de notie ‘sociale multiplicator’ niet vergeten: goed gedrag zet aan tot goed gedrag. Duurzaamheid zal zich dus blijven ontwikkelen. Loopt Brussel achter wat de ecologische overgang betreft? Brussel, maar vooral heel België, hinkt achterop. Eerst en vooral heeft België zijn Europese doelstellingen niet behaald. De situatie is rampzalig. Dat valt op. Geen enkele publieke speler heeft zich met duurzaamheid beziggehouden. Duurzaamheid vereist projecten op lange termijn en enkele politieke beleids makers dachten dat de markteconomie alles zou oplossen. De overheid heeft nog een langere weg af te leggen dan de bedrijven. Ik denk dat het vrij optimistisch is om de situatie tegen 2030 te regelen, maar we moeten actie ondernemen. Op welke prioriteiten zet u in? Mobiliteit is zeker en vast het belangrijkste doelwit om de CO2 minder dure en aangenamere woonomgeving tot gevolg. We kunnen ons geen overheid veroorloven die niet opgewassen is tegen de situatie. Kan duurzaamheid een return on investment bieden? Duurzaamheid moet een zekere rentabiliteit bieden. Ik geloof niet in een duurzame overgang enkel en alleen voor het imago. Een bedrijf kan investeren in een maatschappelijk verantwoorde impact met CO2 -uitstoot te doen dalen. Het is het voornaamste probleem dat bedrijven aan de kaak stellen. Zij moeten knokken om mensen in Brussel aan te trekken. De situatie zou moeten verbeteren, maar het wordt steeds moeilijker. Er wordt niet spontaan geïnvesteerd. Er zouden in Brussel heel wat mensen tevreden zijn met een GEN. Zo zouden ze meer gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer, met een -doeleinden zonder in het begin rendabel te zijn. Een bedrijf dat innovatief is en zich onderscheidt, creëert een voorsprong en kan vervolgens heel wat winnen. Bij Degroof Petercam zijn er nog nooit zoveel mensen geweest die investeren in duurzaamheid. Ze menen dat het beter is om in die producten te investeren – die op termijn niet minder rendabel zijn – want ze zorgen voor een betere planeet en creëren een zekere verantwoordelijkheidszin. Onze klanten willen inzetten op een lange-termijntoekomst. • Beci Activiteitenverslag 2019 | 29 © Belga

Collectieve intelligentie ten dienste van maatschappelijke uitdagingen Het gebrek aan samenwerking vormt een groot obstakel in het formuleren van antwoorden op maatschappelijke uitdagingen. Werken in silo’s biedt niet langer het antwoord op de uitdagingen van de complexiteit van vandaag. Collectieve intelligentie kan een antwoord bieden op een complexe wereld, waarin niet langer een eenvoudig antwoord volstaat, en waarin niemand de kennis of de visie van het hele systeem in handen heeft. Van januari tot juli 2019 ontwikkelden vijf collaboratieve workshops mobiliteitsoplossingen voor Tour & Taxis en zijn omgeving. Hierboven: Ischa Lambrechts. Cécile Huylebroeck, Tewerkstellingsadviseur Beci Ischa Lambrechts, Mobiliteitsadviseur Beci I n tegenstelling tot de logica van toe-eigening, kenmerkt collectieve intelligentie zich door openheid, kennisuitwisseling en actieve maar vrijwillige participatie. Het is aan ieder op zich om te beslissen of men zich engageert in deze fundamentele beweging, die zich in alle geledingen van de samenleving uitbreidt. Het is een methode om een actor te worden in maatschappelijke beslissingen op terreinen zoals milieu, klimaat, mobiliteit, circulaire economie en werk. Dit is ook de manier waarop het kenniscentrum van Beci een antwoord wil formuleren op de Brusselse maatschappelijke uitdagingen. Een eerste project betrof het gezamenlijk formuleren van oplossingen omtrent de mobiliteitsproblematiek op en rond de site van Tour & Taxis, onder de vorm van een Smart Mobility Hub. “Fragmentatie is de ergste vijand van innovatie”, stelt Ischa Lambrechts, adviseur mobiliteit bij Beci. “Een mobiliteitshub is een multimodaal knooppunt waar verschillende vervoerswijzen naadloos samenkomen en waar er een intensieve concentratie is van werken, wonen, winkelen en vrijetijdsbesteding. De uitdaging bestond er dan ook in om al deze elementen als een 30 | Beci Activiteitenverslag 2019 geheel te benaderen. Hiervoor werd samengewerkt met Extensa, de ontwikkelaar van de site, en een 40-tal bedrijven, logistieke spelers, pendelaars, bewoners en mobiliteitsactoren”, legt Ischa Lambrechts verder uit. Gedurende een half jaar (van januari tot juli 2019) werd er een living lab opgericht waarbij in 5 workshops oplossingen werden geformuleerd op basis van de design thinking methode. Aangezien de gebruikerservaring centraal ligt in het gehele proces, werd er bovenop de denkoefening ook ruimte gemaakt voor het testen van deze oplossingen op het terrein. Die testen gebeurden via het experiment Critical MaaS, een vorm van gamification rond mobiliteit. Op soortgelijke wijze werkt Beci ook aan een participatief project rond de klimaatuitdagingen. De klimaatverandering laat zich niet langer vanuit één perspectief aansturen. Pogingen om van het klimaat een gedeelde verantwoordelijkheid te maken tussen burgers, bedrijven en overheden, blijven vaak beperkt tot de gangbare participatietrajecten. Daarom lanceert Beci de City Climate Challenge 303030: een initiatief van de Brusselse bedrijven, met als bedoeling om tegen 2030, 30% minder CO2 uitstoot te behalen door middel van 30 collaboratieve projecten. Om deze projecten waar te maken, roept Beci op om de krachten te bundelen. “Alle maatschappelijke en sociaaleconomische spelers hebben er belang bij om samen voldoende ambitieus te zijn en effectieve actie te ondernemen tegen de CO2 uitstoot. Dankzij een gemeenschappelijke klimaatagenda, ontstaan er mogelijkheden op het gebied van jobcreatie, competitiviteit en economische groei”, duidt Cécile Huylebroeck, projectverantwoordelijke 303030 bij Beci. “Het nieuwe politieke landschap biedt overigens een opportuniteit om concrete resultaten te boeken”, aldus Cécile Huylebroeck, “en dit onder nieuwe vormen van samenwerking tussen overheden, de academische sector, burgers en bedrijven”. Om het routeplan 303030 waar te maken, zal Beci via participatieve methodes de gemeenschappelijke doelstellingen helpen definiëren, die vervolgens worden omgezet in concrete acties. Beleidsmakers uit verscheidene sectoren van de overheid en het bedrijfsleven zullen zonder taboes en op een innoverende manier een belangrijk vraagstuk voor de toekomst van de hoofdstad aanpakken. • © Reporters

Leo Exter : “De collaboratieve methode leidt tot resultaten” Een van de uitdagingen van het 30/30/30-project zal zijn om de ideeën van de Brusselse actoren rond de tafel te laten samensmelten. Dat is de sleutelrol van Léo Exter, deskundige op het vlak van ‘open innovation’ en co-creatie bij Hack Belgium. Géry Brusselmans D.R. Hoe bent u betrokken bij het 30/30/30-project? Ik ben een soort facilitator en raadgever voor de gebruikte methodologie tijdens het project en zal zowel bij de vormgeving als de uitvoering van het idee betrokken zijn. Ik ben een van de medeoprichters van Hack Belgium, een Belgische organisatie met 10 medewerkers die een wisselwerking tot stand brengt. Zowel in Brussel als in Vlaanderen en Wallonië beschikken wij over een netwerk. Zelf was ik vanaf de eerste gesprekken bij Beci aanwezig, waar Cécile Huylebroeck intern verantwoordelijk is voor het project. Om het pad te effenen hebben we voor de bijeenkomst met de bedrijfsleiders eind juni de grote lijnen van het project uitgetekend. Hoe komen volgens u ideeën tot stand? Wij zouden graag ideeënvormingssessies organiseren. In een groep van 20 à 30 deelnemers vormen we dan groepjes van 4 à 5 mensen. Alvorens de context te schetsen proberen we tijdens groepsdiscussies ideeën te laten rijpen. Het lijkt Een van de uitdagingen bestaat er in de agenda’s van de betrokken bedrijfsleiders op elkaar af te stemmen. Zullen er ideeën uitgewisseld worden via internet? Er waaronder ook een aantal platformen, waar eenvoudig maar toch bestaan er heel wat technieken voor. Om tot goede resultaten te komen, is het belangrijk dat de deelnemers een zekere deskundigheid bezitten en hun creativiteit kunnen benutten. Een ander essentieel aspect is om heterogeniteit in de groep te verwerken op het vlak van perspectieven, context en kennis. Het concept bij 30/30/30 is om ideeën van grote bedrijven zoals Proximus of Interparking te combineren met die van meer technische en technologische actoren, waaronder startups. zelfs len. Een andere vorm van co-creatie die we waarschijnlijk zullen gebruiken is ‘design sprint’. Het is een sessie van 3 tot 5 dagen waarin we van een idee naar een project evolueren. Na die sessie kunnen er al concrete resultaten zijn. Het doel: enkele ideeën kaderen om zich zo op het belangrijkste te focussen. bestaan enkele internettools, Belgische ideeën samengebracht kunnen worden. Toch blijven face-to-face ontmoetingen efficiënter. Hoe meer hooggeplaatsten en mensen met kennis van zaken deelnemen, des te meer ideeën we kunnen ontwikkeWanneer denkt u de eerste ideeën van het 30/30/30-project te zullen toepassen? Een aantal ideeën zouden in enkele maanden toegepast kunnen worden. Ik denk bijvoorbeeld aan het vermelden van de milieulast op gas- of elektriciteitsfacturen, waartoe al enkele bedrijven opgeroepen hebben. Andere ideeën zijn pas na 3 of 5 jaar rijp. Men mag de fases voor de concretisering niet vergeten. Een van de vragen zal zijn of er gegevens verzameld moeten worden en vooral hoe die gegevens te verzamelen. Voordat het project met de beste impact gekozen kan worden, moet er meer geweten zijn over het milieu en daarvoor moeten data verzameld en geanalyseerd worden aan de hand van sensoren. • Beci Activiteitenverslag 2019 | 31

Advies, informatie, evenementen, vorming: Vennootschapsrecht, vrijhandelsakkoorden, GDPR, digitalisering, SEO, hervorming van de Brusselse subsidies … De actualiteit, de juridische ontwikkelingen, de sociale trends en de technologische veranderingen geven het tempo aan. En de bedrijven moeten zich daar maar aan aanpassen. De missie van Beci? Hen ondersteunen met advies, training en informatie. Enkele staaltjes hieruit. één jaar steun aan ondernemers Brexit Kunstmatige intelligentie Circulaire economie Compensation & benefits JEFTA Europese fondsen Overheidsopdrachten Risicobeheer Sociale netwerken Arbeidsrecht SEO UBO-register Insolventie Marketingautomatisering Chatbot Visual storytelling Auteursrecht CAO People Management Industrie 4.0 Gamification Subsidies • Dé hervorming van het jaar: het nieuwe Wetboek van Vennootschappen werd op 1 mei van kracht. Met als gevolg een drastische vereenvoudiging van de vennootschapsvormen, het einde van het verplicht startkapitaal, de mogelijkheid van een BV met slechts één bestuurder … Deze hervorming gaf aanleiding tot een reeks artikelen en seminars. • Sinds 1 februari zijn de Europese Unie en Japan verbonden door een economische partnerschapsovereenkomst van de zogenaamde ‘nieuwe generatie’: JEFTA. Meteen nieuwe ontwikkelingsuitzichten voor onze bedrijven, waaraan we veel aandacht hebben besteed. • Digitalisering, robotisering en kunstmatige intelligentie zullen een revolutie teweegbrengen in de manier van werken. (In feite is die al volop aan de gang.) Hoe integreren we zulke omwentelingen? Welk voordeel halen we er uit? En hoe positioneert Brussel zich in dit opzicht? Op deze vragen hebben 32 | Beci Activiteitenverslag 2019 we getracht antwoorden te geven via onze website, in onze publicaties en tijdens evenementen. • De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG of GDPR) is sinds mei 2018 van kracht. Slechts 5% van de bedrijven die Beci hierover eind 2018 aansprak, beweerde echter ‘volledig klaar’ te zijn om de AVG toe te passen. De controles begonnen nochtans in juni 2019. Beci organiseerde de afgelopen maanden opnieuw workshops om bedrijven te helpen zich aan de regels te houden. • Een van de hoofdstukken van het memorandum dat Beci in de aanloop naar de laatste verkiezingen publiceerde, focust op de circulaire economie. Beci verbindt er zich trouwens toe, via diagnostische instrumenten en advies aan ondernemers, hen te helpen de beginselen van de circulaire economie in de praktijk toe te passen. • De steun aan de Brusselse ondernemingen onderging een belangrijke hervorming: digitalisering, rationalisering, herverdeling, enz. De subsidies stonden centraal tijdens een ont moeting met de minister van Economie Didier Gosuin. Ze zijn ook het onderwerp van een handleiding, gepubliceerd in samenwerking met KBC Brussels. • Op het internet aanwezig zijn, is prima. Maar op het internet gezien worden, is nog beter. In september 2018 organiseerde Beci de allereerste "SEO Camp Day" in Brussel: een conferentie gewijd aan zoekmachine optimalisatie (Search Engine Optimisation – SEO). • België kent een gunstig fiscaal regime voor de inkomsten uit auteursrechten die door natuurlijke personen worden ontvangen. Het auteursrecht werd het onderwerp van een informatie sessie in 2019 bij Beci. • Het UBO-register, bedoeld om het witwassen van geld te voorkomen, is nu verplicht voor alle Belgische ondernemingen (met inbegrip van VZW’s en stichtingen). Laatste termijn voor naleving: 30 september aanstaande. • Vennootschapsrecht Value Coaching Douaneformaliteiten Inning van vorderingen Digitale prospectie e-commerce Juridische bemiddeling GDPR (AVG) Google my business Blockchain Detachering van werknemers Digital analytics Belastinghervorming Personeelsbeheer Handelshuurovereenkomst Sociale verkiezingen

Starters: vakkundig een bedrijf oprichten D.R. Ondernemers steunen bij de opstart van hun bedrijf is de enige maar ambitieuze opdracht van Starters. Voor het zevende jaar van het programma zijn alle middelen ingezet om de bruisende Brusselse ondernemersideeën te concretiseren, aan te wakkeren en soms bij te sturen. Mehdi Ferron DE GETUIGE Arnaldo Vargas (Velopakk) Professionele en vriendelijke ondersteuning: Structuur geven aan uw project, het bedrijfsmodel in vraag stellen, de pitch en het financieringsdossier verfijnen... En waarom niet rond een gezellige maaltijd? Dat werd Emmanuelle Einhorn's (succesvolle!) uitdaging. Zij organiseert wekelijks de Starter Lunch. “Elke maandag bespreken allerlei profielen bij Beci hun projecten tijdens een lunch. Het is de bedoeling om samen ervaringen te delen.” Ambitieuze projecten voor starters: De Beci Business Challenge is een nieuw concept. “6 weken voor 6 keer meer slaagkansen” is een opleidingsprogramma met daarna een test in de vorm van een projectpresentatie voor een jury bestaande uit Pierre Hermant (Finance.brussels) en Olivier Willocx (Beci). Partners met een echte toegevoegde waarde: Ook de expertise van partners helpt startende ondernemingen te ondersteunen. BNP Paribas Fortis en Finance. brussels voor de financiering, Partena voor initiatieven rond de oprichting van bedrijven en het COm voor preventie. Dit contact met professionals helpt om vooroordelen t.o.v. de instellingen waarmee gesprekken zullen worden gevoerd, te ontrafelen. • 1250 Met zovelen namen ze dit jaar deel aan onze Starterstrainingscyclus, van projectdefinitie tot workshops over financieringsmogelijkheden. De starterslunches brachten 500 deelnemers samen. Ook de conferenties, o.a. WomenPreneur, waren volgeboekt. “Vooraleer ik Velopakk lanceerde was ik in IT actief. Ik werkte in heel Europa en kwam drie jaar geleden terug naar Brussel. Ik was IT echter beu. De sector was veranderd, en ik ook. Enkel mijn passie voor fietsen en mijn inzet voor mobiliteitskwesties was ongedeerd. Ik was ervan overtuigd dat er met de fiets nog veel te doen was op het gebied van stedelijke logistiek, naast de leveringsmodellen à la Uber die we kennen. Omdat ik geen idee had waar ik moest beginnen, stapte ik de Kamer van Koophandel binnen. Ik wist dat Beci de mobiliteit in Brussel bevordert. Ik voelde de drang om mijn ideeën ook buiten mijn vertrouwde kring van fietskoeriers en naasten af te toetsen. Eric en Emmanuelle, verantwoordelijk voor het Startersprogramma, stelden me de Beci Business Challenge voor. Ik kreeg een peter toegewezen, Ischa Lambrechts, Beci’s mobiliteitsadviseur. Mijn doelstelling: mijn project laten rijpen en vervolgens in zes weken lanceren, tot de presentatie voor Finance.brussels. Ik werd snel uit mijn comfortzone gehaald: hoe zorg je ervoor dat je activiteiten rendabel worden, wie zijn je partners, hoeveel kost het? Het ging niet over mijn idee, ik moest bewijzen dat mijn project rendabel was. Dan moet je anders gaan denken. Na wat twijfels, en naarmate ik op al deze vragen antwoorden vond, werd het idee steeds tastbaarder. Uiteindelijk verdedig je je idee niet meer, maar wel je bedrijf. Het was een harde test, en gelukkig maar! Vandaag werken we aan onze communicatie en onze eerste contracten. Dankzij Ischa heb ik kennis kunnen maken met de actoren van de Brusselse mobiliteit. De huidige projecten omvatten de ontwikkeling van micro-mobiliteitsformules met Tour & Taxis en de oprichting van een mobiliteitspop-up in het stadscentrum.” Beci Activiteitenverslag 2019 | 33

Opleiding: nieuwe uitdagingen vereisen nieuwe vaardigheden Een flink deel van Beci's agenda bestaat uit opleidingen en workshops. Dit is zowel te danken aan de wil van de Brusselse ondernemers om te (blijven) leren als aan de opkomst van nieuwe vaardigheden die voortaan nodig zijn om de arbeidswereld te betreden. D.R. Mehdi Ferron DE GETUIGE Een jaar seminars en opleidingen met de actualiteit als uitgangspunt: hervorming van het vennootschapsrecht, AVG, korte-termijnhandelshuurcontracten, sociale wetgeving ... Wellicht meer dan ooit voordien beïnvloedde het nieuws de seminar- en opleidingskalender van Beci. De ondernemers vertoonden veel belangstelling voor deze onderwerpen: bijna 170 mensen namen deel aan ons drieluik over de hervorming van het Wetboek van Vennootschappen. Digital Track: verdere stappen in de begeleiding. Nog maar een jaar geleden wat dit een project. Vandaag een vlot lopend programma! De demystificerende aanpak van de digitalisering kwam tegemoet aan een reële behoefte. Een deelnemer aan de Digital Lunch uitte zijn waardering voor "de ontdekking van een wereld die voor ons, de oudere generatie, ontoegankelijk leek". Dit is precies de filosofie die Tarik Hennen, Digital Strategy Consultant, wil ontwikkelen: "Ondernemers voelen zich vaak machteloos omdat ze niet weten hoe ze hun digitale strategie moeten implementeren. Ze richten zich op het 'hoe', maar nooit op het 'waarom'. Maar van zodra we begrijpen waarom iedereen in zijn eigen specifiek geval digitaal nodig heeft voor zijn bedrijf, kunnen we ons dat toe-eigenen of althans delegeren.” Beci events: links creëren. Wie deelneemt aan trainingen of seminars ontmoet uiteraard ook de andere deelnemers. Het hele jaar door organiseert Beci evenementen, afterworks, de Garden Party, bijeenkomsten van de Zinner Circle... Allemaal mogelijkheden om de banden binnen de Brusselse ondernemersgemeenschap te versterken. • 34 | Beci Activiteitenverslag 2019 Philippe Patte (Think & Do Consulting, voorzitter van de Brussels Business Club) "Ik ben adviseur in strategisch en financieel management en bedrijfsontwikkeling. Mijn missie reikt vaak verder dan de begeleiding van bedrijfsleiders: ik onderhandel over hun contracten, ik neem actief deel aan de raden van bestuur en ik positioneer me overal waar mijn klant denkt dat ik een toegevoegde waarde voor zijn bedrijf kan betekenen. In een dergelijke functie ben je verplicht om op de hoogte te blijven. Beci's trainingen en evenementen bieden een goede inleiding tot veel actuele onderwerpen. Ik heb namelijk deelgenomen aan de opleiding over het nieuwe Wetboek van Vennootschappen. Na de voordrachten, aangevuld met de slides van de trainer die ons systematisch worden toegestuurd, stellen we ons de juiste vragen: moeten we ons aan onze huidige statuten houden? Is het beter om ze te veranderen? Zou ik er niet bij gebaat zijn om een nieuw bedrijf op te richten? In mijn missie is het van fundamenteel belang om de juiste vragen te stellen in het licht van de actualiteit. Wat ik ook waardeer aan Beci is zijn werking als echt platform voor evenementen, trainingen en netwerken. Seminars zijn uitstekende gelegenheden om andere mensen te ontmoeten die geïnteresseerd zijn in dezelfde onderwerpen. Uitwisselingen tussen deelnemers kunnen uitmonden in toekomstige samenwerkingen. Ze leveren een echte toegevoegde waarde op. We wisselen onze visitekaartjes uit en ontmoeten dikwijls mensen die ook op andere evenementen aanwezig waren ... Ik hecht veel belang aan dit netwerk. Vooral omdat nieuwe opleidingsmodellen als e­learning deze menselijke contacten nooit zullen vervangen.” 4637 3076 mensen namen dit jaar deel aan Beci evenementen (Afterworks, Zinner Circles, etc.), exclusief de Garden Party. Daarnaast volgden 1561 deelnemers onze seminars en trainingen. Samen dus 4637 mensen.

Internationale handel: bedrijven met elkaar verbinden in een wereldwijd netwerk © Getty Eén jaar vóór de Expo Dubai 2020 organiseert Beci deze herfst een missie naar de Emiraten. Dit jaar waren alle ogen op Brussel gericht, dat de Grand Départ van de Ronde van Frankrijk organiseerde. Maar bedrijven uit de hoofdstad hebben hier niet op gewacht om hun vleugels internationaal uit te slaan. Beci heeft als missie om ze te adviseren en te begeleiden bij hun ontwikkeling buiten onze landsgrenzen, nu de context van de internationale handel snel wijzigt. Mehdi Ferron 153 Internationaal kansen grijpen: De wereld verandert snel en Beci ziet het als zijn taak om ondernemers te begeleiden bij de evolutie in de internationale handel. Terwijl de berichtgeving over de Brexit dit jaar tot veel ongerustheid leidde, bevestigt Beci zijn rol als adviesplatform om exporteurs voor te bereiden op de gevolgen van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk, namelijk voor de handel en de douaneverplichtingen. Anderzijds boden veelbelovende commerciële opportuniteiten interessante perspectieven voor Brusselse bedrijven. Beci behandelde een groot aantal thema’s die de mogelijkheden voor de bedrijven kunnen verruimen, van zakelijke kansen in de Verenigde Staten tot de economische partnershipsovereenkomst die onlangs werd gesloten tussen de EU en Japan (Jefta). Beci en het Enterprise Europe Network (EEN) brachten 153 Brusselse bedrijven in contact met buitenlandse bedrijven, onder andere via een online platform voor commerciële opportuniteiten en matchmaking-evenementen. Ook 114 KMO’s kregen advies bij hun streven naar een meer internationale dimensie, terwijl 40 projecten een begeleiding op maat kregen (toegang tot buitenlandse markten, reglementeringen in de interne Europese markt, Europese overheidsopdrachten, …). De dienst Exportformaliteiten van Beci reikte ook 16.719 certificaten van oorsprong en 353 ATA-carnets uit. Beci Activiteitenverslag 2019 | 35

D.R. DE GETUIGE Miny Bayot (Zagapali) “Ik ben een beetje bij toeval in het modeontwerpen terechtgekomen, na een economische opleiding. Achteraf stel ik vast dat de creatieve kant van mijn persoonlijkheid naar een uitweg zocht. Die kwam er in een periode van mijn leven waarin ik telkens ontgoocheld was, omdat ik niet de handtas vond die ik zocht. Het avontuur begon in 2014: eerst moest ik het vak leren, de juiste stoffen zoeken, een goed atelier vinden, de identiteit van het merk verankeren, … Ik wou een handtas creëren met Afrika als inspiratiebron. Ze moest ook hedendaags elegant zijn en iemands outfit oppeppen. En ik wou vooral dat mijn handtassen een boeiend verhaal zouden vertellen. Ik vond in België bedrijven die de stoffen en motieven die ik voor ogen had tot leven konden wekken. Maar geen enkel atelier dat ik kende, kon ook leer bewerken en dat was voor mij net heel belangrijk. Ik kwam haast vanzelf bij Italiaanse leerlooierijen uit. Uiteindelijk begon ik na lang zoeken samen te werken met een Bulgaars atelier dat mijn tekeningen in producten kon omzetten. Ik werk nu al sinds het eerste prototype met hen samen, een tas die ik nog steeds draag. Na vier jaar hard werken, een leerproces doormaken en veel mensen ontmoeten, won ik tot mijn grote verrassing voor het eerst een wedstrijd, die in Canada ondernemers onderscheidt die uit de Afrikaanse diaspora afkomstig zijn. Zo verwierf ik voor het eerst ook meer zichtbaarheid en kwam ik in contact met Beci en het EEN­netwerk (Enterprise Europe Network). Hierdoor kreeg ik vervolgens gemakkelijker toegang tot een beurs in Amsterdam, die dan weer allerlei opportuniteiten en goede B2B­profielen opleverde. De beurs was voor mij ook een plek voor interessante ontmoetingen, onder andere met een vertegenwoordigster van de Torino Fashion Week, waar ik de kans kreeg om aan een modeshow deel te nemen. Omdat ik via het EEN­netwerk in deze wereld was terechtgekomen, werd ik ook betrokken bij de ondernemingsdimensie van de show. Bij dergelijke evenementen ontmoet je personen met heel diverse achtergronden, kun je nieuwe samenwerkingen opzetten en verwerf je een goede zichtbaarheid. Mijn plannen voor het vervolg van dit avontuur? Nog internationaler gaan werken, onder andere in Afrika. Maar tegelijk wil ik niet te snel gaan, de coherentie van mijn merk behouden en ervoor zorgen dat uit al mijn realisaties passie blijft spreken. Ik ben trouwens al opnieuw uitgenodigd voor de volgende Fashion Week in Turijn en ik hoop een collectie te kunnen tonen die de energie van Zagapali blijft uitstralen.” 36 | Beci Activiteitenverslag 2019 Er was ook veel aandacht voor de openstelling van de Chinese markt voor buitenlandse investeringen. De Belgisch-Chinese Kamer van Koophandel richtte zich in dit verband tot het Beci-publiek. De deelnemers ontdekten welke mogelijkheden er voor hen ontstaan om hun activiteiten in China te ontplooien. Een andere ambitieuze missie is het positioneren van Brusselse bedrijven op nieuwe markten die in de toekomst toonaangevend zullen zijn voor de internationale handel. Om het jaar in schoonheid af te sluiten zal Dubai de bestemming zijn van de volgende economische missie, met Beci als medeorganisator. Een mooie kans om het economische hart van de Golfregio te ontdekken en er nieuwe partnerships te ontwikkelen. Erkende experts in douane-aangelegenheden: Naarmate de Brusselse bedrijven internationaal sterker staan, stijgen ook hun behoeften aan begeleiding inzake douanekwesties. Men kan er niet omheen: dit is een complexe materie, zeker voor beginnende exporteurs. Het is echt geen kunst om het noorden kwijt te geraken tussen alle intracommunautaire eigenaardigheden, vrijhandelsakkoorden, Brexit-kwesties of specifieke eisen van bepaalde staten. Beci wil zijn rol als expert in douane-aangelegenheden nog versterken voor bedrijven die hun export- of importactiviteiten wensen te ontwikkelen, met individuele of collectieve begeleiding of tijdens informatiesessies. Exportformaliteiten faciliteren: Als Kamer van Koophandel is Beci in het Brussels Gewest de enige instelling die gemachtigd is om een aantal exportformaliteiten te vervullen. Denk aan het afleveren van Certificaten van Oorsprong (CO) of ATA-carnets, documenten die voldoen aan de voorschriften van de douane- of handelsautoriteiten. Uit de cijfers blijkt duidelijk dat Brusselse bedrijven de wereld tegemoet gaan: op de Aziatische markt is hun omzet de voorbije tien jaar met 150% gestegen en in Zuid-Amerika zelfs met 400%! Door deze nieuwe opportuniteiten op de opkomende markten is het essentieel om tijdig deze formaliteiten te vervullen, zoals wij zo vaak herhalen. Ze zijn immers nodig om te voldoen aan de eisen inzake traceerbaarheid van landen of klanten, om goederen uit te klaren bij tijdelijke export, om te verkrijgen dat goederen sneller door de douane worden vrijgegeven … Om alle exporteurs in staat te stellen om deze formaliteiten zo vlot mogelijk uit te voeren, maakt Beci ook gebruik van het online platform DigiChambers. Ondernemers kunnen er hun documenten aanvragen, facturen van een visum laten voorzien enz. Beci heeft via deze digitale service al 12.800 certificaten van oorsprong afgeleverd. De komende jaren wil het platform vooral inzetten op een betere gebruikerservaring. In dit verband wordt in september DigiChambers 2.0 in gebruik genomen. Exporteurs krijgen extra functies ter beschikking, kunnen heel eenvoudig handelingen verrichten via hun smartphone of gemakkelijker contact opnemen met een adviseur. •

7 Dit jaar heeft het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden 2296 gesprekken gevoerd, in persoon of op afstand. De 4051 telefoongesprekken hebben geleid tot 963 raadplegingen. In totaal behandelde het COm ongeveer 7 zaken per dag. De meest voorkomende behoeften zijn (in die volgorde): juridische bijstand, boekhoudkundige steun en ten slotte financieel advies. © Getty Ondernemingen in moeilijkheden: gratis steun, uniek in België Ondernemers kunnen te maken krijgen met allerlei moeilijkheden, op verschillende tijdstippen van het parcours. Het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden (COm) treedt dan op als van een platform dat oplossingen biedt voor zelfstandigen en bedrijfsleiders, in het ganse Brusselse Gewest. Mehdi Ferron Een netwerk van professionals: het COm heeft zich geleidelijk aan gepositioneerd in een netwerk van publieke en privé actoren, met als doel concrete oplossingen te bieden aan ondernemers. Wie problemen ondervindt, wordt doorverwezen naar het COm dankzij een nauwe samenwerking tussen verscheidene instellingen: de ondernemingsrechtbank, het Bureau voor Rechtsbijstand, Hub.Brussels, het Infopunt 1819, de lokale economische loketten, ILES, Test-Aankoop, het Dansaertcentrum, de OCMW's, de VZW Question Santé, Crédal of het Kabinet van de Koning. Het COm en zijn deskundigen helpen ondernemers om vooruitziend de toekomst van hun bedrijf voor te bereiden. Bepaalde situaties vereisen technische ondersteuning die het COm kan bieden, met name om een activiteit geheel of gedeeltelijk te beëindigen. Samen met Beci's Transmission Hub bevordert het COm ook de overdracht en overname van bedrijven in moeilijkheden. Voor de uitvoering van deze opdrachten doet het COm een beroep op verschillende adviseurs: advocaten, accountants, fiscalisten, marketing- of subsidie-experts, enz. Het COm werkt ook samen met de Orde van Advocaten om effectieve juridische bijstand te verlenen. Een preventieve rol: het COm richt zich op risicopreventie. Zowel actieve ondernemers als starters kunnen voordeel halen uit de diensten van adviseurs of deelnemen aan de verscheidene aangeboden opleidingen. Om steeds meer oor te hebben voor de problemen van ondernemers organiseert het COm regelmatig discussiegroepen met belanghebbenden uit alle sectoren. Op die manier past het centrum zijn adviesdiensten constant aan. • DE GETUIGE Julia (leennaam) "Ik ben een opticien van opleiding, en zat al 25 jaar in dit beroep. In de loop van deze jaren ben ik van een baan als loontrekkende overgestapt naar ondernemerschap. Zo heb ik nieuwe werkwijzen verkend, zoals optische diensten aan huis. Na verloop van tijd kwam ik tot het besef dat mijn boekhoudassistent zijn missie niet naar behoren vervulde. Er zaten tekortkomingen in de samenstelling van mijn bedrijf en voor een aantal andere problemen had mijn accountant mij niet gewaarschuwd. Ik hoopte dat deze situatie kon worden goedgemaakt, maar het was duidelijk te laat. In mijn zoektocht naar een heleboel informatie werd ik doorverwezen nar het COm. Het eerste contact was erg aangenaam. Ik had het gevoel dat ze naar mijn problemen luisterden. Vervolgens werd ik in contact gebracht met een juridisch en fiscaal adviseur die mij zeer snel alle informatie gaf die ik nodig had. In twee afspraken bewees hij zijn professionaliteit en speelde hij een nagenoeg begeleidende rol. Ik werd geadviseerd om een faillissement te bekennen, wat psychologisch moeilijk lag. Maar hierdoor en dankzij en het verkregen advies hield ik mijn faillissement onder controle en kon ik een te harde landing vermijden. Ik zie de toekomst met vertrouwen tegemoet, want ik ben er goed op voorbereid: ik zal mijn situatie saneren en aan iets anders beginnen. Ik heb nieuwe beroepsprojecten: ik ga een vriendin helpen die met succes een cupcake aanbod heeft gelanceerd. Ik heb een opleiding als voedingsconsulent gevolgd en ga nu mijn ervaring als ondernemer inzetten om aan een mooi project te werken." Beci Activiteitenverslag 2019 | 37

ReStart : “Makkelijke successen of definitieve mislukkingen bestaan niet” (Marcel Proust) Beci’s reStart-programma is gewijd aan de opleving en wil ondernemers steunen die een faling hebben ondergaan, in welke vorm dan ook. Het is de bedoeling dat ervaringen uit het verleden de drijvende kracht worden achter een toekomstig succes. Mehdi Ferron 130 Breekt het taboe van het faillissement? Falend ondernemerschap werd lang genegeerd. De toename van het aantal faillissementen in Brussel (1645 in de eerste helft van 2019) zou nochtans moeten bijdragen tot een destigmatisering. “Falen is nog steeds een taboe, ook al zien we dat ondernemers die terugveren beter slagen dan gemiddeld”, zegt Eric Vanden Bemden, coördinator van het reStart-programma. Het initiatief kreeg dit jaar veel media-aandacht. De communicatie van het programma is weliswaar in goede handen: Marie-Ange Gérard, zelf een reStarter, zorgt nu voor het communicatiebeleid en de zichtbaarheid van reStart. Een programma dat werkt: sinds 2017 vonden er negen reStart-cycli plaats. Het programma richt zich vijf maanden lang op de werkelijke behoeften van oplevende ondernemers: de faling aanvaarden, het zelfvertrouwen en de eigenwaarde opbouwen, het verleden de rug toekeren en een frisse start nemen. Sommige reStarters kozen ervoor om in loondienst te werken, terwijl anderen gingen voor een nieuwe ondernemersactiviteit. Een menselijk avontuur: Om het beste in deze ondernemers naar boven te halen, stoelt het programma op groepsdynamiek en uitwisselingen. “ReStart steunt op vriendelijkheid en respect, wat zeer nuttig kan zijn om hoop terug te winnen, om (opnieuw) doorzettingsvermogen te kweken, om twijfels en vragen te vergeten”, zegt Olivier G. Voelen hoe emotioneel de deelnemers bij elke afsluitende sessie zijn, is fantastisch. Ze kijken enthousiast naar de toekomst en kunnen daarbij rekenen op de steun van hun collega's, voor wie sommigen ondertussen een echte familie zijn geworden. • 38 | Beci Activiteitenverslag 2019 Een hoogtepunt: de presentatie bij Beci van de vzw ABA, gelanceerd door twee reStarters. Sinds de lancering van het programma in maart 2017 hebben we 130 reStarters ondersteund. 47% heeft vandaag opnieuw een baan en 53% heeft een nieuw ondernemersproject opgestart of legt er de laatste hand aan. In 2019 (schatting na 9 maanden) woonden 514 deelnemers onze reStart workshops en opleidingen bij. DE GETUIGE Isabelle (pseudoniem) “Ik ben apotheker, en ik heb 25 jaar in deze sector gewerkt. In 2014 nam ik een apotheek over in Brussel om mijn eigen baas te worden. In 2017 verloor ik een groot deel van mijn klanten door wegenwerken in mijn straat. Ik moest in januari 2018 sluiten omdat ik mijn leveranciers niet meer kon betalen. Het faillissement van de apotheek werd in september van datzelfde jaar uitgesproken. Op aanbeveling van de curator heb ik me aangesloten bij het reStart programma, wat me echt geholpen heeft om me minder schuldig te voelen over dit faillissement. Ik werd er vooral toe aangezet uit mijn ervaring te leren en na te denken over wat ik in de toekomst wilde bereiken. Het is geen technische of managementopleiding, maar eerder en vooral een menselijke ervaring. Ik weet nu dat ik in de gezondheidssector wil blijven werken omdat ik graag luister en mensen help. Wel zal ik dat nu doen in een kader dat meer overeenstemt met wie ik ben. Terwijl een faillissement vaak jezelf, je ego en soms zelfs je gezondheid afbreekt, is reStart de wederopbouw. Wij blijven met onze reStart­groep in contact en komen minstens één keer per maand bij elkaar. Als een van ons op een probleem stoot, praten we er met de anderen over en zoeken we naar oplossingen. In de toekomst start ik mijn activiteit als zelfstandige, en maak wellicht gebruik van Beci's Startersprogramma om te leren uit de groepsdynamiek.” © Reporters

Hub Transmission: demystificeren van bedrijfsoverdracht en ­overname Nu al 4 jaar lang zorgt de Transmission Hub voor een betere bewustwording en ondersteuning van ondernemers bij hun bedrijfsoverdracht- en -overnameprojecten. De knowhow van de Brusselse bedrijven in stand houden, relevante overdrachtsmodellen promoten, innoverende overdrachtspraktijken tonen: zie daar de filosofie die de experts van de Hub drijft. Mehdi Ferron Overdracht, een grote uitdaging voor de Brusselse economie. Volgens een studie van onze partner Actoria worden in België jaarlijks 30.000 bedrijven overgedragen. Het blijft een noodzaak om de bedrijfsleiders hiervan bewust te maken: alleen in Brussel zouden meer dan 100.000 banen op de helling staan wegens een slecht of niet voorbereide overdracht. De Beci Transmission Hub neemt deze taak op zich en positioneert zich op alle fronten, met evenementen rond de verschillende deelaspecten van een overdracht, media-actie rond het thema ‘overname’, mobilisatie rond economische, financiële of juridische actoren actief op het gebied van bedrijfsoverdracht, noem maar op. Innoveren in bedrijfsoverdrachten. Door zijn positie geeft de Transmission Hub een hoge prioriteit aan denkwerk over innovatieve praktijken inzake bedrijfsoverdracht. Het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en de digitalisering van processen creëerden ook nieuwe mogelijkheden, o.a. door managers meer flexibiliteit en visie te bieden. In sommige bedrijven leeft er bovendien een groeiende trend naar overdracht aan werknemers. The Transmission Hub bevestigt haar engagement om zulke initiatieven te ondersteunen. • "Mijn diploma als architect behaalde ik in 1985. In mijn prille carrière werkte ik altijd alleen aan projecten. Wat later voelde ik als jonge veertiger de drang om krachten te bundelen en ambitieuzere opdrachten te aanvaarden. Zo ben ik beginnen samenwerken met een bedrijf genaamd Building Management, dat in de loop der tijd is gegroeid van 3 naar 7 mensen. De groei zette zich voort met de overname van een bedrijf uit dezelfde sector. Door de gang van zaken belandde ik uiteindelijk op de stoel van gedelegeerd bestuurder, zonder echt veel ervaring te hebben in management. Als 55­jarige verantwoordelijke voor het lot van een bedrijf, ga je je redelijkerwijs vragen stellen over bedrijfsoverdracht. Interne beheerproblemen, met betrekking tot de toewijzing van aandelen, maakten het echter moeilijk om de situatie op eigen houtje aan te pakken. Toen nam ik voor het eerst contact met de Transmission Hub, die een echte diepgaande analyse uitvoerde van ons bedrijf en zijn werking. De Hub stelde diagnosetools in en vergemakkelijkte de invoering van interne regels met mijn partners die over aandelen beschikten. Ik ontdekte zelf dat een confrater van een ander bedrijf op zoek was naar uitbreiding. Als neutrale speler gaf Beci ons toegang tot betrouwbare gegevens over de waardering van het bedrijf, en wat we nodig hadden voor een gezonde onderhandelingsbasis. Dit resulteerde in een voorstel van de kandidaat overnemer en een consensus tussen alle partners van Building Management. Ook de hulp bij veel technische aspecten was bijzonder waardevol. De koper verwierf zo 100% van de aandelen van de onderneming, met behoud van de baan van de 5 werkkrachten. We werken er vandaag allemaal als zelfstandigen.” Beci Activiteitenverslag 2019 | 39 223 223 mensen hebben zich ingeschreven voor de Transmission Hub evenementen in 2018-2019. Deze ontbijten, conferenties en discussiepanels brengen overdragers, overnemers en overdrachtsprofessionals samen. D.R. DE GETUIGE Jean-François Puissant-Baeyens (Building Management)

02.08.2018 u 06.09.2018 u In augustus 2018 ontving Beci een delegatie van Pakistaanse bedrijven. Acht maanden voor de gewestelijke en federale verkiezingen leidde politicoloog Dave Sinardet onze cyclus in van pre-electorale samenkomsten, in de Club van Lotharingen. t 19.10.2018 Emmanuel Goedseels (Whyte Corporate) wordt de eerste gasthoofdredacteur van ons magazine Brussel Metropool. t 02.10.2018 Duurzaam internationaal ondernemen stond centraal tijdens een seminar op 2 oktober, in het bijzijn van staatssecretaris Cécile Jodogne. 26.10.2018 u 12.11.2018 u Eerste sessie van de Smart Mobility Hub, een initiatief van Beci en Extensa, om de mobiliteit in en rond de site van Tour & Taxis nieuw uit te denken. Op 12 november had een delegatie van reStarters onder leiding van Beci een ontmoeting met de Brusselse minister van Economie Didier Gosuin. t 21.05.2019 t 27.03.2019 In mei werd de delicatessenzaak Gaster de epicuristische setting van een Zinner Circle. Een ondernemerswereld waarin complementariteit primeert op gender: Beci en zijn leden bespraken dit thema in het raam van het initiatief Business in Harmony. 18.06.2019 u 25.06.2019 u Op een mooie dag in juni namen Beci en Wallonie Belgique Tourisme u mee op een cruise op het kanaal. In juni organiseerde de DS Store van Tour & Taxis een afterwork gewijd aan de toekomst van elektrische auto's. 40 | Beci Activiteitenverslag 2019

06.09.2018 u 11.09.2018 u Beci Golf Trophy: een dagje ontspannen netwerken in de open lucht, op de golfbaan van Pierpont. Zinner Circle voor Nederlandstalige ondernemers in Brussel, in de Cinéma Palace. t 02.10.2018 t 20.09.2018 2 oktober 2018: het Beci-memorandum wordt aan de Brusselse ministers overhandigd op het Brussels Meets Brussels event in de Club van Lotharingen. De Sint-Gorikshallen onthalen de afterwork ‘Sprout to Move for Brussels’, in aanwezigheid van de ministers van Mobiliteit François Bellot (federaal) en Pascal Smet (Brussels Gewest). 29.11.2018 u 04.02.2019 u De circulaire economie en de praktische toepassing ervan vormden de kern van een afterwork georganiseerd in de MAD Brussels. Thierry Geerts, CEO van Google Belgium, was eregast van onze eerste Zinner Circle 2019 bij Belfius. t 21.02.2019 t 08.02.2019 Vertel ons over je grootste mislukking, zodat anderen ervan leren. Als onderdeel van het reStart-programma nodigden Beci en het netwerk Womenpreneur vier ondernemers uit om hun ervaringen te delen. 26.06.2019 u Green Afterwork bij Be-Here, een nieuw centrum voor stedelijke economische activiteit, gevestigd in het vroegere Byrrh-gebouw. 04.07.2019 u ‘The place to be’ van de zomer: de Garden Party van Beci stond dit jaar onder het thema ‘Best of Belgium’. Hack & Cheese: een collectieve denksessie over mobiliteit – rond een kaasschotel – in samenwerking met Hack Belgium. Beci Activiteitenverslag 2019 | 41

viert zijn 65-jarig bestaan en 1.000.000 Daoustianen! Sluit je aan bij de grote werknemersfamilie van Daoust! INTERIM • SELECTION • OUTPLACEMENT • COACHING • PUBLIC SECTOR • DIENSTENCHEQUES Sinds 1954 heeft Daoust meer dan 1.000.000 mensen geholpen om een baan, een collega of een huishoudhulp te vinden. Sluit je aan bij onze grote familie in één van onze 50 JobCenters of op Daoust.be 42 | Beci Activiteitenverslag 2019 Erkenningen: Brussel: 00391, Vlaanderen: VG.163.BUOP, Wallonië: W.INT/SO/RS/RE.22. Erkenning Dienstencheques: Brussel: B40063, Vlaanderen: V40063, Wallonië: W40063.

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44

Home