0

HET MAANDBLAD VAN DE BRUSSELSE ONDERNEMINGEN Voor of tegen een RATING VAN ADVOCATEN? OPEN SOURCE: Klimaatactie 2.0 Nr 49 / NOVEMBER 2019 EXPORTEREN, oké, MAAR NAAR WAAR? EXPORTRISICO’S VERMIJDEN Dossier INTERNATIONAAL NABIL JIJAKLI Gasthoofdredacteur ISSN 2406-3711

Agentschap lijn 93 KBCMobile Brussels 95% van uw verrichtingen waar u ook bent. kbcbrussels.be/overal V.U. : KBC Group NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE 0403.227.515, RPR Brussel.

Woord vooraf Groei en welzijn van bedrijven Bij ons ondernemers zit groei in de genen gegrift. Elk wezen dat gebor dt tracht te groeien en te bloeien. Ook bedrijven doen dat. Ze streven ernaar zich te ontwikkelen, liefst tot vlaggenschip of success story. De uitdagingen voor onze samenleving en onze ondernemer kansen om oplossingen te vinden. In het bijzonder dankzij innovatie, w se gepaard gaat met aanzienlijke middelen of spitstechnologie. Inno bij de manier waarop we ons eigen bedrijf bekijken. Er schuilt gr in onze expertise, in de werkgelegenheid die we bieden en in he hebben we nodig, maar dan wel evenwichtig, gecontroleerd en door zo staat die ten dienste van de burgers. Wij wensen groei toe aan iedereen die deze ambitie koestert. W er nieuwe producten en diensten en verbetert ons dagelijks leven. In de lanceerde Beci de Growth Circle, het trefpunt voor bedrijven die willen gr Wat zijn de voornaamste uitdagingen en groeimogelijkheden v Die bespreken we binnen de Growth Circle met een breed scala aan belanghebbenden: starters, investeerders, KMO’s en grote ondernemingen. Groei hangt af van factoren als talent, financiële middelen, nieuwe nieuwe technologieën enzovoort. Succes bereik je via vele wegen. Groei verdient dan ook een kring waar ervaringen en meeslepende verhalen worden verteld. Waar wat de ene heeft geleerd ook voor anderen nuttig blijkt te zijn. Waar het parcours van de ene de vragen van anderen beantwoordt. Een kring waar collega’s en partners samenkomen om de weg te bewandelen naar gezonde groei. Uit unanieme feedback vernemen we dat onze eerste bijeenkomst relevant, stimulerend en spannend was. Hoe verzamel je een eerste miljoen euro? Op deze praktische vr kwamen acht sprekers hun mening geven. De eerste editie is nog maar een begin. Samen met u en voor u hopen wij een programma aan te bieden dat perfect aansluit bij uw behoeften. Ik kijk er naar uit u te mogen ontmoeten op onze volgende Grow 25 november. Mar Voorzitter an Beci Brussel Metropool - november 2019 ❙ 1

Inhoud Brussel Metropool Nr 49 – November 2019 In november: Talentenbeheer 4 6 7 Beci online Podcast : Béatrice de Mahieu Digest Ideeën 11 12 Verantwoordelijke uitgever Olivier Willocx – ow@beci.be - T +32 2 648 50 02 Louizalaan 500 - 1050 Brussel www.beci.be Redactie Media Coordinator Emmanuel Robert - er@beci.be T +32 2 643 78 44 Hebben meegewerkt aan dit nummer: Elisa Brevet, Marc Decorte, Didier Dekeyser, Nancy Demaude, Tim Devriese, Sara Dirkx, Antoine Geerinckx, Gaëlle Hoogsteyn, Yves Kengen, Ophélie Legast, Cédric Lobelle, Filip Michiels, Sybille Motte, Laura Rebreanu, Jean-Pierre Riquet, Julien Semninckx, Stéphane Tondeur, Guy Van den Noortgate, Miguel Van Keirsbilck en Dimitri Van Rossum. Opmaak db Studio.be Druk DB Group.be Design cover Denis Séguy Vertaling Litteris Abonnementen Prijs: 80 € voor 10 nummers Publiciteit Brussel Metropool/Bruxelles Métropole wordt maandelijks door meer dan 21.000 decision makers gelezen. Gemiddelde oplage per nummer: 15.000 ex. Inlichtingen & reservaties Anne Schmit – T +32 2 563 68 53 asc@beci.be Membership Catherine Tricot – T +32 475 49 65 72 ctr@beci.be Member van BRUXELLES ENVIRONNEMENT ENTREPRISE DYNAMISCHE ECO LEEFMILIEU BRUSSEL ONDERNEMING DYNAMIQUE label n. 2014/351/2 46 48 Voor of tegen een rating van advocaten? Open Source Internationaal 15 18 Nabil Jijakli : “Exporteren is voor Belgen een tweede natuur” Exporteren, oké, maar naar waar? 21 Waarde buurlanden 22 5 weetjes over zakendoen in de Verenigde Arabische Emiraten 23 25 26 27 29 30 33 35 Het Agentschap voor Buitenlandse Handel waakt over uw export Alles goed met de export? 5 tips om de belangrijkste exportrisico’s te vermijden Brussel helpt u exporteren Vertalen om te exporteren Digitale prospectie: China Online Netwerk EEN helpt bedrijven exporteren: 4 voorbeelden Beter beheerde zakenreiskosten Dynamiek 36 38 39 40 41 43 Nieuwe subsidies voor Brusselse bedrijven Starter: customer-care.ai Nieuwe subsidies voor Brusselse bedrijven Starter in de foodsector: wat u moet weten Strategische prioriteiten: België vs. Nederland Een onderneming overlaten door de overdracht van aandelen Hoe de wereld aankijkt tegen faillissementen - een overzicht Overheidsopdrachten door de bril van de KMO Community 50 10-32-2225 PRINTED ON TCF PAPER 51 52 54 55 56 Kleine verhalen van grote ondernemers In de voetsporen van … Thierry Marion Foto’s van het Beci nieuws Toetredingsaanvragen Index Agenda Gasthoofdredacteur: Nabil Jijakli

Wees klaar voor de sociale verkiezingen ies voor een optimale organisatie met Partena Professional elt uw bedrijf minstens 50 voltijdse werknemers? t u begeleiden en bespaar kostbare tijd bij het ganiseren van de sociale verkiezingen tegen mei U wordt van begin tot einde professioneel begeleid, o hebben we voor talrijke ondernemingen al meer dan 1000 gelijkaardige procedures georganiseerd U bent er zeker van dat elke stap correct zal worden uitgevoerd Uw personeelsdienst zal minder werk en zorgen hebben U ontwijkt sociale onenigheid en boetes ulp of advies nodig? eer ons via ESV2020@partena.be en ontdek onze formules ena-professional.be/socialeverkiezingen2020

Beci online Social Media You just missed : Vandaag is de handel gedigitaliseerd, gedematerialiseerd en bovendien mobiel! Die belangrijke zakelijke trends waren de thema's van de Becommerce Mobile Summit op 25 september. #BECImember : De circulaire economie is een van de kernbegrippen voor een groenere planeet. Lateral Thinking Factory Consulting heeft dat ingezien en ontwikkelt oplossingen specifiek gericht op de wereld van vastgoed- en bouwsector. Zie www.lateralthinkingfactory.com In oktober vergezelde Beci een tiental Brusselse bedrijven tijdens een economische missie in de Verenigde Arabische Emiraten. Zie ook ons artikel op pagina 22. Google en Beci gaan samenwerken om 30 kandidaten te trainen in digitale marketing. Op die manier leren ze hun zichtbaarheid en klantenbestand te vergroten. Volg ons op Facebook, LinkedIn, Twitter. 4 ❙ Brussel Metropool - november 2019

Beci online In onze nieuwsbrieven van oktober Door de hervorming van de vennootschapswetgeving wordt het financiële plan belangrijker voor bvba's (binnenkort bv's) dan vandaag. Maar wat houdt dat precies in? Ja hoor, België trekt volgend jaar opnieuw naar de stemhokjes! 2020 wordt een jaar van sociale verkiezingen in bedrijven. Hoog tijd om zich hierop voor te bereiden. Dit leest u op onze website Al deze artikelen vindt u ook op www.beci.be Brussel Metropool - november 2019 ❙ 5

Podcast Béatrice de Mahieu, ambassadeur voor open innovatie in Brussel Aan het hoofd staan van een gemeenschap van jonge innovatieve bedrijven voelt niet onwennig aan voor Béatrice de Mahieu, die onlangs CEO werd van Co.Station. Sinds het begin van haar carrière kiest ze voor open innovatie als voornaamste focus. U hebt veel ervaring met innovatie en veranderingsmanagement. Hiervan getuigen Co.Station, Microsoft, Telenet ... Daarnaast sleepte u een diploma in oenologie in de wacht en volgde u een opleiding in voeding. Intens leven, daar houdt u blijkbaar van! Sinds mijn kinderjaren zit ik boordevol energie. Vandaag is dit een troef omdat al deze energie wordt gewaardeerd. Toen ik een kind was, viel dat minder in de smaak. Ik kon niet rustig luisteren en stilzitten. Dit zorgde op school voor moeilijkheden. Als ik dingen in mijn leven heb kunnen waarmaken, dan is dat waarschijnlijk te danken aan mijn drang naar vereenvoudiging van alles wat ik niet meteen begrijp. Mijn voorliefde voor innovatie vloeit zeker voort uit deze obsessie. Precies die interesse in innovatie, was die er al vanaf het begin van uw carrière? Wat mij aan het begin van mijn carrière fascineerde, was de komst van het internet. U herinnert zich misschien nog Alta Vista, ICQ, Netscape, Advalvas ... Ik vond een eerste baan in een filmproductiebedrijf. Elke dag faxten we reclame- en speelfilmscripts tussen Brussel en Parijs. Het was enorm tijdrovend. Ik stapte naar de baas en zei: "Als we een computer met internet hadden, zouden we de scenario's per e-mail versturen en dat zou veel sneller gaan". "Oké”, luidde zijn antwoord, “jouw computer krijgt toegang tot het internet.” Toen ben ik het volledige potentieel van het internet gaan inzien. Al snel verliet ik deze werkgever en vond een job in een bedrijf dat websites maakte. U werkte eerst als loontrekkende en werd daarna freelancer … Ik droomde ervan bij Microsoft te werken. Toen ik daar 6 ❙ Brussel Metropool - november 2019 eindelijk in slaagde, was dit gewoon te gek! Mijn dochter werd dan geboren. Ik weet niet of de hormonen er iets mee te maken hadden, maar ik had zoveel energie dat ik de tijd rijp vond om een eigen activiteit op gang te brengen. Ik werd een zelfstandige specialiste in digitalisering en changemanagement. Ik werkte aan overgangs- en transformatieprojecten, vaak van print naar web, onder andere voor Elle, Vlan, Psychologie magazine ... Dat lukte mij aardig! Hoe bleef u op de hoogte om voortdurend te kunnen innoveren? Innovatie beperk ik niet tot het opsporen van nieuwe trends. Soms betekent innoveren een probleem aanstippen en het vereenvoudigen. Als je ergens een gebrek aan harmonie opvangt, of iets dat stroef verloopt, dan zijn dat vaak bronnen van innovatie. Vergeet echter niet dat niet iedereen positief staat tegenover verandering. Dat is het uitdagende in mijn werk. ● Elisa Brevet Deze ontmoeting kunt u integraal in de Next Step podcast beluisteren: https://www.beci.be/podcast. De podcast inspiratie: Eten: Onze voeding spreekt boekdelen over onze samenleving. En over onszelf. Elke eerste vrijdag van de maand leveren Nora Bouazzouni en Mélissa Bounoua u boeiende en smakelijke afleveringen op Louie Média (in het Frans). D.R.

News De touwfabriek Barrois viert haar 100ste verjaardag! De touwfabriek Barrois is meer dan een referentie in haar sector en vierde onlangs haar 100 jaar ervaring in de productie van op maat gemaakte kabels, banden, riemen en kettingen. In samenwerking met de Havengemeenschap van Brussel werd een evenement georganiseerd om deze mijlpaal te vieren. "We organiseerden een bedrijfsbezoek voor onze leden en enkele van onze klanten. Het was erg leuk om hen te ontmoeten onder het genot van een drankje. Ik heb ook van de gelegenheid gebruik gemaakt om de geschiedenis van het bedrijf te schetsen", zegt Vincent Barrois, General Manager van de touwfabriek. Sinds 1919 adviseert dit Brusselse familiebedrijf zijn klanten over het vervoer van ladingen, rekening houdend met de draagbaarheid, de maximale werklast en de Europese veiligheidsrichtlijnen. Het was Edouard Barrois die in die tijd het bedrijf ‘Corderie Ed. Barrois & fils’ (CEBEF) oprichtte. Hij stond ervan aan de leiding tot 1947 en maakte vervolgens plaats voor de tweede generatie. In 1967 werd het assortiment uitgebreid tot alle soorten hefwerktuigen – een voortdurend evoluerend gamma, steeds in overeenstemming met de Europese normen en de huidige veiligheidsvoorschriften. De touwfabriek Barrois is een van de weinige voorbeelden van familiebedrijven die zich blijven onderscheiden van de concurrentie. Dit vereist voortdurend in beweging blijven, nieuwe mogelijkheden vinden en moderne instrumenten ontwikkelen voor een effectiever beheer. Dit blijven dan ook de uitdagingen voor morgen. "De verscheidenheid aan producten en een grote voorraad maken het mogelijk om zo snel mogelijk aan zelfs de meest dringende behoeften te voldoen, want kwaliteit en service op maat zijn altijd de pijlers van het bedrijf geweest", besluit Vincent Barrois. Informatie : www.corderiebarrois.be Regus opent een business center in City Dox in Anderlecht Regus, de wereldleider in flexibele werkplekken, opende zopas in Anderlecht een nieuw zakencentrum. De aan het kanaal in een eco-efficiënt gebouw gelegen Regus City Dox-site biedt meer dan 2.000 m² gemeenschappelijke werkruimtes. De kantoren en vergaderzalen, die per uur, dag, week of jaar gehuurd kunnen worden, zijn uitgerust met de jongste technologische snufjes en alle logistieke diensten die werknemers nodig hebben. De wijk City Dox biedt een nieuwe manier om ‘de stad te beleven’. Ze is zeer toegankelijk en combineert residentiële appartementen, diensten en winkels, allemaal omgeven door aangename groenvoorzieningen. "Dit toekomstgerichte stedenbouwkundige project had comfortabele en multifunctionele werkplekken nodig", aldus William Willems, Algemeen Directeur van Regus Belgium. De flexibele werkoplossingen van Regus, in alle steden ter wereld beschikbaar, verspreiden zich snel: de afgelopen drie jaar is het aantal centra in België gestegen van 13 naar 33. Brussel telt er 12 en zal er in de nabije toekomst nog meer verwelkomen. Naast toegang tot het grootste netwerk ter wereld, bieden de Regus-centra nog vele andere voordelen. “Door alleen de echt noodzakelijke kantoorruimte te huren, besparen bedrijven tot 60% op hun vastgoedbudget. Zij profiteren ook van een werkruimte die met hen meegroeit. Een ander voordeel is dat zij ontlast worden van alle taken die verband houden met het beheer van hun gebouw en zich dus kunnen concentreren op hun kernactiviteiten. Deze talrijke troeven verklaren de reële explosie van de vraag naar onze oplossingen in Brussel", besluit William Willems. Informatie : www.regus.be Start it @ KBC helpt startende ondernemers het Kanaal over te steken, ondanks Brexit De aanhoudende onzekerheid rond Brexit schrikt veel bedrijven af. Toch zal ook daarna het Verenigd Koninkrijk enorme kansen blijven bieden voor Belgische startups, aldus Start it @KBC, de grootste incubator van ons land. Brussel Metropool - november 2019 ❙ 7 D.R. D.R.

News "Vanaf de eerste dag doen we er alles aan om startende bedrijven in ons ecosysteem grensoverschrijdend te laten werken. Nochtans focussen deze ondernemingen zich niet meer op het Verenigd Koninkrijk, ondanks de geografische nabijheid. Daardoor missen ze de kans om zaken te doen met de 5de grootste economie ter wereld," verklaart Lode Uytterschaut, stichter van Start it @KBC. Start it @KBC bundelt dus zijn krachten met de BLCC (de Britse Belgisch-Luxemburgse Kamer van Koophandel) en KBC London en helpt jonge bedrijven het Kanaal over te steken. Zij kunnen rekenen op praktische ondersteuning, met vergaderruimtes in het hart van Londen, maar ook op advies op het gebied van financiën, HR of marketing. Er is bovendien hulp voorhanden om de hindernissen te overwinnen die Brexit opwerpt inzake douaneformaliteiten. Axiles haalt € 2,4 miljoen op voor de ontwikkeling van een ‘bionische voet’ Axiles Bionics, een spin-off van de VUB, kondigt aan een kapitaal van € 2,4 miljoen te hebben vergaard. Hiermee zal worden geïnvesteerd in de ontwikkeling van enkelvoetprothesen ten behoeve van geamputeerden. Deze kapitaalronde gebeurde dankzij privé investeerders, voornamelijk VUB en ULB alumni. Ondanks de duidelijke vraag van geamputeerden naar betere enkelvoet prothesen, blijven innovaties schaars omwille van het vernuft van het menselijk lichaam en de complexiteit om dit na te bootsen. Op basis van meer dan 10 jaar onderzoek bij BruBotics, het geavanceerde roboticalab van de VUB, ontwikkelt Axiles Bionics technologie die in staat is om de unieke combinatie van kracht en flexibiliteit van een menselijke enkel na te bootsen. Dit stelt geamputeerden in staat om terug op een normale manier "Deze samenwerking zal startende ondernemingen een klankbord en diepgaande kennis van de Britse markt bieden", aldus Jason Pratt, Director Corporate Banking bij KBC London. "KBC is al meer dan 30 jaar actief in Londen. Daarom zijn wij bijzonder goed geplaatst om hen te steunen.” Het partnerschap tussen Start it @KBC, de BLCC en KBC London werkt trouwens in beide richtingen. Britse startups die voet aan de grond willen krijgen op het continent, genieten dezelfde ondersteuning van Start it @KBC als die van BLCC en KBC London aan hun Belgische collega's die het Kanaal oversteken. Informatie : www.kbcbrussels.be te stappen in hun dagelijks leven. “We zijn ontzettend blij en enthousiast zoveel privé kapitaal te hebben verzameld om onze bionische technologie verder te ontwikkelen en naar de mensen te brengen.” vertelt Pierre Cherelle, Doctor in Robotica (VUB) en oprichter van Axiles Bionics. Professor Dirk Lefeber, hoofd van BruBotics en promotor van het onderzoek, en Prof. Bram Vanderborght zijn verheugd met de komst van Axiles Bionics. “Als onderzoekers ontwikkelen we aan een universiteit zeer geavanceerde prototypes, maar zelden worden die nadien producten die ten dienste zijn van de maatschappij. We zijn dus zeer blij dat door het doorzettingsvermogen van het team deze prothese uit het labo komt”. Ze benadrukken ook het innovatieve karakter van Axiles Bionics: “Wereldwijd zijn er slechts een 3-tal bedrijven die dergelijke geavanceerde enkelprothesen op de markt brengen. Het is dan ook groot nieuws dat we hier in Brussel een dergelijke spin-off kunnen starten.” Informatie : www.axilesbionics.com 8 ❙ Brussel Metropool - november 2019 © KBC_DemoDay_Leuven23_030518

News Effie Gold Award voor Telenet De Effie Awards bekronen elk jaar de meest succesvolle marketing- en communicatiecampagnes op het vlak van impact en effectiviteit. Dit jaar kende de Effiejury een Gold, Silver of Bronze award toe aan 14 van de ingeschreven cases tijdens een feesteditie. De Effie Awards blazen immers 30 kaarsjes uit. Een van de grote winnaars van deze editie is Telenet, die een Gouden Effie won voor zijn merkwaardige campagne "The Good Flow". De campagne ontstond in samenwerking met het bureau TBWA en benadrukt dat Telenet u dankzij een aantal goed doordachte technologieën in staat stelt om ultrasnel, soepel en ongestoord te surfen op al uw apparaten tegelijk. Telenet past zich dus aan alle behoeften van het gezin aan. Het is niet de eerste keer dat dit winnende team op het podium staat: al in 2018 wonnen TBWA en Telenet Business een Silver Award met de campagne "De digitale versnelling", die zelfstandigen een gratis gepersonaliseerd digitaal plan bood om hun groei te stimuleren. Informatie : www2.telenet.be Laat u inspireren via #MeetAtKinepolis business.kinepolis.be/morning-sessions ALISSON SINÉCHAL Zelfs voor kleine groepen hebben we grootse oplossingen. Bent u met een beperkte groep en zijn jullie op zoek naar een locatie met grootse uitstraling? Dan heeft Kinepolis Business de perfecte oplossing voor u: Morning Sessions. Een nieuw servicepakket voor bedrijven die op zoek zijn naar een unieke locatie voor presentaties, workshops, brainstormings, business meetings, kick-off s … Morning Sessions zijn bestemd voor kleine groepen vanaf 15 tot 60 personen en kunnen gereserveerd worden op weekdagen van 9u tot 13u. Kinepolis Business Belgium Kinepolis Business Kinepolis Business Belgium B2B-ACCOUNT MANAGER Tel. +32 2474 26 40 asinechal@kinepolis.com Kinepolis Brussel, Eeuwfeestlaan 20, B-1020 Brussel Brussel Metropool - november 2019 ❙ 9 Vanaf €15 pp excl 21% BTW

BOOST Your Business Meer verkoop begint bij het bereiken van een breed publiek. Stuur bovendien de juiste boodschap, naar de juiste ontvanger, op het juiste moment. Uw merk versterken via een imagocampagne, uw reputatie op krikken door promotie van uw expertise, uw producten of diensten bekendmaken ...? Onze media helpen u deze doelstellingen te bereiken omdat ze u toegang verschaffen tot een doelpubliek van leidinggevenden, bedrijfsleiders en inkoopvoorschrijvers, via de informatie die hen aangaat. Onze lezers zijn uw doelgroep! Bekijk onze on & offline formules om ze zeker te bereiken. Bent u lid van Beci? U geniet bovendien voordelige tarieven en exclusieve mogelijkheden. • B2B Communicatie • Paper & Digital • In Brussel CONTACT Informatie en reservaties Anne Schmit – Business Relations Advisor - asc@beci.be • T +32 2 563 68 53 BECI LOUIZALAAN 500, B-1050 BRUSSEL - T. +32 2 648 50 02 - F +32 2 640 93 28 - www.beci.be

Idées Voor of tegen een rating van advocaten Xavier Gillot, advocaat en oprichter van de advocatenbeoordelingssite uLaw Zowel advocaten als cliënten lijden onder het gebrek aan transparantie van het advocatenberoep. Uit onderzoek blijkt dat cliënten niet weten hoe ze een advocaat moeten kiezen of waar ze die kunnen vinden. Dit leidt tot een kloof in de markt, met als gevolg dat sommige "bekende" kantoren de honoraria monopoliseren. De beoordeling brengt de markt opnieuw in evenwicht aan de hand van veel grondiger criteria dan reputatie alleen. Het gaat hier vooral om vertrouwen en vaardigheden, centrale elementen in de relatie tussen de advocaat en zijn cliënt. Deze rating moet echter objectief blijven. Wij pleiten voor een evaluatie onder toezicht, om elke vorm van afdwaling te voorkomen. De cliënten kennen de vaardigheden en de werkomgeving meestal niet, of ze begrijpen ze verkeerd. Beoordelingen op basis van honoraria, het aantal gewonnen zaken of andere onbetrouwbare criteria mogen wij niet in beschouwing nemen, omdat zij de informatie verstoren. Deze redenen hebben uLaw ertoe geleid een uniek samengesteld ratingalgoritme te ontwikkelen. Het waarborgt objectiviteit dankzij enerzijds technische informatie die eigen is aan de carrière van de advocaat (onderdeel 'competentie') en anderzijds de mening van de cliënt, via een vragenlijst over de relatie met deze cliënt (onderdeel 'cliënttevredenheid'). Dit alles wordt bovendien gemodereerd door het platform. Een ander argument is dat de advocaat geen opleiding clientrelatie heeft genoten. Met deze evaluaties zullen zowel de advocaat als de cliënt profiteren van de feedback van een rating. Te veel advocaten worden verkeerd begrepen en staan ver van hun cliënten. En te veel cliënten zijn ontevreden. Zulke advocaten verliezen marktaandeel, worden armer en isoleren zich. Een objectieve beoordeling zal advocaten helpen hun cliënten ‘tevreden’ te stellen. Dit reikt verder dan het louter verlenen van juridische diensten. Of we er nu vóór of tegen zijn, dat is de verwachting van de markten! Net als TripAdvisor voor de horeca, bieden sommige sites nu de mogelijkheid om advocaten te beoordelen. Vóór of tegen advocaten met een sterren-ranking? Twee meningen binnen de Balie van Brussel ... Xavier Van Gils, Voorzitter van Avocats.be ‘Legal awards’ bestaan al lang. Steeds meer sites bieden de mogelijkheid om advocaten, maar ook artsen, notarissen en andere beroepen te beoordelen. Het volstaat de naam van een advocaat of advocatenkantoor in te typen op Google om een sterrenranking te vinden met opmerkingen van internetgebruikers. Deze gegevens kunnen echter niet worden gevalideerd omdat er geen controle bestaat over zulke beoordelingen. We vermijden best elke vorm van certificering van dergelijke sites (beoordelingssites die aan de hand van een aantal criteria zouden worden goedgekeurd). Evenzo moeten ook wij geen ratings creëren. Het is namelijk onduidelijk wat precies dient te worden beoordeeld. Voor een persoon is het bijna onmogelijk om een advocaat te evalueren op zijn of haar juridische competentie. Een externe certificeerder zou het hele dossier moeten doorlichten, op zich een zeer complexe klus. De cliënt heeft de neiging om een rating te geven op basis van het honorarium, de snelheid waarmee hij werd ontvangen, het onthaal, een eventueel kopje koffie ... En bovenal zal de beoordeling worden beïnvloed door het al dan niet winnen van de rechtszaak. Iedereen beseft nochtans dat er goede en slechte dossiers bestaan, naast gedeeltelijke successen en mislukkingen. De waarde van een rating is dus zeer beperkt. Het bestrijden van bestaande ongecontroleerde rating websites is nagenoeg onbegonnen werk. Idealiter zouden we over objectieve en beoordeelbare criteria moesten beschikken om beoordelingen te structureren. In het digitale tijdperk zouden we van de gelegenheid gebruik kunnen maken om advocaten aan te zetten om zichzelf te evalueren of door hun cliënten te worden beoordeeld. Zo zouden ze de kwaliteit van hun dienstverlening kunnen verbeteren. Want uiteindelijk zijn ook wij ondernemers. ● Julien Semninckx Brussel Metropool - november 2019 ❙ 11 © Getty

Klimaatactie 2.0 Open Source I k herinner me nog mijn eerste telefoontjes, eind 2006. Toen belde ik bedrijven op. Ik bood hulp aan bij het berekenen en verminderen van hun CO2-uitstoot. Zulke gesprekken eindigden vaak met “Hartelijk dank, maar ik denk niet dat we veel CO2 uitstoten…” Die eerste jaren hadden iets weg van een tocht door de woestijn… Gelukkig ontmoet je middenin de woestijn nu en dan eens een oase: visionaire bedrijfsleiders of afdelingshoofden die op je vertrouwen en besluiten de sprong te wagen. Dit zijn nochtans belangrijke stappen, want elke ton CO2 die in de atmosfeer terechtkomt, kost de samenleving en de toekomstige generaties tussen $ 220 (volgens Stanford University) en $ 417 (volgens het magazine Nature). Wereldwijd gaan jaarlijks bijna 40 miljard ton CO2 de lucht in. Een eenvoudige vermenigvuldiging toont aan dat de grote uitstoters van CO2 gigantische kosten opleggen aan de toekomstige generaties, omdat ze zelf niet de werkelijke kost dragen van hun impact op het milieu. De kost van de klimaatverandering is al lang niet meer anekdotisch. Stel de vraag aan grote herverzekeraars als Swiss RE of Munich RE, die onder andere de kosten van klimaatrampen vergoeden. Deze kosten zullen wij allen uiteindelijk toch moeten dragen. pen op alle niveaus te erkennen, los van al het geleuter en de ‘greenwashing’. Deze aanpak vereist weliswaar dat bedrijven hun verantwoordelijkheid opnemen voor het klimaat. De confrontatie met de waarheid zal voor veel Of je nu wel of niet gelooft in de klimaatverandering, wij betalen er nu al allen een prijs voor, vaak zonder het te beseffen. ondernemingen waarschijnlijk har aankomen, zeker als hun impact op het klimaat zwaarder doorweegt dan de waarde die zij voor de samenleving creëren. Ze zullen dan producten, diensten en modellen op de korrel moeten nemen die niet duurzaam zijn. Op die manier bereiden ze zich voor op de disrupties die hen te wachten staan. Antoine Geerinckx, oprichter en managing director van CO2logic Klimaatactie moet nu als een soort ‘license to operate’ wordt beschouwd. Milieueisen zijn nu al aanwezig in aanbestedingen en in het aankoopbeleid van organisaties. Die zullen zich wellicht in hoog tempo veralgemenen. Wanneer consumenten zich hiervan bewust zullen worden – binnen afzienbare tijd, wees gerust – zal de tijd voor steriel kletsen voorbij zijn. Dan begint fase 2.0 (waarvan sommigen beweren dat die al aan de gang is). Dit luidt het tijdperk in van echte klimaatactie aan de hand van concrete gegevens en werkelijke ingrepen, onder nauwgezette controle. Hieruit blijkt hoe nuttig de berekening, vermindering en compensatie van koolstofemissies wel zijn, althans wanneer ze gebeuren volgens erkende labels en normen. Zie daar een holistisch antwoord op de noodzaak om werkelijke ingreOp dat ogenblik bereiken we een ‘kantelpunt’. Vanaf dan wordt klimaatactie een echte bron van inkomsten, dus een business op zich. In onze prille jaren kregen we soms het verwijt dat we geen vzw waren. Als je iets goeds doet voor de planeet of het milieu, mag dat dan niet op een winstgevende manier? Het tegendeel is onlogisch: zou het normaal zijn ‘de kost te verdienen’ door de planeet af te takelen? Wellicht is het voor iedereen interessanter om een inkomen te genereren uit steun aan de planeet en het milieu. Dit model inspireert steeds meer ondernemingen en hun medewerkers, in de zoektocht naar een doel dat hun activiteiten opnieuw zinvol zou maken. ● 12 ❙ Brussel Metropool - november 2019 D.R.

GEEF UW ZAAK EEN DIGITALE BOOST IN BRUSSEL Laat u bijstaan én inspireren door de beste digitale experts. Hoe zet u die webshop nu concreet op? Wie kan een nieuw logo ontwerpen voor uw zaak? Met dit soort vragen kan u voortaan terecht op digitaleversnelling.be. U vindt er onafhankelijke experts uit uw buurt én inspirerende artikels. Ze helpen u digitaal ondernemen op de meest uiteenlopende domeinen: van e-commerce over webdesign tot e-mailmarketing en IT-security. Telenet Business-klant of niet! Surf nu op digitaleversnelling.be! Frederik De Wachter Digitaal expert Chloë De Bruyn Goudsmidatelier Claessens Meer info en voorwaarden op digitaleversnelling.be

Families zo snel mogelijk herenigen! Mogelijk gemaakt door Anja Paermentier - Digital Channels Manager Het leven van duizenden reizigers makkelijker maken. Dat is wat Anja doet bij Brussels Airport Company. Door reizigers de informatie te geven die ze nodig hebben, wanneer ze die nodig hebben. Kortom, een optimale ervaring creëren via alle digitale kanalen. Samen dromen waarmaken. Solliciteer nu op brusselsairport.be/jobs

Internationaal “Exporteren is voor Belgen een tweede natuur” De vroegere Delcrederedienst, die nu al een tijdje Credendo heet, werd in 1921 opgericht om exportgebonden transacties in te dekken. De autonome overheidsinstelling bleek zo nuttig, dat de Belgische Staat al snel besloot om de opdrachten ervan te verruimen. Daardoor geniet de instelling momenteel wereldwijd een uitstekende reputatie bij de exportkredietagentschappen en andere kredietverzekeringsorganisaties. Nabil Jijakli, de dynamische Deputy CEO van Credendo, opent voor ons een deur op de wereld. Waarom zou een Belgisch bedrijf zich aan een exportavontuur wagen en welke regio’s komen daarvoor het meest in aanmerking? België is een klein landje, met een kleine binnenlandse markt, maar heel veel buitenland. Dat exporteren voor Belgen een tweede natuur is, hoeft dus niet te verbazen. Wij staan op de dertiende plaats van de wereldranglijst van exportlanden, een krachttoer! Wij mogen gerust trots zijn op de absoluut opmerkelijke openstelling van onze markt: export vertegenwoordigt ruim 85% van ons BBP. Wij zijn een exportland uit noodzaak. En door het talent van onze ondernemers ook een voorbeeldig exportland. Enig minpuntje: wij beperken ons te vaak tot handel binnen Europa en bovendien kijken wij vaak niet verder dan onze naaste buurlanden. Terwijl sterk groeiende markten verderop juist mooie kansen bieden. De voortreffelijkheids cultuur die in België heerst, zowel industrieel als qua diensten of nicheproducten, maakt van onze producten gegeerde uitblinkers die goed te exporteren zijn. Momenteel is 70% van onze buitenlandse handel op de EU gericht en dus 30% op de rest van de wereld. Enerzijds leveren opkomende markten meer risico’s op (die echter goed te beheersen zijn), maar anderzijds ook grotere ontwikkelingskansen. Vooral Azië, Afrika ten zuiden van de Sahara en het Midden-Oosten vallen op als bijzonder beloftevolle groeimarkten. © Reporters Nabil Jijakli, de gastredacteur van dit nummer, is Deputy CEO van Credendo, de openbare kredietverzekeringsinstelling voor de export. Hij heeft voordien gewerkt bij de Nationale Bank en de Europese Commissie. Hij maakte ook deel uit van de commissie die belast was met de voorbereiding van ons land voor de invoering van de euro. Waarom zijn ze zo beloftevol? Exporteren is handel drijven in de klassieke zin van het woord: zoeken naar kansen waarbij vraag en aanbod samenvallen. En er zijn landen en continenten in volle ontwikkeling waar de vraag groter is dan elders. In Sub-Saharaans Afrika is twee derde van de bevolking jonger dan 30 jaar en het geboortecijfer blijft er zeer hoog, zodat de behoeften aan infrastructuurwerken alleen maar zullen toenemen. Voor ons is dat een buitenkans, want onze expertise inzake het ontwikkelen en bouwen van ziekenhuizen, wegen, bruggen, tunnels … wordt algemeen erkend. In China zijn 500 miljoen mensen toegetreden tot de middenklasse of staan op het punt om dit te doen – bijna evenveel als de totale Europese bevolking! En zij willen zo graag meer consumeren. Brussel Metropool - november 2019 ❙ 15

Internationaal Deze sociaal-demografische gegevens liegen niet, maar ook de politieke context en het karakter van de economische uitwisseling spelen een niet te onderschatten rol. Daarom zijn wij momenteel minder enthousiast over het nochtans zeer reële potentieel van Zuid-Amerika: ontwikkelingen zoals de Argentijnse schuldcrisis, spanningen in Venezuela of corruptie in Brazilië gooien roet in het eten. Houden factoren als de afstand, buitenlandse wetgeving, verschillen in zakencultuur … geen grote risico’s in voor elke poging tot internationale uitbreiding, die bovendien alleen voor grote groepen is weggelegd? Een bedrijf hoeft echt niet heel groot te zijn om succesvol te exporteren. Wel zijn er obstakels te overwinnen: een plaatsje veroveren op een markt die er aanlokkelijk uitziet, daar standhouden en succes boeken. Maar zowel federaal als op gewestniveau biedt ons land exportgerichte bedrijven talrijke effectieve instrumenten en ondersteuning om zakelijke kansen op te sporen, inzicht te krijgen in de exportmodaliteiten, sectoren te verkennen, contacten te leggen … De hierboven vermelde organisaties zullen het denken en handelen van elke ondernemer met gezond verstand praktisch ondersteunen. Zodra de plannen concreter worden, zal Credendo als openbare instelling graag haar expertise – opgebouwd tijdens bijna honderd jaar – en oplossingen ter beschikking stellen. Vooral onze economische en politieke analyses, die een rating per land opleveren, zijn zeer verhelderende preventieve instrumenten. Wij helpen ook bij het opstellen van contracten, zodat ze verzekerbaar en/of financierbaar zijn, en wij houden zelfs rekening met eventuele “noodhulp”, bij het uitkeren van een schadeloosstelling, het innen van achterstallige betalingen enz. Want precies dat is onze rol: commerciële risico’s eerst inschatten en dan inperken. Wereldwijd is de politieke situatie nu vrij onstabiel en de economische context nogal onleesbaar. Kijk maar naar de invoerrechtenoorlogen, de devaluatie van de yuan, nieuwe en veelbelovende, maar betwiste of zelfs gekelderde verdragen enz. Wordt exporteren op goed geluk varen? De nieuwe handelsverdragen bieden meer duidelijkheid en houden beslist nieuwe exportkansen in voor bepaalde sectoren. Maar het is ook waar dat we voor grote uitdagingen staan wanneer verdragen die bij uitstek multilateraal zijn, unilateraal op de helling worden gezet. De sereniteit van de wereldhandel komt in het gedrang door dergelijke voldongen feiten. Ook opgelegde embargo’s zijn problematisch als landen die geen enkele reden heb16 ❙ Brussel Metropool - november 2019 Tijdens de redactievergadering met Nabil Jijakli (van achteren gezien): Sybille Motte (International Trade Advisor Beci), Didier Dekeyser (freelance journalist), Emmanuel Robert (Media Coordinator Beci) en Mehdi Ferron (stagiair communicatie bij Beci). ben om ze toe te passen, daartoe toch worden gedwongen. Internationale betrekkingen hebben inderdaad vaak iets van een rollercoaster. Maar in de handel waren er altijd al risico’s – wat zou onze rol anders zijn? Onze landenratings steunen op geavanceerde analyses die rekening houden met al deze bokkensprongen. Verlies daarbij niet uit het oog dat wij wel uitstekend moeten presteren, want als financierings- en kredietverzekeringsorganisatie dragen wij mee het risico dat de ondernemer neemt. Los van deze bedenkingen blijft het een feit dat de grootste risico’s voor de kandidaat-exporteur nog altijd het “klantenrisico” en het klassieke “landenrisico” zijn. Daarbij valt het op dat sommige KMO’s, die hun risico’s perfect moeten afdekken omdat ze bij een zware tegenslag kopje-onder dreigen te gaan, meer voorzorgen nemen dat sommige grote bedrijven die veel meer en veel verder exporteren, maar uit nonchalance of door onbekendheid met de risico’s meer gevaar lopen. Voor hen betekent de internationale instabiliteit pas een echte dreiging. ● Didier Dekeyser © Reporters

BEKIJK DE WERELD VANUIT EEN NIEUWE CABINE. Ervaar onze nieuwe Delta Premium Select cabine: een uitmuntende service met meer ruimte, een groter beeldscherm en een voetensteun. DELTA.COM Delta Premium Select is met ingang van januari of maart 2020 respectievelijk beschikbaar voor vluchten van Brussel naar New York JFK en Atlanta. Controleer de vluchtgegevens en delta.com/premiumselect voor meer informatie. Vluchten in partnerschap met AirFrance-KLM. Informatie correct op het moment van publicatie. © 2019 Delta Air Lines, Inc.

Internationaal Exporteren, oké, maar naar waar? Een terechte vraag, want de wereld is groot en biedt veel kansen, zowel om te slagen als om glansrijk te mislukken. Liefst 53% van onze export gaat naar Duitsland, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk (in volgorde van belangrijkheid), terwijl het Europese continent goed is voor 73%. De exportgroei van de voorbije tien jaar laat zien dat ook elders kansen werden gegrepen, bijvoorbeeld in Afrika ten zuiden van de Sahara, Azië en het Midden-Oosten. B ij export krijgen sommige criteria (te gemakkelijk) voorrang, zoals afstand, taal of cultuur. Maar hoe zit het dan met de economische efficiëntie? Is het niet lonender om zich te concentreren op groeimarkten, waar kansen op aanzienlijke winstmarges de hogere risico’s en grotere inspanningen compenseren? Jan-Pieter Laleman en Raphaël Cecchi, die zich bij Credendo respectievelijk hebben gespecialiseerd in het Midden-Oosten en Azië, geven ons hun standpunten. Wij gaan er gemakshalve van uit dat de landen met het zwarte goud rijk zijn. Investeren en consumeren zijn voor hen dus geen probleem. Maar tegelijk zijn zij ook vrijwel exclusief afhankelijk van deze grondstof, die ónze landen steeds meer links laten liggen, en daardoor weinig stabiel. Is het dan wel verstandig om bedrijven te adviseren ernaar te exporteren? Jan-Pieter Laleman: De regio die wij het Midden-Oosten noemen, is groot en divers. Een verschillende benadering van de landen in deze groep dringt zich dus op. Onze interesse gaat vooral uit naar Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Oman, Qatar … De risico’s die u aanhaalt, zijn inderdaad niet te verwaarlozen. Toch vertonen deze landen voldoende politieke stabiliteit, zoals blijkt uit de talrijke toeristen die ernaartoe trekken. Ik denk dat de risico’s er vooral van economische aard zijn, zoals de huidige spanningen op de vastgoedmarkt, de overmatige afhankelijkheid van aardolie en het te grote overheidsbeslag in sommige landen - 25% van de Saudi’s werkt voor de Staat! Maar deze landen blijven niet bij de pakken zitten. Zij hebben begrepen dat het absoluut noodzakelijk is om minder afhankelijk te worden van wat nu vrijwel hun enige inkomstenbron is en om buitenlandse investeerders niet af te schrikken. Die hebben zij immers hard nodig om hun economie snel te ontwikkelen of zelfs om de privésector grotendeels vanaf nul op te bouwen. Zij hebben een jonge bevolking, die werk moet kunnen vinden in andere sectoren dan de al oververzadigde overheid. Jan-Pieter Laleman Je economie diversifiëren is niet gemakkelijk als je maar één grondstof hebt en het ziet ernaar uit dat de landen van het Midden-Oosten elkaar op dezelfde domeinen beconcurreren: toerisme, ontspanning, vastgoed en hernieuwbare energiebronnen. Voedt dat niet de risico’s op een te groot aanbod en het creëren van luchtbellen? Jan-Pieter Laleman: Een voorbeeld: in Dubai is het hotelbestand recent met 26% gegroeid en dat is meer dan de toename van het toerisme. Er doen zich dus inderdaad excessen voor, net zoals iedereen op dezelfde domeinen probeert te scoren. Als je het cynisch bekijkt, zou je kunnen zeggen dat dit ons net meer kansen biedt om zaken te doen. Maar vergeet niet dat deze landen nog maar net begonnen zijn met de voorbereiding van het tijdperk na de aardolie en dat ze dit lucide en krachtdadig aanpakken. Hun behoeften zijn gigantisch, hun 18 ❙ Brussel Metropool - november 2019 © Getty D.R.

Internationaal middelen ook. Bovendien zal hun bijzonder jonge en beter opgeleide bevolking een nieuw type samenleving eisen wanneer zij op de arbeidsmarkt komen. Daardoor zal de privésector zich spectaculair ontwikkelen, vrijwel uit het niets. Dat dit proces al op gang is gekomen, blijkt onder andere uit initiatieven ¬om de wetgeving voor investeerders te hervormen, de ontwikkeling van havens, luchtvaarthubs, spectaculaire vastgoedprojecten, pogingen om cultureel en sportief mee te tellen enz. Nog meer naar het oosten ligt een veelbelovend continent: Azië. Maar het is dichtbevolkt en uitgestrekt. Welke landen lonen de moeite? Raphaël Cecchi: Voor het gemak onderscheiden wij drie zones: Oost-Azië met China, Japan en Korea; Zuidoost-Azië met Indonesië, Thailand, Vietnam, Maleisië … en ten slotte het Indische continent met India, Pakistan, Sri Lanka, Bangladesh enz. Het commerciële ontwikkelingspotentieel van de drie zones is aanzienlijk. Ze beschikken ook alle drie over een goed ontwikkelde, maar soms te moderniseren maakindustrie (die in het Midden-Oosten ontbreekt). De politieke stabiliteit van de meeste landen is gunstig voor de handel. Maar hoe stabiel is die regio? Denk aan de handelsoorlog China-VS, de spanningen in de Chinese Zee, de opstand in Hongkong, de godsdienstradicalisering in Indonesië … Raphaël Cecchi: Onderschat de veerkracht van landen als China niet, dat inderdaad commercieel de strijd heeft aangebonden met de VS, politieke onrust kent in Hongkong (maar dat vormt alleen in onze ogen een bedreiging …), het hoofd moet bieden aan milieuproblemen en aan looneisen die de productiekosten opdrijven enz. En toch bewaart het land zelfverzekerd zijn koers en haalt het nog steeds een economische groei die weliswaar lager ligt dan vroeger, maar waar veel landen alleen maar van kunnen dromen … Hoe groot de uitdagingen voor de Aziatische landen ook zijn, ze worden wel vastberaden aangepakt. Zo zijn die landen nog sterk afhankelijk van steenkool, maar schakelen hun economieën nu massaal over op gas en hernieuwbare energiebronnen. Japan heeft af te rekenen met een sterk verouderende bevolking, maar creëert nu nieuwe mogelijkheden voor robotica … Vietnam, tot nu toe de lachende derde in de handelsoorlog tussen China en de VS, trekt veel productiebedrijven aan die delokaliseren om aan de Amerikaanse importtarieven te ontsnappen. Stuk voor stuk economische kansen! Trouwens, onze problemen zijn ook niet te onderschatten, maar in de perceptie lijken problemen in verre landen altijd groter. Onze ondernemers mogen zich daardoor niet laten afschrikken. Onze voorgeschiedenis van intense commerciële relaties is nog een argument om belangstelling te tonen voor Azië. Wij kennen hun gewoonten, zij die van ons. Als wij landen een rating geven, analyseren en evalueren wij onder andere hun economisch groeipotentieel, solvabiliteit, schuldgraad en deviezenreserves. En aangezien de ratings van China en andere landen uit deze regio op korte en middellange termijn goed zijn, zowel inzake politieke als zakelijke risico’s, mag Azië niet ontbreken op de prospectieshortlist van kandidaat-exporteurs. Dit alles neemt niet weg dat het ook elders interessant kan zijn Raphael Cecchi Largest percentage increases in Belgian exports - 2008-2018 (among top 50 countries of 2018) 200% 0% om zaken te doen, zelfs in landen die minder goed staan aangeschreven. Zo hebben de Afrikaanse landen over het algemeen een slechtere rating door governance-problemen. Vaak zijn die te wijten aan de hebzucht die wordt opgewekt door hun kostbare grondstoffen. De spectaculaire demografische druk vormt in veel landen de basis voor een sterke groei. Er liggen dus zeker kansen voor het oprapen en wij zullen iemand die het erop waagt zeker niet ontmoedigen, maar het “landenrisico” mag niet worden onderschat. Jan-Pieter Laleman: En op de eerste vraag – naar waar exporteren? – luidt het antwoord: “waar er geld zit”. Want rentabiliteit blijft natuurlijk de belangrijkste vereiste voor een bedrijf. Andere cruciale punten zijn een goede voorbereiding, voldoende middelen voor het project vrijmaken en een goede begeleiding van begin tot eind. Dat laatste is volop aanwezig in allerlei instellingen in ons land en in de Gewesten. Het zou zonde zijn om er geen gebruik van te maken. ● Didier Dekeyser Brussel Metropool - november 2019 ❙ 19 Thailand Canada Mexico Egypt India Poland Bulgaria Brazil Morocco Lithuania Un. Arab Emirates Romania Singapore China Taiwan Marshall Island Nigeria Senegal Serbia D.R.

Internationaal Verenigd Koninkrijk 4e klant 6e leverancier 8.778,4 miljoen 15.230,2 miljoen Eind juni 2019 vertrok 77,3% van de Belgische export naar andere Europese landen. Een flink aandeel dus. Buiten Europa gaat 9% van onze export naar Azië. Als we de landen afzonderlijk nemen, zijn de enige niet-Europese klanten in de top 15 de Verenigde Staten (vijfde, met een aandeel van 6,2%), India (tiende met 1,7%) en China (elfde met 1,7%). Op hetzelfde tijdstip waren Duitsland, Frankrijk en Nederland samen goed voor 44,5% van onze export. Ondanks de onzekerheden rond brexit blijft het Verenigd Koninkrijk een zeer belangrijke klant voor ons, namelijk de vierde grootste, met een aandeel van 7,6%. Luxemburg is met 1,8% onze negende klant. Didier Dekeyser Nederland 3e klant 23.641,8 miljoen leverancier 33.311,8 miljoen Duitsland 1e klant 2e leverancier 25.387,2 miljoen Aandeel in de Belgische export en belangrijkste exportsecties tijdens het 1e semester Frankrijk 2e klant 3e GH Luxemburg leverancier 18.962,4 miljoen 9e klant 30e leverancier 856,6 miljoen 3.527,5 miljoen 28.378,0 miljoen van 2019 • Duitsland: 18,5%. Chemie (31,4%), transportmaterieel (13,3%), onedele metalen (10,8%) • Frankrijk: 14,2%. Chemie (17,3%), onedele metalen (11,0%), machines en uitrusting (10,4%) • Nederland: 11,8%. Minerale producten (20,0%), chemie (15,0%), transportmaterieel (10,1%) • Verenigd Koninkrijk: 7,6%. Transportmaterieel (27,8%), chemie (19,0%), machines en uitrusting (9,4%) • GH Luxemburg: 1,8%. Transportmaterieel (22,4%), minerale producten (18,6%), kunststoffen (9,9%) 37.005,8 miljoen 1e Waarde buurlanden Brussel Metropool - november 2019 ❙ 21

Internationaal 5 weetjes over zakendoen in de Verenigde Arabische Emiraten In oktober begeleidde Beci een tiental Brusselse bedrijven tijdens een economische missie in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Dit gebeurde in het raam van een Enterprise Europe Network project. De VAE zijn een bijzonder begeerde markt, maar u moet er wel de subtiliteiten van vatten. Hieronder een aantal weetjes. 1 2 De Europese delegatie werd ontvangen door de Kamer van Koophandel van Dubai. U wordt niet verwacht. Iedereen begeert Dubai als afzetmarkt. De Emiraten waarderen de westerse vaardigheden maar kijken minder ongeduldig naar onze komst. Vandaag moet u er echt de bijzonderheden van uw producten of diensten verkopen. Vooral voor prestige of nicheproducten blijven de VAE zeer gevoelig. Niet gehaast. De Emiraten hebben een andere opvatting van de tijd. Ook tijdens het vastleggen van afspraken en in zakelijke gesprekken. Hou daar dus rekening mee. Tracht de lokale cultuur te doorgronden om u niet te laten verrassen. Zo is het gebruikelijk dat afspraken op het allerlaatste nippertje worden bevestigd, ook al hebt u ze weken geleden aangevraagd. En die afspraken kunnen net zo gemakkelijk wordt uitgesteld of geannuleerd. Positief is wel dat u op het laatste moment toch nog afspraken op hoog niveau kunt vastkrijgen, via een persoon die u ter plaatse hebt ontmoet. Tijdens onderhandelingen is het normaal dezelfde persoon meerdere malen te ontmoeten voordat de kern van de zaak ter sprake komt. Probeer deze stappen niet over te slaan. Volgens de lokale cultuur moet u eerst een vertrouwensrelatie creëren door allerlei onderwerpen aan te kaarten. Pas daarna wordt over zaken gepraat. 3 4 Doe een beroep op internationale netwerken. Neem contact op met uw economisch en commercieel attaché via het Hub.brussels netwerk, dat in dit geval samenwerkt met de Waalse vertegenwoordiging Awex. Het EEN-netwerk, waar Beci lid van is, is in meer dan 65 landen aanwezig om KMO’s te helpen exporteren. Denk aan de Free Zones … of misschien net niet. Free Zones – vrije zones dus – zijn talrijk in de VAE. Ze bestrijken verscheidene sectoren en activiteiten. Hun positionering 22 ❙ Brussel Metropool - november 2019 is bijzonder commercieel en aantrekkelijk. Ze leggen de nadruk op fiscale, administratieve en HR-voordelen. Toch behoudt u best een kritische kijk. Als u bv. van plan bent goederen op de markt te brengen buiten dergelijke tax-free zones (op het zogenaamde ‘mainland’ dus), zult u met een vestiging in een vrije zone de 5% btw op de verkoop niet ontlopen. Wel kunt u in een vrije zone goederen tegen een lagere prijs en belastingvrij opslaan, alvorens ze op het ‘mainland’ te verkopen, naargelang van de vraag. Als u echter in de import-export actief bent, is het voordelig om u in een Free Zone te vestigen voor de verwerking van de goederen en hun wederuitvoer naar de Golfstaten. 5 Beperk u niet tot Dubai. Het Emiraat Dubai en zijn ruim 3 miljoen inwoners vormen het hart van het bedrijfsleven in de VAE. Toch bieden ook zijn buurlanden specifieke voordelen. Tijdens de missie konden we Ras Al Khaïmah bezoeken, een van de zeven gefedereerde emiraten van het land. Voor Europese ZKO’s en KMO’s die zich in de regio willen vestigen, biedt Ras Al Khaïmah een pak voordelen. Deze markt is veel minder concurrentiel dan Dubai, waar iedereen naartoe stroomt. In Ras Al Khaïmah is de markt nog niet verzadigd en de buitenlandse investeerder van harte welkom. Bedrijven vestigen er zich gemakkelijker en goedkoper, op een markt van de 400.000 inwoners. Dubai ligt op anderhalf uur rijden. Heel wat industrieën hebben deze keuze gemaakt. Dit is onder andere het geval van Franke, dat we hebben bezocht en dat vanuit een fabriek de hele VAE-markt bestrijkt. Het agentschap RAKEZ (Ras Al Khaïmah Economic Zone) beheert daar de lokale economie. In dit emiraat komt u sneller in contact met beleidsmakers. ● Sybille Motte, International Trade Advisor Beci, Tel. +32 2 563 68 54 – smo@beci.be © A. Van Battel/Wideshot Photography

Internationaal Het Agentschap voor Buitenlandse Handel waakt over uw export Het Agentschap voor Buitenlandse Handel is het resultaat van een samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid en de gewesten. Het bundelt bijgevolg de federale bevoegdheden inzake internationale politiek met de gewestbevoegdheden inzake internationale handel. Kunnen Belgische ondernemers die (willen) exporteren zich een beter instrument dromen? Wij spraken met Fabienne L’Hoost, Directeur-generaal. Hoe gezond is onze handelsbalans in 2019? In het eerste semester van 2019 bedroeg het globaal overschot op de Belgische handelsbalans iets minder dan 6,7 miljard1 . Dit is 1,8 miljard minder dan in dezelfde periode van vorig jaar. De daling is vooral het gevolg van de sterke stijging van onze import van goederen uit de Verenigde Staten, Japan en Zwitserland. De Belgische handelsbalans is over het algemeen vooral positief ten opzichte van de EUlanden. Buiten Europa blijft Azië onze belangrijkste partner, met 9% van onze export en 14,7% van onze import. India komt weinig aan bod en toch heeft het land vrijwel evenveel inwoners als China (weliswaar met een lagere koopkracht). Biedt India dan geen aantrekkelijke mogelijkheden? Het klopt dat de economie in India de laatste jaren in hoog tempo evolueert. Om de talrijke opportuniteiten in dit land aan te grijpen heeft België recent twee gezamenlijke economische missies georganiseerd: in 2010 (170 bedrijven, 255 ondernemers en 27 afgesloten akkoorden) en in 2013 (340 deelnemers). In 2017 zijn onze vorsten er op bezoek geweest om 70 jaar diplomatieke relaties tussen beide landen te vieren. Toen werden er achtendertig contracten gesloten! In 2018 was België binnen de Europese Unie de op één na grootste goederenexporteur naar India, voor een bedrag van 7,9 miljard of 17,3% van de totale Europese uitvoer. Diamant blijft weliswaar één van de centrale elementen van de bilaterale handel, maar talrijke andere sectoren bieden veelbelovende vooruitzichten. Denk aan “Machines en apparaten”, waarvan in 2018 voor 590 miljoen werd 1 Alle geciteerde cijfers in euro Brussel Metropool - november 2019 ❙ 23 De economische missie naar Mexico van februari 2019, die plaatsvond in samenwerking met de agentschappen voor buitenlandse handel van de gewesten, kan als zeer succesvol worden bestempeld. uitgevoerd, of 312,9 miljoen meer dan in 2013. De laatste vijf jaar zitten ook de chemische producten sterk in de lift. Dit is trouwens de belangrijkste Belgische exportsector. Door de aanzienlijke verkoop van vaccins liep de export in deze categorie op tot 680,9 miljoen in 2018, een stijging met 248,1 miljoen in vergelijking met 2014. In de dienstensector valt vooral een forse groei op bij de verkoop van telecommunicatie-, informatie- en IT-diensten. Eind 2018 bedroeg de export ervan 104 miljoen, vijf jaar eerder nog maar 31 miljoen. De economische missies die u organiseert, zijn vaak heel succesvol en leveren talrijke contracten op. De steun van de Koning of één van zijn vertegenwoordigers is daarbij onmiskenbaar een voordeel. Wordt ook 2019 weer een vruchtbaar jaar? Eind 2019 zullen wij twee gezamenlijke economische missies hebben georganiseerd onder het voorzitterschap van H.K.H. Prinses Astrid. Wij werken daarbij nauw samen © Belga

Internationaal met de drie gewestelijke instanties die de buitenlandse handel bevorderen – hub.brussels, Awex en FIT – en met de FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Niet minder dan 130 bedrijven hebben 202 deelnemers afgevaardigd voor onze missie naar Mexico in februari 2019. Zij waren 2,5 keer talrijker dan bij de vorige economische missie naar Mexico, in 2009. In 2019 waren de deelnemers in totaal zelfs met 283. De sectoren met de sterkste vertegenwoordiging waren de voedingsmiddelenindustrie, ICT en telecommunicatie, de farmaceutische, parafarmaceutische en biotechnologische sector, de energie- en cleantechbedrijven, de specialisten in hernieuwbare energie en ten slotte de gezondheids- en lifesciences-bedrijven. Mexico bekleedt de vijftiende plaats op de wereldranglijst van de grootste economieën en het is een scharnierland tussen de Verenigde Staten en Latijns-Amerika. Onze missie viel samen met de verkiezing van een nieuwe president, Andrés Manuel López Obrador, die de officiële Belgische delegatie heeft ontvangen. Er werden in totaal 15 contracten ondertekend. De volgende economische missie, van 17 tot 22 november, zal de steven richten naar de Chinese Volksrepubliek. Ze zou het hoogtepunt van het jaar 2019 moeten worden, met een delegatie van 630 deelnemers, die 311 bedrijven vertegenwoordigen. Prinses Astrid en de ministers zouden door het allerhoogste staatsniveau ontvangen moeten worden. Het programma stelt de bedrijven in staat om banden aan te knopen met lokale partners of die te versterken. In Peking en Sjanghai is telkens een grootschalige officiële receptie gepland, met zo’n 1.100 deelnemers. De vijf meest vertegenwoordigde sectoren voor wat het aantal bedrijven betreft, zijn de voedingsmiddelensector, bedrijven die commerciële diensten leveren, de chemische, farmaceutische en lifesciences-sector, de luxenijverheid, mode en textiel, de energie-, milieu- en cleantechsector. Welke vrijhandelsakkoorden laten de meeste deuren openzwaaien voor onze bedrijven en in welke sectoren is dat vooral het geval? De Europese Commissie sluit handelsakkoorden af die onder andere tot doel hebben om de douanetarieven te doen dalen, zodat handel drijven gemakkelijker wordt. De impact van deze akkoorden wordt sinds 2017 opgetekend in een openbaar rapport voor de Europese instellingen, het Trade Agreement Implementation Report. De meest recente beschikbare cijfers (over 2017) laten zien dat dergelijke akkoorden gevolgen hebben voor ongeveer één derde van de export van de lidstaten van de Europese Unie naar derde landen. De belangrijkste partners met wie de EU deze akkoorden sluit, zijn Zwitserland (7% van alle handelsstromen met de Europese Unie), Turkije, Noorwegen en Zuid-Korea. Deze vrijhandelsovereenkomsten hebben geleid tot een toe van de handelsstromen. Een voorbeeld: sinds in 2011 een vrijhandelsovereenkomst met Zuid-Korea werd gesloten, is de export naar dit land met meer dan 55% toegenomen. Een jaar na de implementatie van het akkoord met Ecuador steeg onze export naar dat land met meer dan 20%. Nadat het CETA-handelsverdrag t jaar geleden gedeeltelijk in werking is getreden, steeg de Europese export naar Canada met 7%. De sterkste stijging deed zich daarbij uiteraard voor in sectoren waarvoor een tariefverlaging was overeengekomen. België heeft er opvallend veel baat bij, want het heeft zijn marktaandeel binnen de Europese Unie voor de export naar Canada flink kunnen optrekken: terwijl de Belgische export eind juni 2016 5,5% van het Europese totaal vertegenwoordigde, steeg dit aandeel tot 7,8% eind juni 2019, met een piek van 8,7% eind juni 2018. Fabienne L’Hoost, Directeur-generaal van het Agentschap voor Buitenlandse Handel Volgens de Europese Commissie heeft 81,6% van de Belgische ondernemingen van deze preferentiële tarieven geprofiteerd. Dit blijkt uit een analyse van de gegevens van 20 landen die overeenkomsten met de EU hebben gesloten. De Belgische export naar deze landen vertegenwoordigt 15 miljard euro. De preferentiële tarieven leverden een besparing van 400 miljoen aan douanerechten op. Deze bedragen zullen naar verwachting verder stijgen: er wordt over vrijhandelsovereenkomsten onderhandeld met Japan, Singapore en Vietnam. Nog andere landen, zoals Australië en Nieuw-Zeeland, staan ook op de lijst van potentiële partners voor deze overeenkomsten. ● Didier Dekeyser 24 ❙ Brussel Metropool - november 2019

Internationaal Alles goed met de export? Brusselse KMO’s kampen met de beperkte omvang van de Belgische markt. Dit kan hun groei afremmen. De uitzichten binnen onze landsgrenzen kun je dus echt niet gaan vergelijken met die van Frankrijk of Duitsland! De horizon verbreden is wellicht de oplossing. Exporteren, dus. © Getty De afzetmogelijkheden op buitenlandse markten – zowel in de buurlanden als veel verder – zult u veel beter benutten als u goed voorbereid bent. Hub.brussels, het Brussels Agentschap voor Bedrijfsondersteuning, schreef een aantal tips voor beginnende exporteurs: 1 Bepaal of u klaar bent voor de export: een SWOT analyse van uw organisatie en uw producten of diensten kan bijzonder verhelderend zijn! 2 Bepaal welke producten en/of diensten u overweegt te exporteren: geef de voorkeur aan nicheproducten en producten/diensten waarmee u zich echt onderscheidt van de concurrentie. 3 Identificeer de markt: droomt u van de Chinese markt? Misschien begint u best toch maar met een buurland. Brussel ligt in een van de rijkste gebieden van Europa, met het voordeel dat de gewoonten van bedrijven en consumenten dicht aanleunen bij de onze. Overweeg misschien ook Noord-Amerika en zelfs Afrika, waarmee goede verbindingen bestaan. Hoe dan ook, bestudeer aandachtig de doelmarkt. 4 Bepaal de verkoopkanalen: nog voor u aan directe verkoop begint, overweegt u best een lokale agent of distributeur. Neem zeker contractuele voorzorgsmaatregelen en vermijd alle haast. Er bestaan heel wat manieren om zulke kanalen te benaderen. 5 Hou rekening met de lokale cultuur: elk volk heeft eigen 6 Doe een beroep op deskundigen voor de juridische en regels en gewoonten. Als u die respecteert, bevordert u uw eigen imago. fiscale aangelegenheden: improvisatie is uit den boze met btw, facturatieprocedures, contracten of logistiek. Laat u bijstaan! 7 Bescherm de expertise van uw onderneming: vraag octrooien aan, registreer uw producten, merken en ontwerpen. Zo vermijdt u onaangename verrassingen. 8 Beveilig de betalingen wanneer u verkoopt: een betaling nog vóór de levering is soms niet mogelijk. Overweegt u documentaire kredieten, een (Coproductie) kredietverzekering of factoring? Ieder zijn vak: richt u tot een professional! 9 Uw succes mag gezien worden: kennis van zaken verdient bekendheid. Ze is uw visitekaartje voor de toekomst. Besteed de nodige middelen aan communicatie. ● 10 Laat u begeleiden door hub. brussels – het is trouwens gratis! De ondersteuning van exporteurs behoort tot het takenpakket van hub.brussels, een overheidsorganisatie die door de Brusselse regering in het leven werd geroepen. Ze kan rekenen op het uitgebreide netwerk van economische en commerciële attachés in het buitenland. Wilt u gaan exporteren? Zo ja, dan kunnen de deskundigen van hub.brussels voor u een haalbaarheidsanalyse uitvoeren. Hiermee krijgt u een soort diagnose van uw exportpotentieel. Om hiervan gebruik te maken, moet u beschikken over een ondernemingsnummer of een vestiging in het BHG, naast een website en een professioneel e-mailadres. Uw product moet ook klaar zijn voor verkoop. U dient over voldoende middelen en voorraden te beschikken om een stroom van bestellingen op te vangen. U moet bovendien kunnen vertrouwen op een verkoopafdeling en elementaire marketing tools en kunnen uitleggen waarom uw aanbod specifiek is. Handelsreferenties zijn een troef! Tot slot komt u alleen in aanmerking als u nooit hebt geëxporteerd of, desgevallend, nooit buiten de EU. Wie niet aan deze criteria voldoet, wordt doorverwezen naar de dienst 1819, ook bij hub.brussels: tel. 1819 of info@1819.be. Details over deze 10 tips vindt u op https://hub.brussels/ nl/10-tips-export-2019. Voor meer informatie neemt u contact op met Katia Giovanetti, Account Manager – tel. 02/800 40 77, kgiovanetti@hub.brussels. Brussel Metropool - november 2019 ❙ 25

Internationaal 5 tips om de belangrijkste exportrisico’s te vermijden Exporteren houdt een onderneming gezond: de omzet stijgt, de groei zwelt aan, medewerkers zijn meer gemotiveerd, de concurrentiedruk daalt. Maar markten buiten Europa proberen te veroveren houdt natuurlijk ook risico’s in, meer dan wanneer u op uw thuismarkt blijft. Welke valkuilen moet u vermijden? En hoe dekt u zich in? 1 Het landenrisico is het eerste gevaar waar een exporteur spontaan aan denkt. En terecht, want tegenwoordig lijken de internationale relaties minder stabiel dan een tijd geleden. Als Belgisch bedrijf kunt u te maken krijgen met politieke ontwikkelingen in het land van uw klant die het goede verloop van uw commerciële transacties ernstig in het gedrang brengen. Denk aan sociale onrust, conflicten, handelsoorlogen, onteigeningen, de invoering van een protectionistisch beleid, een embargo … De lijst is lang. Exporteren wordt veiliger door te diversifiëren, maar let op voor een te grote versnippering van uw inspanningen. Kies vooral uiterst zorgvuldig uw exportland(en). Landenratings, bijvoorbeeld die van Credendo, zijn daarvoor nuttig: ze evalueren permanent de politieke en commerciële risico’s van exportlanden . 2 Het opzeggingsrisico. Een Belgisch bedrijf dat een leveringscontract heeft gesloten, kan nog vóór het één product of dienst heeft geleverd, geconfronteerd worden met de annulering van het contract door de klant. Misschien kan of wil die niet betalen, doen er zich politieke feiten voor (oorlog, politieke gebeurtenissen), komt de financiële gezondheid van de klant in het gedrang of is hij gewoon van slechte wil. Dit risico is te verzekeren (sterk aanbevolen!) om vergoed te worden voor alle uitgaven tijdens de uitvoering van het contract. 3 Het risico op wanbetaling jaagt bedrijven het meeste schrik aan: een oneerlijke klant komt zijn verplichtingen niet na op de vervaldag die in het contract is bepaald, terwijl u toch stipt de goederen of diensten hebt geleverd die waren overeengekomen. Ook hier kan de oorzaak politiek van aard zijn (oorlog, deviezentekort, natuurramp, …) of commercieel (faillissement, financiele moeilijkheden, geschil, …). Een exporteur die een kredietverzekering heeft gesloten, kan vergoed worden voor openstaande schuldvorderingen. Deze verzekering past zich flexibel aan verschillende transactiestructuren aan en geldt zowel bij contante betaling als in combinatie met een bankfinanciering. 4 De lokale cultuur. Think global, act local: als exporteur moet u steeds op de hoogte zijn van de internationale reglementeringen en procedures. U dient die ook toe te passen in elk lokaal filiaal van uw bedrijf en de lokale reglementeringen en procedures komen daar nog eens bovenop. Andere mogelijke obstakels zijn de taal, symbolen of gewoonten. Wie deze risico’s slecht inschat, verwaarloost of er niet op anticipeert, loopt het risico op misverstanden of een negatieve impact op de commerciële relaties. Handelsagenten en internationale partners kunnen helpen om contacten te leggen met buitenlandse klanten en commerciële relaties aan te knopen. Het Brussels Gewest beschikt bijvoorbeeld over economische adviseurs in alle windstreken, die met hun ervaring het verschil kunnen maken. Een andere oplossing bestaat erin om via lokale partners te werken. 5 Ethische en klimaatrisico’s. Het is belangrijk om rekening te houden met nieuwe milieureglementeringen en nieuwe sociale eisen. Investeerders, klanten en de hele samenleving vragen dat bedrijven transparanter en oplettender zouden zijn. De druk die zij uitoefenen, beïnvloedt rechtstreeks de evaluaties van banken en verzekeraars van de economische impact van de bedrijven op deze domeinen. ● Didier Dekeyser 26 ❙ Brussel Metropool - november 2019 1 www.credendo.com of via de app Credendo Risk in de App Store of op Google Play © Getty

Internationaal Network Brussels staan voor u klaar. U krijgt advies, interessante doorverwijzingen en contacten voor steun. Dit is allemaal gratis en beslist een eerste stap waarop er nog heel veel zullen volgen. ❙ Beci, avenue Louise 500, 1050 Bruxelles info@beci.be – Tel. 02 648 50 02 2 Brussel helpt u exporteren © Getty Avonturiers die het er alleen op willen wagen, kunnen dit beter niet lezen. Want waarom zou u de talrijke steunmaatregelen van het Gewest afwijzen? Omdat u ze niet kent? Breng daar snel verandering in en laat u begeleiden door privépartners als uw bank of de Kamer van Koophandel, of door Credendo, een autonoom overheidsbedrijf. Laat u begeleiden Het Brussels Gewest heeft onlangs zijn middelen geografisch en strategisch gehergroepeerd in hub. brussels, met deze bescheiden doelstelling: “van Brussel de aantrekkelijkste plek in Europa maken om te ondernemen en economische activiteiten te ontwikkelen!” Het Brussels Agentschap voor Bedrijfsondersteuning moedigt onder andere KMO’s aan om over onze landsgrenzen te kijken. De efficiëntie waarmee het agentschap bedrijven begeleidt, wordt algemeen erkend. Zowel kandidaten die hun eerste stappen zetten als ervaren ondernemers op zoek naar internationale partners en nieuwe markten kunnen er terecht. Begeleiding is er geen vage term, maar een praktijkgerichte aanpak. Het agentschap haalt zijn kracht immers vooral uit zijn economische en commerciële attachés in alle windstreken, met wie het al vele jaren zakelijke contacten onderhoudt. Alleen al bij de prospectie laten zij (kandidaat-)exporteurs kostbare tijd winnen. Deze attachés zijn rechtstreeks te bereiken of zelfs te ontmoeten, bijvoorbeeld tijdens de populaire “Contact Days” die elk jaar in Brussel worden georganiseerd. ❙ Brussels Agentschap voor Bedrijfsondersteuning, Charleroisesteenweg 110, 1060 Brussel Tel. 02 422 00 200 3 1 Op zoek naar advies, de juiste richting, een geëffend pad? Beci “Voor 966 miljard euro aan Brusselse export, slechts 60 km tussen Brussel en de dichtstbijzijnde grens, 10.294 filialen van Brusselse bedrijven in het buitenland”: deze cijfers op de webpagina van Beci over buitenlandse handel verkondigen onmiskenbaar deze boodschap: waar wacht u nog op? Kom met ons praten over uw project, uw nog vage plannen of ideeën om uw activiteiten een internationale dimensie te geven. De experts van de Kamer van Koophandel van Brussel en het Enterprise Europe Laat u financieren Finance.brussels helpt bedrijven die in het Brussels Gewest waarde creëren met aanvullende financiering. Hoe het dat doet? Met concrete oplossingen voor hun financieringsbehoeften op scharniermomenten in hun ontwikkeling: bij oprichting, uitbreiding, innovatie, internationalisering, milieutransitie, overname of overdracht. Het aanbod aan financiële instrumenten voor startups, scale-ups en KMO’s is samengesteld op basis van de vastgestelde behoeften en omvat het nemen van participaties, mezzanine-leningen, converteerbare leningen, cofinanciering en waarborgen. Deze vijf instrumenten kunnen ook worden gecombineerd. In deze context biedt finance&invest.brussels financieringen aan Brusselse KMO’s met exportactiviteiten of bedrijven Brussel Metropool - november 2019 ❙ 27

Internationaal die willen exporteren of een buitenlands filiaal oprichten. Omgekeerd kunnen ook buitenlandse exporteurs die zich in de hoofdstad willen vestigen er terecht. Vóór de eventuele financieringsovereenkomst, waartoe binnen maximaal drie maanden wordt besloten, bestudeert de gewestinstelling voor overheidsfinanciering algemene informatie over het bedrijf (geschiedenis, management, aandeelhouders, producten, markt, rekeningen vroeger en nu). Het financieel plan en de detailbeschrijving van het project worden onder de loep genomen (voor export of vestiging in het buitenland). Veel meer dan een audit, is dit een proces van ondersteuning en overleg. ❙ Finance.brussels, Stassartstraat 32, 1050 Brussel info@srib.be – Tel. 02 548 22 11 4 Laat u terugbetalen Voor veel KMO’s en zelfstandigen in Brussel is de waaier aan financiële exportsteun die het Gewest verleent een geweldige stimulans, die meer bekendheid en … aanvragen verdient. Er zijn subsidies voor 8 soorten projecten en in sommige gevallen kan tot 75% van de kosten worden terugbetaald. Er gelden wel voorwaarden: voor bepaalde terugbetalingen moet je bijvoorbeeld een starter zijn. • Een informatiedrager aanmaken (met uitzondering van een website): terugbetaling van maximaal 75% van de kosten als u exportbevorderend promotiemateriaal (brochures, catalogi, films, logo’s, folders, vertalingen) maakt in een andere taal dan het Nederlands of het Frans. • Een prospectiereis in het buitenland maken: terugbetaling van maximaal 50% of 75% van de kosten als u een handelsprospectiereis onderneemt voor een nieuwe markt buiten de Europese Unie. Is uw KMO jonger dan vier jaar? Dan kunt u de premie krijgen om te prospecteren in elk land (inclusief binnen de EU en ongeacht de doelmarkt). • Als exposant deelnemen aan een beurs in het buitenland: terugbetaling van 50% tot 75% van de kosten. • Prospects uitnodigen uit landen buiten de EU: terugbetaling van maximaal 50% van de kosten om iemand naar het Brussels Gewest uit te nodigen. • Deelnemen aan een offerteoproep buiten de EU: terugbetaling van maximaal 50% van de kosten. • Tijdelijk een prospectiekantoor buiten de EU huren (als het om een nieuwe markt gaat): terugbetaling van € 1.500 per maand. • Advies aanvragen voor het deponeren van een merk, een registratie of certificering in het buitenland: terugbetaling van maximaal 50% van de kosten als u een beroep doet op een consultant. 28 ❙ Brussel Metropool - november 2019 • Iemand aanwerven in het kader van een exportproject: forfait van € 20.000 om een werknemer voltijds in dienst te nemen voor de uitvoering van een project dat specifiek gericht is op de export van goederen en/of diensten. ❙ Steun aan Ondernemingen, Kruidtuinlaan 20, 1035 Brussel - Tel. 02 800 34 30 5 Laat u beschermen Credendo-Export Credit Agency geniet een Belgische staatsgarantie (maar ontvangt geen subsidies). De filialen van het Agentschap functioneren als privéentiteiten onder toezicht van de controleorganismen van de verzekeringsmaatschappijen. Omdat het om een gemengd privé- en overheidsinitiatief gaat en dankzij de sinds honderd jaar opgebouwde deskundigheid is het (nog steeds groeiende) agentschap toonaangevend in Europa. Het agentschap heeft talrijke beproefde oplossingen ontwikkeld voor de even talrijke risico’s die gepaard gaan met internationale transacties. De klassieke of globale kredietverzekering verzekert het meest voor de hand liggende risico: schuldvorderingen op nationale of buitenlandse klanten die onbetaald blijven, ongeacht of dit te wijten is aan hun overmogen of weigering om te betalen (handelsrisico), aan gebeurtenissen in het buitenland (politieke risico’s) of aan een contractverbreking. Er bestaan echter heel wat varianten op een dergelijke kredietverzekering: een leverancierskrediet om in alle gemoedsrust betaaltermijnen toe te staan aan een buitenlandse koper; de dekking van het gebruik, de beschadiging of het verlies van zwaar materiaal in het buitenland bij politieke ontwikkelingen; een verzekering tegen het willekeurig inroepen van contractuele waarborgen ten gunste van de buitenlandse koper (bij aanbesteding, vooruitbetaling of uitvoeringsgarantie) enz. Het agentschap biedt bovendien ook zeer geavanceerde oplossingen, zoals borgstelling, financiële garanties bij moeilijkheden om een nieuwe kredietlijn te verkrijgen, zelfs directe financiering met bedragen tot 5 miljoen euro enz. Het agentschap bestrijkt op die manier de hele waaier aan erkende risico’s waar elke exporteur vroeg of laat mee te maken krijgt. De talrijke oplossingen zijn bovendien soepel aan de specificiteit van elke aanvraag aan te passen. Dit is ongetwijfeld een partner die elke onderneming zou moeten raadplegen en al zeker een KMO of micro-onderneming. ❙ Montoyerstraat 3, 1000 Brussel Tel. +32 2 788 88 00 – info-eca@credendo.com. Didier Dekeyser

Internationaal Vertalen om te exporteren U gelooft in uw product en u wilt het exporteren! Eerste vereiste: de documentatie over dit product moet beschikbaar zijn in de taal van de markt die u wilt bereiken. (Coproductie) H eeft u een commerciële overeenkomst die u moet ondertekenen met een partner die een andere taal spreekt? Dan doet u er goed aan het document correct te laten vertalen om zo elk misverstand te vermijden dat kan leiden tot contractbreuk of zelfs tot een proces. Elke vertaling moet ernstig worden genomen. Een middelmatige, onnauwkeurige vertaling plaatst uw product, uw dienst, uw hele onderneming en uzelf in een slecht daglicht. Zoals bij alle beroepen bestaan er experts in dit domein. In het algemeen werken ze voor vertaalbureaus die beschikken over specialisten in elk domein en voor elk land. Een arts kan geen contract voor een distributieovereenkomst vertalen, evenmin als een jurist de bijsluiter van een geneesmiddel kan overschrijven in een andere taal. Daarom zijn er ondernemingen die een service op maat en van kwaliteit garanderen. Sommige van deze vertaalbureaus hebben duizenden medewerkers, experts in hun vak, verspreid over de hele wereld. Deze bureaus vereisen niet alleen een grote expertise van de vertaler in het desbetreffende domein, maar ook dat hij woont in het land waarvoor de tekst is bestemd. Er bestaan tal van uiteenlopende expertisedomeinen, met elk een specialist in zijn moedertaal. Alleen al in de juridische sector werken sommige vertaalbureaus samen met professionals in arbeidsrecht, sociaal recht, publiekrecht, contentieuze rechtspraak en arbitrage, ‘corporate restructuration’, vennootschapsrecht enz. Maar ze doen ook een beroep op experts op het vlak van banken en financiën, intellectuele eigendom, vastgoed, kapitaalmarkt, verzekeringen, maar ook op ingenieurs en artsen. Ook het aantal talen is niet op de vingers te tellen. Alleen al voor België zijn er drie talen. Om naar enkele buurlanden te exporteren, moet u al snel vijftien talen kennen. Om de lidstaten van de Europese Unie te dekken, neemt het aantal talen toe tot 24. En hoe zit het met de Russische, Aziatische en Afrikaanse markten? Het omgekeerde is het geval als we een buitenlands product willen importeren en op de markt willen brengen in ons land: we moeten deskundige vertalers vinden om de handleiding van een machine uit China of de samenstelling van een geneesmiddel Luc Van Haute, CEO Ubiqus Belgium of voedingsmiddel uit een ander deel van de wereld aan te passen aan onze landstalen. En de kostprijs van een goede vertaling? In tegenstelling tot bepaalde verankerde ideeën is die niet buitensporig en zonder verrassingen. Hij wordt namelijk bepaald op basis van het aantal vertaalde woorden, tussen € 0,10 en € 0,15 per woord. Het verschil ligt niet in de complexiteit van de tekst, maar in de taal van de vertaling. De kosten zullen hoger zijn voor een in het Duits vertaalde tekst dan voor een in het Chinees vertaalde tekst, aangezien de vertaler in een land woont waar de kosten van levensonderhoud hoger zijn. Wat deadlines betreft, kan een goede vertaler acht pagina’s per dag vertalen. Afhankelijk van het vertaalbureau kan dit dringend, op de dag zelf. In elk geval doet u best een beroep op een goed vertaalbureau. De return on investment is onmiddellijk (met name voor de vertaling van uw webpagina’s) en het merkimago van uw onderneming zal niet lijden onder een benaderende vertaling. ● uw partner voor al uw taalprojecten Juridische beroepsvertaling [Ubiqus], een uitzonderlijke taalervaring. De garantie voor een service op maat en kwaliteit. Uitmuntende juridische vertalingen door vertalers die bekwaam zijn om wettelijke en reglementaire concepten correct om te zetten. Vertalers die enkel in hun moedertaal vertalen en blijk geven van een gedegen ervaring in hun vakgebied. Trouwe vertalingen in origineel formaat. Vertrouwelijkheid en veiligheid van uw gegevens. Contact: Luc Van Haute, CEO Ubiqus Belgium T. +32 473 746 357 – lvanhaute@ubiqus.com www.ubiqus.be Brussel Metropool - november 2019 ❙ 29

Internationaal Digitale prospectie: China Online Destijds was het voor een KMO of een starter echt niet gemakkelijk om in China te gaan verkopen. Vandaag geldt e-commerce als een belangrijke toegangspoort tot wat ondertussen de grootste economie ter wereld is geworden in termen van koopkrachtpariteit . China sleutelde trouwens zelf aan een open economie om zijn eigen export te vergemakkelijken. Vraag is hoe je kunt opvallen in een web met miljarden kliks per dag? B ijna 800 miljoen internetgebruikers die er dagelijks meer dan anderhalf uur aan besteden ... E-commerce platforms met soms 500 miljoen unieke klanten … De Chinese standaarden verklaren het belang van digitale marketing in winstgevende zakelijke relaties. De Europese kandidaat exporteur, die bekend is met de markten van Amazon en die vlot omgaat met Twitter, Facebook, LinkedIn …, riskeert echter een ontnuchterende verrassing als hij de Chinese markt met dezelfde tools tracht te betreden. In tegenstelling tot wat wij hier gewoon zijn, grijpt de Chinese consument niet eerst naar een van de talloze zoekmachines (Baidu, Sogou, Soso, Qihoo 360 ... alles behalve Google !). Hij logt meteen in op gigantische ‘marketplaces’, lokaal heel beroemd en in onze Taobao, TMALL, JD, Sunning, DangDang, Sasa, Ymatou. Sommige van die platforms claimen meer dan 500 miljoen gebruikers. landen nagenoeg onbekend (behalve misschien de benaming Alibaba, de moedermaatschappij van de meest efficiënte Chinese zoekmachines). Deze marktplaatsen lokken tientallen miljoenen consumenten aan, die uitdrukkelijk eerder online kopen dan in winkels. Taobao, TMALL, JD, Sunning, DangDang, Sasa, Ymatou ... Sommige van die platforms claimen meer dan 500 miljoen gebruikers. Dit fenomenaal gegeven heeft ook een mindere kant: op zulke uitgestrekte marktplaatsen is een nieuwe aanbieder automatisch onbenullig. Er wacht hem een lange en steile weg! Een eerste stap is de creatie van een website, uiteraard in het Mandarijn, die via de voornaamste Chinese zoekmachines toegankelijk zal moeten zijn (vergeet Google). Deze website moet snel een minimum aan zichtbaarheid krijgen via actieve SEO, om hem toch iets beter te laten scoren in de zee van zoekresultaten. Tegelijk moet de bekendheid van het merk en het product bij de lokale doelgroep worden opgekrikt. Dit is van groot belang, in de Chinese sociale en handelscultuur. Zo creëert u idealiter een identiteit en een imago, beide positief en van fundamenteel belang om de algemene zichtbaarheid verder 1 IMF verslagen 2018 en verslagen van de Nationale Bank 2017 30 ❙ Brussel Metropool - november 2019 © Getty

te ontwikkelen. Nu is het zo dat een succesvolle e-reputation niet zozeer voortvloeit uit de inhoud die het bedrijf verspreidt, maar ook en vooral uit de reacties van internetgebruikers op sociale netwerken, fora, opiniepagina’s enz. Onder andere Wechat, Weido, Little Red Book zullen dus uw vrienden moeten zijn. Dit geldt nog meer voor de Key Opinion Leaders (KOL) die daar actief zijn en die de zichtbaarheid kunnen vergroten … of het imago verbrijzelen met vernederende commentaar. Al wie met digitale marketing te maken heeft, kent de toegevoegde waarde ervan, maar weet ook hoe tijdrovend deze discipline is. Relevante content creëren, een community benaderen en overtuigen dankzij ‘community management’, KOL’s (Key Opinion Leaders) en influencers bereiken, een kleine of grote ‘buzz’ doen ontstaan voor commerciële doeleinden, het imago van het bedrijf verbeteren, online marketing- of reclamecampagnes inrichten, data inzamelen, onderzoeken en gebruiken … en dit alles bovendien in het mandarijn, wel ja dit ligt waarschijnlijk buiten bereik van de doorsnee KMO bedrijfsleider. De vele lokale bureaus gespecialiseerd in digitale marketing bieden wellicht een oplossing. Toch controleert u best hoe betrouwbaar die zijn. Deze nuttige informatie vindt u bij de Brusselse diensten die export ondersteunen. ● Didier Dekeyser Top 5 van de sociale netwerken in china Wechat Een sociaal netwerk met 1 miljard gebruikers. Helpt bedrijven hun aanbod voor te stellen via geïntegreerde minitoepassingen. Laat gebruikers daarop reageren zonder van browser of applicatie te hoeven veranderen. Weibo Weibo, een "micro-blogging" van 430 miljoen maandelijkse gebruikers, is een soort Twitter. Dankzij uitgebreide functies is het mogelijk om berichten tot 10.000 karakters te schrijven. Vertegenwoordigt dus een belangrijke bron van informatie voor de Chinese samenleving, maar ook een essentieel communicatieplatform, waarop KOL’s en volgers zeer aanwezig zijn. Zhihu Zhihu is een online community die focust op geleerde leden met meer koopkracht dan communities op andere platforms. Little Red Book Online community. Ook een zoekmachine waarvan de resultaten bestaan uit posts van gebruikers (bijna 800 miljoen geïdentificeerde inhoud-items, waarvan een groot deel te maken heeft met consumptie: aankooptips, trends, promoties, meningen...). En ten slotte een e-commerce platform (berichten kunnen worden afgesloten met een doorverwijzing naar een aankoopproces). Douyin – Tiktok Douyin voor Chinezen, TikTok voor buitenlanders. Twee verschillende producten wegens de censuur. Zeer populaire apps (meer dan 1 miljard downloads voor beide), die creatieve videocontent aanbieden. Grote KOL gemeenschap, waaronder Chinese beroemdheden, gevolgd door hun talloze fans. Beroemd om zijn grootschalige marketingcampagnes. Brussel Metropool - november 2019 ❙ 31

AirPlus Company Account. De gecentraliseerde oplossing voor uw zakenreismanagement. Wilt u: + Uw reiskosten effi ciënter beheren? + Boekings en vereff eningsprocedures vereenvoudigen? + Een duidelijk gezamenlijk overzicht ontvangen in plaats van stapels facturen bijhouden? + Eenvoudiger bedragen toewijzen binnen uw bedrijf? + Over alle gegevens beschikken om uw reisuitgaven optimaal op te volgen? www.airplus.com

Internationaal Netwerk EEN helpt bedrijven exporteren: 4 voorbeelden Op zoek naar partners? Wilt u contacten leggen of aan vakbeurzen deelnemen? Hebt u informatie nodig over lokale belastingstelsels of reglementeringen? Wenst u mee te dingen naar internationale overheidsopdrachten? Enterprise Europe Network steunt KMO’s die zich internationaal willen ontplooien. Deze vier voorbeelden spreken boekdelen. groeien door en nieuwe product of een innoverende dienst te ontwikkelen, dan komt het dossier bij hub.brussels terecht: “Andere dossiers leggen de omgekeerde weg af. De twee EEN-teams werken dus volledig complementair.” “Brusselse KMO’s en hun internationale doelstellingen zijn altijd ons uitgangspunt en samen met de experts van het netwerk in andere landen zoeken wij naar klanten of partners ter plaatse. Het systeem werkt in beide richtingen, want experts bij Beci speuren de lokale markt af en informeren hun collega’s in het buitenland over de reglementeringen in België of Brussel.” Aangezien vier voorbeelden meer duidelijk maken dan een leest u hier hoe Beci Brusselse s concreet heeft geholpen: "D e kracht van Enterprise Europe Network schuilt in hun 3.000 experts over de hele wereld”, meent JeanPhilippe Mergen, die bij Beci verantwoordelijk is voor het EEN-netwerk. “In de 65 deelnemende landen – daar zitten de EU-landen bij, maar ook China, Japan, Vietnam, de VS, Mexico en Turkije, om er maar enkele te noemen – staan de experts rechtstreeks in contact m de bedrijven in hun regio. Zij kunnen helpen om de lokale te benaderen, de reglementering uit te leggen of prospects en c contacten voor onze klanten voor te stellen. Zij organiseren daarvoor zakelijke evenementen of stellen hun adresboekje ter beschikking. EEN is ook een platform om contacten te leggen: de experts stellen er profielen van bedrijven op die partners zoeken. EEN probeert dus om bedrijven met elkaar te matchen.” In het Brussels Gewest werken de EEN-experts in twee teams, die de hele tijd in contact met elkaar staan: één team is bij hub.brussels aan de slag en werkt er rond innovatiesteun, het andere heeft zich bij Beci gespecialiseerd in advies en diensten voor internationale ontwikkeling. “Wij staan ter beschikking van alle bedrijven met internationale ambities of die al in het buitenland actief zijn en die aan prospectie op nieuwe markten willen doen”, aldus Jean-Philippe Mergen. Als een bedrijf wil ghen (wandelschoenen): tners vinden” ghen is de voortzetting van het Ancienne Maison Dubois, dat in 1951 werd opgericht. Het verdeelt in België onder andere schoenen van de merken Sebago, Aigle en Caterpillar Safety. Het bedrijf zet ook al 25 jaar een eigen assortiment andelschoenen in de markt, onder de merknaam Berghen. In de Benelux staat het bedrijf stevig in zijn schoenen, nu komt het erop aan de schaal te vergroten. Caroline Bouckaert, Product Manager: “Wij willen ghen ook in Frankrijk en Duitsland ond krijgen. Dit zijn heel aantrekkelijke markten, met consumenten die vrijwel hetzelfde profiel hebben als in België. Daarom zoeken wij er partners. De EEN-experts bij Beci hebben voor ons een aanspreekpunt gevonden dat Berghen op beide markten vertegenwoordigt. Op het online contactplatform werden twee profielen geplaatst, voor distributeurs en agenten.” Caroline Bouckaert is op die manier op het spoor gekomen van een belangrijke vakbeurs in Lyon. In oktober heeft ze eraan deelgenomen: “Wij waren op zoek naar tussenpersonen voor Frankrijk. Onze expert kan terugvallen op zijn uitgebreide netwerken en hij brengt originele ideeën aan. Ook voor Duitsland heeft hij ons geholpen om te bepalen welke elementen onmisbaar zijn om handelscontracten te sluiten Brussel Metropool - november 2019 ❙ 33 © Getty

Internationaal volgens het boekje. Dat vraagt veel tijd. Wij hopen dat nu één en ander in beweging komt, onder andere dankzij de beurs in Lyon.” Anne-Catherine Mailleux (Domobios) Domobios (bestrijding van ongedierte): “Je moet de formaliteiten en regels kennen” Domobios, een R&D spin-off van ULB en UCL, maakt “biomimetische” vallen die schadelijke dieren aantrekken en elimineren, zonder toxische producten. “In eigen land verkopen wij onze producten via online platforms en wij werken momenteel aan de verkoop via internationale bedrijven”, zegt CEO Anne-Catherine Mailleux. Het belangrijkste product van Domobios is Acar’up, tegen huisstofmijten. Het wordt al verkocht in België, Frankrijk, Zwitserland en Nederland en binnenkort ook in Duitsland en Italië. Tegen 2020 zullen in Europa en vervolgens in de VS ook andere producten worden verkocht, tegen mijten in hondenmanden, bedwantsen en kakkerlakken. Al van bij zijn oprichting in 2013 doet Domobios regelmatig een beroep op EEN en Beci. “Zij helpen ons om onze producten naar de VS te exporteren, met informatie over het belastingstelsel, de douaneformaliteiten, de reglementeringen enz. Wij vragen hen ook naar contactpersonen in specifieke sectoren. Zo worden sommige materialen van onze vallen voor schadelijke dieren nu door een Frans bedrijf gemaakt dat EEN voor ons gevonden heeft.” De EEN-experts van Impulse (dat nu hub.brussels heet) hebben Domobios ook geholpen toen bepaalde regels het op de markt brengen van Acar’up bemoeilijkten. “En onze naamsbekendheid hebben wij voor een flink stuk aan hen te danken.” Sophia Group (engineering): “Follow-up van internationale overheidsopdrachten” Sophia Group had op één bepaald ogenblik in zijn ontwikkeling hulp nodig. Deze consultingen engineeringgroep biedt technische ondersteuning en audits voor nieuwe projecten en bestaande gebouwen. Sophia Group levert bijvoorbeeld aan het Europees Parlement bijstand voor het technisch gebouwenbeheer en fungeert als ‘building helpdesk’ voor de Europese Commissie. “En Pascal Hendrickx (Sophia Group) recent hebben wij bij de Europese Raad een aanbesteding gewonnen voor dezelfde opdracht. De Europese 34 ❙ Brussel Metropool - november 2019 instellingen zijn voor ons een belangrijk werkterrein”, benadrukt zaakvoerder Pascal Hendrickx. Sophia Group heeft ook al gewerkt voor Actiris, Belfius, de ULG, het CHU van Luik, ... “Wij willen ook graag de internationale instellingen in Luxemburg en Genève bereiken. Daarom hebben wij in september een beroep gedaan op het EEN-team bij Beci om ons in te schrijven op een website voor Europese overheidsaanbestedingen. De expert heeft enkele uren met ons samengewerkt, onder andere om ervoor te zorgen dat wij een bericht ontvangen wanneer een aanbesteding wordt gepubliceerd die ons zou kunnen interesseren.” Het is nog te vroeg om te zeggen of die hulp ook resultaten zal opleveren: “Wij zijn actief in een niche, dus op korte termijn verwachten wij niets. Maar dit was voor ons een noodzakelijke stap en Beci beschikt over de expertise die wij zochten.” Zagapali (hedendaagse handtassen) : als de catwalk lonkt Miny Bayot, die een beetje bij toeval in het modeontwerpen is terechtgekomen, kon eveneens putten uit de expertise van EEN om haar ontluikende naamsbekendheid te verzilveren. In 2014 was ze ontgoocheld omdat ze haar gedroomde handtas nergens kon kopen. Ze creëerde toen haar eigen merk, Zagapali, van hedendaags elegante handtassen met Afrika als inspiratiebron. Ze kon terecht bij Belgische bedrijven voor de stoffen en in een Bulgaars atelier voor de lederbewerking. Na vier jaar won Miny Bayot haar eerste wedstrijd in Canada. Dat leverde haar van alle kanten belangstelling op en met de Miny Bayot (Zagapali) hulp van EEN gingen allerlei deuren voor haar open. “Via het netwerk kwam ik in contact met een beurs in Amsterdam en daar ontmoette ik dan weer een vertegenwoordigster van de Torino Fashion Week, waar ik de kans kreeg om aan een modeshow deel te nemen. Ik legde er ook andere contacten, die tot een nieuwe samenwerking kunnen leiden en mijn visibility nog zullen vergroten.” Door deze evolutie voelt ze zich aangespoord om nog internationaler te gaan werken, onder andere in Afrika. Ze zal ook deelnemen aan de beurs van Lyon. Tegelijk wil ze niet te snel gaan en haar visie coherent houden. “Ik heb een uitnodiging gekregen om aan de volgende Fashion Week in Turijn deel te nemen en ik hoop daar een collectie te kunnen tonen die de energie van Zagapali blijft uitstralen.” ● Cédric Lobelle Info : www.brusselsnetwork.be Contact : Jean-Philippe Mergen, Directeur Internationalisation Enterprise Europe Network Brussels jpm@beci.be ; +32 2 210 01 77

Internationaal Beter beheerde zakenreiskosten Het aantal zakenreizen blijft toenemen, en de kosten volgen. Vandaar het belang om deze kosten correct in te schatten en onder controle te houden. Daarvoor bestaan oplossingen. (Coproduction) D e wereldeconomie groeit constant en de zakenreizen volgen de trend. De kosten hiervan verdienen een nauwgezet beheer om wildgroei te vermijden. Een zakenreis vereist de boeking van vluchten, hotels, trein en/of huurwagens. Daarop volgt dan de betaling en ten slotte de vergelijking, toewijzing en evaluatie van deze kosten. Naargelang de omvang van de onderneming is dit de taak van de travel manager, de HR verantwoordelijke, de financieel directeur, de inkoper of zelfs de baas. En daar zit je dan voor een hoop tickets, ontvangstbewijzen en andere documenten (rekeningen van restaurants, taxikosten enz.) Zonder een globale visie op al deze kosten, zal het bedrijf waarschijnlijk worden geconfronteerd met inflatie. Om de AirPlus International biedt zijn betaaloplossingen aan meer dan 50.000 klanten wereldwijd. Die oplossingen vereenvoudigen het beheer van reiskosten en zorgen voor besparingen. Avec AirPlus Company Account Met de AirPlus Company Account houdt u uw zakenreismanagement onder controle. De AirPlus Company Account laat u vlieg- en treintickets, hotelkamers en huurauto’s betalen en verrekenen via een centrale account. U hoeft geen afzonderlijke betalingsbewijzen meer bij te houden en krijgt één enkele transparant betaaloverzicht met alle relevante informatie. Zo kunt u alle uitgaven eenvoudig toewijzen. Daardoor controleert u actief uw reiskosten en bespaart u tijd en geld. Bovendien zijn uw medewerkers met de AirPlus Company Account verzekerd tegen ongevallen en ongemakken op zakenreis. controle te behouden en effectief te beheren, worden enkele nuttige acties aanbevolen: • Uw onderneming moet over een goede betaaltool beschikken. Hiermee verkrijgt u de best mogelijke informatie over al deze kosten. De tool moet alle procedures dekken, van reservatie tot evaluatie. • Herzie uw reisbeleid regelmatig om mogelijke besparingen op te sporen. Vereenvoudig de processen om een beter inzicht te krijgen en de aanbiedingen en prijzen van leveranciers te kunnen vergelijken. • Wanneer het aantal reizen toeneemt, bekijk dan de overeenkomsten met de leveranciers opnieuw. • Communiceren is belangrijk. Reizigers moeten beseffen dat de kosten stijgen. Het is niet de bedoeling die mensen constant te controleren, maar ze moeten zich bewust worden van de uitgaven en de voorgestelde betaaloplossing efficiënt gebruiken. ● Meer informatie: AirPlus International T : 070 22 30 15 brussels@airplus.com www.airplus.com Brussel Metropool - november 2019 ❙ 35 © Getty

Transitie Ecologische voordelen met de NWoW? Denk maar aan telewerken, open ruimtes, flex desks of papierloze kantoren … De New Ways of Work (NWoW) bestrijken een hele resem nieuwe praktijken. Ze worden soms voorgesteld als een wondermiddel tegen allerlei hedendaagse kwalen: stress op het werk, de ecologische voetafdruk van de onderneming enz. Wat hiervan is de waarheid? D e NWoW? Nu eens een concept, dan weer een hulpmiddel. Maar hoe dan ook een recent en sterk veranderlijk gegeven. De Belgische Federale Overheidsdienst definieert ze volgens criteria van vertrouwen in de werknemers, flexibiliteit in de tijd en de werkomgeving en het gebruik van nieuwe technologieën. De NWoW beantwoordt dus aan verscheidene economische, sociale en ecologische uitdagingen. Neem nu mobiliteit: in 2017 stonden automobilisten in Brussel gemiddeld 39 uur in de file. Een volledige werkweek. Dit is meer dan tijdverspilling: ook een financiële kost en een impact op het milieu, met gevolgen op de gezondheid en het welzijn op het werk. Vraag is of de NWoW de dagelijkse pendeltijd zouden kunnen optimaliseren of zelfs inkorten? Kantoorbus en coworking Office on Wheels komt met een eigen antwoord opdagen: een busdienst voor bedrijven, maar dan wel voertuigen uitgerust met al het nodige om te werken en dus niet langer de tijd onderweg te verkwisten. Deze dienst is een initiatief van BAAV (de beroepsvereniging van autobus- en autocarondernemers), met de steun van partners als Keolis. Er bestaan verscheidene abonnementformules: een bus voor een specifiek bedrijf, of gedeeld door meerdere ondernemingen, allemaal in functie van het aantal belangstellende werknemers en de regio. De reistijd wordt beschouwd als werkuren. Een soort telewerken, dus. De oplossing komt iedereen ten goede: meer welzijn en professioneel evenwicht voor de werknemer, en voor de werkgever: tevreden arbeidskrachten, meer productiviteit en minder mensen die geneigd zijn om van baan te veranderen. Bovendien vermindert de oplossing het aantal voertuigen op de weg. Ze verandert de houding ten opzichte van de auto. En ze vermindert de impact op het milieu. Coworking is een ander voorbeeld. De gemeenschappelijke werkplekken worden steeds talrijker in Brussel. In 2018 kwamen er een vijftiental bij. Ze onderscheiden zich vooral door hun flexibiliteit. Je kunt er een uur of een week doorbrengen, er even vergaderen of er in alle rust werken. Omvang en aangeboden diensten variëren. Zo bijvoorbeeld Transforma Bxl, in Evere: deze coworking beschikt ook over een FabLab, logistieke ruimte en verscheidene ondersteuningsmogelijkheden in cocreatie en innovatie. Halverwege tussen kantoor en thuiswerk bieden coworking spaces een aantal troeven. Werknemers die niet thuis kunnen werken maar die ook niet alle dagen op het hoofdkantoor aanwezig hoeven te zijn, stappen dan naar een coworking dicht bij huis. Daar vinden ze de voordelen van een echt kantoor, maar met extra autonomie, flexibiliteit, verantwoordelijkheid en levenskwaliteit. De werkgever bespaart op infrastructuurkosten en profiteert van de productiviteitswinst die vaak gepaard gaat met telewerken. Net als met de kantoorbus biedt ook deze formule een extra troef: minder woon-werkverkeer en dus minder verkeersoverlast en daarmee samenhangende problemen (geluidsoverlast, vervuiling enz.). Edouard Cambier, directeur van Seed Factory, oordeelt dat telewerken de mobiliteitsproblemen in het Brusselse Gewest met 10-20% zou verminderen. Het is namelijk zo dat het pendelverkeer 30-40% van het stedelijk verkeer vertegenwoordigt. Bovendien is de mobiliteit in Brussel verantwoordelijk voor bijna 29% van de CO2-uitstoot en 43% van de stikstofdioxide-uitstoot (NO2). Het belang van de NWoW voor het milieu wordt dan meteen duidelijk. ● Laura Rebreanu Sustainable Development Coordinator Beci lr@beci.be; T +32 2 643 78 26 36 ❙ Brussel Metropool - november 2019 D.R.

ENERGIE PACK Maak gebruik van investeringssteun voor de kmo’s en zko’s Stijgende energieprijzen, klimaatdoelstellingen, verwachtingen van de klanten,... Dit is meer dan ooit het moment om het energieverbruik te verminderen! Om u te helpen investeren, heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest € 1.350.000 vrijgemaakt om de werken voor de vermindering van uw energieverbruik te financieren. Een overzicht van de toekenningsvoorwaarden. Voor wie? U bent handelaar, ambachtsman, een vrij beroep, een kmo, een rusthuis, een maatwerkbedrijf of een cultureel centrum in het Brussels Gewest? Deze investeringssteun is er voor u! Het is een aanvulling op het Energie Pack dat sinds september 2018 de kmo’s en social profit sector de kans biedt gebruik te maken van een gratis energiecoaching. Deze dienst wordt u voorgesteld door de federaties UCM en Comeos voor de kleine en middelgrote ondernemingen tot 250 VTE’s en door Bruxeo en Santhea voor de social profit sector. Bovendien hoeft u geen lid te zijn van een van deze federaties om er gebruik van te maken. Voor welke werkzaamheden? Dankzij Energie Pack beschikt u gratis over een diagnose en relevante aanbevelingen om uw energieverbruik te verminderen. Dit kan gaan van een nieuwe verlichting tot een verwarmingsketel of collectieve of industriële uitrusting. U kan onder bepaalde voorwaarden gebruikmaken van investeringssteun die 30% tot 40% van de in aanmerking komende bedragen dekt, met een plafond van € 15.000 btwi per jaar. Concreet Op basis van de energiediagnose, die werd uitgevoerd of gevalideerd door de federatie van uw sector, bezorgt u Leefmilieu Brussel vóór de werkzaamheden een aanvraag tot steunbelofte. Eens uw dossier is aanvaard, bezorgt Leefmilieu Brussel u een beloftebrief en kan u de werkzaamheden beginnen. U hebt vervolgens 18 maanden om de werken uit te voeren en de vereffening van de financiële steun te vragen. U zal uw energieverbruik snel zien dalen: zeer goed nieuws voor uw factuur en voor het leefmilieu! Bij wie kan men terecht? ➜ Voor de handel en diensten: Comeos - sti@comeos.be ● T +32 (0)2 788 05 58 ➜ Voor de zko’s/kmo’s, zelfstandigen en vrije beroepen: UCM – info.energie@ucm.be ● T +32 (0)2 743 83 93 ➜ Voor de social profit sector: Bruxeo - energie@bruxeo.be ● T +32 (0)2 210 53 03 ➜ Voor de instellingen voor gezondheidszorg: Santhea - contact@santhea.be ● T +32 (0)2 210 42 70 Met de steun van BRUXEO

Starter Customer-care.ai : automatische klantenondersteuning Philippe Kaivers en Ely Weichsel. Via kunstmatige intelligentie wil customer-care.ai de service aan de klant verbeteren en het werk van medewerkers in contact centers vergemakkelijken. Hiermee komt tijd vrij voor complexere vragen. I edereen heeft er de mond van vol, niet steeds met de nodige kennis van zaken, maar het is een feit: kunstmatige intelligentie ruimt zich een plaats in ons dagelijks leven. En zo ook in diverse projecten waarvan customer-care.ai een mooi voorbeeld is. Het gelijknamige instrument dat deze startup ontwikkelde wil de relatie tussen klant en bedrijf verbeteren en tegelijk het werk in contact centers vlotter laten verlopen. “Het personeel van deze contact centers kan zich dan beter concentreren op complexere taken. De eenvoudige ‘agent’ wordt op die manier een soort supervisor”, weet Ely Weichsel, die met Philippe Kaivers customer-care.ai heeft opgericht. Klanten beschouwen automatische antwoorden op de meest gestelde vragen via e-mail, chat, Messenger, WhatsApp enz. als een onmiskenbare stap voorwaarts in de zoektocht naar informatie. Twee cijfers op de website van de starter bevestigen dit: 83% van de klanten heeft hulp nodig om een bestelling af te ronden terwijl 97% van de consumenten de kwaliteit van de klantenservice als een belangrijk criterium beschouwt bij de keuze van een merk. De tool behandelt vaak terugkerende vragen die anders 38 ❙ Brussel Metropool - november 2019 de tussenkomst van een agent vereisen. Dankzij ‘machine learning’ verbetert customer-care.ai zelf zijn prestaties door de vergelijking van duizenden gegevens die hij in het algoritme integreert. Klanten zullen dan, op eenvoudige vragen zoals “waar bevindt zich mijn pakket?” veel sneller een antwoord krijgen. Dit is wel belangrijk in ons tijdperk van instantiteit. Het principe van customer-care.ai is vrij eenvoudig: “Bij elke taak die een agent uitvoert, integreert het algoritme de gegevens. Het verbetert geleidelijk de kwaliteit van de antwoorden via een vergelijking van de beschikbare elementen. Kortom, een positieve spiraal waarbij de nauwkeurigheid van de antwoorden toeneemt in verhouding tot het aantal elementen in het algoritme. Na verloop van tijd verbetert de nauwkeurigheid van de vragen/antwoorden gevoelig. Boven een bepaalde nauwkeurigheidsdrempel en dankzij een hoog tolerantiepercentage, herkent customercare.ai de vraag en stuurt het daarna het meest geschikte antwoord automatisch naar de klant.” Klanten van dit systeem zijn onder andere de MIVB en talrijke e-commerce zaken. Misschien denkt u dat kunstmatige intelligentie voorbehouden is aan grote ondernemingen, waar grote hoeveelheden gegevens beschikbaar zijn om betrouwbare resultaten op te leveren. Maar u vergist zich. Ely Weichsel: “Ook KMO’s kunnen gemakkelijk kunstmatige intelligentie in hun processen integreren. Dat gaan zij in de komende jaren trouwens steeds meer moeten doen. We hebben bijvoorbeeld een KMO van de agrovoedingssector geholpen bij nauwkeuriger productievoorspellingen. En kijk: die is erin geslaagd het aantal onverkochte producten te verminderen.” En ten slotte stelt Ely Weichsel al wie zich zorgen maakt om de werkgelegenheid gerust: “De sector van de contactcenters is in volle bloei in Europa en kampt in feite met een gebrek aan personeel. Dankzij onze tool wordt dit beroep opgewaardeerd en zal het nieuw talent aantrekken.” ● Guy Van den Noortgate Informatie: : www.customer-care.ai Invest in starters Zeker doen: sluit u aan bij de gemeenschap van investeerders om jonge innovatieve ondernemingen in Brussel te steunen!! • U draagt bij tot de economische ontwikkeling van Brussel • U diversifieert uw beleggingen • U geniet fiscale voordelen dankzij de "tax shelter" voor starters Hier moet u zijn: starters@beci.be • https://starters.beci.be/ D.R.

Dynamiek Nieuwe subsidies voor Brusselse bedrijven Een pak premies ligt voor het grijpen sinds de hervormde gewestelijke steun aan de economische expansie dit jaar van kracht werd. Er zijn ook nieuwkomers. (Coproductie) D e verordening van 3 mei 2018 regelt de steun aan de economische ontwikkeling van ondernemingen. Ze is nu van kracht. De hervorming betreft uiteindelijk 29 steunmaatregelen. Het budget blijft gehandhaafd: tussen de 30 en 33 miljoen euro op jaarbasis. Ongeacht zijn omvang heeft uw bedrijf waarschijnlijk recht op een of ander subsidie. Maar dan moet u hiervan wel op de hoogte zijn. Laten we beginnen met een overzichtje: de bedrijven die in aanmerking komen. De steunmaatregelen en subsidies zijn bedoeld voor micro-, kleine en middelgrote ondernemingen. Een microonderneming stelt minder dan 10 VTE’s tewerk en haar omzet of balanstotaal blijft onder de 2 miljoen euro. Een kleine onderneming komt in aanmerking als ze onder de 50 VTE’s en 10 miljoen omzet of balanstotaal blijft. Voor een middelgrote onderneming liggen de maximumwaarden respectievelijk op 250 VTE's, 50 miljoen omzet of 43 miljoen balanstotaal. Grote bedrijven, vzw’s (behalve mét commerciële activiteiten) en overheidsbedrijven hebben geen recht op steunmaatregelen en subsidies. De premies zijn bovendien voorbehouden voor bedrijven die een vestiging hebben in het Brusselse Gewest (19 gemeenten). Eerst de subsidie aanvragen, dan pas investeren! De steun bestrijkt een breed scala aan sectoren: export, e-commerce, algemene of specifieke investeringen, circulaire economie, vorming, pre-activiteit, consultancy … U vindt ze allemaal op http://werk-economie-emploi. brussels/nl/home. Belangrijk: overweeg subsidiëring en dien een aanvraag in vooraleer u investeert of zelfs een verbintenis aangaat! Daarna is het te laat. U voorkomt dergelijke tegenslag als u een beroep doet op deskundigen: onder hun begeleiding verkrijgt u waar u recht op hebt. Algemene investeringen? De steun bij aankoop van onroerende goederen en voor werkzaamheden aan installaties (uitrusting, materiaal, machines, enz.) richt zich op alle activiteiten in de secundaire en tertiaire sector. De primaire sector heeft hier geen recht op. Bij de nieuwigheden hoort bv. hulp bij de overname van een bedrijf. Of specifieker: een subsidie voor bedrijven die dieselvoertuigen van een bepaalde Euro-norm vervangen door nieuwe, milieuvriendelijkere voertuigen. Andere interessante stimulansen voor bedrijven zijn o.a. een premie voor de beveiliging van een bedrijf (alarm, mechanische beveiliging, videobewaking). Verzekeringsmaatschappijen eisen trouwens dergelijke investeringen in bepaalde sectoren. Er bestaat ook een premie om te voldoen aan de specifieke normen in de horeca (t.o.v. het FAVV). Positief bij deze hervorming is dat de tijd tussen de subsidieaanvraag en het subsidiebesluit aanzienlijk is verkort. Reken ongeveer één maand tussen het einde van de investeringen en de ontvangst van het subsidiebesluit. Let wel: sommige subsidies zijn afgeschaft. Dit geldt o.a. voor investeringen in energiebesparing (isolatie van vloeren en daken, fotovoltaïsche energie, hybride auto’s enz.). Ten slotte ontvangt de circulaire economie een investeringspremie. Die richt zich tot al wie niet-hernieuwbare grondstoffen wil besparen of voorwerpen en restmaterialen wil terugwinnen. Er bestaat bovendien een subsidie om te rekruteren voor een project in de circulaire economie. ● Dimitri Van Rossum, Head of Subsidia@KBC Brussels, T. 02 429 81 07 Stéphane Tondeur, Assistant Subsidia@KBC Brussels, T. 02 429 44 71 subsidia@kbcbrussels.be www.kbcbrussels.be/subsidia Brussel Metropool - november 2019 ❙ 39 © Getty

Dynamiek Starter in de foodsector: wat u moet weten Velen van ons koken graag. En zou u die thuis bereide lekkere gerechten ook niet aan andere mensen aanbieden? Plots laat het idee om een eigen cateringservice op te zetten u niet meer los. Nu, tussen theorie, praktijk en succes zitten veel en vooral dure eisen en regels. (Coproductie) T en eerste de apparatuur. U hebt een goede productieruimte en professioneel keukengerei nodig. Anders verspilt u kostbare tijd. De oven van thuis, de koelkast van het gezin, de kleine frietketel en de ingebouwde vaatwasser kunnen de taak niet aan. Denk aan kookpotten en -pannen in XXL formaat, mixers, een walsmachine, braadpannen en al het kleine materiaal. En uiteraard ook opslagruimte. De keuze van de productieruimte is belangrijk, vooral omwille van de kost. U moet oplossingen vinden voor o.a. de huur, de oppervlakte, de inrichting, de locatie, de bereikbaarheid, het laden en lossen en de parkeergelegenheid. Houd ook rekening met de duur van de huurovereenkomst. Opletten voor normen Nog vóór u begint te koken, krijgt u administratieve procedures als aperitief geserveerd. Eerst moet u bepalen van welk type activiteit uw project deel uitmaakt, allerlei formulieren invullen (ook voor de lokale controle-eenheid van de provincie) en u inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) om een bedrijfs- en vestigingsnummer te verkrijgen. Andere beperkingen (en vaak pijnlijke verrassingen): de regels en normen inzake hygiëne en voedselveiligheid. Die zijn van toepassing op alle structuren, zelfs voor particuliere chefkoks die online gerechten te koop aanbieden. Voor zowel een kleine structuur als een grootschalige activiteit is het in België verplicht om zich in te schrijven bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), hetzij als 'cateraar' (traiteur), hetzij als 'restauranthouder' (indien de gerechten ter plaatse worden verbruikt). In beide gevallen moet u, voordat u met uw activiteit begint, beschikken over een vergunning van het agentschap. Uw structuur en pand conform maken met de geldende normen vergt veel tijd, administratie en vooral investeringen. Tussen deze voorsmaakjes door kunt u leveranciers gaan benaderen, zorgen voor reclame en u voorbereiden op de Sara en Philippe staan achter het fornuis van het Brussels Food Business Center. inauguratie. Na verloop van tijd ondergaat u kwaliteits- en hygiënecontroles. Om u hierop voor te bereiden, downloadt u de brochure "De weg naar een feilloze FAVV-controle": 44 pagina's om alles te weten te komen over de regels op het gebied van koudeketen, data op de verpakkingen, allergenen, traceerbaarheid enz. Het starten van een ‘food’-bedrijf brengt aanzienlijke persoonlijke en financiële investeringen met zich mee. Gelukkig zijn er oplossingen die de lancering vereenvoudigen – en de kosten verlagen. Een hiervan is de co-kitchen: gedeelde individuele keukens, volgens dezelfde formule als co-working. Voordeel: u profiteert van een professionele ruimte die voldoet aan de normen en die perfect is uitgerust, voor een fractie van de investering die u nodig zou hebben als u alleen was begonnen. Genoeg om uw concept te testen en tegelijk de risico's duidelijk te beperken. Oogst uw zaak succes? Denk dan na over schaalvergroting, aanwerving van personeel, uitbreiding van uw productlijn, opening van filialen – of zelfs export. ● Sara Dirkx, Zaakvoerster Brussels Food Business Center Wilt u koken als een professional? Het Brussels Food Business Center (BFBC) biedt in de buurt van Tour & Taxis gemeenschappelijke professionele keukenruimtes: een grote ruimte met drie keukens van verschillende afmetingen, koelkasten, drie koelkamers van 12 m² elk, opslagruimtes, afwasruimtes, ovens en al de professionele apparatuur. Contact: bfbc@outlook.be 0495/14.63.29 www.bfbc.be 40 ❙ Brussel Metropool - november 2019 D.R.

Dynamiek Strategische prioriteiten: Belgische bedrijfsleiders liggen wakker van de digitalisering, niet van het klimaat Belgische bestuurders en bedrijfsleiders liggen voorlopig nog niet echt wakker van actuele hot topics zoals duurzaamheid of de energietransitie. Dat is de toch enigszins verrassende conclusie van een bevraging bij 120 bedrijfsleiders en bestuurders in ons land. De verschillen met Nederland zijn frappant. W at zijn anno 2019 de belangrijkste strategische prioriteiten voor Nederlandse bedrijfsleiders en bestuurders? Het organisatie-adviesbureau Berenschot bevroeg begin dit jaar al voor de tiende keer 750 Nederlandse ceo’s en bestuurders rond de thema’s die bij onze noorderburen het sterkst leven in de boardroom. Afgelopen zomermaanden deed Berenschot die bevraging voor het eerst ook over in België, in samenwerking met de Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg (NKVK). Opmerkelijk genoeg weken de onderzoeksresultaten in België in enkele belangrijke domeinen behoorlijk af van die in Nederland. Duurzame bedrijfsaanpak De meest opvallende conclusie uit de bevraging van Belgische ceo’s en bestuurders was alvast dat zij een heel stuk minder wakker liggen van de energietransitie of van een duurzame bedrijfsaanpak dan hun Nederlandse collega’s. Ondanks alle klimaatmarsen en verkiezingsretoriek daarover, geeft amper 16 procent van de Belgische respondenten aan dat de energietransitie bij hen een vaak terugkerend thema is binnen de boardroom. Sterker nog: niet meer dan vier procent van de bevraagde bedrijven bevestigt dat de klimaatransitie vandaag al daadwerkelijk impact heeft op de bedrijfsstrategie. Bij onze noorderburen blijken het klimaat en de energietransitie al bij één bedrijf op vier regelmatig aan bod te komen in de boardroom. Die grote verschillen zetten zich ook door in het thema duurzaamheid: terwijl bijna één op drie van de Nederlandse bedrijven aangeeft dat duurzaamheid voor hen een belangrijk criterium is om zich te onderscheiden van de concurrentie, blijkt dat in België maar bij 16 procent van de bedrijven mee te spelen. Belgische bedrijfsleiders zweren nog altijd in eerste instantie bij kwaliteit als onderscheidend criterium om het verschil te maken. “We zijn zelf op ook op zoek gegaan naar mogelijke verklaringen voor dat toch wel heel opvallende verschil tussen België en Nederland,” klinkt het bij Marlon Drent, consultant bij Berenschot. “We vermoeden dat er hier een combinatie van een aantal factoren speelt. In de eerste plaats is de Nederlandse samenleving sowieso al een stuk meer doordrongen van de groene gedachte, wat dus ook resulteert in een groenere bedrijfscultuur. Daarnaast zijn de Nederlandse overheid én het beleidskader anno 2019 op dit vlak ook al een stuk dwingender dan het Belgische. Die meer sturende “In Nederland werden duurzaamheid en MVO door bedrijven lang tijd beschouwd als beleidscriteria die vooral voor de buitenwacht van belang waren, maar weinig of geen strategische waarde hadden. Dit is nu echt voltooid verleden tijd” aanpak heeft uiteraard ook een stevige impact op de wijze waarop bedrijven met thema’s als duurzaamheid en klimaattransitie omgaan. De ceo van post.nl in België illustreerde ons dit verschil ook met een sprekend voorbeeld: terwijl hun bestelwagens in pakweg Gent en Antwerpen met een heel andere lokale regelgeving af te rekenen krijgen om de stad in te rijden, zijn de regels in Marlon Drent (Berenschot) Brussel Metropool - november 2019 ❙ 41 © Getty D.R.

Dynamiek Nederland veel uniformer. Op heel wat vlakken is het beleid in België nog een stuk meer versnipperd, waardoor bedrijven er dus blijkbaar ook minder mee bezig zijn.” Wat ook opvalt, is dat Belgische bedrijven zich in hun duurzaamheidsaanpak in eerste instantie laten leiden door de klant. Die klant mag dan al aangeven duurzaamheid belangrijk te vinden, hij blijkt in ons land vooralsnog niet bereid om desnoods ook meer te betalen voor duurzame producten die kwalitatief op hetzelfde niveau staan als minder duurzame alternatieven. Plannenmakers “Ook in Nederland werden duurzaamheid en MVO door bedrijven lang tijd beschouwd als beleidscriteria die vooral voor de buitenwacht van belang waren, maar weinig of geen strategische waarde hadden,” geeft Marlon Drent nog aan. “Dit is nu echt voltooid verleden tijd: na kwaliteit en innovatie komen duurzaamheid en MVO dit jaar in Nederland op de derde plaats als het om het onderscheidend vermogen van bedrijven gaat.” Tom Vansteenkiste, algemeen directeur van de NKVK, wijst in deze ook op het bredere cultuur- en mentaliteitsverschil tussen Belgen en Nederlanders. “Een Belg is pragmatischer, terwijl Nederlanders altijd al meer plannenmakers zijn geweest, met een Belgische bedrijfsleiders zijn vaak nog wat Tom Vansteenkiste (NKVK) klassieker in hun insteek en aanpak en zouden er dus goed aan doen om wat meer oog te hebben voor het Nederlandse voorbeeld. zekere missioneringsdrang,” stelt hij. “Dit vertaalt zich ook in de al wat grotere gevoeligheid voor thema’s zoals klimaattransitie of duurzaamheid bij Nederlandse consumenten, terwijl Belgische bedrijven zich eerder zullen schikken naar de regelgeving dan zelf al het initiatief te nemen om duurzamer uit de hoek te komen. Toch wil ik daar ook niet al te pessimistisch over zijn: ook in België zijn we de omslag volop aan het maken en ik vermoed dat Belgische bedrijven de komende jaren dan ook heel snel de bocht zullen inzetten.” Vraag is natuurlijk in hoeverre een bevraging bij 120 Belgische bedrijven nu ook voldoende representatief is om daar verregaande conclusies uit te trekken. Marlon Drent: “Dit was de allereerste keer dat we ook Belgische ceo’s en bestuurders bevroegen. Het klopt dat 120 deelnemers nog niet meteen overweldigend veel is, maar daar staat tegenover dat alle 42 ❙ Brussel Metropool - november 2019 belangrijke sectoren wel degelijk vertegenwoordigd zijn in het Belgische onderzoek. In die zin kan je uit deze bevraging toch een en ander afleiden.” Digitalisering Gaan we op zoek naar de grote strategische thema’s waarvan Belgische bedrijven wél echt wakker liggen, dan steekt de digitalisering daar met kop en schouders boven uit. Ruim zeventig procent van de Belgische bedrijven stipten die digitale revolutie als een topprioriteit aan. Ze beseffen dat de digitalisering hun groei kan versnellen, maar geven tegelijk ook aan dat ze hierdoor ook hun businessmodel en organisatie stevig zullen moeten aanpassen. Ook de impact hiervan op het personeelsbeleid lijkt in ons land een belangrijk aandachtspunt. Door die voortschrijdende digitalisering en de sterkere focus op technologische innovatie zullen heel wat functies de komende jaren verdwijnen of radicaal anders moeten worden ingevuld. Ruim veertig procent van de Belgische ondervraagden geeft dan ook aan zich regelmatig zorgen te maken over het beperkte aanbod aan mensen met digitale skills op de arbeidsmarkt. Niet geheel verrassend blijkt dit thema ook in Nederland met stip op één te staan in de boardrooms. “Ik merk haast dagelijks dat de ‘war for talent’ zowel hier als in Nederland in alle hevigheid woedt,” geeft Tom Vansteenkiste aan. “Bedrijven digitaliseren klassieke administratieve jobs en zijn wanhopig op zoek naar digitaal sterk onderlegde mensen. Tegelijk blijkt het vaak niet zo eenvoudig om de wat oudere generatie op de werkvloer op dit vlak voldoende bij te spijkeren.” Wat moeten we nu vooral onthouden van dit onderzoek, en wat leren de nog stevig uiteenlopende strategische bezorgdheden in het Nederlandse en Belgische bedrijfsleven ons dan? Tom Vansteenkiste: “Het is een cliché, maar ook nu weer blijkt Nederland op heel wat vlakken toch een soort van gidsland te zijn. Belgische bedrijfsleiders zijn vaak nog wat klassieker in hun insteek en aanpak en zouden er dus goed aan doen om wat meer oog te hebben voor het Nederlandse voorbeeld. Neem nu een thema als klantenservice: het strategische belang hiervan wordt in België nog opvallend hoger ingeschat dan in Nederland. Nu is een goede klantenservice natuurlijk ook bijzonder belangrijk, maar tegelijk blijft het wel een oerklassiek criterium om je te onderscheiden van de concurrentie. Over de Moerdijk spelen vandaag al heel andere thema’s een belangrijke rol in die concurrentiestrijd: duurzaamheid, jazeker, maar bijvoorbeeld ook klantenbeleving of een snelle levertijd. Ik denk dus onze bedrijven inderdaad wel wat kunnen opsteken van de Nederlandse, niet in het minst op digitaal vlak.” ● Filip Michiels D.R.

Dynamiek Een onderneming overlaten via de overdracht van aandelen: nieuwigheden Bent u van plan om uw onderneming over te dragen via de verkoop van aandelen? Het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV), dat op 1 januari 2020 van kracht wordt, zorgt voor soepeler overdrachtsregels. We zetten de belangrijkste elementen op een rijtje. D e twee voornaamste manieren om uw bedrijf te verkopen? Enerzijds, de verkoop van sommige of alle activa of die van het handelsfonds. In dit geval is de onderneming partij bij de transactie. Ze verkoopt haar activa aan een derde en ontvangt er de prijs voor. Anderzijds, de overdracht van aandelen. In dat geval verkopen de eigenaars hun aandelen aan een derde en dragen ook hun participatie in de vennootschap over, zowel de activa als de passiva trouwens. Deze tweede situatie gaan we, in het kader van het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV), onderzoeken in het geval van een BVBA, de meest voorkomende rechtsvorm onder KMO’s. Nieuw wettelijk kader Vanaf 1 januari 2020 zijn alle verplichte WVVregels automatisch van toepassing op bestaande vennootschappen, verenigingen en stichtingen. Vanaf die datum verdwijnt de "besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid" (BVBA) uit onze woordenschat, ten gunste van de "besloten vennootschap” (BV). De huidige BVBA's worden automatisch als BV’s beschouwd en moeten uiterlijk op 1 januari 2024 hun statuten aanpassen. Verandert ook de overdraagbaarheid van deze aandelen? Waarop moet u na de hervorming letten als u de aandelen van een BV verkoopt of aankoopt? Het vroegere Wetboek van Vennootschappen voorzag, voor een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, een relatief strikte goedkeuringsprocedure voor de verkoop van aandelen aan een andere persoon dan een vennoot, of aan de echtgeno(o)t(e) van de overdrager of zijn kinderen. Tenzij de statuten strengere bepalingen bevatten, mochten aandelen slechts worden verkocht met goedkeuring van ten minste de helft van de vennoten, die samen ten minste driekwart van het kapitaal (exclusief de verkochte aandelen) bezitten. In het voorbeeld van een BVBA met vijf vennoten die elk 20% van de aandelen in hun bezit hebben, vereiste de verkoop van de aandelen van een vennoot de instemming van de houders van ten minste 60% van de aandelen (3/4 van 80%) en ten minste drie vennoten. Weliswaar kan in de statuten van de BVBA van deze regel worden afgeweken, maar alleen om deze regel aan te scherpen (bijvoorbeeld door de goedkeuring van 4/5de van de vennoten te eisen). En dus niet om hem liberaler te maken. Brussel Metropool - november 2019 ❙ 43 © Getty

Dynamiek Meer statutaire vrijheid Deze regels voor het goedkeuren van een overdracht van aandelen zijn nu alleen nog aanvullend van toepassing, d.w.z. alleen als de partijen niet anders zijn overeengekomen. Vanaf nu voor nieuwe BV’s, en bij een statutenwijziging van bestaande BVBA’s, kunt u, net als onder het oude Wetboek van Vennootschappen, uw BV beter "beschermen", maar ook "opentrekken" (bijvoorbeeld door overdrachten van aandelen onder meer flexibele voorwaarden toe te staan). De kandidaat-verwerver van de aandelen van een BV zou er daarom goed aan doen om de openbare statuten van de onderneming, maar ook alle particuliere overeenkomsten aangaande de overdracht van aandelen (aandeelhoudersovereenkomsten) zorgvuldig te onderzoeken. Ook is het van belang dat de koper nagaat of de aandelen volstort zijn (is het geplaatste kapitaal volledig gestort aan de vennootschap?). Het nieuwe WVV bepaalt namelijk dat de overdrager en de verkrijger gezamenlijk en hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de betaling, zowel aan de vennootschap als aan derden. De verkoper kan zich tegen deze bedreiging beschermen door in de overeenkomst tot overdracht van de aandelen te bepalen dat de koper uitsluitend de verplichting tot storting op zich neemt. Of, beter nog, hij kan zelf deze aandelen storten en met deze inbreng rekening houden in de verkoopprijs. Koopt u de aandelen van een BV? Zorg ervoor dat uw koopovereenkomst een duidelijke datum vermeldt en dat ze wordt geregistreerd in het aandelenregister, waar u een uittreksel van aanvraagt. Volgens het WVV wordt immers elke persoon die als houder van een effect op naam is ingeschreven in het register van effecten, bij gebrek aan bewijs van het tegendeel, geacht de houder te zijn van de effecten waarvoor hij/zij is ingeschreven. Registratie via het elektronisch register van de e-stock is een veilige oplossing. Uiteraard blijven alle gebruikelijke voorzorgsmaatregelen bij de aankoop van een bedrijf meer dan ooit van toepassing: due diligence-audit, verificatie van lopende of dreigende geschillen, juridisch bindende overdrachtsovereenkomst, enz. Ten slotte is het fiscaal gezien goed nieuws dat de door de verkoper gerealiseerde meerwaarden in principe vrijgesteld blijven van belasting, behalve in het geval van transacties die als speculatief worden beschouwd (in dat geval zal een belastingtarief van 33% van toepassing zijn op de meerwaarden). ● Jean Pierre Riquet, belastingadviseur Wil u uw bedrijf gedeeltelijk of volledig overlaten? De Transmissie Hub van Beci helpt u in dat proces, zowel van verkoop of aankoop. Contact : Salima Serouane, + 32 2 643 78 49, transmission@beci.be 44 ❙ Brussel Metropool - november 2019

Ondernemingen in overdracht Ontwerp, productie en verkoop van lederwaren en meubelstoffen Omzet: < 1 Milj. € 1 tot 10 werknemers Aankoop en verkoop van bio producten Omzet: tussen 3 en 5 Milj. € 10 tot 20 werknemers Productie en verkoop van gebakjes (verkoop van aandelen) Omzet: > 1 Milj. € 1 tot 10 werknemers De Transmission Hub van Beci is de grootste organisatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de overdracht/overname van ondernemingen. Hieronder vindt u de jongste aanbiedingen: > Over te laten ondernemingen / overdrachten van aandelen Handel in industriële componenten (verkoop van aandelen) Omzet: > 1 Milj. € 1 tot 10 werknemers Handel van bio producten Omzet: < 100.000 € Taaltrainingsactiviteiten Omzet: < 100.000 € Slotenmakerij, videofonie, deurtelefonie Omzet: > 150.000 € > Voor zijn overnemers-investeerders zoekt de Transmission Hub > Een bedrijf actief op het gebied van behandeling, vormgeving, verpakking en assemblage. Brussel Aanschafwaarde: > 500.000 € > Een fabricage- en productiebedrijf Brussel, Wallonië, Vlaanderen Aanschafwaarde: > 300.000 € Wenst u uw onderneming gedeeltelijk of volledig over te laten? Hebt u belangstelling voor een van deze ondernemingen of kent u een over te laten onderneming in een van deze sectoren? De Transmission Hub van Beci begeleidt u doorheen uw overdracht- of overnameproject. Salima Serouane + 32 2 643 78 49 • transmission@beci.be

Dynamiek Hoe de wereld aankijkt tegen faillissementen - een overzicht Ondanks de mondialisering en een steeds meer transverse economie, verschillen het imago en de aanvaarding van falend ondernemerschap aanzienlijk van land tot land. Dat zegt Marco Herreman, expert in culturele intelligentie. Hij schreef er een artikel over in het kader van het programma reStart. Blijkbaar bepaalt je cultuur of je vindt dat een faillissement een stap naar het succes is, dan wel een definitieve mislukking. Gelukkig zijn er ook culturen, zoals in de Verenigde Staten, die mislukken als een natuurlijke stap op de weg naar het succes beschouwen, op één voorwaarde: je moet wel leren van je fouten. Deze visie versterkt de economische dynamiek en de gefailleerde kan met zijn talenten sneller een nieuw project starten. Deze mentaliteit verovert stilaan ook de andere continenten, maar de evolutie verloopt traag. E en gefailleerde werd altijd al aan de schandpaal genageld. Wie in het oude Griekenland zijn leningen niet kon terugbetalen, kon rekenen op een veroordeling tot “schuldslaaf”. Hij bleef in dienst van zijn schuldeiser tot de hele schuld was afgelost. Daarmee zat hij nog altijd in een bevoorrechte positie in vergelijking met de andere slaven, die het fysiek vaak zwaar te verduren kregen. Wie in Azië onder Djenghis Khan drie keer failliet ging, werd ter dood veroordeeld. Vrijwel in alle delen van de wereld en in alle periodes leidt een faillissement tot bestraffing en wordt de gefailleerde openbaar vernederd. Een kwestie van cultuur In veel landen en meer bepaald op het Europese vasteland is een faillissement ook vandaag nog iets om beschaamd over te zijn, een oneervolle en verwerpelijke toestand. In de landen die deze visie aanhangen, is alles erop gericht om de gefailleerde een schuldgevoel te geven: de wetten zijn er strenger, vrienden trekken zich terug, klanten en leveranciers worden wantrouwig … De banken oordelen nog strenger: de gefailleerde komt op een zwarte lijst terecht. Zo ontstaat een vicieuze cirkel, want de sancties en het wantrouwen maken herstarten moeilijk. 46 ❙ Brussel Metropool - november 2019 De Verenigde Staten, pioniers van de nieuwe kans Vanwaar komt dit verschil in visie op faillissementen? De wat aparte mening van de Amerikanen wordt plots veel duidelijker als we bedenken dat de Verenigde Staten oorspronkelijk werden bevolkt door Europese kolonisten, die aan de oostkust aan land gingen. Van daaruit begonnen ze al snel naar het westen op te trekken. De Indianen die hen daarbij voor de voeten liepen, moesten het ontgelden. De kolonisten waren meestal arm en bereid om alles te doen, als hun levenspeil er maar op vooruitging. Het waren de durvers die naar het westen trokken, op zoek naar een beter leven, en die daarbij grote risico’s namen. Kolonisten moesten in hun eentje in staat zijn om alle moeilijkheden te overwinnen. Ondernemende mensen met veel zin voor initiatief slaagden daarin. Eeuwen later staat die veroveringsdrang en risicobereidheid nog altijd centraal in de Amerikaanse cultuur. Het droombeeld van de selfmade man die vanuit het niets een fortuin opbouwt, heeft in de VS nog niets aan kracht ingeboet. Zij vinden ook dat je door een faillissement waardevolle ervaring opdoet en sterker staat bij een volgende poging. Een gefailleerde is in de VS geen pestlijder, maar een potentiële winnaar. Op één voorwaarde: hij mag niet in dezelfde fouten vervallen en moet innoveren in zijn aanpak. Sommigen beweren zelfs dat een ondernemer alleen maar kan slagen bij zijn derde poging. Ook de © Getty

wetgeving moedigt het ondernemerschap aan. Wie risico’s neemt, krijgt eenvoudiger toegang tot kapitaal en mag rekenen op de aanmoedigingen van zijn omgeving. Het Verenigd Koninkrijk huldigt een vergelijkbare visie op faillissementen en nieuwe kansen. Proberen, falen, herbeginnen, slagen … Subtiele perceptie in Azië Van India tot Japan vloeit de houding tegenover een faillissement voort uit een subtiel evenwicht tussen diverse culturele krachtlijnen. Over het algemeen staat Azië heel positief ten opzichte van het ondernemerschap. Maar bij een faillissement beginnen andere gevoelens te spelen. Een ondernemer heeft er immers morele verplichtingen ten opzichte van zijn werknemers, die zich onvoorwaardelijk hebben ingezet voor het collectieve welzijn. De bedrijfsleider moet bijgevolg hun werkzekerheid garanderen. Een faillissement verbreekt die stilzwijgende afspraak en komt neer op verraad aan het personeel. Een ander opvallend kenmerk van de Aziatische cultuur is de obsessie om nooit gezichtsverlies te lijden. Een ondernemer die tekortschiet, maakt niet alleen zichzelf, maar zijn hele familie te schande. De neiging tot zelfbeschuldiging is hier veel sterker dan in andere werelddelen, hoewel de mondialisering matigend werkt: een Japanse gefailleerde schaamt zich diep, maar pleegt geen harakiri meer, zoals de traditie het vroeger voorschreef. En hier zoals elders zijn het de jonge generaties die op een mentaliteitswijziging aansturen, op basis van modellen die ze in het buitenland hebben opgepikt. Zit het oude Europa in een overgangsfase? Door de evoluties die de Europese Unie met zich heeft meegebracht, evolueert de perceptie van het faillissement op ons continent stilaan in de Amerikaanse richting. Dat is ook nodig om te vermijden dat talentvolle Europeanen afvloeien naar landen met een positievere risicoperceptie. Al in 2007 adviseerde de Europese Commissie dat de lidstaten maatregelen zouden nemen om gefailleerden te helpen weer recht te krabbelen. Enkele van de voorgestelde maatregelen: in de media een positiever beeld schetsen van ondernemers die een tweede kans krijgen, mislukken niet stigmatiseren in de onderwijsprogramma’s, wetten goedkeuren die een onderscheid maken tussen frauduleus bankroet en andere faillissementen en de invoering van financiële, psychologische en technische ondersteuning van ondernemers die er opnieuw voor gaan. Herstarten eindelijk ook gemakkelijker in België De situatie in België evolueert volop, maar de weg naar herstartersscores zoals in de Angelsaksische landen is nog lang. Op wetgevend gebied maakt de wet op de insolventie, die in mei 2018 van kracht is geworden, herstarten gemakkelijker. Het vroegere systeem van de “verschoonbaarheid” is vervangen door de volledige kwijtschelding van het schuldsaldo. Daardoor kan een gefailleerde die te goeder trouw is gemakkelijker en sneller herstarten. In 2019 vereenvoudigde de hervorming van het Wetboek van Vennootschappen aanzienlijk de formaliteiten en verplichtingen bij de oprichting van een onderneming. Voor de nieuwe BV (besloten vennootschap), die de norm zal worden, is geen minimumkapitaal meer vereist. De wetgever staat dus positiever tegenover een tweede kans. Maar er is nog een mentaliteitswijziging nodig, zodat een gefailleerde niet langer gestigmatiseerd wordt, zich opnieuw kan richten op een duurzaam ondernemingsplan, financieringsbronnen kan vinden en zijn of haar talenten en ervaring goed kan benutten. Een ondernemer die mislukt, wordt nog te snel weggezet in de hoek van het frauduleuze bankroet, terwijl het meestal gaat om een ongelukkige samenloop van omstandigheden en een eerlijke ondernemer die pech had. Hoe herstarten vergemakkelijken? Succesvol opnieuw beginnen is alleen mogelijk als de failliete persoon een psychologisch louteringsproces doorloopt, met een analyse van de oorzaken en de voorwaarden om hervallen te voorkomen, een objectieve analyse van zijn sterke en zwakke punten, het afbakenen van zijn levensdoelstellingen … Pas daarna kan hij aan de tweede fase beginnen: een nieuwe professionele toekomst creëren. Op die manier kan de gefailleerde van nu morgen banen scheppen.● Gaëlle Hoogsteyn Om ondernemers te helpen na een faillissement, ontstaan er steeds meer ondersteunende structuren voor een nieuwe start. Beci biedt samen met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het reSTARTprogramma aan om failliete ondernemers er weer bovenop te helpen. Contact : Eric Vanden Bemden, Adviseur reStart – 02 563 68 56 – evb@beci.be Brussel Metropool - november 2019 ❙ 47 © Getty

Dynamiek Overheidsopdrachten door de bril van de KMO M arcel van Meesche, directeur van studiebureau 21solutions, dingt al 20 jaar mee naar overheidsbestellingen. “Overheidsopdrachten zijn voor ons uiterst belangrijk, ze vertegenwoordigen 75 tot 80% van onze omzet.” François Macq, gedelegeerd bestuurder van Macq Electronics, sluit zich hierbij aan: “Ook voor ons zijn overheidsopdrachten vrij belangrijk: elk jaar halen wij er meerdere binnen. Er wordt vaak gedacht dat grote ondernemingen meer kans maken om een overheidsopdracht uit te voeren dan een KMO, maar volgens mij is er ook een plaats weggelegd voor kleine bedrijven. Door onze lichte structuur kunnen wij flexibeler en sneller reageren, terwijl grote ondernemingen soms lang moeten wachten op toestemming van de hogere beslissingsniveaus.” Cordelia Orfinger, die aan het hoofd staat van Ecores, dat strategische adviezen inzake duurzame ontwikkeling verleent, bevestigt dat ook bij hen drie vierde van de omzet afkomstig is van overheidsopdrachten, vaak met een onderhandelingsprocedure. “Voor ons zijn vooral onze contacten doorslaggevend om toegang te krijgen tot overheidsopdrachten. Wij moeten ervoor zorgen dat allerlei administraties onze naam kennen en dat wij voorkomen op de lijsten van ondernemingen die worden aangesproken. Relationele aspecten zijn daarbij heel belangrijk.” Zware en complexe procedures Hoewel Marcel van Meesche veel jaren ervaring heeft, moet ook hij erkennen dat de procedures van overheidsopdrachten veel werk vragen en dat het niet altijd een48 ❙ Brussel Metropool - november 2019 Procedures, markttoegang, kansen, moeilijkheden, steunmaatregelen … Wat denken KMO’s echt over overheidsopdrachten? Wij vroegen het aan drie onder hen. voudig is om ze tot een goed einde te brengen. “Ik mag zeggen dat wij de procedures zelf nu vrij goed onder de knie hebben. Maar, afhankelijk van de omvang van de opdracht, is de administratieve rompslomp soms zwaar om te verteren. Bij een open procedure kom je al snel aan een dossier van 100 tot 150 pagina’s. Daar kruipt veel tijd in, terwijl we nooit zeker zijn dat onze inspanningen iets zullen opleveren”, legt hij uit. “Bovendien worden er steeds meer competenties van ons geëist. Het gebeurt vaak dat wij specialisten uit 3 of disciplines moeten samenbrengen of moeten samenwerken met partners. Ook de referentiedrempels komen steeds hoger te liggen.” François Macq onderstreept dat niet alleen administratieve eisen hen parten spelen, maar ook de tijd die ze krijgen om mee te dingen naar een overheidsopdracht. “Bij sommige opdrachten krijgen wij ruim de tijd om zorgvuldig een dossier op te bouwen. Maar bij andere zijn de termijnen soms erg kort of ontvangen wij de vraag net wanneer er minder personeel aan de slag is, tijdens de zomervakantie of rond Kerstmis en Nieuwjaar. Anticiperen is dus essentieel.” Voor de directrice van Ecores liggen de grootste moeilijkheden op een ander niveau: de relaties tussen de overheid en de dienstverlener. “Sinds een jaar of 3, 4 krijgen we steeds meer te maken met zogeheten ‘stock’-op-drachten Marcel van Meesche (21solutions) © Getty

of opdrachten op afroep (in plaats van forfaitaire opdrachten): je levert diensten, maar weet niet wanneer of hoeveel. Enerzijds blijft het onzeker hoeveel inkomsten dit zal opleveren, anderzijds moet je op piekmomenten op heel korte termijn teams kunnen inschakelen. Er komt een andere cultuur tot stand, waarbij de dienstverlener bij overheidsopdrachten een bufferfunctie vervult: hij mag naar hartenlust uitgeknepen worden. Je hoorde vroeger vaak dat je bij een overheidsopdracht tenminste de zekerheid had dat je betaald werd, maar met die stock-opdrachten is dat lang niet meer het geval.” Zij ziet nog een andere uitdaging: de opdrachten houden onvoldoende rekening met de financiële realiteit van de bedrijven. Die moeten voorschotten kunnen ontvangen of in regelmatige schijven betaald worden. “Soms moeten wij het opnemen tegen structuren die niet btw-plichtig zijn. Omdat de prijs vaak doorslaggevend is bij de toekenning van een opdracht, vertrekken wij vanuit een ongunstige startpositie als wij 21% btw moeten betalen.” Er zijn nog verbeteringen mogelijk Op onze vraag “Wat zou je kunnen helpen om toegang te krijgen tot overheidsopdrachten?” volgt een stortvloed aan ideeën. Marcel van Meesche wijst er bijvoorbeeld op dat verschillende administraties nu verschillende eisen opleggen aan bedrijven. Meer uniformiteit in de eisen en criteria van de aanbestedende overheden is volgens hem wenselijk. “Anderzijds stellen wij het zeer op prijs dat veel aanbestedenFrançois Macq (Macq Electronics) de overheden nu zelf nagaan of bedrijven voldoen aan de uitsluitingscriteria. Wij hoeven dan niet langer de bewijslast te dragen.” Hij ziet nog een positief punt: “De structuur van de bestekken is geharmoniseerd, zodat ze gemakkelijker te begrijpen zijn en we minder snel iets vergeten.” Maar Cordelia Orfinger stelt vast dat sommige bestekken niet erg realistisch zijn. “Wij pleiten voor een gedachtewisseling tussen de administraties en de eventuele dienstverleners vóór een bestek wordt gepubliceerd, bijvoorbeeld bij onderhandelde procedures, waar de wet dit zelfs voorschrijft.” Over één zaak zijn onze drie experts het eens: er zijn meer investeringen in opleiding en informatieverstrekking nodig. “Er bestaat nu al heel wat, maar de initiatieven zijn versnipperd”, zegt Marcel van Meesche. En François Macq voegt nog dit toe: “Ondernemers hebben eenvoudige, praktische gidsen nodig: welke fouten en valkuilen moet je vermijden, welke best practices zijn er, welke succesverhalen kunnen jonge bedrijven aanmoedigen?” Zet de stap! Ondanks alle moeilijkheden vinden de drie ondernemers dat het de moeite loont om deel te nemen aan overheidsopdrachten, die aanzienlijke mogelijkheden voor werk en inkomsten bieden. En hoe vaker je meedingt naar een overheidsopdracht, hoe eenvoudiger het wordt. Marcel van Meesche meent dat je als KMO vooral goed moet anticiperen en je werk coördineren. “Wij hebben onlangs onze interne procedures herwerkt. Zo vragen wij nu altijd meteen een attest van goede uitvoering aan onze klanten, zodat wij achteraf niet opnieuw contact moeten opnemen. Je wint veel tijd met een efficiënte aanpak”, zegt hij. François Macq raadt ondernemers aan om proactief te zijn. “Eigenlijk kun je op twee manieren meedingen naar overheidsopdrachten: ofwel wacht je tot de opdrachten gepubliceerd worden en dien je dan een offerte in, ofwel probeer je al eerder informatie te krijgen bij de administraties. Dat laatste doen wij al een aantal jaren en het werkt! Op die manier zijn wij meteen mee en kunnen wij ons beter voorbereiden. Wij zoeken op voorhand naar oplossingen, partners en producten die zouden kunnen voorzien in de behoeften van de aanbestedende overheid. En wanneer dan het bestek gepubliceerd wordt, zijn wij al bijna klaar. Hoe sneller je belangstelling toont voor een opdracht, hoe groter je kansen om die ook binnen te halen.” Nog een tip: aarzel niet om een beroep te doen op je sectorfederatie, onder andere voor wat de opdrachtenCordelia Orfinger (Ecores) classificatie betreft. “Voor een starter is het niet eenvoudig om de juiste referenties te geven”, aldus Cordelia Orfinger. “Samenwerken met partners is in dat geval een goed idee. Je steunt dan immers op de expertise van een bureau met meer ervaring of complementaire knowhow.” Zij vindt bovendien dat het menselijke aspect voldoende gewicht moet krijgen bij de veeleisende, strak gereglementeerde en administratieve procedures. “Als je een bestek ontvangt, luidt de gouden regel dat je contact opneemt met de klant om zijn vraag zorgvuldig te omschrijven. Wij doen dat systematisch en boeken er goede resultaten mee”, besluit zij. ● Gaëlle Hoogsteyn Brussel Metropool - november 2019 ❙ 49

Community Kleine verhalen van grote ondernemers Meg Whitman, de rijzende ster van de Silicon Valley Volgens het magazine Forbes behoort Meg Whitman tot de machtigste vrouwen ter wereld. Ze stond meer dan 6 jaar lang aan het roer van Hewlett Packard en is nu CEO van Quibi, een startup van ruim een miljard dollar die tegen Netflix wil concurreren. De voormalige CEO van HP is een geduchte zakenvrouw. Voordat ze de pc- en printermarkt verstoorde (disruptie heet dat), maakte ze van de startup eBay een e-commerce-gigant met een omzet van meerdere miljarden dollars. Toen ze bij HP terechtkwam, bracht ze een revolutie teweeg door deze reus te richten op zakelijke diensten. Om dit te bereiken, moest de voormalige CEO van de groep tienduizenden banen schrappen en onderging ze talrijke represailles. Van Meg Whitman wordt ook gezegd dat zij vrouwen heeft geholpen zich een weg te banen in de zeer mannelijke Silicon Valley. Vandaag heeft ze net Quibi opgericht. De startup wordt nu al geschat op meer dan een miljard dollar en wil de nieuwe Netflix van de mobiele generatie worden. De core business focust op hoge-kwaliteitsvideo-inhoud in een formaat voor ‘millennials’ en hun niet weg te denken smartphone. Het bedrijf geniet nu al steun van grote namen als de 21st Century Fox, Viacom, Alibaba, Goldman Sachs ... Quibi gaat blijkbaar een mooie toekomst tegemoet. Een vlotte carrière voor Whitman, maar zij scoort duidelijk beter in het bedrijfsleven dan in de politiek. Toen zij zich in 2010 kandidaat stelde voor de functie van gouverneur van Californië, liep haar campagne in het honderd. Haar commentaar: "Vandaag is de politiek een vechtsport op zich. Het is gewelddadig. Je moet zelf een vechter zijn. In feite hou ik niet van vechten.” Anderzijds lijkt het voor haar kinderspel om aan het hoofd te staan van de grootste bedrijven in Silicon Valley ... ● Wit: Bret Easton Ellis doorzoekt eens te meer het Amerika van vandaag. Daarin blinkt hij uit, dankzij zijn zure pen en heerlijke wreedheid. Wit ontziet niets en niemand, van het sociale model dat individuen afstompt, tot het economisch stelsel dat hen verderft. Spannend! Ambo|Anthos 50 ❙ Brussel Metropool - november 2019 De testamenten: Margaret Atwood's dystopisch meesterwerk, The Handmaid’s Tale, is een hedendaagse klassieker geworden. Bijna 35 jaar later besloot de auteur eindelijk het verhaal te beëindigen voor haar lezers. Een spectaculaire en duizelingwekkende conclusie. Prometheus La guerre des cartels: Elke maand worden er meer dan 2500 mensen vermoord in Mexico. Voor het eerst grijpt een Franse geschiedkundige terug naar de wortels van het kwaad, vanaf het einde van de jaren zeventig tot de oprichting van kartels, georganiseerd als echte drugmultinationals. Een noodzakelijk en leerijk onderzoek. Thierry Noël (in het Frans)

Community Brussel van de ondernemers In de voetsporen van Thierry Marion Thierry Marion is de oprichter en CEO van DB Group, een welbekende grafische onderneming in Brussel. Zij drukt onder andere Brussel Metropool. De zaak haalt ongeveer vier miljoen euro omzet en viert eerstdaags zijn 15-jarig bestaan. Thierry neemt de gelegenheid te baat om aan te tonen dat drukwerk nog lang zijn laatste woord niet heeft gezegd. Ondanks de voorbereiding van de viering verklapt hij ons enkele goede adresjes in Brussel. Een ongewone buurt: de Sint-Gorikswijk. Ooit volgde Thierry daar een rondleiding en ontdekte dat de straten van de wijk bezaaid zijn met bronzen schelpen, die verwijzen naar de bedevaart naar Compostela, op 2200 km van Brussel. In de Sint-Gorikswijk stapt hij graag binnen bij de Roi des Belges, voor een lekker biertje. Het gastronomisch restaurant voor een zakenlunch: Le Cinq in Anderlecht. Moderne gerechten en verse producten. De chef Jean-Michel Verzele ontwikkelt er een gastronomische en innovatieve keuken. Voor Thierry is dit het neusje van de zalm van de gastronomische restaurants, met een goede prijs-kwaliteitverhouding, op een steenworp van zijn drukkerij. 1969. Professionele service, decoratie zoals in de goeie ouwe tijd en typisch Belgische producten. Het is ook een van de weinige keukens in het centrum die laat openblijven. Daar moet je naartoe na een toneelstuk of een film! Een ‘coole’ bistro voor een gezellig onderonsje met vrienden : La Gazzetta, vlakbij de Louizalaan. Reserveren is het niet mogelijk. Een open keuken die direct uit Italië geïmporteerde producten verwerkt. De pasta wordt er vers versneden. Gewoon prachtig. En de wijnkaart verdient een pluim! Het familierestaurant : Enjoy Brussels. Smakelijke producten, een efficiënt menu en een open keuken die meteen de eetlust opwekt. En bovendien een goede kwaliteit/ prijsverhouding. 100% Belgisch waar je niet genoeg van krijgt: L’Ogenblik, Een beroemde plek in de Koningsgalerij sinds De beste ambassadeur van Brussel? In het buitenland is dit natuurlijk Philippe Geluck! Deze creatieve humorist slaagt erin om via de strips van Le Chat een aantal boodschappen aan de lezer voor te schotelen. Nagenoeg al zijn stripverhalen zijn in meerdere talen vertaald en over de hele wereld verspreid. De jongste hiervan – La Rumba du Chat – verscheen een paar dagen geleden.● Elisa Brevet Brussel Metropool - november 2019 ❙ 51

Community Beci nieuws in beeld © Reporters De Algemene Vergadering eerde onze meest trouwe leden: hierboven Veolia (50 jaar lidmaatschap), vertegenwoordigd door Nicolas Germond (CEO), Frédérique Meeus (Communication Director) en Grégory Sanchez (Chief Commercial Officer), naast Beci Voorzitter Marc Decorte. De Algemene Vergadering van Beci, op 2 oktober: niets dan ondernemers en onderneemsters! Eveneens 50 jaar lidmaatschap voor Ingevity Holding, vertegenwoordigd door Alexandre Castanho (Managing Director EMEA & Brazil). Een bronzen medaille (25 jaar lidmaatschap), uitgereikt aan Jacques Drèze, van RSM Belgium. Luc Van Nerom, Directeur van PSI Metals Belgium, neemt de bronzen medaille in ontvangst. Olivier Vitry (Joël Claisse Architecture, 25 jaar lidmaatschap) Thierry Collard (Eiffage Development), eveneens een bronzen medaille. Jamil Saade (Saade Trading and Forwarding) ontvangt de zilveren medaille voor 40 jaar lidmaatschap. Philémon Wachtelaer (Archi+I, 25 jaar lidmaatschap). Ilan Zatalovski, CFO van Chemitex, al 40 jaar lid. 52 ❙ Brussel Metropool - november 2019

Community Meer dan 400 ondernemers kwamen op 16 oktober samen in de Club van Lotharingen om de pols te nemen van het City Climate Challenge project. Dit gebeurde in aanwezigheid van de bijna volledige Brusselse regering. Alleen minister-president Rudi Vervoort, aanwezig op video, en staatssecretaris Nawal Ben Hamou waren er niet bij. Het project beoogt 30% minder CO2-uitstoot in Brussel tegen 2030. Peter Wittoeck, hoofd van de federale klimaatdienst, en Antoine Geerinckx, directeur van CO2logic, waren de sprekers voor de avond. © Isopix Peter Wittoeck Antoine Geerinckx Brussel Metropool - november 2019 ❙ 53

Community TOETREDINGSAANVRAGEN DOOR VOORLEGGING AAN DE RAAD VAN BESTUUR Arsima Projects BVBA, Ringlaan 136 - 1180 Brussel Nace : 62020 - Computerconsultancy-activiteiten 63990 - Overige dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie, n.e. g. Afg. : Van Wunnik Martin Aurélie Piel NP, Onderlinge Bijstandstraat 59 - 1180 Brussel Nace : 62020 - Computerconsultancy-activiteiten 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie Afg. : Piel Aurélie Ayala Gonzalez Angela / Angie Billion NP, Chaussée de Huy 263 - 1325 ChaumontGistoux Nace : 62020 - Computerconsultancy-activiteiten 93299 - Overige recreatie- en ontspanningsactiviteiten, n.e.g. 96040 - Sauna's, solaria, baden enz. Afg. : Ayala Gonzalez Angela Belgo Foods BVBA, Nestor Plissartlaan 26 - 1040 Brussel Afg. : Herman Alexandre Bianca Mihalache NP, Lambermontlaan 244 - 1030 Brussel Afg. : Mihalache Bianca Buffl BVBA, Hombeeksesteenweg 376 - 2800 Mechelen Nace : 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus Afg. : De Clercq Dennis Celine Rose David Expertise NP, Louizalaan 65 - 1050 Brussel Nace : 91011 - Bibliotheken,mediatheken en ludotheken 69109 - Overige rechtskundige dienstverlening Afg. : David Celine Rose Costume Privé BVBA, Roze Hoevelaan 6 - 1180 Brussel Nace : 4771601 - de kleinhandel in bovenkleding (inclusief werkkleding,sportkleding en ceremonie) Afg. : Lausberg Masikini Hugues 54 ❙ Brussel Metropool - november 2019 Delijious NV, Louizalaan 203 - 1050 Brussel Nace : 56102 - Eetgelegenheden met beperkte bediening Afg. : Duqué Frédéric Douze Mai BV, Montjoielaan 229 - 1180 Brussel Nace : 62020 - Computerconsultancy-activiteiten 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Afg. : Dessaigne Priscilla E - BASE BVBA, Karabiniersplein 10 - 1030 Brussel Nace : 47620 - Detailhandel in kranten en kantoorbehoeften in gespecialiseerde winkels 47910 - Detailhandel via postorderbedrijven of via internet Afg. : Vanhemelryck Jean G.M.Electronics BVBA, Dendermondestraat 140 - 1083 Brussel Nace : 47410 - Detailhandel in computers, randapparatuur en software in gespecialiseerde winkels 77330 - Verhuur en lease van kantoormachines, inclusief computers Afg. : Jeanmotte Michaël Jean-Denis Paschal NP, SintJorisstraat 2 - 1050 Brussel Afg. : Paschal Jean-Denis KERN IT BVBA, de Haernestraat 51 - 1040 Brussel Nace : 62090 - Overige diensten op het gebied van informatietechnologie en computer 82110 - Diverse administratieve activiteiten ten behoeve van kantoren 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. Afg. : Yagoubi Khalid Koalift VZW, Kantersteen 12 - 1000 Brussel Afg. : Carpriau Anthony Lettany Jonathan NP, Dupréstraat 133 - 1090 Brussel Nace : 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 72110 - Speur- en ontwikkelingswerk op biotechnologisch gebied 74909 - Overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten Afg. : Lettany Jonathan Limited Consulting BVBA, Eslaan 10 - 1020 Brussel Nace : 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Afg. : Doukissis Panayotis Michel Vandevoort BVBA, Place Emilie vandervelde 3 - 5590 Ciney Nace : 56101 - Eetgelegenheden met volledige bediening Afg. : Vandevoort Michel On The Wave BVBA, Audrey Hepburnstraat 2 - 1090 Brussel Nace : 47299 - Overige detailhandel in voedingsmiddelen in gespecialiseerde winkels, n.e.g. 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Afg. : Duez Alain Peter Janik NP, Charleroise Steenweg 236 - 1060 Brussel Afg. : Peter Janik Promo Signs NV, Avenue Reine Astrid 4 - 1440 Wauthier-Braine Nace : 73110 - Reclamebureaus Afg. : Wolters Nicolas Randrianarivelo Razafinjanahary Tina NP, Van Obberghenstraat 66 - 1830 Machelen Nace : 53100 - Postdiensten in het kader van de universele dienstverplichting Afg. : Randrianarivelo Prisca Richez Alain NP, Guillaume Stocqstraat 34 - 1050 Brussel Afg. : Richez Alain Scope Invest NV, Defacqzstraat 50 - 1050 Brussel Nace : 46180 - Handelsbemiddeling gespecialiseerd in andere goederen

Community 66199 - Overige ondersteunende activiteiten in verband met financiële diensten, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen, n.e.g. 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbehe Afg. : Lemal Geneviève Serge Van Mol NP, Kroonlaan 150 - 1050 Brussel Nace : 47910 - Detailhandel via postorderbedrijven of via internet 82300 - Organisatie van congressen en beurzen 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. Afg. : Van Mol Serge Strelia CVBA, Koningsstraat 145 - 1000 Brussel Nace : 69101 - Activiteiten van advocaten Afg. : Craeninckx Herman Tagustech BVBA, De Frélaan 267 - 1180 Brussel Nace : 62030 - Beheer van computerfaciliteiten 62090 - Overige diensten op het gebied van informatietechnologie en computer Afg. : Ndongo Sonia Total Country Services Belgium NV, Nijverheidsstraat 52 - 1040 Brussel Nace : 64999 - Overige financiële dienstverlening 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. Afg. : Layon Jean-Luc Ukendi Jessica NP, Kroonstraat 39 - 1750 Lennik Afg. : Ukendi Jessica Wedjara BVBA, Monnikenstraat 27 - 1190 Brussel Afg. : Kuliralo Marie Laure With BVBA, Jan Van Rijswijcklaan 135 - 2018 Antwerpen Nace : 62010 - Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's 62090 - Overige diensten op het gebied van informatietechnologie en computer 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Afg. : Kindt Dominique INDEX VAN BEDRIJVEN EN ORGANISATIES DIE IN DIT NUMMER STAAN 21solutions Actiris AirPlus International Archi+I Avocats.be Awex Axiles Bionics BAAV Baidu Barrois Belfius Berenschot BFBC BLCC Chemitex CHU Liège Cinq, Le Club van Lotharingen Co.Station CO2logic DangDang DB Group Domobios Douyin Ecores Eiffage Development 48-49 33-34 Agentschap voor Buitenlandse Handel 23-24 35 52-53 11 22 ; 23-24 7-9 36 30-31 7-9 33-34 41-42 40 7-9 52-53 33-34 51 52-53 6 12 ; 52-53 Credendo 15-16 ; 18-19 ; 27-28 Customer-care.ai 33-34 30-31 48-49 52-53 38 30-31 51 Enjoy Brussels Enterprise Europe Network Finance.brussels FIT Franke Gazzetta, La 22 ; 27-28 ; 33-34 27-28 23-24 22 51 Havengemeenschap van Brussel 7-9 Hewlett-Packard 50 Hub.brussels 22 ; 23-24 ; 25 ; 27-28 ; 33-34 Ingevity Holding JD Joël Claisse Architecture KBC Brussels KBC Keolis Lateral Thinking Factory Little Red Box Macq Electronics Microsoft NKVK Office on Wheels Ogenblik, L’ Orange Clignotant Post.nl PSI Metals Belgium Qihoo 360 Quibi Regus 52-53 30-31 52-53 39 7-9 36 4-5 30-31 48-49 6 41-42 36 51 4-5 41-42 52-53 30-31 50 7-9 51 Roi des Belges, Le RSM Belgium 51 52-53 Saade Trading and Forwarding Sasa Seed Factory Sogou Sophia Group Soso Sunning Taobao TBWA Telenet TMALL Transforma Bxl Ubiqus Belgium UCL ULaw ULB ULG Veolia VUB Wechat Weibo Ymatou Zagapali Zhihu 52-53 30-31 36 30-31 33-34 30-31 30-31 30-31 7-9 6 ; 7-9 30-31 36 29 33-34 11 7-9 ; 33-34 33-34 52-53 7-9 30-31 30-31 30-31 33-34 30-31 Brussel Metropool - november 2019 ❙ 55

Agenda beter laten presteren, de teamgeest in uw onderneming versterken? ➜ Caroline Coutelier STRATEGIE & BESTUUR 20.11 Lunch Experience (1) 06.12 Tour d’horizon des subsides à Bruxelles (1) 06.12 Lunch Experience (1) 12, 19 & 26.11 Workshop prospection : développez votre business en 3 étapes avec Beci (1) MANAGEMENT & RH, PERSONAL IMPROVEMENT 25.11 Growth Circle: HR & Talent 29.11 Garder la tête froide et maintenir son enthousiasme (1) VERKOOP, MARKETING EN BEDRIJFSCOMMUNICATIE 12 & 26.11 Social selling : l’efficacité de la prospection (1) 17.12 Social selling : l’efficacité de la prospection (1) 19.11 Google My Business : boostez votre référencement local (1) 19.11 WordPress : comment rédiger un article bien référencé (1) OPLEIDINGEN OP MAAT U vindt de opleiding niet die u zoekt? Contacteer ons! Ons opleidingsaanbod wordt opgesteld in functie van de vragen die u ons stelt. U wilt uw vaardigheden ontwikkelen, uw medewerkers 56 ❙ Brussel Metropool - november 2019 Tot 21.02.2020 Cycle de formation de base et spécifique à la médiation civile et commerciale (1) Van 03.12 tot 04.02.2020 Praktijkworkshops met case studies over bemiddelen en collaboratief onderhandelen > bMediation +32 2 643 78 47 info@bmediation.eu STARTERS & RESTARTERS 12.11 Apéro Starters et reStarters : la raison d’être de votre entreprise (1) 12.11 Workshop : Les composantes d’un branding fort (1) 14.11 Apéro Starters et reStarters : gestion du temps (1) 18 & 25.11 Lunch Starter Bekijk onze volledige agenda op www.beci.be +32 2 643 78 13 – cco@beci.be SOCIALE WETGEVING 14.11 Actualités de droit social dans la fonction publique (1) 24.01.2020 Les vendredis de l’actualité sociale (1) 21.02.2020 Actualités « compensation & benefits » (1) 05.03.2020 Actualités de droit social dans la fonction publique (1) 28.05.2020 Missions et fonctionnement des organes sociaux (1) ➜ Frédéric Simon +32 2 643 78 17 – fs@beci.be JURIDISCHE BEMIDDELING 28.11 Risico’s van corruptie in zakelijke relaties: hoe beschermt u uw bedrijf? 12, 14, 19, 21, 26 & 28.11 Beci Welcome Lunch 13, 20 & 27.11 Beci Welcome Breakfast 03, 05, 10, 12, 17 & 19.12 Beci Welcome Lunch 04, 11 & 18.12 Beci Welcome Breakfast ➜ Beci Events +32 2 643 78 13 – events@beci.be Schrijf u in op één of meerdere opleiding(en) en geniet subsidies van het Brussels Gewest: 50% van de opleidingskost (min. investering: 1.000 €) Vlaams Gewest: via de KMO-portefeuille (min. projectbedrag: 100 €) (1) Enkel in het Frans (2) De voertaal is Frans maar de documentatie is ook (volledig of gedeeltelijk) in het Nederlands beschikbaar 19.11 Workshop Sales DNA© : développer votre talent (1) 26.11 Workshop : Comment utiliser le digital pour gagner des clients (1) 02, 09, 16 & 23.12 Lunch Starter 03.12 Workshop : Starter, ce que vous devez savoir avant de vous associer (1) 10.12 Workshop : Oser l’authenticité pour un succès durable (1) 12.12 Apéro Starters et reStarters : venez pitcher votre projet (1) 19.12 Apéro Starters et reStarters : entreprendre, c’est bon pour la santé ! (1) ➜ Emmanuelle Einhorn starters@beci.be

ADVERTORIAL WAAR VIND JE MEERTALIGE MEDEWERKERS MET ERVARING? NERGENS, JE VORMT HEN ZELF. Tom Rommens is recruitmentmanager bij Securitas. Jaarlijks zoekt hij zo’n 1300 bewakingsagenten. De checklist aan voorwaarden waaraan de kandidaten moeten voldoen, is niet min: ze moeten gemotiveerd zijn, ervaring hebben en bovendien ook meertalig zijn. In plaats van te wachten op een match, ging Tom aan de slag met Select Actiris om de ideale kandidaat gewoon zelf te maken. Altijd op zoek Tom Rommens is als recruitmentmanager bij Securitas permanent op zoek naar nieuwe werknemers. “We zijn een groot bedrijf, en hebben heel wat bewakingsagenten in dienst. Onze agenten vind je echt overal: ze bewaken militaire basissen, de luchthaven, ze staan in supermarkten of shoppingcentra, we werken voor bedrijven en particulieren, zowel overdag als ’s nachts. Jaarlijks zoeken we dan ook zo’n 1300 mensen, waarvan het merendeel bewakingsagenten zijn.” De zoektocht naar de ideale bewakingsagent is niet te onderschatten, vertelt Tom: “We zijn hier in Brussel, waar er heel veel werkzoekenden zijn, maar toch hebben we de kandidaten niet voor het uitkiezen.” De ideale kandidaat “Een bewakingsagent moet namelijk een grondige opleiding gekregen hebben om goed voorbereid in het vak te kunnen stappen. Bovendien moet hij, zeker hier in Brussel, meertalig zijn. De agenten zijn vaak het eerste aanspreekpunt voor mensen, dus het is belangrijk dat ze zich vlot kunnen uitdrukken in meerdere talen.” De profielen die Tom zoekt, zijn niet zomaar beschikbaar op de arbeidsmarkt. “Daarom hebben we een samenwerking op poten gezet met Select Actiris. Zij selecteerden 150 gemotiveerde wekzoekenden, die we vervolgens hebben opgeleid tot bewakingsagent. Daarnaast zorgde de VDAB voor een taalopleiding Nederlands.” V Ook Soufiane Ouzza werd zo opgeleid tot de perfecte agent. “Ik was heel erg geïnteresseerd in de job, maar had niet de juiste opleiding,” vertelt Soufiane. Met de steun van het Europees sociaal fonds VERTROUW OP DE EXPERTISE VAN SELECT ACTIRIS OM TE REKRUTEREN Net als Tom het ideale profiel rekruteren in Brussel? Perfect mogelijk met Select Actiris. Select Actiris combineert een grondige selectie met opleidingen en premies om ook voor jouw vacature de ideale kandidaat te vinden. Surf snel naar select.actiris.brussels en vraag raad aan je persoonlijke werkgeversconsultant. “Dankzij Actiris heb ik dan een FPIe, of formation professionelle individuelle en entreprise, gevolgd, een beroepsopleiding van vier maanden bij Securitas.” Tijdens zijn opleiding volgde Soufiane een ervaren bewakingsagent. “Daardoor heb ik veel ervaring kunnen opdoen voor ik vast in dienst werd aangenomen.” Tom beaamt. “Die FPIe is voor ons eigenlijk de ideale maatregel om met Select Actiris onze mensen op te leiden. We kunnen hen aan voordelige voorwaarden ervaring op het terrein aanbieden, en daarna kunnen ze meteen hun carrière bij ons starten. De ideale kandidaat, die bestaat dus wel: we maken hem gewoon samen met Select Actiris.”

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60

Home