Internationaal middelen ook. Bovendien zal hun bijzonder jonge en beter opgeleide bevolking een nieuw type samenleving eisen wanneer zij op de arbeidsmarkt komen. Daardoor zal de privésector zich spectaculair ontwikkelen, vrijwel uit het niets. Dat dit proces al op gang is gekomen, blijkt onder andere uit initiatieven ¬om de wetgeving voor investeerders te hervormen, de ontwikkeling van havens, luchtvaarthubs, spectaculaire vastgoedprojecten, pogingen om cultureel en sportief mee te tellen enz. Nog meer naar het oosten ligt een veelbelovend continent: Azië. Maar het is dichtbevolkt en uitgestrekt. Welke landen lonen de moeite? Raphaël Cecchi: Voor het gemak onderscheiden wij drie zones: Oost-Azië met China, Japan en Korea; Zuidoost-Azië met Indonesië, Thailand, Vietnam, Maleisië … en ten slotte het Indische continent met India, Pakistan, Sri Lanka, Bangladesh enz. Het commerciële ontwikkelingspotentieel van de drie zones is aanzienlijk. Ze beschikken ook alle drie over een goed ontwikkelde, maar soms te moderniseren maakindustrie (die in het Midden-Oosten ontbreekt). De politieke stabiliteit van de meeste landen is gunstig voor de handel. Maar hoe stabiel is die regio? Denk aan de handelsoorlog China-VS, de spanningen in de Chinese Zee, de opstand in Hongkong, de godsdienstradicalisering in Indonesië … Raphaël Cecchi: Onderschat de veerkracht van landen als China niet, dat inderdaad commercieel de strijd heeft aangebonden met de VS, politieke onrust kent in Hongkong (maar dat vormt alleen in onze ogen een bedreiging …), het hoofd moet bieden aan milieuproblemen en aan looneisen die de productiekosten opdrijven enz. En toch bewaart het land zelfverzekerd zijn koers en haalt het nog steeds een economische groei die weliswaar lager ligt dan vroeger, maar waar veel landen alleen maar van kunnen dromen … Hoe groot de uitdagingen voor de Aziatische landen ook zijn, ze worden wel vastberaden aangepakt. Zo zijn die landen nog sterk afhankelijk van steenkool, maar schakelen hun economieën nu massaal over op gas en hernieuwbare energiebronnen. Japan heeft af te rekenen met een sterk verouderende bevolking, maar creëert nu nieuwe mogelijkheden voor robotica … Vietnam, tot nu toe de lachende derde in de handelsoorlog tussen China en de VS, trekt veel productiebedrijven aan die delokaliseren om aan de Amerikaanse importtarieven te ontsnappen. Stuk voor stuk economische kansen! Trouwens, onze problemen zijn ook niet te onderschatten, maar in de perceptie lijken problemen in verre landen altijd groter. Onze ondernemers mogen zich daardoor niet laten afschrikken. Onze voorgeschiedenis van intense commerciële relaties is nog een argument om belangstelling te tonen voor Azië. Wij kennen hun gewoonten, zij die van ons. Als wij landen een rating geven, analyseren en evalueren wij onder andere hun economisch groeipotentieel, solvabiliteit, schuldgraad en deviezenreserves. En aangezien de ratings van China en andere landen uit deze regio op korte en middellange termijn goed zijn, zowel inzake politieke als zakelijke risico’s, mag Azië niet ontbreken op de prospectieshortlist van kandidaat-exporteurs. Dit alles neemt niet weg dat het ook elders interessant kan zijn Raphael Cecchi Largest percentage increases in Belgian exports - 2008-2018 (among top 50 countries of 2018) 200% 0% om zaken te doen, zelfs in landen die minder goed staan aangeschreven. Zo hebben de Afrikaanse landen over het algemeen een slechtere rating door governance-problemen. Vaak zijn die te wijten aan de hebzucht die wordt opgewekt door hun kostbare grondstoffen. De spectaculaire demografische druk vormt in veel landen de basis voor een sterke groei. Er liggen dus zeker kansen voor het oprapen en wij zullen iemand die het erop waagt zeker niet ontmoedigen, maar het “landenrisico” mag niet worden onderschat. Jan-Pieter Laleman: En op de eerste vraag – naar waar exporteren? – luidt het antwoord: “waar er geld zit”. Want rentabiliteit blijft natuurlijk de belangrijkste vereiste voor een bedrijf. Andere cruciale punten zijn een goede voorbereiding, voldoende middelen voor het project vrijmaken en een goede begeleiding van begin tot eind. Dat laatste is volop aanwezig in allerlei instellingen in ons land en in de Gewesten. Het zou zonde zijn om er geen gebruik van te maken. ● Didier Dekeyser Brussel Metropool - november 2019 ❙ 19 Thailand Canada Mexico Egypt India Poland Bulgaria Brazil Morocco Lithuania Un. Arab Emirates Romania Singapore China Taiwan Marshall Island Nigeria Senegal Serbia D.R.
22 Online Touch Home