Green Kringloopbouw: minder afval, meer hulpmiddelen en banen Brussel beschouwt heropbouw al geruime tijd als een middel om mensen weer aan het werk te krijgen. Deze trend verandert nu stilaan in een krachtlijn van de bouwsector. Zowat overal in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zien we nu bouwwerven die uitdrukkelijk aandacht besteden aan hergebruik, upcycling en urban mining. Een toepassing van de circulaire economie, dus. Als industrieel erfgoed in het centrum van Brussel werd de Tour à Plomb door ondernemer Jacques Delens gerenoveerd door hergebruik van bestaande bakstenen, stenen, balken en vloeren. D e resultaten van de Be Circular projectoproep 2019 spreken boekdelen. Het is duidelijk dat het Brusselse Gewest op het vlak van kringloopbouw een nieuw tijdperk inluidt. Dit geldt niet alleen voor nieuwe projecten, maar ook voor wederopbouw. Onder de winnaars die een sterke indruk maakten, vinden we bijvoorbeeld Alexis Pierrard. Op de Warland-bouwwerf die hij voor een particulier leidde, won deze ondernemer die aan het hoofd staat van de KMO Global Art Concept Carrara-marmer terug dat anders helaas als opvulmateriaal had gediend. Hij koos bovendien voor hergebruik-parketvloeren, op een onderlaag van kurk en rubber. Deze ongebruikelijke praktijk bevordert het kringloopprincipe. Alexis Pierrard geeft graag toe dat deze aanpak meer denkwerk vergde en dus duurder uitviel dan de klassieke benadering. Nochtans gaf het hem en de opdrachtgever de grote voldoening om bij te dragen aan een circulaire opvatting van het bouwwezen. En het zou hoe dan ook jammer zijn geweest om marmer ter waarde van 80 tot 150 euro per vierkante meter te laten gebruiken als onderlaag van om het even welke bestrating. 60 m³ bakstenen Op een andere plek ging het om een verschillend probleem en andere hoeveelheden materialen. In Brussel Stad werkte ondernemer Jacques Delens op de site van een oude gieterij, die nu volledig gerenoveerd is. De buitenmuren werden bijna integraal behouden en de werf gebruikte 60 m³ teruggewonnen bakstenen. Dit hield een dubbel voordeel in: de productie van nieuwe materialen en dus het verbruik van grondstoffen werd vermeden, terwijl de hoeveelheid afval op nul bleef. Arnaud Dawans, R&D manager bij Jacques Delens, vindt dit geen gemakkelijke aanpak, maar het heeft zijn troeven: “Het zet de sector ertoe aan zich de juiste vragen te stellen en vervolgens de juiste acties te ondernemen”. Zeker als je beseft dat dit alles werd gedaan tegen dezelfde prijs als met nieuwe bakstenen. Het zou zonde zijn geweest om dit niet te doen. Marie-Laure Maerckx heeft deze inschrijvers gedurende hun hele loopbaan kunnen volgen. Als Senior Consultant bij Cenergie, een van de kantoren die in opdracht van Be Circular optreden, zag ze haar intuitie al vele malen bevestigd: “Kringloopbouw mag je niet herleiden tot een technische aangelegenheid of tot bakstenen die je zou terugwinnen en opnieuw gebruiken. Kringloopbouw is ook en vooral rekening houden met een aantal menselijke parameters, waarbij nieuwe vormen van samenwerking dienen te worden opgezet.” Dit moet gepaard gaan met een mentaliteitsverandering binnen de beroepen van de bouwsector, maar Brussel Metropool - juni 2019 ❙ 41 Bernard Boccara
44 Online Touch Home