TOPIC WERK & OPLEIDING Flexibiliteit en kwalificatie voor een kwalitatieve werkgelegenheid “Jobs, jobs, jobs!” De formule van premier Charles Michel (MR) klinkt overtuigend omdat de werkgelegenheid tijdens deze legislatuur steeg. Op het eerste gezicht een prachtig resultaat, maar het Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (Institut pour un Développement Durable – IDD) onderzocht de kwaliteit van de gecreëerde banen. Minder rooskleurig. Ophélie Delarouzée D e economist Philippe Defeyt (Écolo), bestuurder van het IDD, is het eens met de Brusselse minister van economie en werk Didier Gosuin (DéFI): het stijgende aandeel van de tewerkgestelde bevolking is goed nieuws. Er waaide een wind van economisch herstel en de politici maakten gretig gebruik van de cijfers, met inbegrip van de tewerkstelling van laagbetaalden en laaggeschoolden en het behoud van oudere werknemers. In zijn verslag van juni 2018 schreef de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid echter dat België in 2017 nog steeds minder personen van 20-64 jaar tewerkstelt (68,5%) dan het Europese gemiddelde (72,1%). En er liggen uitdagingen in het verschiet, zoals de pensionering van de babyboomers en de vertraging van de groei. “Een structurele werkloosheid zoals degene die ik vier jaar geleden mocht gaan beheren, moest eerst en vooral worden teruggedrongen”, zegt de minister, “maar ik besef ten volle dat niet al de nieuwe banen van goede kwaliteit zijn. Het Brusselse Gewest heeft trouwens de steun aan de werkgelegenheid laten afhangen van de duurzaamheid van de banen. Nu is het zo dat een economisch herstel in het begin altijd gepaard gaat met meer onzekere banen. Wat is best? Werkloos blijven in afwachting van een goede baan of proberen een beroepsproject te ontwikkelen, ook al is dit niet de job waarvan u droomde? Mensen uit de structurele werkloosheid halen is geen eenvoudige opdracht.” Eigenheden van onzeker werk De daling van de arbeidskwaliteit is niet typisch Belgisch. Ons land doet het trouwens beter dan zijn buren: 10,4% tijdelijke tewerkstelling in 2017, tegenover 12,9% in Duitsland, 16,8% in Frankrijk en 21,7% in Nederland. Door seizoenarbeid, uitzendopdrachten en tijdelijk werk gelijk te stellen met deeltijds werk, raamt de IDD dat deeltijds werk in België over de laatste vier beschikbare kwartalen gemiddeld 37,5% van de banen in loondienst en 64,2% van de banencreatie vertegenwoordigt tussen eind 2014 en begin 2018. Naast de 138.000 banen in loondienst die toen werden gecreëerd, zijn er 37.000 zelfstandigen, van wie de dat sterk toeneemt bij jongeren, daalt nu ten voordele van uitzendopdrachten. We moeten uitmaken in hoeverre deze verhoging verband houdt met het schrappen van de proeftijdsclausule, die ondertussen weer is ingevoerd. Hoe dan ook, het aantal onzekere statuten zal blijven toenemen. Degenen die een vast contract hebben, bv. in een onderneming in moeilijkheden, vrezen ook voor hun baan. Op de arbeidsmarkt ontstaat hoe langer hoe meer een kloof tussen enerzijds lage lonen zonder werkzekerheid noch aanvullende voordelen, en anderzijds degenen die zulke voordelen behouden, al worden ze gesnoeid. De ongelijkheden nemen op de arbeidsmarkt fors toe.” Voor de heer Defeyt vormen banen ‘à la Uber’ slechts een miniem deel van de werkgelegenheid en verdienen dus geen overdreven aandacht. Net als hij verwacht Didier Gosuin een verduidelijking van de spelregels om deze schijnzelfstandigen uit de juridische onduidelijkheid te redden: “De federale regering stelt zich te passief We moeten zeker analyseren wat er binnen de gezinnen leeft. Wanneer een persoon in een koppel een zekere beroepsstabiliteit geniet, dan is het voor de andere gemakkelijker om deeltijds werk te aanvaarden. Voor een alleenstaande is dit niet zo. Philippe Defeyt flexibiliteit een zekere aantrekkingskracht heeft. Voor Philippe Defeyt gaat de stabiliteit van de werkgelegenheid achteruit: “Het aandeel van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd, 34 BECI - Brussel metropool - september 2018 op en dat ondermijnt de boodschap Jobs, ‘ jobs, jobs’ door de indruk dat het om minderwaardige banen gaat. De handhaving van de reglementering op federaal en Europees niveau zal niet © Belga
37 Online Touch Home