FOCUS Iter, een internationaal project wordt verder bestudeerd en ontwikkeld als energiebron. Er bestaan bijvoorbeeld al studies over verblijven op de planeet Mars. We bestuderen onder andere de lichamelijke stress die astronauten ondergaan door bestraling, een lagere of onbestaande zwaartekracht, opsluiting enz.” Jean-Marc Sparenberg De Belgische opleiding trekt buitenlandse studenten aan Geen kerntechniek zonder expertise. Zal deze deskundigheid verdwijnen met de stopzetting van de Belgische centrales? “Laten we de Belgische situatie met de Franse vergelijken”, zegt Jean-Marc Sparenberg, hoogleraar kwantumfysica aan de École polytechnique de Bruxelles (ULB). “In de jaren 60 en 70 investeerde ons land massaal in de kernenergie. De vorming in kernfysica en -techniek die wij hier organiseren, werd al gauw internationaal beroemd. De afdeling natuurkundig ingenieur is vandaag echter minder in trek bij de Belgische studenten. Het aantal inschrijvingen is zeker al 15 jaar lang constant en slechts enkele studenten behalen een diploma in deze specialiteit. Alle Belgische universiteiten bieden echter een volwaardig leertraject in kerntechniek. Deze specialiteit kent enig succes bij ondernemingen die werknemers willen opleiden, en bij buitenlandse studenten.” Volgens onze deskundige hoeft het leertraject kerntechniek en kernfysica niet in vraag te worden gesteld, omdat het nog steeds heel wat uitzichten biedt. “Mensen met een diploma kernfysica en -techniek vinden op een of andere manier altijd werk”, aldus Jean-Marc Sparenberg. “Een heroriëntering van kerndeskundigen verloopt wellicht vrij vlot, want werkgevers zijn op zoek naar mensen met een wetenschappelijke background.” De oplossing: een of twee actieve centrales na 2025 Een goed beeld van wat de Belgische kerndeskundigheid in de toekomst kan worden, vinden we in Nederland. De Nederlanders beschikken slechts over één kerncentrale, namelijk in Borssele, in het zuiden van het land, maar ze hebben alternatieve energiebronnen ontwikkeld. De Nederlandse regering heeft een tijd lang het onderzoek 44 BECI - Brussel metropool - -juni 2018 met Belgische deskundigen België keert de kernenergie geleidelijk de rug toe op zijn grondgebied, maar blijft internationaal goed bezig. Ons land neemt deel aan het Iter project, een van de meest ambitieuze ter wereld, gevestigd in Cadarache, in het zuiden van Frankrijk. Aan Iter dragen 35 landen bij, tientallen Belgische deskundigen en duizenden ingenieurs en wetenschapsmensen uit de ganse wereld. Zij werken aan een machine die zou kunnen bewijzen dat kernfusie op grote schaal kan worden ingezet als energiebron voor de productie van elektriciteit. Een uiterst ambitieus project inderdaad, want kernfusie is de energiebron van de zon en de sterren. Deze technologie is een geweldige uitdaging voor het milieu. Ze stoot namelijk geen CO2 uit om elektriciteit te produceren. De creatie van het eerste plasma wordt een eerste test op ware grootte van het Iter project en is voorzien in… 2025. en de ontwikkeling rond hoogradioactief kernafval stilgelegd. “Na enkele jaren waren de Nederlanders al hun deskundigen in dit domein kwijt”, betreurt Pierre-Étienne Labeau. “Vandaag roepen ze de hulp in van de NIRAS (de Nationale Instelling voor Radioactief Afval en verrijkte Splijtstoffen) om deze deskundigheid weer op te bouwen. België zou dus op termijn in dezelfde situatie verkeren als Nederland indien geen initiatief wordt genomen. Dit gebeurde al met de mijnen en de teloorgang van de Belgische expertise in dit domein.” Volgens Pierre-Étienne Labeau zou een van de oplossingen voor België erin bestaan een of twee kerncentrales ook na 2025 actief te houden. Deze beslissing kan na de parlementsverkiezingen van 2019 in het volgende regeerakkoord worden opgenomen. “De regering moet haar verantwoordelijkheden opnemen. Het gaat hier niet alleen om tewerkstelling, maar ook om het behoud van de huidige expertise”, aldus nog de heer Labeau. ● Myrrha, de toekomst van Pierre-Étienne Labeau kernenergie in België Ook België sleutelt op zijn grondgebied aan een project van internationale omvang. Hier gaat het om kernsplijting. Myrrha wordt het eerste prototype van een kernreactor gestuurd door een deeltjesversneller. Deze reactor is een première in de wereld en zou kunnen voldoen aan de wereldwijde vraag naar medische radio-isotopen. Op ecologisch vlak zou de reactor erin slagen de levensduur van kernafval veel korter te maken. Dit totaal nieuw ontwerp van een kernreactor zou op het Belgische grondgebied, en meer bepaald in Mol, worden opgericht. Voorwaardelijke wijs, want Myrrha is nog steeds in studiefase. De Belgische regering investeert in deze technologie en het project, dat wordt gestuurd vanuit het Studiecentrum voor Kernenergie in Mol, in samenwerking met internationale deskundigen. “Het zou helaas kunnen dat België geen geld meer wil stoppen in dit onderzoekswerk na 2025”, vreest Pierre-Étienne Labeau. D.R. D.R.
47 Online Touch Home