FOCUS De huidige energierevolutie is aan versnelling toe ENERGIE De technologische ontwikkelingen die de hernieuwbare energie doorstaat, zullen de energiemarkt ingrijpend wijzigen. Vandaag bestaat de uitdaging erin die doorbraken in het netwerk te implementeren. D e onderzoekswereld werkt al enkele jaren aan een hoog tempo om de energietransitie op gang te brengen. De technologieën zullen blijven evolueren, maar zij hebben ondertussen een zekere rijpheid bereikt, waardoor zij nu ook industrieel exploiteerbaar zijn. Een nieuwe complexiteit van het netwerk De energietransitie vervaagt de grenzen tussen de verschillende energiesectoren. Alle spelers worden aangezet om samen na te denken over de verdere complexiteit van het netwerk, dat multidirectioneel zal werken en onderlinge verbindingen zal bieden. "De digitalisering van onze samenleving is een grote uitdaging", stelt Menno Janssens, verantwoordelijk voor innovatie bij Elia. “Al deze nieuwe technologieën zullen een verandering van het DNA van onze maatschappij vereisen. Eenvoudige eenrichtingsstromen zullen de plaats moeten ruimen voor een complex ecosysteem met energiestromen tussen buurlanden, onder het toezicht van DNB's (distributienetbeheerders). Er komt een decentralisatie van de energieproductie, met particulieren die over zonnepanelen beschikken. En we mogen regionalisaties verwachten, met zonneparken in Zuid-Europa en windmolenparken in het noorden. Hoewel België slechts 60 km kustlijn heeft, beschikt het land nog steeds over een offshore site van wereldklasse". In deze context start Elia momenteel een test om de meerwaarde te evalueren van de zgn. ‘blockchain’-technologie, een database die de verschillende gebruikers – zonder tussenpersonen – delen en die de geschiedenis van alle uitgevoerde uitwisselingen bevat. Het beheer van intermittentie België is ook de thuisbasis van een van de slechts twee systemen in Europa die hardware simulatie ‘in the loop’ aankunnen, voor een vlotter beheer van laagspanningsen middenspanningsnetten. Het ene is gevestigd in Aken (Duitsland) en het andere in EnergyVille (Genk). Ze maken deel uit van de samenwerking inzake toegepast onderzoek gericht op de energietransitie. De universiteiten van Leuven en Hasselt en de privé partners Vito en Imec nemen hieraan deel. "Voor ons als onderzoekscentrum is het onmogelijk om nieuwe technologieën te implementeren en ‘live’ te testen in het netwerk. Wij zitten vast door een gebrek aan politieke beslissingen en de geldende wetgeving", betreurt Serge Peeters, e-storage specialist en hoofd Business and Relationship Development bij EnergyVille. “We zullen met veel hogere schakelsnelheden moeten werken. We dienen reactietijden van ongeveer een milliseconde te bereiken. Zover staan we lang nog niet. We moeten minstens 100 tot 1000 keer sneller optreden om intermittentieproblemen te beheersen. Stelt u zich eens voor: honderdduizenden energiepunten over een netwerk heen. Ze verdwijnen en verschijnen op ongecoördineerde momenten en variëren zeer snel. Verscheidene mechanismen moet worden ingebouwd om deze variabiliteit op het netwerk te beheren. Om de pieken wat af te ronden is er geen andere oplossing dan compenseren met externe energie." Opslag, de grote uitdaging Gas of kernenergie vormen in de komende jaren de nodige back-up. Toch is de opslag van hernieuwbare energie essentieel voor de toekomst. “Bij hernieuwbare energie zijn er momenten waar iedereen produceert en andere waar alles stilligt", vervolgt Serge Peeters. “Bij overproductie worden windturbines of fotovoltaïsche panelen losgekoppeld van het net. Vandaar de behoefte aan decentrale opslagoplossingen, maar ook lokaal, bijvoorbeeld aan de voet van windturbines. Er bestaan al verscheidene opslagtechnologieën – denk maar aan lithium-ionbatterijen of waterstofopslag – maar het beheer ervan moet nog in samenwerking met de distributienetbeheerders worden ontwikkeld. En die BECI - Brussel metropool - juni 2018 45 Ophélie Delarouzée © Thinsktock
48 Online Touch Home