TOPIC GREEN “Liever een ‘groene’ infrastructuur dan belastingen” Roland Gillet, hoogleraar financiële economie (Sorbonne en ULB), betwijfelt of de technologische vooruitgang of geniale ideeën van ethische ondernemers op zich voldoende zijn om de planeet minder te vervuilen en tegelijk de groei te vrijwaren. Hij zit daarmee op dezelfde golflengte als zijn collega Paul De Grauwe. Ook voor de overheid is een rol weggelegd, om ons gedrag te sturen, maar dan eerder door investeringen dan door belastingen. Olivier Fabes M et zijn typisch Ardens gezond verstand noemt Roland Gillet zich weliswaar geen klimaatscepticus, maar hij spoort ons wel aan tot “verlichte twijfel”, zowel voor wat de reële impact van de vervuiling (en dus van de menselijke activiteiten) op de klimaatopwarming betreft, als de euforische visie op de ‘schone’ technologieën die de planeet zullen redden. “Wees op je hoede voor dogmatisme in beide kampen.” Net als Paul De Grauwe trekt hij de theorie van de decoupling in twijfel (zie eerder). Die beweert dat de opkomst van de hernieuwbare energiebronnen en de toenemende energie-efficiëntie ervoor zorgen dat de aarde vrijer ademhaalt, zonder haar economische ontwikkeling in het gedrang te brengen. Ooit breekt die dag misschien aan, maar nu zijn we daar nog ver van verwijderd, meent Roland Gillet. Hij wijst op de Belgische energierealiteit: “We hebben honderden windturbines geïnstalleerd en met veel subsidies de zonnepanelensector ondersteund. Maar gedwongen door de weersomstandigheden moeten we nu soms vervuilende centrales heropstarten, ten koste van kernenergie, die uiteindelijk misschien meer voordelen dan nadelen oplevert. We leggenons nu stilaan neer bij het idee dat het onmogelijk is om het hele jaar voldoende schonere energie te produceren die voorziet in alle behoeften van bedrijven en gezinnen.” De econoom zegt dat hij gewoon een realist is als hij ‘groene’ energiebronnen op dit ogenblik als “complementair” beschouwt, hoewel hij toegeeft dat toekomstige technologische ontwikkelingen daarin eventueel verandering kunnen brengen. Er is echter een punt waarover Roland Gillet van mening verschilt met zijn collega Paul De Grauwe: de oplossingen om onze consumptiegewoonten te wijzigen. Hij ziet niet veel heil in nieuwe belastingen, zelfs al sluit hij bepaalde gerichte maatregelen om meer milieuverantwoorde gedragingen te bevorderen niet uit. “Er is bijvoorbeeld ongetwijfeld meer mogelijk om de bergen kunststofafval te verkleinen. Misschien moeten degenen die niet de moeite doen om te sorteren nog wat meer belastingen betalen?”, zo vraagt hij zich af. Maar tegelijk vreest hij dat een “groene” belasting contraproductief zou zijn, met uitzondering van enkele specifieke correcties in de marge. “De zogeheten milieubelasting duikt te pas en te onpas op. Er zijn al zoveel heffingen. Je kunt niet ongestraft lagen blijven toevoegen.” Roland Gillet De professor aan de Sorbonne meent dat het plafond al is bereikt voor wat autobelastingen betreft, of heffingen op het wegtransport. In plaats van belastingen te heffen – of beter: vóór ze belastingen heffen – zouden de overheden beter voorrang geven aan investeringen die milieuwinst opleveren. Zo komen we weer uit bij transport en mobiliteit: “Samen met de binnenscheepvaart is het spoor over het algemeen het minst vervuilende vervoermiddel. Bedrijven aanmoedigen om hun goederen eerder over het spoor dan over de weg te vervoeren, werkt efficiënter dan de zoveelste belasting invoeren. Door de Alpenwegen te ontlasten heeft de spoorwegtunnel van de Mont-Blanc meer voor het milieu gedaan dan de fiscale inkomsten.” Op Belgisch niveau lijken de eindeloze GEN-werkzaamheden een schoolvoorbeeld van hoe het niet moet. “Mensen zijn niet bereid om een minimaal comfortniveau op te offeren om naar hun werk te gaan. Misschien kan de regering beter wachten tot er eindelijk een volwaardig GEN komt, met voldoende en stipte treinen, vóór ze ernstig nadenkt over een zwaardere autobelasting op bepaalde uren.” ● Roland Gillet: bondig cv • 54 jaar, geboren in Vielsalm • Geaggregeerd professor van de universiteiten aan de Ecole de Management van de la Sorbonne (Paris 1) • Gewoon hoogleraar aan de Solvay Brussels School of Economics and Management (ULB) • Internationaal erkend expert • Belangrijkste expertisedomeinen: evaluatie van de actieve bevolking, marktefficiëntie en financiële regelgeving BECI - Brussel metropool - juni 2017 21 D.R.
24 Online Touch Home