Hoe dienen bestuurders zich te beschermen? • Informeer je goed over de risico’s en activiteiten van de onderneming, zodat je weet waar je als bestuurder aan begint. • Behoud je bediendenstatuut wanneer je als bediende gevraagd wordt een bestuursmandaat op te nemen; dit biedt een grotere bescherming. • Neem je controletaak als bestuurder serieus. • Trek bij de samenstelling van de Raad van Bestuur externe bestuurders aan; zij hebben een toegevoegde waarde voor je bedrijf. • Teken bezwaar aan als de Raad van Bestuur beslissingen neemt waar je niet mee akkoord bent en laat dit opnemen in de notulen van de Raad van Bestuur. • Zorg ervoor dat de algemene vergadering van aandeelhouders kwijting verleent aan daden die als bestuurder gesteld zijn in het afgelopen jaar. • Sluit een verzekering af voor de restrisico’s, daarmee stel je je privévermogen veilig. Philippe Hendrickx op te starten. Er moet een evenwicht gevonden worden tussen de rechten op betaling van de schuldeisers en de mogelijkheid voor de ondernemer om weer recht te krabbelen, zonder heel zijn leven een passief mee te slepen.” Meer en strengere wetten Op strafrechtelijk vlak komt er hoe langer hoe meer bijzondere wetgeving bij. Zo is er naast het algemeen strafrecht (oplichting, valsheid in geschrifte), ook de milieuwetgeving, de sociale wetgeving (het niet of slecht uitbetalen van lonen), de welzijnswet… die allemaal strenger worden. “In een wereld die snel evolueert en waarin de wetten talrijker worden, wordt het voor een bestuurder bijzonder moeilijk om de juiste beslissingen te nemen op het juiste moment, zonder het risico te lopen dat ze achteraf als ongepast of foutief worden beschouwd”, meent Julien Ciarniello. Volgens Mehdi Mellah ligt de grote kwetsbaarheid van de bestuurders bij de onwetendheid: vele risico’s zijn onbekend. “Kijk naar de cybersecurity. Databescherming is een hot issue geworden, met een Europese regelgeving die strenge sancties voorziet. Als iemand bijvoorbeeld de database van je webshop hackt en klantengegevens op het net gooit, dan kan men de vraag stellen wat je als bestuurder hebt gedaan om dit te voorkomen. Met de opkomst van het Internet of Things zie ik de gronden voor aansprakelijkheid nog toenemen. Dat is zeker een aandachtspunt.” Schriftelijk verzet Als de geleden schade op de bestuurders verhaald wordt, is dit meestal omdat bewezen kan worden dat zij nalatig zijn geweest in het vervullen van hun controleopdracht. Paul Marck, technisch directeur van verzekeraar ADD: “Men heeft een probleem als er in de Raad van Bestuur nooit een vraag is gesteld over hoe men met thema’s zoals cybersecurity moet omgaan. Het grootste gevaar loopt de afgevaardigde bestuurder, omdat die een operationeel en bestuurlijk mandaat combineert. De Raad van Bestuur heeft er dus alle belang bij dat er procedures bestaan en dat belangrijke thema’s regelmatig op de agenda komen.” Als er in de Raad van Bestuur beslissingen worden genomen waar je als bestuurder niet akkoord mee bent, moet je daar officieel (lees: schriftelijk) bezwaar tegen aantekenen. “Men vergeet vaak de hoofdelijke aansprakelijkheid. Zo’n protest aantekenen, gebeurt helaas te weinig”, zegt Mehdi Mellah. “Plots staat men voor de rechtbank en beschikt men niet over geschreven stukken die staven dat men tegen een beslissing was. Bij grote bedrijven en banken beschikt men wel over uitgebreide juridische diensten, maar dat neemt niet weg dat het aan de bestuurder zelf om de stap naar het officialiseren van zijn verzet te zetten.” Corporate governance De tendens naar meer regelgeving op domeinen als milieu, veiligheid, anti-discriminatie en fiscaliteit is in gang gezet door de introductie van het corporate governance (deugdelijk bestuur) in het begin van deze eeuw. Oorspronkelijk voor beursgenoteerde bedrijven in het leven geroepen, geldt het intussen voor alle ondernemingen. Paul Marck: “Als een gevolg daarvan zijn de vennootschappen meer verzekeringspolissen gaan afsluiten voor hun bestuurders. Toen ADD, als een van de eerste, in de jaren 1996-97 bestuurPaul Marck dersaansprakelijkheidsverzekeringen begon aan te bieden, kregen we ze aan de straatstenen niet verkocht. Pas in het begin van deze eeuw is het bewustzijn van het belang van zo’n verzekering langzaam gegroeid. Zelfs in familiebedrijven begon men te beseffen dat er behoorlijk wat risico’s waren waar je als bestuurder met je privévermogen garant voor staat. Sinds 2013 is zo’n polis ingeburgerd geraakt, ook bij kleine ondernemingen.” Volgens Philippe Hendrickx wordt, behoudens specifieke uitsluitingen en intentionele fouten, steeds vaker elke aansprakelijkheid die volgt uit een burgerrechtelijke fout gedekt, dit zowel voor effectieve bestuurders als voor feitelijke bestuurders en beheerders. Toch ziet men er best op toe dat men zich correct verzekert. Bij het afsluiten van een polis moet men bijvoorbeeld waken over de solvabiliteit van de medeondertekenaars. Julien Ciarniello haalt het voorbeeld aan van een sociale huisvestingsmaatschappij die behoorlijke budgetten investeerde in een gecompliceerd en risicovol beleggingsproduct. “Omdat de kapitaalgarantie ontbrak, zag de organisatie haar geld niet terug, wat uiteindelijk zelfs tot verlies van haar licentie leidde. De vereffenaar heeft de toenmalige bestuurders verantwoordelijk gesteld. Niettemin heeft de verzekeraar de beheerfouten gedekt.” ● BECI - Brussel metropool - december 2016 33 © R.T. © R.T.
36 Online Touch Home