RISICOBEHEER Onwetendheid maakt bestuurders kwetsbaar Als bestuurders nalatig zijn in het vervullen van hun controleopdracht kan hen dit zuur opbreken. “De Raad van Bestuur heeft er alle belang bij dat belangrijke thema’s regelmatig op de agenda komen”, zeggen advocaten, gespecialiseerd in bestuurdersaansprakelijkheid. “ I n het huidig economisch klimaat zijn het vooral de bestuurders van vennootschappen in moeilijkheden die het grootste risico lopen”, oordelen de advocaten Philippe Hendrickx en Jean-François Goffin van het advocatenkantoor CMS DeBacker. Denken we in de eerste plaat aan de alarmbelprocedure: wanneer het bestuursorgaan vaststelt dat het netto-actief van de vennootschap is gezakt tot beneden de helft van het maatschappelijk kapitaal, moet het een bijzonder verslag opstellen en binnen de twee maanden de algemene vergadering samenroepen om over het voortbestaan van de vennootschap en over eventuele herstelmaatregelen te beslissen. “Het niet tijdig neerleggen van de boeken of het foutief verderzetten van een verlieslatende activiteit kan tot een aansprakelijkheidsclaim ten aanzien van de bestuurders leiden”, stelt het duo van CMS DeBacker. De Belgische wetgeving breidt steeds uit, wat de complexiteit uiteraard verhoogt. Om te beginnen moet een bestuurder er permanent over waken dat hij geen inbreuk pleegt op het Wetboek van Vennootschappen. “Artikel 61 van dat wetboek bevestigt de algemene regel dat vennootschappen handelen via hun organen, zoals de Raad van 32 BECI - Brussel metropool - december 2016 Julien Ciarniello Bestuur, en dat de personen die deel uitmaken van deze organen niet persoonlijk verbonden zijn met de verbintenissen van de vennootschap”, verklaart Ann Henckens, advocaat bij Holmes Kirby. “De bestuurdersaansprakelijkheid is dus de uitzondering hierop, al zien we dat de wetgever steeds meer belang hecht aan de natuurlijke persoon die het bestuursmandaat uitoefent.“ In een klein hoekje Daarnaast is er de gemeenrechtelijke aansprakelijkheid: artikel 13.82 van het burgerlijk wetboek stelt dat een bestuurder moet handelen ‘als een goede huisvader’. Of zoals Julien Ciarniello, advocaat bij Uyttendaele, Gérard, Kennes et Associés het verwoordt: “De beste manier om je tegen risico’s te beschermen, is je gezond verstand te gebruiken.” Het komt erop aan onzorgvuldig bestuur te vermijden, maar wat houdt dit in? “Fouten kunnen in een klein hoekje liggen”, waarschuwt Mehdi Mellah, advocaat bij Holmes Kirby. “Zo kan het om het vergeten afsluiten van een brandverzekering gaan. Een ander, minder evident voorbeeld is het betalen van een niet opeisbare schuld. Daarmee bezwaar je de middelen van de vennootschap. Soms kan dat leiden tot tekorten. Daar zijn al bestuurders voor veroordeeld.” De kennelijke grove fout in het geval van faillissement, die voornamelijk toepasselijk zal zijn voor nv’s en grotere bvba’s, is nog zo’n addertje onder het gras. Als de curator bewijzen vindt voor fouten die door de bestuurders zijn begaan, kan hij de bestuurders vragen het passief dat gecreëerd is aan te vullen. In verband met de aansprakelijkheid voor sociale zekerheidsschulden (niet-betaalde RSZ-bijdragen bij een faillissement) legt Julien Ciarniello de vinger op de wonde van de procedures tot gerechtelijke reorganisatie die bescherming bieden tegen schuldeisers. “Die worden door de sociale crediteuren van de RSZ vaak geïnterpreteerd als gemakkelijkheidsoplossingen die bestuurders toelaten om aan hun verantwoordelijkheid te ontsnappen en nieuwe activiteiten Peter Van Dyck © R.T. © Thinkstock
35 Online Touch Home