De gewestelijke fiscale hervorming moet de Brusselaars aanmoedigen in vastgoed te investeren. De maatregelen focussen echter op de secundaire markt, ten nadele van nieuwbouw. Fiscale hervorming dreiging of kans? Voor een regering ligt een fiscale hervorming altijd gevoelig. Ze raakt namelijk aan de portemonnee en een aantal grote principes. Om nog maar te zwijgen over dreigende neveneffecten waar de budgettaire voorspellingen niet aan zouden hebben gedacht. Lise Nakhlé, BECI I n Brussel is iedereen het eens over de noodzaak aan doortastende maatregelen om economie en werkgelegenheid te boosten en de Brusselaars een rechtvaardiger fiscaal stelsel te bieden. Nu, de voorstellen van de Brusselse regering ter zake zorgen natuurlijk voor enig debat. Ten eerste omdat vragen rijzen over de werkelijke impact, in een context van fiscale concurrentie tussen gewesten en zelfs gemeenten. En ten tweede omdat die maatregelen voornamelijk op de vastgoedfiscaliteit mikken en dus gevolgen zullen hebben voor de economie. Dankzij de zesde staatshervorming kunnen de gewesten veel ingrijpender optreden en kunnen ze (of moeten ze) het fiscale stelsel op regionale schaal herzien. ‘Emancipatie’ gaat nu eenmaal gepaard met ‘autonomie’: in 2025 staan de gewesten alleen voor hun fiscaal evenwicht in. Rond het einde van 2015 zagen wij de eerste verschijnselen van deze veranderingen. De timing tussen federaal niveau en gewest was min of meer gecoördineerd. Op zich een buitengewoon zeldzame gebeurtenis. Een ‘gematigde’ hervorming Voor de Brusselse regering kunnen de krachtlijnen als volgt worden samengevat: een eenvoudiger, rechtvaardiger en gunstiger regionale fiscaliteit voor de Brusselaars. Die gaat gepaard met de afschaffing van kleine belastingen (taks op de gezinnen, agglomeratie-opcentiemen op de PB) die veel administratie vereisen en weinig opbrengen. Verder wordt de aanschaf van een eerste vastgoed aangemoedigd door een vermindering van de registratierechten tot 500.000 euro (maar dan wel met afschaffing van de woonbonus). En de vastgoedbelastingen gaan de hoogte in door een grotere bijdrage van eigenaars van meerdere gebouwen die ze zelf niet bewonen, en door een verhoging van de agglomeratie-opcentiemen. Eveneens in ontwikkeling en bijna klaar: een vermindering van de aftrekbaarheid (van 30 naar 15%) van de dien8 BECI - Brussel metropool - januari 2016 stencheques, een bijkomende heffing op bankautomaten en een voordeliger stelsel voor schenkingsrechten. Ook even vermelden dat wij momenteel ontsnappen aan de kadastrale aanpassing die sommigen vurig verwachtten (en anderen even vurig verafschuwden), ook al komt er een ‘geleidelijke aanpassing’ van het kadaster uit 1975. De voorstellen van de regering pakken de meest delicate en dure dossiers niet frontaal aan: ze ‘sturen bij’, ze zorgen voor een beter evenwicht, soms op het randje van het mogelijke. Maar kan een opstapeling van maatregelen met een hervorming worden gelijkgesteld? Het ziet er naar uit dat de economische dimensie niet meteen in deze vergelijking aan bod komt. Waarom bevoordeelt de fiscaliteit bijvoorbeeld de secundaire markt ten nadele van nieuwbouw (waarop btw dient te worden betaald, maar geen registratierechten), terwijl nieuwe woningen duurzamer zijn en de werkgelegenheid bevorderen? In het raam van de demografische groei, had de regering de uitbreiding van nieuw vastgoed nochtans tot een prioriteit uitgeroepen! Bij gebrek aan nieuwe stelsels moeten specifieke maatregelen in overweging worden genomen: bijvoorbeeld een tegemoetkoming via de fiscale aftrekbaarheid van een deel van de kosten van nieuwbouw of van ingrijpende renovatie. Met een dergelijke maatregel zou vaker een beroep worden gedaan op erkende ondernemers die met facturen werken. Dit zou coherente renovatieprojecten bevorderen en nieuwbouw aantrekkelijk houden. De verhoging van de agglomeratie-opcentiemen tot 989 (momenteel 589) beoogt een verschuiving van de last naar de vastgoedfiscaliteit en dus naar de eigenaars. Zal die niet aan de huurders worden doorgerekend? In het geval van commerciële gebouwen zal deze verhoging een impact hebben op de eigenaar en misschien zelfs de huurder, zonder de minste compensatiemaatregel.
11 Online Touch Home