TOPIC Afschakelplannen en blackouts Bij een plotse en dringende behoefte aan elektriciteit neemt de opstartfase van de machines meestal te veel tijd in beslag (meerdere uren). Daarom hebben wij sommige van onze thermische centrales gewijzigd voor een veel snellere start, in maximum 10 minuten. In dat geval is het rendement veel minder goed, maar kan tijdens een piek een energietekort worden vermeden. Sommige van die centrales dienen trouwens voor de strategische reserve.” Het ziet er naar uit dat de buitenlandse productiecapaciteiten tijdens de komende winter minder gunstig zullen zijn en dat de Belgische thermische centrales meer zullen moeten produceren. Philippe Massart (Sibelga). Recent ontstonden nieuwe alternatieven om de toevoer van elektriciteit in het Belgisch net te verbeteren. André Neugroschl licht toe: “Voor de ‘trading’ van elektriciteit hebben wij een platform ontwikkeld waarmee wij elektriciteit bij zelfproducenten of verbruikers kunnen recupereren. In het eerste geval gaat het bijvoorbeeld om nijverheden die zelf energie produceren via warmtekrachtkoppelingsinstallaties. De geproduceerde elektriciteit blijft daar soms in ruime mate onbenut. Het overschot kunnen we dan overkopen. Daarnaast hebben wij systemen geïnstalleerd waarmee wij, in geval van een dringende behoefte aan energie, deze centrales op afstand kunnen opstarten. Bij de consumenten anderzijds kan ons platform sommige installaties wat trager laten draaien om elektriciteit uit te sparen. In een diepvriesbedrijf laten we bijvoorbeeld de temperatuur van de koelkamers tijdens een korte periode met enkele graden stijgen. Dit heeft geen weerslag op de kwaliteit van het voedsel en zorgt tegelijk voor aanzienlijke energetische en financiële besparingen.” Putje van de winter In de winter 2014-2015 moest België constant een derde van zijn elektriciteit invoeren. Sibelga communicatiedirecteur Philippe Massart geeft zijn standpunt over de oorzaken: “Eerst en vooral de stillegging van een aantal kerncentrales. Bovendien hebben sommige producenten bepaalde thermische centrales om rentabiliteitsredenen niet willen laten functioneren. Voor hen was het voordeliger elektriciteit in het buitenland aan te kopen dan ze in België te produceren.” Philippe Massart beschouwt dit als een van de voornaamste oorzaken van het energieprobleem: “U moet beseffen dat 40 BECI - Brussel metropool - december 2015 • Een energieblack-out treedt per ongeluk op en kan dus niet worden voorspeld. Hij resulteert van een technisch defect of voorval, of door een ontoereikend beheer van het evenwicht tussen productie en consumptie op het net. • Een afschakelplan is een maatregel waarmee de federale regering een schaarste aan elektriciteit het hoofd biedt. Het plan onderbreekt de bevoorrading in elektriciteit tijdens de piekperiode, namelijk tussen 16 en 20 uur, op werkdagen. Eén week voor het eventuele beroep op een afschakelplan, wordt het risico aangekondigd en worden de ondernemingen en de burgers aangespoord om hun verbruik te verminderen. Indien de geleverde inspanningen niet volstaan, kondigen de media het afschakelplan aan, ten laatste de dag voor de activering, en vóór 19 uur. In het nieuwe afschakelplan dat Minister van Energie MarieChristine Marghem dit jaar voorstelde, worden de grote steden van ons land zoals Brussel, Luik, Charleroi of Antwerpen grotendeels gespaard. In Brussel zou bijvoorbeeld slechts een klein deeltje van de gemeente Ukkel door het afschakelplan worden getroffen. energie vandaag deel uitmaakt van een markt op Europese schaal. Dit betekent dat een leverancier meer dan een jaar op voorhand bij een producent het grootste deel van de elektriciteit aankoopt die wellicht door zijn klanten zal worden verbruikt. Op de voorziene datum moet de leverancier de ontbrekende energie aan de dagprijs aankopen – of het eventuele overschot op dezelfde markt verkocht krijgen. Hou daarbij rekening met de beperkingen van de technische transitcapaciteit op de netinfrastructuren ter hoogte van de landsgrenzen en u begrijpt hoe complex het kan zijn om een stabiele levering van energie in ons land te garanderen. Bovendien zijn de meeste elektriciteitscentrales van ons land eigendom van internationale ondernemingen die overal in Europa over productie-eenheden beschikken. Zij trachten deze installaties op de voor hun aandeelhouders meest voordelige manier te laten draaien.” Philippe Massart relativeert het risico van een tekort in België tijdens deze winter: “Het ziet er naar uit dat de buitenlandse productiecapaciteiten tijdens de komende winter minder gunstig zullen zijn dan verleden jaar en dat de Belgische thermische centrales meer zullen moeten produceren.” Ook een tweede argument zou ons voor dit jaar moeten geruststellen: “De berekeningen van de bevoorrading van het land rusten niet meer op de gegevens van de winter 2010-2011, die een van de koudste in de geschiedenis was, maar op gemiddelde meteorologische gegevens van de jongste jaren. Dit verandert heel wat.” Op nationale schaal zou de productie van elektriciteit in de komende winter dus beter verzekerd zijn. Tegelijk daalt het risico van een tekort aan de hand van de klimatologische statistische gegevens. Voor 2016 hoeft u dus niets bijzonders te vrezen. ● R.T.
43 Online Touch Home