5 I HET GROTE TEKORT Welzijnsachterstand geraakt maar niet opgelost Een jongere met zelfmoordgedachten in de Vlaamse Rand krijgt lang niet altijd de hulp en begeleiding die nodig is. Voor een gezin in een crisissituatie zijn er amper noodwoningen. Het CAW Halle-Vilvoorde heeft te weinig mensen en te weinig middelen. Een historische achterstand die maar niet opgelost geraakt. TEKST Bart Claes • FOTO Filip Claessens H et Centrum Algemeen Welzijns - werk is een eerstelijnsdienst voor alle welzijnsvragen. ‘De huisdokter van de sociale sector, zeg maar’, legt Elise Moriau uit. Ze is de directeur van het CAW HalleVilvoorde, met een werkgebied van 36 gemeenten. ‘Onze hulpverleners luisteren en helpen met informatie, advies en begeleiding. Die begeleiding richt zich vooral op relaties tussen mensen. Dat gaat onder meer om gezinnen in crisis, jongeren in conflictsituaties, slachtofferbegeleiding en zo meer. We tellen een honderdtal medewerkers op het veld en in onze vier vestigingen in Halle, Vilvoorde, Asse en Tervuren. In onze inloopcentra in Asse, Halle en Vilvoorde is iedereen welkom die daar nood aan heeft. Het zijn plekken voor mensen in armoede of eenzaamheid, om tot rust te komen en kennis te maken met anderen.’ Historische achterstand Maar lang niet iedereen krijgt de hulp waar hij of zij naar vraagt. Halle- Vilvoorde hinkt al decennialang achter op als het om welzijnsvoorzieningen gaat. Het CAW Halle-Vilvoorde is het enige CAW van het land zonder eigen crisisopvang voor gezinnen. In 2019 waren er in de regio amper 2,6 verblijfsplaatsen in de bijzondere jeugdzorg per 10.000 jongeren. In heel Vlaanderen waren er dat 19,1; in het arrondissement Leuven zelfs 25,3. Van waar die historische achterstand? Moriau: ‘Toen Brussel en HalleVilvoorde nog één arrondissement vormden, werd er vooral geïnvesteerd in de hulpverlening in Brussel. Het beleid ging ervan uit dat de Vlamingen van de Rand zich tot de hoofdstad zouden wenden, maar dat bleek niet zo te zijn. De Vlaming in de Rand wil welzijnsvoorzieningen in de eigen regio. Dat besef is er nu wel, maar de achterstand is te groot geworden.’ Meer nog, het CAW Halle-Vilvoorde krijgt van de Vlaamse overheid zelfs het laagste werkingsbedrag van alle CAW’s: ongeveer 9 euro/inwoner. Het 4 RANDKRANT Vlaamse gemiddelde bedroeg in 2018 al 13,6 euro/inwoner. ‘Sommige CAW’s krijgen dubbel zoveel middelen voor de helft van ons aantal inwoners’, schetst Moriau. ‘Het is een pervers effect van de programmatienorm: op basis van een aantal indicatoren – armoede, eenoudergezinnen,… – heeft de Vlaamse overheid de noden uitgetekend en worden de centen verdeeld. Maar die berekening gebeurt per provincie, en het arrondissement Leuven heeft een veel groter welzijnsaanbod. Dus onze tekorten vallen niet op in de cijfers en zo blijft Halle-Vilvoorde onderbedeeld.’ Zelfmoorddreiging De gevolgen zijn schrijnend in een regio die af te rekenen heeft met grootstedelijke problemen. ‘Een groot pijnpunt is de jongerenhulpverlening. Vroeger had je af en toe een zelfmoorddreiging van een jongere, vandaag is dat bijna dagelijkse kost. Elke situatie is anders en vaak speelt de thuissituatie een belangrijke rol. Dan neem je de problemen niet weg met één gesprekje, maar vaak kunnen we niet meer doen omdat de tijd en de middelen ontbreken. Onze hulpverleners hebben het daar heel moeilijk mee. Als ze een jongere met serieuze problemen willen helpen, moeten anderen wachten. Voor heel wat jongeren kunnen we gewoon geen adequate hulp bieden. Voor alle duidelijkheid: iemand in een acute crisissituatie proberen we meteen te helpen, maar dikwijls kunnen we er daarna niet snel of lang genoeg mee verder werken. Hierdoor voelt het soms als ‘oplapwerk’ en is de kans groter dat na enige tijd opnieuw een crisissituatie ontstaat en alles van vooraf aan herbegint. Concreet: voor een verder hulpverleningstraject voor jongeren kenden we in Halle en Asse het afgelopen jaar wachttijden van twee weken tot twee maanden.’ Haven 21 gesloten Crisissituaties vormen een ander pijnpunt. ‘We hebben geen voorzieningen om mensen in een crisissituatie op te
5 Online Touch Home