VElux Zonne-energie VElux De energie van de zon komt vrij door straling en ligt aan de oorsprong van alle energievormen op aarde, uitgezonderd de kernenergie, de geothermie of aardwarmte en de getijdenenergie. Hoe kunnen wij profiteren van de energie afkomstig van de zonnestraling ? Hiervoor bestaan verschillende procédés, want zonne-energie kan niet alleen worden omgezet in warmte en elektriciteit, maar ook in biomassa (zie verder). Procédés en technieken om zonne-energie op te vangen Er is een onderscheid tussen : • passieve zonne-energie, • fotovoltaïsche zonne-energie, • thermische zonne-energie. Passieve zonne-energie bestaat erin dat wij profiteren van de rechtstreekse inval van de zonnestralen. Om het simpel te stellen, kunnen wij het vergelijken met zonnebaden : wij krijgen een kleurtje in de zon door passieve zonne-energie te gebruiken. Opdat een gebouw zou kunnen profiteren van de zonnestralen moet hiermee zeker rekening worden houden bij het ontwerp ervan. Hier speelt de architect een essentiële rol. Hoe een woning ontwerpen om passieve zonne-energie te benutten ? Het komt erop aan bij het ontwerp de juiste bouwelementen te voorzien : • natuurlijke verlichting met thermisch hoogrendementsglas (dubbele of driedubbele beglazing), • verwarming van de ruimtes, • natuurlijke klimaatregeling. Opgelet : te veel ramen is dan weer uit den boze en u moet ze ook op de juiste plaatsen inplanten om te vermijden dat het te warm wordt in huis zodat u airconditioning moet gaan gebruiken (wat anti-energiebewust zou zijn). 212 www.bouwen-verbouwen.be De vensters moeten voornamelijk naar het zuiden georiënteerd zijn, en zo min mogelijk naar het westen en het oosten (om te hoge temperaturen te vermijden). U kunt ook werken met een overhangend dak, zodat de vensters tijdens de warme zomermaanden in de schaduw blijven. Om de verwarming zo veel mogelijk te beperken en de aanwezige warmte zo lang mogelijk te behouden, kunt u kiezen voor meer doeltreffende materialen. Vergelijk de « thermische traagheid » van de materialen die u gebruikt: die blijven langer warm in de winter en langer koud in de zomer (vertraging van het serre-effect). Natuurlijk moet de buitenkant van het gebouw goed geïsoleerd zijn (dubbele gevels). Zie ook onder hoofdstuk 6 « Isolatie ». Voor natuurlijke verluchting moet u de ramen openen en sluiten om een « schoorsteeneffect » te creëren in huis: de warme lucht die zich bovenaan in het gebouw bevindt wordt op natuurlijke wijze naar buiten gestuurd en vervangen door de frissere lucht uit het lager gelegen gedeelte. In een huis dat met die opzet is ontworpen kan passieve zonne-energie een aanzienlijke energiebesparing opleveren. De kostprijs om een gebouw volledig of gedeeltelijk met passieve zonne-energie te verwarmen bedraagt verhoudingsgewijs zowat nul. Fotovoltaïsche zonne-energie Fotovoltaïsche zonne-energie betekent dat de zonnestralen in elektriciteit worden omgezet met behulp van een fotovoltaïsche cel of zonnecel. Niet te verwarren met thermische zonnepanelen die warmte produceren (zie verder). Men kan fotovoltaïsche modules inbouwen in de ramen en raambekleding of ze op het dak monteren. Fotovoltaïsche panelen produceren niet alleen elektriciteit : in bepaalde gevallen kunnen zij ook de oppervlakte van het gebouw beschermen. Afdaken boven terrassen, schuine daken, dakramen, glazen daken : allemaal mogelijkheden om fotovoltaïsche elementen in te bouwen.
213 Online Touch Home