En als de tram nu eens poten had? Hij trekt de aandacht en wekt onvermijdelijk een glimlach op door heel Brussel. De trappeltram is op zijn minst grappig. De broers Luc en François Schuiten – de architect en de stripontwerper – versierden allebei de twee zijden van een tram, dag en nacht, twee verstrengelde werelden. Het resultaat is tweeslachtig. Is die duizendpoot die naar voren lijkt te bewegen, nu van bot of van metaal? Dit vreemde beest werd in september geboren op het nieuwe-kunstfestival Artonov. De MIVB liet zich ontroeren door het vertederende karakter van het kunstwerk en adopteerde het. Glimlach en tranen Wanneer de duizendpoot wegtrappelt, wordt de emotie gemeenschappelijker en ontstaat er, vreemd genoeg, een zekere nostalgie. Wat ons hier prikkelt? Bij dit monumentale werk ontwaren wij, naast elkaar, het dierlijke skelet en de machine van menselijke makelij. We voelen een onbehagen. De sympathie voor het dier verschuift naar verdriet. “Dit werk is een grafmonument voor het verlies aan biodiversiteit en de zesde massa-extinctie”, verklaart Luc Schuiten, die het Antropoceen aanklaagt. “Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van de Eerste Wereldoorlog worden overal grafzuilen en -monumenten getoond en zijn er nog talloze andere, maar de biodiversiteit krijgt geen zuil. Toch is de massa-extinctie een van de grootste slachtpartijen die ooit hebben plaatsgevonden, waaraan we ons schuldig hebben gemaakt en die we niet willen zien en toegeven. Het is tijd om erover te praten.” Dit mausoleum verplaatst zich om overal gezien te worden, maar ook om ons te doen nadenken over een andere vorm van mobiliteit. Een oplossing op poten Waarom heeft de natuur het wiel niet ontworpen? Vanuit deze domme vraag aan landbouwingenieur en bioloog Gauthier Chapelle ontstond de hele geschiedenis van de trappeltram. “Hij antwoordde me: ‘Het wiel valt te duur uit voor onze planeet’”, vertelt Luc Schuiten. “Dat is toch evident! Het wiel vereist wegen, bruggen, tunnels ... Maar die hakken de wortelsystemen en de hydraulische netwerken in stukken en beperken de beweging van wilde dieren. Poten zijn een slimmere uitvinding. Ze hebben geen infrastructuur nodig en kunnen elke vorm van terrein aan. Ze rennen, klimmen en overwinnen obstakels. Misschien is onze technologie nu voldoende geavanceerd om verplaatsingen op poten en benen te ontwerpen?” Wie weet wat het wordt?
28 Online Touch Home