© Reporters Brussel was de grootste industriestad van het land tot in de jaren 60. Hierboven: de werkplaatsen van Cail & Halot in Molenbeek, waar stoommachines werden gebouwd. STEDENBOUW Cities of Making: de terugkeer van industrie in de stad In de steden zou alles mogelijk moeten zijn, ook de combinatie van woongelegenheid, dienstverlening en zelfs industrie, voor zover deze aspecten een plaats krijgen, elkaar eerbiedigen en zelfs aanvullen. Utopisch is een dergelijk project in geen geval. In feite is dit zelfs het stappenplan van diegenen die aan de wieg stonden van ‘Cities of Making’. Johan Debière S inds een dertigtal jaar is de industriesector in de meeste grote steden van Europa op sterven na dood. Dat weet iedereen. Ondanks de economische tegenslag overleefden enkele kleine – en soms grotere – fabrieken toch een lange reeks crisissituaties. Deze vaak miskende of onzichtbare stedelijke industrieën gaan nu nieuwe gevaren tegemoet: de pijlsnelle technologische evolutie, de strijd voor talent, de grondprijzen en de cohabitatie met de woongelegenheid. Ze vormen dus een zwakke – of zelfs bedreigde – schakel. De bedreiging nam in Brussel toe met de invoering, in 2013, van het zogenaamde ‘demografisch’ Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP), die de bouw van woningen toelaat op vroegere Stedelijke Industriegebieden (SIG), met behoud van de industriële activiteit. Maar welke activiteit dan? En hoe? Aan dit vraagstuk werkte het consortium Latitude/ULB/VUB/Beci. Een driedimensionale studie Het project ontpopte zich in het brein van Adrian Hill, een onderzoeker van Australische afkomst die in Brussel geen duidelijke definitie kon vinden van een ‘productieve stad’. Vanuit deze vaststelling bereidde hij een Europees project voor en verkreeg hij een budget voor een studie. Het onderwerp: de voorwaarden voor een (her) ontplooiing van een stedelijke, veerkrachtige, innoverende industrie die rekening zou houden met de eigenschappen van een stedelijke omgeving. Het project loopt over een dertigtal maanden sinds april 2017 en onderzoekt tegelijk drie Europese steden waar 20 BECI - Brussel metropool - april 2018 Audi Brussels is vandaag een van de zeldzame industriële werkgevers in het Brusselse Gewest. de industrie wegebt, namelijk Rotterdam, Londen en Brussel. Vroeger combineerden deze drie steden specifieke zones voor industrie, dienstverlening en huisvesting. Vanaf de tweede helft van de 20e eeuw ontwikkelden zich de dienstverlening en de residentiële wijken, terwijl de productieactiviteiten zich uit de stedelijke gebieden terugtrokken. Mensen die zich boeien voor stedenbouw, zoals Beci Adviseur Stedenbouw en Vastgoed Lise Nakhlé, betreuren twee aspecten van deze evolutie: “De stad is een ecosysteem waarin elk element een rol speelt. Wie een industriële speler die fundamenteel bijdraagt tot het stedelijk leven, uit Brussel verdrijft, moet zich op pijnlijke directe en indirecte gevolgen voorbereiden.” © Reporters
23 Online Touch Home