BRUSSELSLIFE BRUSSELAAR VAN DE MAAND Jan I van Brabant, vader van de Brusselse handel en het Belgische bier Deze zoon van Hendrik III maakte de ontwikkeling van de nieuwe oost-westelijke handelsas mogelijk, door de wegen vanuit Brugge en richting Keulen te beveiligen. Hij zou ook tot de pioniers behoren die ontdekten in welke verhoudingen ingrediënten tot de beste bieren leiden. Een bliksemoverzicht van een legendarisch leven. De 13e eeuw staat in haar kinderschoenen... Rond die tijd zwaaien struikrovers nog de plak op de wegen in onze contreien waarWIST U DIT? Brusselse spruitjes ontsproten in Sint-Gillis Wist u dit? De landbouwers in Sint-Gillis vonden de Brusselse spruitjes uit in de 17e eeuw, wat hen de bijnaam «kuulkappers» opleverde nadat ze erin slaagden hun opbrengst te verhogen dankzij deze verticaal groeiende variëteit. De inwoners van Sint-Gillis gingen zich almaar meer op tuinbouw toeleggen in de 14e eeuw toen Brussel een tweede stadsomwalling kreeg en ze van hun grond akkerland maakten. Door de bevolkingsexplosie in Brussel moesten ze op zoek naar methodes om hun opbrengst te verhogen zonder dat daarvoor meer landbouwgrond nodig was. De nieuwe koolsoort die men oogstte tussen november en februari bleek dan ook een daverend succes en geeft nog altijd volop smaak aan herfstgerechten. In Sint-Gillis zou het laatste spruitjesveld verdwenen zijn in het begin van de 20e eeuw, maar de markt op het Sint-Gillisvoorplein getuigt nog van de tijd waarin Brusselse huisvrouwen hun spruitjes en andere verse groenten oppikten buiten de oude Brusselse vestingmuren. Victor Lepoutre door handelsreizen een moeilijke en gevaarlijke onderneming zijn. Om zich verder te ontwikkelen moet Brosella (oude naam van Brussel), dat aan het uiteinde van een Romeinse weg ligt, zich omvormen tot doorgangsstad voor handelaars om tol te kunnen heffen. Brussel is ideaal gelegen tussen de Brugse haven en Vlaamse lakennijverheid aan één kant en de Luikse wapenmakers en Midden-Europese graanvlakten aan de andere kant. Op een oost-westelijke handelsroute zou Brussel een centrale ligging hebben en dat heeft Jan I goed begrepen. Hij beveiligt eerst het traject tussen Brugge en Brussel. In het westen leiden de conflicten tussen Limburgse heren echter tot chaos op het land dat naar de Rijn leidt. Jan I haast zich daarom om de Limburgse successierechten te kopen waardoor hij de controle krijgt over de gronden die naar Maastricht leiden. Maar daarmee is zijn missie niet ten einde: hij moet de route beveiligen tot in Keulen, een groot handelscentrum in die tijd, om de toestroom naar Brussel te verzekeren. Met vijftienduizend mannen aan zijn zijde begint hij een oorlog die vijf jaar zal duren. Nadat hij de zwakke weerstand van de Rijnlandse heren in Maastricht overwonnen heeft, zet hij koers naar Keulen en neemt hij de vesting Woeringen ten noorden van Keulen in. Deze actie is de spreekwoordelijke druppel voor de Rijnlanders die vervolgens 25.000 manschappen op de been brengen. Bij dageraad breekt de strijd los waaruit Jan I na drie lange uren als overwinnaar opdoemt. De overwinning levert hem de naam “Jan de Overwinnaar” op en maakt van Brussel de spil op de handelsas Keulen-Brugge, totdat de Brugse haven verzandt en Antwerpen het roer overneemt. De legende wil dat Jan I (of Jan Primus zoals hij in het Latijn heette) zijn overwinning overvloedig vierde na de gevechten. Om zijn soldaten te feliciteren klom hij op een stapel biertonnen (de drank waarvan hij het precieze recept bepaalde). Dit beeld leidde ertoe dat hij voor altijd in het collectieve geheugen gegrift staat als “bierkoning” Gambrinus. Verder gaf Jan Primus zijn naam ook aan het bekende bier dat in Haacht gebrouwen wordt, op enkele kilometers van Leuven, met als symbool een ridder die met zijn zwaard zwaait op zijn steigerende paard … Victor Lepoutre BECI - Brussel metropool - december 2017 57 © Musée de la Ville de Bruxelles
60 Online Touch Home