Kan de ontwikkeling duurzaam zijn? GREEN Is economische groei verzoenbaar met een duurzame wereld? Ja, als we anders gaan produceren. “Maar als de overheid geen initiatieven neemt, zoals een CO2-belasting, zal de markt niet voor die radicale omslag kiezen”, waarschuwt topeconoom Paul De Grauwe. E conomische groei en een afname van de CO2-emissies kunnen hand in hand gaan, zegt de achtenswaardige instantie International Energy Agency. Een aantal internationale klimaatwetenschappers treedt haar daarin bij. Dankzij het inruilen van steenkool voor aardgas, een grotere focus op hernieuwbare energie, verbeteringen qua energie-efficiëntie en ontwikkelingen in de globale economie konden de CO2-emissies in Europa, de VS en China de voorbije drie jaar gevoelig dalen, terwijl de globale economie toch aantrok. Dat fenomeen heet decoupling of ontkoppeling. Andere klimaatwetenschappers plaatsen, samen met een aantal economen, enige vraagtekens bij deze euforische klanken. Zij argumenteren dat de lucht in Westerse landen dan wel properder mag geworden zijn, maar dat diezelfde landen hun zware industrie intussen wel naar ontwikkelingslanden hebben verhuisd. In Azië gaan mede daardoor de emissies onverminderd in stijgende lijn. India heeft zelfs te kennen gegeven zijn steenkoolproductie nog te willen verdubbelen. Bovendien geven de critici aan dat een van de grootste vervuilers – de luchtvaart – nog steeds vrij spel heeft. De uitstoot door vliegtuigen zou tegen 2040 verdrievoudigen, wat het vermelde ontkoppelingseffect compleet zou tenietdoen. Consumptiemaatschappij “Die zogenaamde ontkoppeling is ruim onvoldoende”, oordeelt de Belgische topeconoom Paul De Grauwe, professor aan de London School of Economics. “Dat de emissies jaarlijks dalen, neemt niet weg dat ze nog altijd veel te hoog zijn. De voorraad CO2 in de atmosfeer blijft toenemen, zij het in een trager ritme. Om de hoeveelheid CO2 te stabiliseren, zouden we de uitstoot eigenlijk tot nul moeten herleiden. We kunnen dus absoluut niet beweren dat de strijd gewonnen is.” 18 BECI - Brussel metropool - juni 2017 Paul De Grauwe In wetenschappelijke hoek is te horen dat de emissies zeker tegen halfweg deze eeuw tot nul teruggebracht moeten worden. Dat betekent concreet dat de consumptiemaatschappij zoals we die nu kennen straks moet ophouden te bestaan. “Dat is inderdaad zo”, beaamt Paul De Grauwe. “Maar wat met de opkomende landen? Zij streven net onze consumptiemaatschappij na en dat verlangen is nauwelijks af te remmen. Je gaat tegen de Chinezen toch niet zeggen: ‘Jongens, jullie willen een auto? Vergeet het maar!’. Wie gaat de miljoenen Chinezen die naar het bezit van een auto snakken, vertellen dat dit feest niet door kan gaan? De Indiërs trappen misschien nog harder van ongeduld om in zo’n glimmende wagen te stappen. Stel dat wij in Europa erin slagen ons consumptiemodel drastisch te veranderen en de auto voor de fiets in te ruilen, dan is dat nog geen garantie dat de Chinezen en de Indiërs ons voorbeeld gaan volgen. Nochtans is dat laatste een noodzaak om het milieuprobleem op te lossen.” Te goedkoop transport Een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Global Environmental Change zoomde op die groeilanden in. Peter Van Dyck © Reporters © Thinkstock
21 Online Touch Home