TOPIC 750 euro per jaar worden afgetrokken. In Oostenrijk is dit 3.000 euro.” De politieke wil om zulke modellen te steunen, heeft ooit bestaan, onder andere tijdens het Verhofstadt tijdperk. Maar de praktische toepassing ervan liep op een sisser af. “Er werd toen gegrepen naar de beste praktijken ter zake in Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland. Het geheel werd flink gemengd en geschud, met als resultaat een juridisch gedrocht waarvan minder dan vijf ondernemingen sinds de lancering in 2001 gebruik hebben gemaakt.” Toch vindt Marc Mathieu dat aandelenregelingen voor werknemers best als financieringsmiddel mogen worden ingezet. Vooral in kleinere ondernemingen. “In de Verenigde Staten bestaat bijvoorbeeld een specifiek systeem dat enorm in trek is bij starters en kleine ondernemingen. De bedrijfjes doen hier heel vaak een beroep op om hun ontwikkeling te financieren. In andere ondernemingen beïnvloedt het systeem eerder de motivering en het behoud van het personeel in positieve zin. En meestal vaart ook de productiviteit hier wel bij. Easi, de Waalse voorstander van loontrekkend aandeelhouderschap De Waalse softwarekampioen Groep Easi sleepte zowel in 2015 als in 2016 de titel van beste Belgische werkgever in de wacht. CEO Salvatore Curaba herhaalt graag dat tientallen van zijn werknemers ook aandeelhouder zijn. “Dit zorgt voor een totaal andere bedrijfscultuur. Weinig mensen verlaten Easi. Zelfs de jongste collega’s worden hun werkgever trouw eenmaal ze ook aandeelhouder zijn. Ze ervaren dit als een verantwoordelijkheid en beseffen dat zij bijdragen tot een gemeenschappelijk project. Op die manier maakt de onderneming hun leven zinvoller.” “De opvatting van een directie en van oprichters die in elk geval toezicht moeten houden op het kapitaal, moeten we overboord gooien, vind ik, want loontrekkenden bepalen eveneens de koers van de onderneming”, stelt Salvatore Curaba. De man verkoopt trouwens zijn eigen aandelen aan zijn werknemers. “Ik doe dit niet om de onderneming te financieren, maar om ze anders te ontwikkelen. Als ik mijn aandelen aan de werknemers blijf verkopen, word ik vroeg of laat minderheidsaandeelhouder (vandaag bezit een 40-tal Easi werknemers 38% van de onderneming), maar dramatisch is dit in geen geval. Had ik een andere keuze gemaakt, dan zou de onderneming vandaag tussen 60 en 80 mensen tewerkstellen, veel minder dan de nagenoeg 200 collega’s die hier nu actief zijn.” Hier dient gemeld dat een persoon minstens twee jaar bij Easi moet hebben gewerkt om aandelen te kunnen kopen. En bovendien “moet de werknemer positief worden beoordeeld tijdens de evaluatieronde die wij specifiek rond de waarden van de persoon en van de onderneming hebben ingesteld”, zegt de CEO. Curaba overweegt trouwens een stichting om dit bestuursmodel te veralgemenen. “Hier is werk aan de winkel, want van een doorbraak van zulke modellen is er in België voorlopig geen sprake, door gebrek aan de nodige prikkels, uiteraard, maar ook en vooral omdat de mentaliteit daar nog niet rijp voor is.” Het stelsel houdt dus heel wat troeven in petto voor het HR-beleid. Toegegeven: het systeem op gang brengen, is geen lachertje. Tussen aandeelhoudende en niet aandeelhoudende medewerkers kunnen spanningen ontstaan. Of zulke regelingen dan werkelijk tot de financiering van het bedrijf bijdragen? Naar verluidt blijft de impact op de financiering vaak beperkt, omdat de bedragen die werknemers (hogere kaderleden uitgezonderd) investeren meestal gering blijven. Anderzijds heeft het stelsel in het buitenland zijn degelijkheid al bewezen voor de redding van ondernemingen in moeilijkheden. In Frankrijk en Spanje hebben werknemers bedrijven overgenomen die op het randje van het faillissement stonden en/of door de moederonderneming aan hun lot werden overgelaten. De overname gebeurt soms integraal, maar meestal met de steun van een financiële partner. Beroemde voorbeelden zijn het lingeriebedrijf Lejaby, waarvan meerdere werknemersverenigingen de werkplaatsen hebben overgenomen, met meer of minder succes. Vooral in Spanje zorgde de invoering van een systeem van coöperatieve vennootschappen van werknemers, specifiek gericht op dergelijke voorvallen, tijdens de afgelopen vijf jaar voor de redding van duizenden ondernemingen. (Een gelijkaardig systeem bestaat in België niet.) ● Salvatore Curaba, CEO van Easi. Onze troeven: • Meer dan 50 jaar ervaring in HR • Onze database is verbonden met VDAB voor de selectie van tweetalige kandidaten CONTACTEER ONZE KANTOREN IN BRUSSEL • Gerichte selectie op vaardigheden en diploma • Vaardigheden worden bevestigd door een referentie-check VG.343/BU • 00158-406-20121029 • 00158-405-20121029 ( 02 502 32 99 Square Sainctelette 1-3 1000 Brussel brussel@konvert.be www.konvert.be BECI - Brussel metropool - april 2017 25 © R.T.
28 Online Touch Home