Dynamiek Plastic uit zwammen OVERGANG Permafungi lanceerde al packs om oesterzwammen in een kringloop te kweken. Champignons, zwammen en paddenstoelen laten vandaag in Brussel opnieuw van zich horen, met een verbazende 100% bio-fietshelm! Johan Debière en Laura Rebreanu P lastic heeft ons leven veranderd en maakt deel uit van onze dagelijkse omgeving onder de vorm van verpakkingen, gebouwen, elektronica, wagens, kleren, noem maar op. Helaas komen afgedankte plasticproducten vaak in de natuur terecht. En daar vormt de voornaamste troef van deze stof – haar duurzaamheid – een grootschalig milieuprobleem: tientallen of honderden jaren lang vervuilt plastic de oceanen en vergiftigt het de vogels en landdieren. Gedeeltelijke oplossingen zijn te vinden in sortering en recycling, de vermindering van de verpakkingen, de ontwikkeling van bioafbreekbaar plastic en het zogenaamde ‘bio-plastic’, geproduceerd uit zetmeel van maïs, aardappelen of bieten. Onderzoekers en ondernemers gingen inspiratie putten in de natuur en zijn zich gaan interesseren voor zwammen als alternatieve hulpbron voor plastic: even polyvalent, maar wel bioafbreekbaar en uit afval geproduceerd. De belangstelling gaat vooral naar het mycelium (of ‘zwamvlok’): het fijne ondergrondse netwerk van draden waarop schimmels zich ontwikkelen. Het mycelium kan alleen of in combinatie met andere materialen worden gebruikt. Naargelang van de andere ingrediënten kan een soort plastic worden geproduceerd dat min of meer soepel, vuurvast of waterdicht is. Ongelooflijk, nietwaar? De Nederlandse designer Eric Klarenbeek ontwikkelde de Mycellium Chair met een 3D printer gevoed met een mengeling van recycling hout, lokale bio plastic en mycelium. Het project heeft meer weg van een stunt dan van een marktwaardig product maar bewijst dat ‘zwammenplastic’ in opkomst is. Het New Yorkse bedrijf Ecovative gebruikt het voor de productie van verpakkingen. Ze kweekt champignons op landbouwafval, rechtstreeks in de benodigde eindvormen. Het product lijkt heel veel op polystyreenschuim. Dell maakt hier al gebruik van de voor de verpakking van zijn computers in de Verenigde Staten en IKEA toont belangstelling voor het product. Ook de groep PSA Peugeot-Citroën maakt hoe langer hoe meer gebruik van biomateriaal. De externe structuur van de autostoelen van de Citroën DS5 is vervaardigd in polypropyleen verstevigd met vlasvezels. Verscheidene andere onderdelen maken gebruik van gerecycled plastic. Een alternatieve fietshelm In Brussel besliste de jonge onderneemster Elise Elsacker enkele jaren geleden, uit overtuiging en als een uitdaging, zoveel mogelijk zonder plastic te leven. Haar ervaringen 40 BECI - Brussel metropool - mei 2016 De ‘Mycellium Chair’ van Eric Klarenbeek beschreef ze op haar website www.plasticless.be. Met haar project Magma Nova, ‘een onderzoek- en designstudio voor de ontwikkeling van stadskledij aan de hand van micro-organismen en biomaterialen’, ontving ze de eerste prijs van de Startup Weekend Changemakers, waarvan de eerste editie aan de Vlerick Business School in Brussel in november verleden jaar plaatsvond. Dit eerste succes gaf de aanzet om het concept om te toveren tot een start-upproject, weliswaar met de hulp van een aantal specialisten: “De ingenieurs Gaëlle en Sven (die in een 3D printing bedrijf werkt – een troef), Sanja (voor de externe politieke contacten), Iris (Business Manager), Céline (ingenieur in materialen die een thesis schreef over biomaterialen)”, aldus de inhoud van de blog. Na een vijftigtal uren om het concept te verfijnen en een aanpak uit te werken voor ontwikkeling en financiering, wist Elise nog duidelijker waar ze naartoe wilde: de productie van een fietshelm dankzij een zwam, ter vervanging van polystyreen. Dit bioafbreekbaar product zou sterker zijn dan beton en goedkoper dan plastic! “Zwammen zijn de grootste verwerkers ter wereld. Sinds de oertijden zorgen zij voor recycling. Hun productie vergt noch fossiele brandstoffen, noch voedingsbronnen”, vertelde ze aan de jury van het Startup Weekend. In dit stadium blijft het een project, maar misschien wordt het binnenkort het eerste ‘made of mushrooms in Brussels’ product… ● Info: http://magmanova.com ; www.plasticless.be ; www.ecovativedesign.com R.T.
43 Online Touch Home