THINK TANK FICHE STAATSHERVORMING De rustoorden De overdrachten van bevoegdheden en budgetten naar de Gewesten in het kader van de 6de Om u te helpen deze te begrijpen, publiceren we een reeks praktische fiches die u elke maand in ons magazine kunt vinden. Het algemeen principe van de bevoegdhedenoverdracht voor de rustoorden gaat voor continuïteit of standstill: het behoud van de voorheen verworven toezeggingen en financieringen, toen de bevoegdheid nog federaal was. De twee grote luiken van deze bevoegdheid betreffen enerzijds de verzorging en de financiering ervan, en anderzijds de accommodatie (onderdak) en haar financiering met, in het bijzonder, de controle van de accomodatietarieven. De rol van de GGC In Brussel “belanden” de aan de Gemeenschappen overgedragen federale bevoegdheden (gezinsbijslagen, rustoorden, hulp aan personen, geestelijke gezondheidszorg, preventiebeleid) bij de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC). Het idee hierbij is dat er moet worden vermeden dat er in Brussel, volgens de taalgroep, een beleid met twee snelheden ontstaat. Toch bestaat er voor mono-communautaire (Vlaamse of Franstalige) rustoorden geen enkele verplichting om over te schakelen naar de GGC. De financiering In Brussel is het de politieke wil dat ze bicommunautair zouden worden. Deze keuze zal een impact hebben op de toekomstige financieringen en op het bedrag van de overgedragen dotaties, volgens mechanismen voorzien door de Bijzondere Financieringswet. Zonder in detail te treden, gebeurt de overdracht volgens overgangsmodaliteiten, vooraleer deze worden vastgelegd volgens de situatie op 31 december 2015. Tot dan hebben de instellingen inderdaad de mogelijkheid om naar het bicommunautair stelsel over te stappen. Waarschijnlijk zou deze omwenteling enkel betrekking hebben op de Franstalige instellingen: van de 61 instellingen van de Cocof (Franse Gemeenschapscommissie) zouden er 51 onder het toezicht van de Cocom vallen. En dat is geen simpele administratieve operatie, want hieruit vloeit een nieuwe vereiste voort: het garanderen van de externe tweetaligheid van de instelling, dit wil zeggen de garantie van een publieke communicatie in de twee talen en een persoonlijke communicatie in de door de patiënt gekozen taal. De bedragen De Brusselse begroting 2015 bestemd voor de financiering van de verzorging in rustoorden en de zorgverstrekking, bedraagt 200 miljoen. De migratie van instellingen naar de Cocom zou de dotatie ervan moeten verhogen met ongeveer 60 miljoen, om tot een dotatie van 260 miljoen te komen. Spelers en uitdagingen in Brussel Voor de thuiszorg van bejaarden staan in de eerste plaats de commerciële privédiensten in (62 %), gevolgd door de OCMW’s (24 %) en de privédiensten met een vzw-statuut. De vergrijzing van de bevolking vormt zeker een uitdaging voor de drie Gewesten, maar in verschillende proporties: het seniorenpercentage (65-plussers) bedraagt 13% in Brussel, tegen 19% in Vlaanderen en 17% in Wallonië. Tegen 2030 zal deze bevolkingsgroep in Brussel toegenomen zijn met 30.000 personen, 400.000 in Vlaanderen en 200.000 in Wallonië. Tegen dan zal ook het aantal plaatsen in rustoorden substantieel stijgen, zelfs als men zich daarnaast ook richt op andere oplossingen die streven naar het thuis blijven wonen. Een andere, meer bepaald financiële uitdaging, is de instellingen te laten beantwoorden aan de geldende normen. Op Belgisch niveau zal de bevolkingsgroep van 65-plussers ongeveer 650.000 personen meer tellen – waarbij ze zal evolueren van 17,7 naar 22,6 % van de bevolking: dit om een idee te geven van de omvang van de uitdaging… Staatshervorming, hebben ook tal van gevolgen voor de ondernemingen. Vincent Delannoy FICHE 11 De mening van BECI • Er is voorzien dat een nieuwe Brusselse Instelling van Openbaar Nut (ION), Iriscare, de bevoegdheden overneemt inzake gezondheidszorg en hulp aan personen, waaronder rustoorden. BECI maakt zich zorgen over de werking en de financiering van een dergelijk orgaan, terwijl de gezondheidsbudgetten al zo beperkt zijn. BECI eist de invoering van een efficiënte structuur en governance met het behoud van een paritair beheer. • De efficiëntie van de normen roept vragen op, vooral rond de kwalificatie van het personeel. In ruimere zin is een harmonisering van de normen tussen de federale instanties wenselijk. • De reeds toegekende vergunningen voor het aanbieden van nieuwe bedden (ongeveer 2.000 in Brussel) moeten worden gerespecteerd; • De komende beleidsvoeringen moeten een antwoord bieden op de evolutie van de noden van de bevolking, rekening houdend met de Brusselse demografie, de vergrijzing van de bevolking en de afhankelijkheid. Men mag de investeringen in dit domein in geen geval onderschatten. BECI - Brussel metropool - oktober 2015 11
14 Online Touch Home