I. Inleiding De keuze voor een Witboek diversiteit vormt het sluitstuk van een lang denkproces. Het doel is om naar analogie met de demografische evolutie diversiteit op de arbeidsmarkt uit te bouwen op een natuurlijke en positieve manier en daarbij af te stappen van karikaturale standpunten op elk niveau. De overheid, de bedrijven en de werkzoekenden waren vragende partij voor een proces om positieve en respectvolle hulpmiddelen te ontwikkelen die aangepast zijn aan zowel de bedrijven als de werkzoekenden. Dat was geen sinecure: het proces ging gepaard met verschillende moeilijkheden. De eerste moeilijkheid bestond erin greep te krijgen op een in zijn geheel moeilijk vatbare realiteit. In het kluwen van de juridische definities, de sociologische, de demografische, de geografische en de menselijke realiteit moest er een raakvlak en een concreet kader worden gevonden. Het eerste overleg tussen bedrijven en diversiteitexperts gaf de eerste richting aan. Het Witboek zou de grootste moeilijkheden moeten aantonen en concrete, zowel voor de economische als de politieke partijen haalbare acties moeten aanreiken. Hoewel achter discriminatie een veel bredere realiteit kan schuilgaan dan beschreven in dit Witboek, hebben de betrokken partijen ook het kader vastgelegd dat het mogelijk moet maken de belangrijkste elementen van discriminatie aan te pakken, namelijk die welke de ergste problemen op de arbeidsmarkt veroorzaken. Op basis daarvan zijn vier vormen van diversiteit bepaald: • geslacht • leeftijd • vreemde afkomst • handicap De tweede moeilijkheid bestond erin het stigmatiserende effect te vermijden dat kan voortvloeien uit de bedoeling om een vorm van anders-zijn (geslacht, afkomst, handicap enz.) te vatten, zonder de betrokkenen vast te pinnen op dit anderszijn en indirect bij te dragen aan een negatieve stigmatisering. Dit gegeven heeft gedurende het hele proces meegespeeld in de verschillende onderdelen. De derde moeilijkheid bestond erin om processen met een positieve gedachtestroom op gang te brengen en reële, pragmatische en evenwichtige hulpmiddelen voor diversiteit voor te stellen, zowel op menselijk als op economisch en politiek vlak. Deze uitdaging werd aangegaan naarmate het ontwikkelingsproces van het Witboek en het overleg tussen de sectoren, de bedrijven en de betrokken partijen bij diversiteit vorderde. De vierde moeilijkheid bestond erin een gezamenlijk project op te stellen en een evenwicht en richtingen te vinden die rekening houden met de verschillende verhoudingen tussen de bedrijven, de werkzoekenden en de overheid. Ook deze uitdaging werd aangegaan naarmate het proces vorderde. Het ontwikkelingsproces verliep dus in verschillende stappen en bracht een veelzijdig en bijzonder breed samenwerkingsproces met zich mee. De vier gediscrimineerde profielen worden weliswaar apart voorgesteld, maar uiteraard kunnen deze kenmerken ook tegelijk van toepassing zijn op personen. In het bijzonder de factor geslacht, die betrekking heeft op de helft van de personen op de arbeidsmarkt, moet samen met de andere kenmerken worden bekeken. Voor dit Witboek waren dus verschillende stappen nodig, maar die hebben zowel op economisch als op politiek vlak geleid tot een pertinente structuur. Hoewel het zeker niet volledig is, belicht het toch de grote moeilijkheden waarmee diversiteit algemeen te maken heeft en bevat het aangepaste voorstellen voor beschouwing en acties. 8
11 Online Touch Home