THINK TANK VÓÓR OF TEGEN… Mystery calls? Een bedrijf opbellen en zich als werkzoekende voordoen om discriminatie op te sporen: echt een goed idee? Over het initiatief van Kris Peeters ontstond heel wat discussie. Ontmoetingen met twee uiteenlopende standpunten. Gaëlle Hoogsteyn Patrick Charlier, Adjunct Directeur van het Centrum voor gelijke kansen Wij zijn overtuigd van de noodzaak van mystery calls. Zij dienen om uit te maken of er al dan niet discriminatie bestaat. Voor het ogenblik beperkt het systeem zich voornamelijk tot werkgelegenheid, maar het zou bijvoorbeeld kunnen worden uitgebreid tot de sector van de huisvesting. Vanzelfsprekend dienen zulke mystery calls volgens een degelijk juridisch kader te geschieden. Er wordt vaak verweten dat zij provocerend aanzetten tot misdrijf. In sommige betwiste situaties gebeurde het inderdaad dat de mystery caller zelf discriminatie probeerde uit te lokken, bijvoorbeeld door zich te voordoen als een moslim kandidaat die meteen aangepaste werkuren tijdens de ramadan vroeg. In geen geval mag de gecontroleerde onderneming door zulke vragen worden aangemoedigd tot discriminatie. Met de invoering van een systeem dat de objectiviteit 100% garandeert, zou de gegrondheid van de vragen niet meer in twijfel kunnen worden getrokken. Het juridisch kader zou bijvoorbeeld voorzien dat mystery calls alleen kunnen wanneer er al klachten werden ingediend, en dus in geen geval systematisch. Nadien zouden de mystery calls kunnen dienen om na te gaan of een werkgever die zich ertoe heeft verbonden, wel degelijk antidiscriminatiemaatregelen heeft genomen. Kortom, hier moet een methodologie worden uitgewerkt. Een ander voordeel van deze mystery calls is dat ze kunnen worden ingezet voor een onderneming of een sector. Zo organiseerde de Franse supermarktketen Casino opzettelijk een aantal mystery calls in het raam van haar diversiteitsbeleid. Hiermee konden enkele problemen worden opgespoord en rechtgetrokken. Casino slaagde erin de verantwoordelijken van verscheidene sites doorheen het land voor dit vraagstuk te sensibiliseren. Uiteindelijk was dit zeer positief voor de reputatie. Mystery calls zijn ten slotte niets anders dan radars die de weggebruikers eraan herinneren hun snelheid te verminderen en de wet na te leven. Discriminatie is zeker onaanvaardbaar maar wij denken dat mystery calls geen oplossing brengen. De techniek werd gebruikt in de sector van de dienstencheques en de uitzendarbeid. Wij vinden dit bijzonder contraproductief, want beide sectoren fungeren als springplanken voor integratie. Zeker het gebruik van de telefoon werkt beperkend. De strijd tegen discriminatie vereist dat men de oorzaken van het probleem aanpakt, niet de symptomen. Tot nu toe werd een beschuldigende vinger uitgestoken naar ondernemingen die niet voor diversiteit openstonden, maar van een oplossing was er geen sprake. Ten eerste stellen we tijdens contacten met buitenlandse werkzoekenden vaak tekorten vast: een gebrek aan opleiding, geen kennis van talen, problemen met mobiliteit enz. Het is eerst en vooral op dit niveau dat de overheid zou moeten investeren. Ten tweede zijn mystery calls een oneerlijke praktijk. Er bestaat discriminatie in alle domeinen, niet alleen op de arbeidsmarkt. De voorgestelde maatregelen mikken op privé werkgevers en vergeten dat ook overheidsdiensten discrimineren. Zou het voorbeeld niet van hogerhand moeten komen? Ten derde is er behoefte aan sensibilisering. De meerwaarde van diversiteit moet overtuigend worden toegelicht, niet opgelegd. Daarvoor bestaan verschillende middelen: sensibiliseringscampagnes in de bedrijfswereld, workshops voor HR verantwoordelijken e.d. De grote uitdaging bestaat erin de perceptie die sommige mensen hebben van allochtonen te veranderen, maar mentaliteiten wijzigen is werk van lange adem. Dit moet gebeuren in overleg met de overheden, de politieke wereld, de beroepsfederaties, de sociale partners, de ondernemingen, de pers enz. Vandaag is er slechts sprake van quota’s en sancties. Dit veroorzaakt een polarisatie. Wij wensen positieve maatregelen, geen dwang. Wij zijn ervan overtuigd dat de bedrijven vooral competenties en talent zoeken bij hun werknemers. En dat zijn universele waarden! 6 BECI - Brussel metropool - juni 2015 Geef ons uw mening Bart Buysse, Directeur-Generaal van het VBO
9 Online Touch Home