VERSLAG Ledenactiviteit van dinsdag 26 maart 2024 – CC Melac Zwijnaarde Spreker: professor Hendrik Vos: Dit is Europa! Professor politicoloog aan de Universiteit Gent, Hendrik Vos, weet met zijn enthousiaste presentatiestijl en boeiende anekdotes op een vlotte manier de relevantie van de Europese geschiedenis te onderstrepen. Wij zijn helemaal in de ban van zijn historische verhalen en zijn passie! Hendrik Vos neemt ons mee op een reis door de geschiedenis, politiek en cultuur van het Europese continent. Dit in het spoor van de hoofdrolspelers en de toevallige passanten met wie meestal eerder bij toeval dan gepland belangrijke afspraken het licht zagen. Hendrik Vos neemt ons mee naar het prille begin van “ EUROPA” toen “ het idee” nog in de kinderschoenen stond. Enkele visionairen begonnen te dromen van een verenigd Europa, een Europa dat niet alleen door oorlogen en handel werd verbonden, maar ook door gedeelde waarden en idealen. Altiero SPINELLI, een Italiaans politicus in gevangenschap, staat bekend om zijn cruciale rol in het vormgeven van het Europese project. Hij schreef in Ventotene samen met medegevangenen, het beroemde “ Manifest van Ventotene “ op sigarettenblaadjes. Na de oorlog speelde hij een actieve rol bij het opstellen van de Verdragen van Rome (ontstaan in Brussel) die de basis vormden van de EEG, de voorloper van de Europese Unie. Roger SCHUMAN was een belangrijk Frans staatsman als minister van Financiën, minister van Buitenlandse Zaken en premier van Frankrijk. H.Vos waardeert Schuman als een bescheiden, nederige en pragmatische leider, zijn sobere levensstijl weerspiegelde zijn geloof in de waarde van eenvoud en matigheid. Hij was een bruggenbouwer en visionair, die geloofde in de kracht van samenwerking en integratie om vrede en welvaart te bevorderen in Europa. Aan de andere kant was er Jean MONNET, een gedreven en visionair denker, een meesterstrateeg, die hield van uitbundigheid en luxe maar het vermogen had om complexe problemen op te lossen. Hoewel beide heren, Schuman en Monnet verschillende persoonlijkheden hadden, deelden ze hun vaardigheden en toewijding. Dit was van onschatbare waarde voor de totstandkoming van de Europese eenheid. Stel je voor, het is 1950, Europa ligt nog in puin na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog, en daar komt in een café Robert Schuman met vijf andere Ministers van Buitenlandse zaken uit Duitsland, Italië, België, Luxemburg en Nederland samen het voorstel voor het EGKS - verdrag bespreken, héél toevallig ging iedereen akkoord met Schuman’s idee. Hij zei zoiets van: 'Laten we onze kolen en staal samen gooien zodat we nooit meer oorlog hoeven te voeren over die spullen'. En weet je wat? Het was in ieder geval het begin van iets groots, iets wat we nu kennen als de Europese Unie. Dus laten we een toast uitbrengen op Robert Schuman, de man die ons Europa gaf. In 1954 geloofden sommige Europese leiders in een gezamenlijk Europees leger maar er waren teveel obstakels. Nationale soevereiniteit en historische rivaliteiten speelden een grote rol. Wat we vandaag alleen maar kunnen betreuren. Paul Henri SPAAK en Joseph Bech, respectievelijk de Belgische en Luxemburgse Minister van Buitenlandse zaken, en de Nederlandse diplomaat Beyen vonden elkaar in discussies die gericht waren op de Europese Integratie, economische samenwerking en politieke kwesties binnen Europa. Namelijk in de Conferentie van Messina in 1955. De Frans-Duitse verzoening wordt vaak toegeschreven aan de inspanningen van de voormalige Franse president Charles de Gaules en voormailige Duitse bondskanselier Konrad Adenauer na de Tweede Wereldoorlog. Inderdaad, hun samenwerking en diplomatie hebben een belangrijke rol gespeeld in het bevorderen van vrede, dit was een stap vooruit voor wat de EU later zou worden. Europese Unie uitbreiding tot negen: Georges Pompidou werd in 1969 president van Frankrijk ( Ch.de Gaules +1969) en in oktober 1969 werd Willy Brandt bondskanselier in Duitsland. Zij onderhandelden in Den Haag, 20 jaar nadat Winston Churchill in 1948 een oproep deed om “Verenigde Staten van Europa te stichten”. Men wou de EU ‘ verdiepen’ en twee zaken sprongen eruit: de monetaire samenwerking en de buitenlandse politiek. Maar er was ook de ‘ uitbreiding’: de kandidaat landen zouden de Europese regels moeten overnemen en er waren er wat meer dan in het begin van de jaren zestig. Naast Denemarken, het Verenigd Koningrijk werd ook Ierland lid op 1 januari 1973. 11
12 Online Touch Home