Stedenbouw en Immobiliën Brussel, schoolvoorbeeld voor tijdelijke gebruiksprojecten? Ondanks een historische achterstand van Brussel op Berlijn, is tijdelijke stedenbouw nu ook hier in opmars. Sterker nog: de omvang van de projecten maakt van onze hoofdstad een pionier. Focus op het stadsleven in een andere vorm, ver weg van de systematische stedenbouw van technocraten. H eel wat planologen en architecten kunnen zich vinden in een definitie van de stad als omgeving waar plaats is voor verandering, een kweekvijver van mogelijkheden. Tijdelijke stedenbouw of tijdelijk gebruik voldoet aan deze kenmerken. Het concept is trouwens doodsimpel: openbare of private ruimte wordt in afwachting van afbraak of renovatie enkele maanden of jaren ter beschikking gesteld van verenigingen, jonge ondernemers of artiesten. Enerzijds maakt het gebruik van deze sites het mogelijk om de beheerskosten (voor onderhoud of bewaking) te drukken, en beperkt het de risico’s van leegstand (brand, bouwvalligheid, kraakacties). Anderzijds maakt het de omgeving aantrekkelijker door burgers te betrekken bij de bouw van hun stad Een zegen? Voor Benjamin Cadranel, algemeen bestuurder van citydev, is tijdelijk gebruik een zegen die de frustratie over de lange doorlooptijd van vastgoedprojecten en stedenbouwkundige procedures vermindert: “Het is altijd een beetje frustrerend het gevoel te hebben dat er niets gebeurt terwijl onze maatschappij concrete veranderingen verwacht.” In vergelijking met andere Europese steden is het vastgoed in Brussel niet heel duur. Maar wel te duur voor heel wat initiatieven van ondernemers en kunstenaars die daardoor geen locatie vinden. Dat heeft citydev alvast goed begrepen: “Tijdelijk gebruik werkt stimulerend aangezien het mogelijkheden creeert die de reguliere markt niet kan bieden.” Als publieke speler beheert citydev momenteel 88 Brusselse sites die tijdelijk in gebruik zijn. Het meest frappante 28 ❙ Brussel Metropool - februari 2020 Een spectaculair voorbeeld: de 'Velodroom' die het collectief Dallas installeerde in de voormalige Fritz Toussaint kazerne, in Elsene. voorbeeld daarvan is Studio CityGate in Anderlecht, waar zo’n 40 gebruikers dagelijks 22.000 m² met elkaar delen. De site is intussen uitgegroeid tot een creatieve miniatuurstad met 14 artistieke studio’s, een binnen- en openluchtskatepark, een klimzaal, vier schrijnwerkersateliers/smederijen, een chocolatier, een juwelier, repetitiezalen, een concertzaal, een tuin en kantoorruimtes. Een geslaagd stadsinrichtingsproject, dat opnieuw kleur geeft aan deze wijk op een tiental minuten wandelen van het Zuidstation. Stedelijke proeftuinen Voor de Franse architecte en planologe Anne Durand zijn tijdelijke ruimtes laboratoria om ideeën uit te testen en te experimenteren met activiteiten die innovatie in realtime mogelijk maken. Ze tonen wat er leeft bij de plaatselijke gemeenschap, geven een voorproefje van de blijvende stadsprojecten na afloop van het voorlopige experiment, en kunnen die dankzij trial & error zelfs beïnvloeden. In Brussel is See U, momenteel het grootste tijdelijke bezettingsproject van ons land, daarvan een mooi voorbeeld. © Elke-Bruno
31 Online Touch Home