WOORD VOORAF Een verantwoord bestuur? In zijn Memorandum 2014 en zijn strategisch plan 2015 beschreef Beci het ‘goede bestuur’ als een dringende noodzaak voor het Brusselse Gewest. In deze documenten schreven we toen dat de overheidsspelers en -organen op hun verantwoordelijkheid moesten worden gewezen. En we vroegen dat het gezonde bestuur zou worden gewaarborgd. Van bestuur was er inderdaad veel sprake in het nieuws tijdens de afgelopen maanden, maar niet bepaald in de richting die wij hadden verwacht. Een erbarmelijk schandaal bracht de burgemeester van Brussel ten val en veroorzaakte een politieke crisis die, bij het schrijven van dit woord vooraf, de gewestelijke regering bij gebrek aan een meerderheid nog steeds verlamt. Ondertussen hebben twee partijen – Ecolo en Défi, en kort daarop ook de PS – een dertigtal voorstellen uitgewerkt om ‘de politiek te vernieuwen’: decumulatie van de mandaten, beperking van de beloning van openbare ambtsdragers, aangifte van eventuele belangenconflicten of depolitisering van aanwervingen waren enkele van de voornaamste maatregelen in dit plan. Thierry Willemarck, Voorzitter van BECI Een lovenswaardig initiatief, dat wij echter met enig scepticisme onthalen. Het is namelijk niet de eerste keer dat een ‘breuk met de praktijken van het verleden’ wordt aangekondigd. Bovendien leren we uit de analyse van de recente Publifin en Samusocial dossiers dat er geen tekort heerst aan regels, maar dat de problemen vooral te wijten zijn aan het omzeilen van reglementen, en een gebrek aan controle en sancties. En ten slotte vrezen we dat de (op het eerste gezicht nuttige) voorgestelde maatregelen hun doel voorbijschieten. ‘Mandatarissen bezoldigen in functie van hun werkelijke aanwezigheid’? Goed zo, maar in het geval van de Samusocial blijkt deze ‘werkelijke aanwezigheid’ onmogelijk te controleren. En wie kan garanderen dat ‘eventuele belangenconflicten’ wel degelijk ‘bij het begin van het mandaat zullen worden aangegeven’? Wat het depolitiseren van aanwervingen betreft, daarvoor bestaan al regels! Waarom zouden we trouwens een heleboel nieuwe regels invoeren als de toezichthoudende minister blind blijft voor de niet-naleving ervan door partijgenoten belast met het bestuur? Wel ja, het beheer van overheidszaken vereist transparantie. Belangenconflicten moeten de wereld uit – en dat geldt niet alleen voor verkozenen, maar ook voor hun kabinetsleden, van wie sommigen in de raad van bestuur zitten van ION’s, intercommunales of gesubsidieerde vzw’s waarvoor hun eigen minister bevoegd is. Is zoiets normaal? De raden van bestuur van dergelijke structuren openstellen voor onafhankelijke en apolitieke mandatarissen is een bijzonder efficiënte manier om dergelijke belangenconflicten te vermijden. We stellen echter vast dat in sommige ION’s, intercommunales of parastatale vzw’s, deze bestuursorganen bijzonder ‘gesloten’ zijn. Zolang we zulke toestanden niet kordaat aanpakken, riskeren we andere schandalen – en komen er waarschijnlijk nieuwe oproepen tot een ‘verantwoord bestuur’. BECI - Brussel metropool - september 2017 1
4 Online Touch Home