THINK TANK VÓÓR OF TEGEN Engels in de Brusselse administratie? Het idee dat een paar jaar geleden al werd geopperd, komt nu weer tevoorschijn naar aanleiding van de Brexit: moet het Engels als werktaal in de Brusselse overheidsdiensten worden ingevoerd, zoals het nu al het geval is in Luxemburg of Amsterdam? Frankrijk tracht zoveel mogelijk Britse ondernemingen naar zich toe te trekken en aanvaardt nu al zulke bedrijven in het Engels te registreren. Ophélie Delarouzée Eric Corijn, hoogleraar Stedenleer aan de VUB en vicevoorzitter van de Brussels Studies Institute Brussel is voor 90% in de dienstensector actief. Het leeuwendeel van deze nieuwe economie steunt op internationale activiteiten, goed voor zowat 40.000 banen in de Europese instellingen. Het zijn 120.000 banen als ook rekening wordt gehouden met al wie te maken heeft met de NAVO, de lobbies en alle nevenverschijnselen van de globalisering. En reken maar 200.000 mensen als we er de gezinnen bijrekenen. Engels is dus al de tweede lingua franca, naast het Frans. Nagenoeg 90% van de Brusselaars beweert vandaag het Frans goed onder de knie te hebben. 30% kent Engels en 23% Nederlands. Het Engels is ook de voornaamste omgangtaal geworden op Europese schaal. Sinds de uitbreiding van de Europese Unie naar het oosten toe, zal dit zo blijven, zelfs zonder Groot-Brittannië. Indien we de kansen van de Brexit grijpen, kan Brussel daar op economisch vlak heel wat voordelen uithalen. Als we even focussen op de internationale functies, zo bijvoorbeeld in de NGO’s, dan valt het op dat Londen en Brussel echte ‘wereld-steden’ zijn. Nu Londen zich loskoppelt van de Europese instellingen, kan Brussel activiteiten aantrekken die met de EU te maken hebben en momenteel in Londen zijn gevestigd. Parijs stelt zich al proactief op. Sommigen – en onder andere de Vlaamse nationalisten – verzetten zich tegen de meertaligheid van de instellingen in Brussel. Elke cultuur ontwikkelt dus haar eigen machtsverhoudingen in haar aanpak van de taalkwestie. Nu, diensten verlenen in het Engels betekent nog niet dat een bestuur in het Engels functioneert. Deze taal is ontegensprekelijk uitgegroeid tot een technisch hulpmiddel voor uitwisselingen en interacties op wereldschaal. Als we dit afketsen, verliezen we veel contacten met de rest van de wereld. Bovendien leeft het merendeel van de Brusselse bevolking dagelijks met meertaligheid. Volgens de taalbarometer is 61% van de gezinnen meertalig en 14% combineert Frans en Nederlands. Slechts 5,5% van de gezinnen spreekt uitsluitend Nederlands thuis en 33% uitsluitend Frans, tegen 56% in 2005. Meertaligheid verspreidt zich dus als een nieuwe norm. Rudy Janssens, secretaris-generaal van de ACOD centrale van Brussel Het gebruik van talen heeft een weerslag op de organisatie van de overheidsdiensten en de carrière van de ambtenaren. Een invoering van het Engels zou de taalwetgeving op de helling zetten. In de Brusselse overheidsdiensten geldt de tweetaligheid van ambtenaren als de regel. Ze is verplicht. Als u daar Engels aan toevoegt en drietaligheid oplegt, gaan wij dit niet aanvaarden en mag u een reactie verwachten! En als u het begrip tweetaligheid uitbreidt met de mogelijkheid om Engels te spreken in plaats van het Frans of het Nederlands, dan komt er waarschijnlijk protest van Vlaamse kant rond de verdeling van de macht en de pariteit. Wij registreren al klachten in verband met contractuele werknemers die geen Nederlands praten, onder andere in de OCMW’s. In Vlaanderen zijn er al analyses aan de gang. In sommige besturen kan er een taalregeling bestaan met quota’s van Nederlandstaligen, Franstaligen en tweetaligen, die een tweetaligheidspremie ontvangen. Ik vind dat de voorwaarden van de tweetaligheid, en zo nodig de taalregeling moeten worden behouden. Er moet ook een bezoldiging bestaan voor andere taalvaardigheden, zoals het Engels, als daar vraag voor bestaat. Met een basissalaris van ongeveer 1250 euro in de gemeenten, is het maar normaal dat iedereen op zoek is naar een financieel toetje. Als we dan een formule vinden, moeten we wel uitmaken hoe en waar die gerechtvaardigd is. De vraag bestaat voor de politie en in klinieken. Aan de kant van Schuman, Etterbeek, Brussel-Stad of Elsene zou de invoering van het Engels enigszins logisch zijn, hoewel de Europese Unie na de Brexit misschien van het Engels zal afzien. Met deze taal verwierf Groot-Brittannië een soort machtspositie tegenover andere landen. Dit zal nu niet langer het geval zijn. In gemeenten als Molenbeek zijn er echter weinig Engelstaligen. En in Sint-Gillis wordt vaker Spaans of Portugees gesproken. Als de overheidsdiensten nu ook het Engels moeten gaan aanvaarden, dan moeten veel courantere moedertalen eveneens aan bod komen. Denk maar aan het Spaans of het Arabisch. BECI - Brussel metropool - november 2016 5 © Thinkstock
8 Online Touch Home