Export van diensten: andere belemmeringen INTERNATIONAAL De meeste Brusselse ondernemingen verlenen diensten. Kennis en vakkundigheid zijn per definitie onzichtbaar, ontastbaar en mensgericht. Die laten zich niet op dezelfde manier exporteren als bier of chocolade. De internationalisering van ‘breinwerk’ vereist dus wel enige voorbereiding. Enkele tips en ervaringen. Olivier Fabes D e export van goederen en van diensten hebben een aantal internationale handelsregels in gemeen. Voor heel wat Belgische uitvoerders bestaat er trouwens geen waterdichte scheiding tussen beide domeinen. Een producent van goederen (gereedschapswerktuigen bijvoorbeeld) zal ook onderhoudsen updating-diensten aanbieden. Nu is het wel zo dat Brussel en zijn zeer dominante tertiaire sector zich qua diensten door hun aantal pure players onderscheiden: consultancybureaus, architectenkantoren, advocatenkantoren, of ondernemingen in de sector van de vrijetijdsbesteding (zie ons artikel over nWave). Zulke ondernemingen zoeken vaak naar nieuwe groeiperspectieven in het buitenland. Internationalisering is dan de enige manier om de ontwikkeling verder te zetten, wegens de beperkte omvang van de Belgische markt en/of de eigenheid van de aangeboden kennis van zaken. De ‘internationalisering’ van diensten blijft echter een ingewikkelder proces dan de export van goederen. De aanpak is veel minder afgebakend, of zelfs helemaal niet. Intellectuele vaardigheden of een bepaalde kennis van zaken in het buitenland laten erkennen, vereist veel meer inzet dan het sluiten van een overeenkomst met de lokale verdeler van producten. In dit perspectief publiceerde de overheidsdienst Brussels Invest & Export (BIE) een Vademecum voor de internationalisering van diensten1 . Dit bevat een aantal raadgevingen aan KMO’s: 1. Uit het oog, uit het hart: zonder een zichtbaar en tastbaar product hebt u er alle baat bij vaak ter plaatse te gaan om de reputatie van uw onderneming en de geloofwaardigheid van uw dienst hoog te houden. 18 BECI - Brussel metropool - november 2015 2. Onderschat nooit de wettelijke belemmeringen. De tarifaire beperkingen en de douanerechten zijn meestal goed gekend voor producten, maar wat diensten betreft, heerst er veel meer onduidelijkheid. India erkent bijvoorbeeld niet het Belgische ingenieursdiploma. Er moet dus vaak een lokale partner worden ingeroepen om de gelijkwaardigheid van diploma te doen aanvaarden. Als u een dienstverlenend bedrijf runt, zijn uw medewerkers uw enige troef. Wees ook op uw hoede voor wettelijke verplichtingen inzake aanwerving, detachering en arbeidsvergunningen. 3. Bereid u heel zorgvuldig voor. BIE beveelt een haalbaarheidsstudie aan (bestaat er een markt voor mijn dienst in dat land?), nog vóór u de eerste regels van een internationaliseringsplan uitschrijft. Voorzie een ruim financieel plan, want de reiskosten, de juridische bijstand en de personeelskosten lopen altijd sneller op dan u verwacht. Voorzie eveneens een ruime investeringsmarge: wegens het abstract karakter van diensten tonen financiële instellingen zich vaak terughoudend als het erop aankomt de export ervan te financieren en te verzekeren. 4. Vind betrouwbare partners en contacten ter plaatse. Dit kan via een deelname aan internationale beurzen en/of integratie in een bedrijvennetwerk. De zoektocht naar een waardevolle partner kan meer dan een jaar in beslag nemen. En daarna moet u de relatie onderhouden. 1 Het ‘Vademecum voor de internationalisering van diensten’ kan gratis worden gedownload: www.brusselsinvestexport.be (publicaties). © Thinkstock
21 Online Touch Home