Demografie van de bedrijfswereld Ondernemingen in Brussel: veel mislukkingen maar nog meer successen Inzicht krijgen in de demografie van de Brusselse ondernemingen is echt geen lachertje. Laten we hier afstand nemen van de alarmerende of optimistische communiqués die elk kwartaal de ronde doen over de evolutie van het aantal faillissementen in de Brusselse bedrijfswereld. Zulke documenten leveren geen volledig overzicht en hanteren indicatoren die slechts met de nodige waakzaamheid mogen worden gebruikt. Om te polsen naar de dynamiek van het ondernemingsweefsel in de hoofdstad moeten we natuurlijk ook de oprichting van nieuwe bedrijven in aanmerking nemen. D e impact van de economische situatie valt sneller op bij de creatie van nieuwe ondernemingen dan in de statistieken van de faillietverklaringen. Een plotse verslechtering van de marktsituatie zet kandidaat ondernemers soms aan hun projecten uit te stellen of zelfs op te geven. De gevolgen laten dus niet op zich wachten. Bij een bestaand bedrijf hangt de impact van een economische crisis af van een hele resem factoren die de gevolgen ervan kunnen uitstellen of zelfs tegenwerken. Laten we daarom het concept ‘faillissement’ duidelijk definiëren. Een stopzetting van activiteiten betekent niet noodzakelijk een faillissement. Er kan trouwens veel tijd tussen beide situaties verlopen, in functie van de snelheid waarmee de handelsrechtbank het dossier behandelt. Er bestaat dus een grote verscheidenheid aan situaties tussen de ondernemer die er op het einde van zijn carrière gewoon mee stopt, tijdelijke structuren die voor kortstondige projecten worden opgezet, of nog familiebedrijven die gewoon geen overnemer vinden. Positief saldo Een kijkje in de cijfers van de FOD Economie en van het Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse (BISA) leert ons – zonder verrassing – dat het saldo tussen stopzettingen en oprichtingen van ondernemingen jaar na jaar positief blijft. In 2014 gingen er in Brussel bijvoorbeeld 2.203 bedrijven failliet, maar ontstonden er 11.205 nieuwe ondernemingen, 3,2% beter dan het jaar voordien. Wel even vermelden dat we hier gebruik maken van de cijfers van Graydon, een studiebureau dat rekening houdt met een belangrijke factor die de officiële cijfers scheef trekt. Als we de gegevens van de overheid mogen geloven, zouden er in 2014 namelijk meer dan 14.000 bedrijven in Brussel zijn opgericht. Uitleg voor dit verschil: de advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders werden onlangs aan de btw onderworpen, met als gevolg een flinke stijging van het aantal wettelijke structuren met een btw-nummer. Ook dient hier gezegd dat het aantal faillissementen tussen 2013 en 2014 met 17% spectaculair is gedaald. Weliswaar ging 2013 BECI | ACTIVITEITENVERSLAG 2015 - 26 gebukt onder een recordaantal faillissementen: 2.652. Ondanks de daling in 2014, liggen de cijfers toch nog bijna dubbel zo hoog als in het begin van de jaren 2000. Handel, Horeca en Bouw: de eeuwige driehoek Traditiegetrouw vertonen de sectoren van handel, bouw en Horeca al ettelijke kwartalen lang de sterkste dynamiek en tegelijk de wildste demografie. Dit betekent dat deze sectoren van de Brusselse (en de Belgische) economie zich tegelijk onderscheiden door de grootste aantallen bedrijfsoprichtingen en de hoogste percentages faillissementen. In 2014 namen deze drie sectoren 60% van de faillietverklaringen in de hoofdstad voor hun rekening en stonden ze aan de wieg van meer dan 3.000 nieuwe wettelijke structuren. Opvallender nog is de groei van het percentage bedrijfsoprichtingen in deze drie sectoren tussen 2013 en 2014 (zie grafiek). Deze toename getuigt van een steeds zeer sterke wil tot investeren, ondanks de hoge risico’s. Een vergelijking met de percentages van het jaar 2009 (het begin van de economische crisis als gevolg van het subprimes schandaal in de VS) levert nog merkwaardiger resultaten: in de handel is het percentage van bedrijfsoprichtingen sindsdien van 5,9 naar 10,6 gestegen; in de bouwsector, van 12,0 naar 16,4. Ondanks deze topscores in ‘economische intensiteit’ en de ruime werkgelegenheid die hiermee gepaard gaat, dragen deze drie sectoren slechts in geringe mate bij tot het BBP van het Gewest. De Horeca vertegenwoordigt gemiddeld ongeveer 2% van het gewestelijk BBP. Verder noteren we 3% voor de bouwsector en 10% voor de handel. We merken bovendien dat de sector van de dienstverlening aan ondernemingen – onder meer informatie, communicatie en business & management consultancykantoren – in het Brusselse Gewest sterk doorbreekt. Nu, wat betreft de overlevingskansen op vijf jaar van deze ondernemingen, scoort Brussel zwak vergeleken met de rest van het land: 65,41%, tegen 69,07% nationaal en 70,25% in Vlaanderen. jaarverslag 2015
29 Online Touch Home